14
Hiyay Tangka kanan Apo Jesus
(Mateo 26:1-5; Lucas 22:1-2; Juan 11:45-53)
Haanin, luluwa tanan mangaamot, ket Pihtayna nin Pangihipan nin Pangiligtah boy Pihtan Tinapay a Homain Pamalbag. Hilay mānguna a papadi boy hilay mamaihtodo nin Bibilin, ket ampangihip hilan papadan no way-omen la yan dakpen boy ipapatey ye Apo Jesus a homain bega kanayon a makatanda. Hinabi la, “Noba ahe tawo igena ha pihta, ta maka magkagulo hilay tatao.”
Hiyay Pangitiih nin Pabango ha ō nan Apo Jesus
(Mateo 26:6-13; Juan 12:1-8)
Haanin, anti yay Apo Jesus ha badiyon Betania ha baey nan Simon a kinating hatew. Legan ampakidungo yay Apo Jesus, hinumaley ya kana ye maghay babayin ampangaget nin pabangon mablin tubat a naikonin ha maghay botin alabahtodo. Yatin pabango ket pudon nardo.* Linokatan na yan babayi ye boti haka na yan intiih ha ō nan Apo Jesus.
Ket hilay nangaanon tatao a anti ihtew, napoot hila, a wanla, “Taket ta hinayang na yain a pabango? Mailako ya dayi yain ha alaga nin howildo nin maghay tao ha maghay taon. Ket hiyay mapaglakoan, maibyay kanlan mangaidap.” Ket tubat ye pangapoot la kanan babayi.
Noba hinabi nan Apo Jesus kanla, “Taket ta ampakibalabalaan yoya? Manged ye dinyag na kangko. Hilay mangaidap, lanang hilan anti kanyo boy hinyaman a odah a labay yo, ket malyadi yo hilan haglapan noba hiko, ahe. Yatin babayi, dinyag nay kaganaan mababa nan diyagen kangko. Intiih nay pabango ha laman ko bilang pangitaladan ha pagkailbeng. Pakaleng-en yon manged ye habiyen ko. Agya way-ihtew man a lugal ihti ha babe-luta maipatanda ye Manged a Balita, ket maipatanda ya met ye dinyag nin yatin babayi kangko bilang pangihipan kana.”
Hiyay Pangiopit nan Judas Iscariote kanan Apo Jesus
(Mateo 26:14-16; Lucas 22:3-6)
10 Haanin, hiyay Judas Iscariote a magha kanlan labinluway mānumbong nan Apo Jesus, nakew ya kanlan mānguna a papadi ta-omen naya iopit ye Apo Jesus kanla. 11 Ha natandaan lay tikih nan Judas Iscariote, naaliket hila. Ket impangako la kana a biyan la yan pilak. Kaya-bay impaibat ana kananyatew, ampangagad yayna nin panaon a mahaglapan na hilan mandakep kanan Apo Jesus.
Hiyay Huyot a Pandem nan Apo Jesus Kalamo lan Mānumbong na
(Mateo 26:17-30; Lucas 22:7-23; Juan 13:21-30; 1 Corinto 11:23-25)
12 Ha unan mangaamot nin Pihtan Tinapay a Homain Pamalbag, hilay Jujudio, katapulan lay manapo nin oybon tupa a kena la ha Pihtan Pangihipan nin Pangiligtah. Kaya-bay hilay mānumbong nan Apo Jesus, tinepet laya, “Way-ihtew nayi ye labay mon pangitaladanan min pandem ha Pihtan Pangihipan nin Pangiligtah?”
13 Haanin, hiyay Apo Jesus, nangitubol yan luway mānumbong na, a wana, “Makew kawo ha banwan Jerusalem. Ket makahagana kawon maghay lakin ampangaget nin halaw a main lanom. Humbongen yoya 14 ha baey a looben na. Ket habiyen yo kanan nagbaey, ‘An-ipatepet nan Maihtodo no way-ihtew ye hilid a malyadi nan pandeman ha Pihtan Pangihipan nin Pangiligtah a kadungo na hilay mānumbong na?’ 15 Ket ipakit na kanyo ye maghay maway a hilid ha tagay a main anan nakataladan a kahangkapan. Ihtewbay kawo mangitaladan nin pandeman tawo.” 16 Ket hilay luway mānumbong na, inumalih hilayna. Ket ha niabot hilayna ha banwan Jerusalem, nakit lay kaganaan a omen ha hinabi nan Apo Jesus kanla. Ket intaladan lay pandeman la ha Pihtan Pangihipan nin Pangiligtah.
17 Ha madeglem ana, hiyay Apo Jesus boy hilay labinluwan mānumbong na, nakew hilayna ihtew ha maway a hilid. 18 Ha ampangan hilayna, hinabi nan Apo Jesus kanla, “Pakaleng-en yon manged ye habiyen ko. Magha kanyo a kadungo kon ampangan ye mangiopit kangko.”
19 Pamakange lan mānumbong na, nalele hila. Ket balang magha kanla, nanepet kana, “Hiko nayi yatew?”
20 Nakibat yay Apo Jesus kanla, “Magha ya kanyon labinluwan mānumbong ko, hiyay kakidlan kon ampangidede nin tinapay ha kulo. 21 Ta hiko a ibat ha langit a in-Anak nin Tao, ket katapulan a matey a omen ha naihulat a Habi nin Dioh. Noba kakaingalo yay taon mangiopit kangko. Mamanged po dayi a ahe yayna nianak.”
22 Legan ampangan hila, hiyay Apo Jesus, nangwa yan tinapay. Ket pinahalamatan naya kanan Apo Dioh. Pangayadi, binih-ilbih-il na haka na inggawang kanlan mānumbong na, a wana, “Kowen yo yati boy kanen yo. Yati ye pinagkalaman ko.”
23 Pangayadi, nangwa ya po nin maghay bahon alak ubah. Ket pinahalamatan naya kanan Apo Dioh. Inggawang na kanlan mānumbong na. Ket ninom hilan kaganaan. 24 Hinabi na kanla, “Yatin alak ye pinagkadaya ko a maibuhboh ha ikanged nin malabong a tatao. Yati ye pamapteg nin bayon kahundoan nan Apo Dioh ha tao. 25 Pakaleng-en yon manged ye habiyen ko. Ahe akoynan minom nin alak ubah angga ha mangaamot a minom akon bayon alak ha panakopan nan Apo Dioh.”
26 Ket nagkanta hilan panggalang kanan Apo Dioh. Pangayadi, nakew hilayna ha Mapantay nin Oolibo.
Impatanda nan Apo Jesus ye Pangibudi nan Pedro kana
(Mateo 26:31-35; Lucas 22:31-34; Juan 13:36-38)
27 Legan angkumodang hila, hinabi nan Apo Jesus kanlan mānumbong na, “Hikawon kaganaan, lakwanan yoko lano, ta wanae ye naihulat a Habi nin Dioh, ‘Pateyen ko yay pahtol, ket maahwag hilay tutupa.’ 28 Noba lano ha mabi-ay akon uman, mauna ko kanyo ha plobinhiyan Galilea.”
29 Hinabi nan Pedro, “Apo, agya lakwanan la kan kaganaan, noba hiko, ahe kata lakwanan!”
30 Hinabi nan Apo Jesus kana, “Pakaleng-en mon manged ye habiyen ko kammo. Pedro, haanin met ateed a madeglem, bayo yan tumnoy nin mikalwa ye tandang, nikatlo mo koynan imbudi.”
31 Noba mahehpet nan hinabin Pedro, “Agya lamo mo kon matey, ahe kata bega ibudi.” Wanabay met ateed ye hinabi lan kaganaan a mānumbong na.
Hiyay Pamakigwang nan Apo Jesus ha Getsemani
(Mateo 26:36-46; Lucas 22:39-46)
32 Pangayadi yatew, hiyay Apo Jesus boy mānumbong na, nakew hilayna ha lugal a anhabtan Getsemani. Ha niabot hilayna ihtew, hinabi na kanlan mānumbong na, “Mikno kawo ihti, ta makew akon makigwang.” 33 Inlamo na yay Pedro, Santiago boy hiyay Juan. Haanin, hiyay Apo Jesus, angkalele boy angkayoot yayna. 34 Hinabi na kanla, “Ba-mon ikamatey koynay kalelean ko. Ihti kawo po boy magpoyat kawo.”
35 Tinumaang yan makandi ye Apo Jesus. Ket nilumukob yan nakigwang kanan Apo Dioh a no malyadi dayi, ket ahe nayna dihaen ye pamaidap a lumateng kana. 36 Ket hinabi na, “Bapa, Bapa ko! Mapalyadi moy kaganaan. Pangiingalo mo, no malyadi dayi, alihen mo yatin pamaidap a dihaen ko. Noba aliwan kalabayan ko ye mahumbong, no aliwan hiyay kalabayan mo.”
37 Pangayadi, inudong na hilan Apo Jesus ye tatlon mānumbong na. Ket nalatngan na hilan angkatuloy. Hinabi na kanan Simon Pedro, “Simon, angkatuloy ka nayi? Ahe mo nayi maikpe ye ahe matuloy, agya maghay odah bengat? 38 Magpoyat kawo boy makigwang ta-omen kawo ahe mahambot nin tukho. Ha nakem yo, nakahadya kawon manumbong, noba makapey ye laman yo.”
39 Pangayadi, tinumaang yayna man ye Apo Jesus boy nakigwang ya nin omen ha unan pakigwang na. 40 Pangayadi, inudong na hilayna man ye mānumbong na. Ket nalatngan na hilayna man a angkatuloy, ta makakatuloy hilaynan tubat. Ket ha nimata hilayna, ahe la tanda ye habiyen la.
41 Ha ikatlon pag-udong na kanla, hinabi na kanla, “Angkatuloy kawo po boy ampagpainawa? Huhtoyna yain! Naabot ana ye odah a hiko a ibat ha langit a in-Anak nin Tao, ket maigawang kanlan tataon māgkahalanan. 42 Mimata kawo! Tawoyna! Ta anti yayna ye taon nangiopit kangko.”
Hiyay Pandakep kanan Apo Jesus
(Mateo 26:47-56; Lucas 22:47-53; Juan 18:3-12)
43 Legan ampaghabi ya po ye Apo Jesus, hiyay Judas a magha kanlan labinluwan mānumbong na, ket nilumateng yan main lamo a malabong a tataon ampangaget nin keya boy pamadog. Intubol la hilan mānguna a papadi, mamaihtodo nin Bibilin boy tutoan Jujudio a mānungkolan. 44 Yati ye pagkakitan a hinabi nan Judas kanlan kalalamoan na no ayay dakpen la, “Hiyay umaan ko ye dakpen boy kadten yo. Pakabantayan yon manged.”
45 Kaya-bay ha nilumateng yaynay Judas, tampol yan hinumaley kanan Apo Jesus. Ket in-idlaw naya, “Maihtodo!” Ket inumaan nay pingipingi na. 46 Ket hilay tatao, dinakep la yay Apo Jesus. 47 Haanin, hiyay maghay mānumbong nan Apo Jesus a ampideng ha haley na, binagot nay keya na. Ket tinaya na yay ipoh nan pinakapoon a padi. Ket napunggohan yan talinga.
48 Hinabi nan Apo Jesus kanlan tatao, “Tolihan ako nayi, ta impangaget yo kon keya boy pamadog a mandakep kangko? 49 Minamangaamot akon ampangiadal ha mahlang nin Timplo. Ket anti kawo met ihtew. Taket ta ahe yoko dinakep ihtew? Noba katapulan malyadi yati ta-omen ya matupad ye naihulat a Habi nin Dioh.”
50 Haanin, hilay kaganaan a mānumbong na, nilakwanan la yay Apo Jesus boy tinumakah hilayna.
51 Haanin, main maghay binatilyo a anhumumbong kanan Apo Jesus a nakapatapat yan bengat nin makadang a tapih a lino. Dinep-an la yan tatao, 52 noba nabokangan laya. Ket tinumakah yan loh-ok ta nahagep la ye patapat na.
Hiyay Pangiadap la kanan Apo Jesus ha Panuhgaan lan Jujudio
(Mateo 26:57-68; Lucas 22:54-55; 22:63-71; Juan 18:13-14; 18:19-24)
53 Ket inlakew la yay Apo Jesus ha baey nin pinakapoon a padi. Ket hilay mānguna a papadi, tutoan Jujudio a mānungkolan boy hilay mamaihtodo nin Bibilin, naytipon hilan kaganaan ihtew. 54 Hiyay Pedro, anhumumbong ya ha aliwan minga mataang. Ket ha anti yayna ha mahlang nin baey nin pinakapoon a padi, nikno yan nakiimodo kanlan māgbantay.
55 Haanin, hilay mānguna a papadi boy hilay kaganaan a mānungkolan ha Panuhgaan lan Jujudio, nanapul hilan tihtigo a maghabin laban kanan Apo Jesus ta-omen laya maipapatey. Noba homain hilan nakit a hangkan nin pamateyan la kana. 56 Malabong hilay tihtigo a naghabin katagowan laban kanan Apo Jesus, noba aliwan padipadiho ye hinabi la.
57 Haanin, main nangaanon nideng a nanihtigoh nin katagowan laban kanan Apo Jesus, a wanla, 58 “Nange mi a hinabi na, ‘Agwaten ko yatin Timplo a dinyag nin tao. Ket ha loob nin tatloy mangaamot, mangipaideng akon kanayon a timplo a aliwan dinyag nin tao.’ ” 59 Noba aliwa met padipadiho ye anhabiyen la.
60 Haanin, hiyay pinakapoon a padi, nideng ya ha adapan. Ket tinepet na yay Apo Jesus, “Homain ka lawen maipakibat ha bada la laban kammo?” 61 Noba ahe ya nakibat ye Apo Jesus.
Kaya-bay hiyay pinakapoon a padi, tinepet na yayna man ye Apo Jesus, “Hika nayi ye Cristo a Anak nin Anggalangen a Dioh?”
62 Nakibat yay Apo Jesus, “Awo, hikobayna! Ket hiko a ibat ha langit a in-Anak nin Tao, makit yoko lano a ampikno ha dapit wanan nan Makapalyadiyan a Dioh. Boy ha pag-udong ko, makit yoko lano ha owep a an-umaypa a ibat ha langit.”
63 Pamakange nan pinakapoon a padi yatew, napoot yan tubat, giniwak nay bado na, ket hinabi na, “Ahe tawoyna katapulan nin kanayon po a mamapteg! 64 Nange yoyna a ampahalumbangan na yay Apo Dioh, ta impadiho nay hadili na kana. Hinya awod ye iuhga yo kana?” Ket hilay kaganaan, inuhgaan la yan kamateyan ye Apo Jesus.
65 Haanin, hilay nangaano kanla, linod-an la yay Apo Jesus. Pinedengan boy tinampaling laya haka la hinabi, “Pal-eban mo man kammi no ayay nanampaling kammo!” Pangayadi, hilay māgbantay, kingwa la yay Apo Jesus haka laya binogbog.
Hiyay Pangibudi nan Pedro kanan Apo Jesus
(Mateo 26:69-75; Lucas 22:56-62; Juan 18:15-18; 18:25-27)
66 Legan anti ya po ye Pedro ha mahlang nin baey nan pinakapoon a padi, magha kanlan babayi a ipoh nan pinakapoon a padi ye manhumapid ha haley nan Pedro. 67 Ha nakit na yay Pedro a ampakiimodo, ket pinudek na yan manged haka na hinabi kana, “Kalamo naka met Jesus a taga Nazaret.”
68 Noba hiyay Pedro, nagbudi ya, a wana, “Ahe ko tanda ye anhabiyen mo.” Pangayadi, inumalih yaynan palakew ha ilwangan. Haanin, tinumnoy ye tandang.
69 Haanin, ha nakit na yayna man babayin ipoh ye Pedro, hinabi na kanlan tataon ampideng ihtew, “Yatin tao, ket magha ya kanlan mānumbong nan Jesus.” 70 Noba hiyay Pedro, nagbudi yayna man.
Ha ahe nabuyot, hilay tataon anti ihtew a ampideng, hinabi la kanan Pedro, “Peteg a magha ka kanlan mānumbong nan Jesus, ta taga Galilea ka met.”
71 Noba hinabi nan Pedro, “Hi, ahe! Agya matey ako haanin, ahe koya katatanda yain a taon anhabiyen yo!”
72 Pangahabi nan Pedro yatew, kapipikhaan tinumnoy yayna man ye tandang. Ket naihipan nay hinabi nan Apo Jesus kana a wanae, “Bayo ya tumnoy nin ikalwa ye tandang, ket nikatlo mo koynan imbudi.” Ket hiyay Pedro, tubat ye panumangih na uli ha lele na.
* 14:3 nardo ket tanaman a ibat ha lumbo a nahyon. 14:27 Zacarias 13:7.