27
Pol sipmba kusondarén Romét yéndénngé
1 Kukmba Festus anga wandén, “Bulaa sipmba waare Itali kantrit ma yéngunu.” Wunga wandéka de Pol kalapusmba kwaan du rasét waak wa kure yéndarén, néma du nakngé. Wani du déku yé Julius dé Romna waariyakwa némaamba (100) dunyanngé wa néma du téndén. Déku waariyakwa duké anga wandarén, “Romna néma duna waariyakwa apu wa.” Naandarén. Wani néma du kalapus yaasékatake yaalan dunyanséké wa séngite kaavéténdén, de yaange yémuké.
2 Kaavéte dele yéndén. Wuné ani nyéngaa viyaatakan du wuné dele sékét wa yénanén. Tesalonaika du Aristarkus waak nanale sékét yéndén. Tesalonaika Masedonia provinsmba wa téndékwa. Ye Adramitiummba yaan sip nakmba wa waarénanén. Wani sip Esia provinsmba tékwa solwarale tékwa gaayét yéké yaléka wa yénanén.
3 Ye gaan kwaae ganmba Saidonmba saambaknanén. Saambaknanga waariyakwa dunyanna néma du Julius Polét yéku yapaté yandén. Yate yi naandéka Pol déku du dakwaké ye dele kakému kandén. Katake musé ras kéraae kure sipét waambule yéndén.
4 Sipmba nakapuk waare Saidon taakatake wa yénanén. Yénanga wimut kutndéka Saiprus ailan akituwa sakumba téndéka wimut kurkapuk yakwa sakumba wa yénanén.
5 Saiprus taalékératake solwaramba ye Silisia provins, Pamfilia distrik waak apakmba témbéréka wa vénanén. Vétake ye Mairamba wa saambaknanén. Maira Lisia provinsmba téndékwa.
6 Wani gaayémba saambake sipmba daawulinanén. Daawuliye ténanga waariyakwa dunyanna néma du Itali kantrit yéké yakwa sipké waake véndén. Wani sip Aleksandriamba wa yaalan. Waake vétake yaae nanat kure yéndéka wani sipmba waarénanén.
7 Waare wimut kutndéka késépéri nyaa yakélak yakélak yérénanén. Yakélak yéréte sipna dunyansé néma jémbaa yandaka Nidas vénanén. Vétake yéké yananga néma wimut kutndéka yémuké yapatinanén. Ye nak yaambumba yénanga Krit ailan yékutuwa sakumba téndéka wa wimut kurkapuk yakwa sakumba yénanén.
8 Ye Salmone némbat vétake ye solwarana aarké tékwanmba wa yénanén. Yéte néma jémbaa yandaka yéku taalémba wa saambaknanén. Wani taaléké anga wandarén, “Sip yékunmba tékwa taalé wa.” Naandarén. Wani taalé Laseale wa téndékwa.
9 Késépéri nyaa wa wani taalémba yarénanén. Yarénanga Judasé kakému kakapuk yandakwa sapak yéndéka wa néma wimut kurkwa sapak yaan. Wani sapak solwara némaanmba waarapte waaréndékwa. Wani sapak sip yamba yékunmba yéndakwe wa.
10 Pol wani sapakngé vékusékte sipmba tékwa dunyansat ani kundi wandén, “Guno, bulaa yémunaae, wa néma jémbaa yananu némaamba musé némaamba dunyansé lambiyak-ngandakwa. Wunga wa vékusék-wutékwa. Bulaa katik yéké nané.” Naandén.
11 Wandéka sip kurkwa du ambét sipna néma du anga wambérén, “Yamba yé wa. Ma yékwak.” Wunga wambéréka waariyakwa dunyanna néma du bérku kundi vékundén. Vékutake Polna kundi yamba vékundékwe wa.
12 Wani sapak ténanén taalé wan yéku taalé yamba wa. Néma wimut wamba wa kurkandékwa. Wunga vékusékte bérku kundi vékutake de sipmba tékwa némaamba dunyansé kundi gindarén, wani taalé yaasékatake yémuké. Ye Finiksmba saambake néma wimut kurkwa sapak wamba témuké wa mawulé yandarén. Finiks wan Krit ailanmba wa téndékwa. Wani taalé wan wimut kutndéka sip kurkale téndakwa taalé wa.
Néma wimut kutndéka solwara némaanmba waarapte waaréndén
13 Kukmba yéku wimut nak sakumba yaae ayélap wa kurén. Kutndéka wani taalat yémuké wa bulndarén. Bule anka sipmba témbétsorétake kure yakélak yéndarén Krit ailan tékwanmba.
14 Yéréndaka néma wimut nyaa yaalakwa taalé pulakmba bari yaae kurén. Wani wimut Krit ailanmba wa yaandén.
15 Néma wimut kutndéka sip yémuké yapatin. Yémuké yapatindéka baka ténanga wimut sip kure yéndén.
16 Kure yéndéka Kauda ailan tékwanmba wa yénanén. Kauda wan makal ailan wa. Ye apamama wimut kurkapuk yakwa sakumba yéte wa néma jémbaa yananén, makal bot kurkale téndénngé. Nana sip yéndéka wani bot talimba baangwit lékindaka sipna kukmba wa yéndén.
17 Sipna dunyan néma jémbaa yate baangwimba témbére kure ye wani makal bot sipmba kusoréndarén. Kusore anjoré sipmba taakandarén. Taake apamama baangwit wa sipmba gindarén, apamama ye téndénngé. Yatake wa wup yandarén, sip baka ye Afrikana taalémba tékwa yaawiyamba waare kapére yamuké. Wup yate sipmba tén laplap lepékutake baka téndaka néma wimut nakapuk kutte wa sip kure yéndén. Kure yéndéka wa sip baka yéndén.
18 Néma wimut kutndéka solwara némaanmba wa waarapte waaréndén. Yandéka nak nyaa sipmba tan musé solwaramba wa vaanjandandarén, sip yékunmba yéndénngé.
19 Vaanjandatake nak nyaa wa sipmba tékwa musé ras, laplap, baangwi, miyé, wunga solwaramba vaanjandandarén.
20 Vaanjandatake yéte némaamba nyaa yaréte kun béré nyaat yamba vénangwe wa. Yananga néma wimut wayéka kuttépékaandén. Kutténdéka anga wananén, “Kurkale katik yéké nané. A lambiyaknganangwa.” Naananén.
21 Némaamba nyaa yéndéka kakému yamba kandakwe wa. Yandaka Pol waarape deku nyéndémba téte anga wandén, “Guno, talimba gunat wa wawutén, Krit ailan katik yaasékaké nané. Guné wuna kundi vékumunaangunu wani néma jémbaa katik yakatik nané. Yananu wani musé katik lambiyakngatik dé.
22 Ma vékungunék. Nana du nak katik lambiyakngé dé. Sip male wa lambiyakngandékwa. Yéku mawulé ma vékungunék. Wup yaké yambakate.
23 Wuné Gotna du téte déké yékunmba vékulakawutékwa. Ani gaan Gotna kundi kure gaayakwa du nak gaaye wunale téte anga wandén, ‘Pol, wup yaké yambak.
24 Méné néma duwat kundi kwayékaménéngwa Rommba. Got ménat yékun yandékwa. Yékun yate deké waak kurkale véndu de ménale sipmba yékwa dunyansé katik lambiyakngé daré.’ Naandén wunat.
25 Guné wani kundi vékutake wup yaké yambak. Got wunat wandén pulak wa yakandékwa. Déku kundi wan yéku kundi wa. Yi wan wanana wa. Wunga wa vékusék-wutékwa.
26 Wimut kutte sip némaanmba kure yéndu nak némbat waarékanangwa. Wani némbu ailan nakmba wa téndékwa.” Naandén Pol.
27 Néma wimut wayéka kuttéte wa sip baka kure yéndén. Nyaa 14 Mediterenian waandakwa solwaramba baka yénanén. Ye gaan yaandéka nyéndéngan sipmba jémbaa yakwa apu anga wandarén, “Gaayé nakmba a saambak-nganangwa.” Naandarén.
28 Naate wa néma matu lékindarén, baangwimba. Lékitake solwaramba vaanjandandarén. Vaanjandatake wa naakindarén. Naakiye véndarén gu 40 mita pulak téndéka. Vétake ayélap yépulak naae nakapuk wani matu vaanjandandarén. Vaanjandatake naakiye véndarén gu 30 mita pulak téndéka.
29 Vétake wup yandarén, sip ye matu tékwa taalémba waare kapére yamuké. Wup yate anka vétik vétik sipna kukmba vaanjandandarén solwaramba, sip yékapuk ye wamba téndénngé. Yatake nyaa bari véndénngé mawulé yandarén.
30 Yate sipmba jémbaa yakwa dunyansé yaambuké waakndarén. Waakte talimba taakandarén makal bot kéraae baangwi lékiye baangwi vasnyévite bot solwaramba yasandandarén. Yasandatake de sipmba wayéka téte paapu yate wa anga wandarén, “Daawuliye sipna maakat ye anka ras waak solwaramba vaanjanda-kanangwa, sip yékapuk ye baka téndénngé.” Naandarén.
31 Naandaka Pol waariyakwa dunyansat, deku néma duwat waak anga wandén, “Wani dunyansé de sipmba tékapuk yamunaandaru, wa guné lambiyakngangunéngwa.” Naandén.
32 Naandéka waariyakwa dunyan botmba lékindarén baangwi sékutékndarén. Sékutékndaka wani makal bot vaakére solwara taakumba baka yakwandén.
33 Nyaa yaalaké yaténdéka Pol akwi dunyansat anga wandén, “Kakému ma kangunék. Némaamba (14) nyaa wup yate kakému yamba kangunéngwe wa.
34 Ma véku. Wup yaké yambakate. Yékun tékangunéngwa. Katik lambiyakngé guné. Bulaa ma kangunék. Kangunu guna biyaa apa yandu wa apamama yate kurkale yékangunéngwa. Kakému kakapuk ye, wa apa yakapuk yate lambiyak-ngangunéngwa.” Naandén.
35 Wunga watake kakému kéraae deku ménimba téte Gorét anga wandén, “Yéku kakému wa tiyaaménén. Wan yékun wa.” Naatake wa kakému bule kandén.
36 Kandéka akwi dunyansé véte yéku mawulé vékute kakému kandarén.
37 Nané wani sipmba yén dunyanséna namba wan 276 wa.
38 Wani kakému katake anga wandarén, “Némaamba musé sipmba tékapuk yamunaandu, wa sip wutépét kurkale yékandékwa.” Naate sipmba tan wit sék ras solwaramba vaanjandandarén.
Sip kapére yan
39 Nyaa yaalandéka wutép nakét véndarén. Véte wani wutépké yamba vékusékndakwe wa. Vékusékngapuk yate véndarén yéku yaawiya yéku taalémba téndéka. Véte anga wandarén, “Kalmu sip wani yaawiyamba waare kurkale téké dé kapuk?”
40 Wunga vékulakate ankamba talimba lékindarén baangwi sékutékndaka anka solwaramba baka daae kwaaran. Kwaandéka wa talimba stiamba gindarén baangwi lepékundarén. Baangwi lepékutake wa sipna maakamba tén laplap nakapuk kusoréndarén, wimut kutndu sip bari yéndénngé. Kusoréndaka wa sip yéndén.
41 Sip ye matu rakéskwa taalé nakmba waaréndén. Waare apamama yandéka yéké yapatindén. Yandéka wa solwara némaanmba waarape yaae sipmba viyaandéka wa sipna kuk kepukaké yan.
42 Yandéka waariyakwa dunyansé kalapusmba kwaan dunyansat viyaandékngé mawulé yate wa bulndarén, du nak daawuliye vére yaange yékapuk yamuké.
43 Wunga bulndaka waariyakwa dunyanna néma du Polét yékun yamuké det anga wandén, “Yamba yé wa. Guné wunga yaké yambakate.” Naatake nanat anga wandén, “Guné vérkwe vén apu, ma sip yaasékatake solwaramba daawuliye vére ye wutépmba taale saambakngunék.
44 Guné vérkapuk yakwa du, juwi miyémba, pukaason miyémba ma kure kwaangunu solwara guné kure yékandékwa wutépét.” Wandéka wa wunga yananén. Ye nané akwi kurkale yénanén wutépét. Du nak yamba lambiyakndékwe wa.