5
Hilay tataon Minged
(Lucas 6:20-23)
1 Ha nakit nan Apo Jesus ye malabong a tatao, hinumaka ya ha nagmamapantay boy ihtew ya nikno. Ha hinumaley hilay mānumbong na kana,
2 nandugi yaynan mangiadal, a wana,
3 “Minged hilay tataon ampamalay a katapulan la yay Apo Dioh, ta maibilang hila kanlan anhakopen na.
4 Minged hilay tataon antumangih, ta liwaliwaen na hilan Apo Dioh.
5 Minged hilay tataon ampagmakaaypa, ta tawiden lay babe-luta.
6 Minged hilay tataon angkahabek a manyag nin katoynongan a omen ha taon angkabitil o angkaplangan, ta pabhoyen na hilan katoynongan Apo Dioh.
7 Minged hilay tataon mapangingalo, ta ingalowan na hila met Apo Dioh.
8 Minged hilay tataon malinih ye puho la, ta makit la yay Apo Dioh.
9 Minged hilay tataon ampanyag nin paykahundo, ta mahabtan hilan aanak nin Dioh.
10 Minged hilay tataon ampipaloke uli ha panumbong la ha kalabayan nan Apo Dioh, ta maibilang hila kanlan anhakopen na.
11 Minged kawo no an-umihen la kawo, an-ipaloke, boy andamaen uli ha panumbong yo kangko.
12 Wanabay met ateed ye nalyadi kanlan popodopita nin Dioh hatew. Kaya-bay maghayaghag kawo boy mag-aliket, ta mayadet ye plimyo yo ha langit.”
Hiyay Nakailalayian nin Ahin boy Kingki
(Marcos 9:50; Lucas 14:34-35)
13 Hinabi na po Apo Jesus, “Hikawo ye pagkaahin nin kaganaan a tatao ihti ha babe-luta. Noba no maalih anay apgad na, ahe yayna maiudong. Ha wanabay, homain anan hilbi. Kaya-bay itapon yayna tana ha dān boy tudak-tudakan anan bengat nin tatao.”
14 “Hikawo ye pinagkakingki nin kaganaan a tatao ihti ha babe-luta a omen ha maghay banwa a anti ha babe nin mapantay a makit nin kaganaan.”
15 “Homain taon mamaet nin kingki haka na hakeban nin panakalan, no aliwan ikonin naya ha hadya a pangikunaan ta-omen ya mahnagan ye kaganaan a anti ha loob nin baey.
16 Wanabay met kanyo. Katapulan a humnag kawo kanlan tatao makauli ha manganged a didiyag yo. Ha wanabay, igalang la yay Bapa yon Dioh a anti ha langit.”
Hiyay Adal tungkol ha Bibilin
17 Hinabi na po Apo Jesus, “Nabaan yo nayi a nakew ako ihti ha babe-luta a mangalih nin hilbi nin Bibilin a impahulat kanan Moises boy ha huhulat lan popodopita hatew? Ahe! Nakew ako ihti ta-omen ko hila tupaden.
18 Pakaleng-en yon manged ye habiyen ko. Legan anti po ye langit boy luta, agya hiyay pinakamakandin pahen nin Bibilin, ahe maanam anggan ahe matupad kaganaan.
19 Kaya-bay ayaman a ahe manupad ha agya po ha pinakamakandin pahen nin Bibilin boy iadal na met kanlan kanayon a ahe la tupaden, ket maibilang ya a pinakamaaypa kanlan anhakopen nan Apo Dioh. Noba ayaman a manupad nin Bibilin boy iadal na met kanlan tatao a tupaden la yatew, ket maibilang yan matagay kanlan anhakopen nan Apo Dioh.
20 Ta yati ye habiyen ko kanyo. Katapulan a igitan yoy panumbong lan mamaihtodo nin Bibilin boy Papariseo ha kalabayan nan Apo Dioh. Ta no ahe, ahe kawo bega maibilang kanlan anhakopen nan Apo Dioh.”
Hiyay Adal tungkol ha Pangapoot
21 Hinabi na po Apo Jesus, “Nange yoyna a hinabi hatew po kanlan nangaunan tutoa tawo, ‘Adi kawo mamatey nin tao, ta ayaman a mamatey, ket mauhgaan a mapaduhaan.’
22 Noba haanin, yati ye habiyen ko kanyo, ‘Ayaman a angkapoot kanan katongno na, ket mauhgaan a mapaduhaan.’ Boy ayaman a maghabi kanan katongno na nin ‘Homain kan hilbi!’ ket maiadap ya met ha Panuhgaan lan Jujudio. Ayaman a maghabi kanan katongno na nin ‘Mutaw ka!’ ket maipalakew ya ha impilno.
23 Kaya-bay no ampangihagpa ka nin digalo mo kanan Apo Dioh, ket maihipan mo yay hakit nakem nan katongno mo kammo,
24 lakwanan mo po ye hagpa mo ha pangihagpaan ta makew ka po makikahundo kana. Pangayadi, mag-udong ka boy mangihagpa kanan Apo Dioh.”
25 “No main mangidalom kammo, tampol kan makikahundo kana legan ahe naka po indalom. Ta no ahe kawo mapaykahundo, ket uhgaan na kan uhgado. Pangayadi, igawang naka ha polih a mangipidiho kammo.
26 Pakaleng-en mon manged ye habiyen ko. No nakapidiho kayna, ket ahe kayna milwah anggan ahe mo mabayadan ye kaganaan a multa mo.”
Hiyay Adal tungkol ha Pamabayi o Pamakilaki
27 “Nange yoynabay met a hinabi hatew po, ‘Adi ka mamabayi o makilaki.’
28 Noba haanin, yati ye habiyen ko kanyo, ‘Ayaman a mamudek a main kaotoyan ha babayi o laki, ket nagkahalanan yayna nin pamakilaki o pamabayi.’
29 Kaya-bay no hiyay dapit wanan a mata mo ye hangkan nin pagkahalananan mo, luowen mo yan itapon. Mamanged po a mamaghay mata mo dinan luwa noba mipalakew ka met ha impilno.
30 No hiyay dapit wanan gamet mo ye pagkahalananan mo, putohen mo yan itapon. Ta mamanged po a mamaghay gamet mo dinan luwa noba mipalakew ka met ha impilno.”
Hiyay Adal tungkol ha Pangihyay nin Ahawa
(Mateo 19:9; Marcos 10:11-12; Lucas 16:18)
31 “Hinabi na po ha Bibilin, ‘No labay nin maghay laki a ihyay ye ahawa na, katapulan a biyan na yan kahulatan nin payngihyay.’
32 Noba haanin, yati ye habiyen ko kanyo, ‘Ayaman a lakin mangihyay nin ahawa na, powidan bengat no nakilaki ye ahawa na, ket hiyaynabay met ye nangitudon kanan ahawa na a magkahalanan ya no mangahawa yan lumbo. Ket hiyay lakin mangahawa kanan babayin in-ihyay, magkahalanan yayna met nin pamabayi.’ ”
Hiyay Adal tungkol ha Panumpa
33 “Nange yoyna met a hinabi kanlan nangaunan tutoa tawo hatew, ‘No magpangako ye maghay tao boy hinumpaan na po ha ngalan nan Apo Dioh, katapulan a tupaden nay pangako na.’
34 Noba haanin, yati met ye habiyen ko kanyo, ‘No magpangako kawo, adi kawo ampanumpa. Adi yo an-idamit ha pangako yo ye langit, ta anti ya ihtew ye pamiknoan nin Dioh.
35 Adi yo met an-idamit ye babe-luta, ta yati ye tukdoan nin bibitih na. Boy adi yo met an-idamit ye banwan Jerusalem, ta yati ye banwa nan Makapalyadiyan a Poon.
36 Boy adi yo met an-idamit ye laman yo, ta agya po maghay labok yon bengat, ket ahe yo mababa a paputien o pangititen.
37 Habiyen yoynan bengat, “Awo” no awo o “Ahe” no ahe. Ta no manumpa kawo po, ket ibat ana kanan Satanas.’ ”
Hiyay Adal tungkol ha Pamae
(Lucas 6:29-30)
38 “Nange yoyna met a hinabi hatew, ‘No binuwag na kan kapadiho mo, buwagen moya met. Boy no binongitan na kan kapadiho mo, bongitan moya met.’
39 Noba haanin, yati ye habiyen ko kanyo. No main taon manyag nin maloke kanyo, adi yoya ambaeen. No main manikpa nin pingipingi mo, iadap mo po kana ye kahampad.
40 No main mangidalom kammo ta labay nan kowen ye bado mo, ibyay mo, dayon hamda mo.
41 No main hundaloh a mamilit kammon mangipakaget nin kalga na ha maghay kilomitodo, igitan mo po anggan luway kilomitodo.
42 No main met makikwa kammo, biyan moya. Ket no main mandam, padaman moya.”
Hiyay Adal tungkol ha Pangado
(Lucas 6:27-28; 6:32-36)
43 “Nange yoyna met a hinabi hatew, ‘Adoen moy gayyem mo noba kahulog moy kaaway mo.’
44 Noba haanin, yati ye habiyen ko kanyo, ‘Adoen yo hilay kaaway yo boy ipakigwang yo hilay ampangipaloke kanyo.’
45 No wanabay ye diyagen yo, mapaptegan a aanak na kawoynan Bapa yon Dioh a anti ha langit. Ta hiyay Apo, ket padipadiho na hilan ampahnagan nin mangaamot boy ampaudanan ye mangaloke boy matoynong.
46 No hilay ampangado bengat kanyo ye adoen yo, homain kawon plimyo a maagad kanan Apo Dioh. Ta wanabay met ye andiyagen lan mangakuhit a māningil nin bowih.
47 Boy no hilay gagayyem yon bengat ye an-idlaw yo, homain kawon nakaidumaan kanlan kanayon a tatao. Ta wanabay met ateed ye andiyagen lan tataon ahe ampamteg kanan Apo Dioh.
48 Kaya-bay katapulan a mag-ilyadi kawon genap a omen kanan Bapa yon Dioh a anti ha langit.”