10
Dunyan rékaamba (72) Jisas wakandéng-ndéka yéndarén
1 Kukmba dunyan rékaamba (72) waak Jisas wakandéng-ndéka yaandarén. Yaandaka det anga wandén, “Guné taale vétik vétik wunga ma yéngunu. Wuné kukmba yéké yawutékwa akwi gaayét guné taale ma yéngunu.”
2 Wunga watake det anga wandén, “Yaawimba asa kakému wa yékun ye tékéskwa. Téndéka dunyansé ayélapkéri male wa jémbaa yaréndakwa. Yékun yan kakému wan Gotna kundi vékuké mawulé yakwa du dakwa pulak wa. Got dé wani yaawina du pulak wa. Guné Gorét ma waataku, dé wandu jémbaa yakwa du rékaamba waak gunale jémbaa yakandakwa.
3 “Bulaa gunat wawutékwa, wuna jémbaa yangunénngé. Waaléwasa sipsipét yaavan kutndakwa pulak, du ras gunat wunga yaavan kurkandakwa.
4 Guné yéwaa, wut waak kure yéké yambak. Guné su saawuké yambak. Guné yaambumba yéte bari yéngunék. Nak du dakwale baka bulké yambak.
5 Guné gaat nak wulaae, taale wamba rakwa du dakwat anga guné waké ya, ‘Guna mawulé yénga yékun téndu.’
6 Wunga wangunu de wamba rakwa du dakwa gunéké mawulé yandaru, Got det yékun yandu de yékunmba yarékandakwa. Wamba yarékwa du dakwa gunéké mawulé yakapuk yate gunat kuk kwayéndaru, wa Got det katik yékun yaké dé. Got gunat yékun yandu guné yékunmba yarékangunéngwa.
7 Taale wulaangunén gaamba male ma rapékangunu. Nak nak gaat wulaaké yambak. Wani gaamba rate de kwayékwa kakému kulak ma kangunék. Wani kakému kulak kéraakangunéngwa, dele yangunén jémbaaké. Wani gaamba re kukmba ma yéngunu nak gaayét.
8 “Guné gaayé nakmba ye waaréngunu wamba yarékwa du dakwa gunéké mawulé yandaru, guné kwayéndakwa kakému ma kangunék.
9 Yate wani gaayémba baat ye rakwa du dakwat ma kururéngunu. Yate det ma wangunék, ‘Got néma du rate du dakwaké véké yandékwa nyaa a yaae kwambalikwa.’ Ma naangunu.
10-11 “Guné gaayé nakmba ye waaréngunu wani gaayémba yarékwa du dakwa gunéké kalik yamunaandaru, guné ye wani gaayéna yaambumba téte anga guné waké ya, ‘Nané guné kuk kwayénangwa. Got waak gunat kuk kwayéndékwa. Kuk kwayé-ndékwanngé guné vékusék-ngunénngé wa nané ani gaayémba tékwa baawu nana maanmba kwaandéka viyaaputénanga wa véngunéngwa. Guné ani muséké vékusék-ngangunéngwa. Got néma du rate du dakwaké yékunmba véréké yandékwa nyaa a yaae kwambalikwa. Yandéka guné déku kémba gwaandéké wa kalik yangunéngwa.’ Det wunga ma naangunu.
12 Wani gaayémba yarékwa du dakwaké gunat wawutékwa. Talimba Sodommba tan du dakwa kapéremusé yandarén. Kukmba Got néma kot vékute néma du randa nyaa dé wandu Sodommba tan du dakwa kaangél kurkandakwa. Du dakwa nanat kuk kwayémunaandaru, wani nakurak kapéremusé wa Sodommba tan du dakwa yan kapéremusat taalékéra-kandékwa. Wani nyaa Got wandu nanat kuk kwayén du dakwa néma kaangél kurkandakwa.” Naandén Jisas.
Du dakwa Jisaské kuk kwayéndakwanngé wandén
(Mt 11:20-24)
13 Wani kundi watake Jisas anga wandén: “Guné Korasinmba tékwa du dakwaké sémbéraa yawutékwa. Guné Betsaidamba tékwa du dakwaké sémbéraa yawutékwa. Wuné guna gaayémba yaréte vékapuk yangunén kulé apanjémba wa yawutén. Yawutéka wa véngunén. Vétake Gorké yékunmba yamba vékulaka-ngunéngwe wa. Tairmba talimba tan du dakwa Saidonmba talimba tan du dakwa waak Gorké vékusékngapuk ye, wani kulé apanjémba vémunaae, wa de talimba yandarén kapéremuséké kalik yatake, wani kapéremusé yaaséka-katik daré. Yandarén kapéremuséké kalik yate nak du dakwa deku mawuléké véndarénngé de jaangwa laplap saawuwe baawumba rakatik daré.
14 Kukmba Got néma kot vékute néma du randa nyaa dé wandu de wani talimba Tairmba tan du dakwa, Saidonmba talimba tan du dakwa waak de kaangél kurkandakwa. Guné Korasinmba tékwa du dakwa Betsaidamba tékwa du dakwa waak, guné wuna jémbaa vétake wunat kuk kwayéngunén. Kuk kwayéngunénga wani nakurak kapérandi musé de yan akwi kapérandi musat wa taalékérandén. Wani nyaa Got wandu guné néma kaangél wa kurkangunéngwa.
15 Guné Kaperneammba tékwa du dakwa guné apapu anga wangunéngwa, ‘Nané Gotna gaayét waarékanangwa.’ Wunga wangunénga gunat wawutékwa. Got wandu guné kapérandi taalat daawuli-kangunéngwa. Guné Gotna gaayét katik waaréké guné.” Naandén.
16 Wunga watake déku dunyansat anga wandén, “Guna kundi vékuna du dakwa wa de wuna kundi vékukandakwa. Gunéké kuk kwayéna du dakwa wa de wunat kuk kwayékandakwa. Wunat kuk kwayéna du dakwa wa de wuné wani wandéka gaayawutén duwat kuk kwayékandakwa.” Naandén. Wunga wandéka wa déku dunyansé déku kundi kwayéké yéndarén.
Jisasna jémbaa yakwa dunyansé nakapuk waambule yaandarén
17 Kukmba wani késépéri (72) dunyan Jisas wan jémbaa yatake mawulé yate nakapuk waambule yaandarén. Yaae dat wandarén, “Néman Du, nané ména yémba wananga akwi kutakwa nana kundi vékundarén. Vékute du dakwa yaasékate yaange yékéraandarén.”
18 Naandaka det wandén, “Guné wunga yangunénga nyétmba kusnyérak yandéka yaa gaayakwa pulak, Satan anjorémba re gaayandéka véwutén.
19 Ma véku. Gunat mayé apa wa kwayéwutén. Kwayéwutén mayé apat guné kaambe, kulaapati waak vaakingunu gunat katik yaavan kurké daré. Gunat kwayéwutén mayé apa wa Satanna mayé apat taalékéra-kandékwa. Yandu dé gunat katik yaavan kurké dé.
20 Akwi kutakwa guna kundi vékundaka guné wani muséké mawulé yangunéngwa. Wani muséké guné vékulaka vékulaka naaké yambak. Ani muséké ma vékulaka. Guné Gotna kémba yaalangunénga dé guna yé déku nyéngaamba wa viyaandén. Wani muséké vékulakate mawulé tawulé ma yangunék.” Naandén Jisas det.
Jisas mawulé yate Gorét wandén, “Yékun wa.”
(Mt 11:25-27; 13:16-17)
21 Wani sapak Gotna Yaamambi Jisasna mawulémba wulaandéka dé mawulé yate Gorét anga wandén, “Méné wuna aapa, méné nyét béré képmaana néma du wa. Ména jémbaa ras paakuménénga némaamba muséké vékusékngwa du dakwa ména jémbaa yamba kurkale vékusékndakwe wa. Némaamba muséké vékusékngapuk yakwa du dakwa, deku mawulé nyambaléséna mawulé tékwa pulak téndéka yékéyaakmba wa yaréndaka det ména jémbaa wa wakwasnyéménén. Ména mawulémba vékulakate wa wunga yaménén. Yékun wa wunga yaménén.” Naandén.
22 Gorét wunga watake anga wandén, “Wuna aapa déku jémbaa, déku mayé apa waak wa tiyaandén wunat. Wuné déku nyaan yatéwutéka du dakwa wuné kurkale yamba vésékndakwe wa. Dé male wa vésékndén wuné. Du dakwa déké kurkasale yamba vékusékndakwe wa. Wuné male wa dé vésékwutén. Déké wawutén du dakwa waak dé vésékndarén wa.” Naandén.
23-24 Wunga watake déku dunyan male téndaka waalakwe det anga wandén, “Gotna jémbaaké gunat wawutékwa. Gotna yémba talimba kundi kwayétan dunyan, néma du waak, de a yawutéka véngunéngwa jémbaa véké mawulé ye, yamba véndakwe wa. Yate a wawutéka vékungunéngwa kundi de yamba vékundakwe wa. Got gunat yékun yandéka wa wani jémbaa véngunén.” Naandén Jisas.
Samaria du déku maamaké mawulé sémbéraa yandén
25 Wani kundi wandéka apakundi yakwasnyékwa du nak déku mawuléké anga wandén, “Jisas wuna kundi waambule wate kalmu sépélak waké dé?” Wunga vékulakate dat anga wandén, “Gotna jémbaaké nanat yakwasnyékwa du, yénga pulak ye wuné kulémawulé kéraae apapu kurkale yarésékéyakngé wuté?”
26 Wunga waatakundéka dat wandén, “Kamu kundi dé guna apakundimba kwaau? Gotna nyéngaamba yénga daré viyaatakak?”
27 Naandéka wandén, “Guné guna Néman Du Gorké néma mawulé ma yangunu. Yate dat wangunu guna sépé, guna mayé apa, guna mawulé, guna kwaminyan, guna yaamambiké dé néma du rakandékwa. Guné guna sépéké mawulé yangunéngwa pulak, nak du dakwaké wunga ma mawulé yangunu. Yate det ma yékun yangunu.” Naandén.
28 Wunga wandéka dat wandén, “Wan yékun wa waménéngwa. Méné wunga ye wa kulémawulé kéraae apapu yékunmba yarésékéyak-ngaménéngwa.” Naandén Jisas.
29 Jisas wunga wandéka wani du mawulé yandén, du dakwa déku yé kavérék-ndarénngé. Yate Jisasét anga waatakundén, “Yani du dakwat yékun yaké wuté?” Naandén.
30 Wandéka Jisas déku kundi waambule wate anga wandén, “Juda du nak Jerusalem taakatake Jerikot daawuliké watake yéndén yaambumba. Yéténdéka sél yakwa du ras dé yaambumba véndarén. Ve dé kulkiye déku musé asé kéraate dé viyaae kapére ye yaambumba taakandarén. Viyaatake yéndaka dé yaambumba kwaae kiyaaké yakwandén.
31 Yakwandéka wani sapak Gotna gaamba jémbaa yakwa du nak wani yaambumba yéndén. Ye wani duwat vétake dé aarkémba tepuwe dé yaasékatake dé yén.
32 Yéndéka Gotna gaamba jémbaa yakwa nak du, Livai du waak ye dat vétake yaasékatake aarkémba tepuwe yéndén.
33 “Yéndéka Samaria du nak wani yaambumba ye wani du kwaanmba saambakndén. Wa vékusék-ngunéngwa. Juda du dakwa de kalik yandakwa Samaria du dakwaké. Samaria du saambake Juda du wamba kwaandéka vétake déké mawulé sémbéraa yandén.
34 Yate ye dat wani viyaandarénmba waasé yakwasnye marasin kure waasé gindén. Giye wani du kéraae déku donkimba kusore kure yéndén. Kure yéndéka yaambumba gaan yandéka saayéngat nak kure ye wamba taakatake dat yékun yandén.
35 Gaan kwaae ganmba yéte wani gaana duwat yéwaa ras kwayéte dat anga wandén, ‘Méné ani duké kurkale ma véménék. Yate dat yékun yaké, ména yéwaa ras kwayéménu wuné waambule yaae ména yéwaa kwayékata-kawutékwa.’ Naatake yéndén.
36 “Bulaa yénga méné vékwo? Du kupuk wa wani yaambumba yéndarén. Ye sél yakwa du viyaan duwat kandé yékun yak?”
37 Wunga wandéka dat wandén, “Déké mawulé sémbéraa yan du wa dat yékun yan.” Naandéka wandén, “Méné ma ye wunga ya dé yan pulak.” Naandén Jisas dat.
Jisas Maria ambét Martale bulndén
38-39 Jisas déku dunyansale sékét yéndarén. Ye gaayé nakmba waaréndarén. Wani gaayémba taakwa nak léku yé Marta, léku waayéka Mariale sékét yarémbérén. Yaréte Marta Jisasét walén, dé yaae bérku gaamba kakému kandénngé. Waléka yaae wulaae randéka léku waayéka Maria yaae Néman Du Jisasna maanale rate déku kundi vékurélén.
40 Vékuréléka Marta lé néma jémbaa yate kakému yaakélén. Yate Maria baka raléka véléka Martana mawulé kapére yan. Yandéka Marta yaae Jisasét anga walén, “Néman Du, wuna waayéka baka raléka wuné kapmang jémbaa yate kakému yaakéwutékwa. Yawutékwanngé yamba vékuménéngwe, yi? Ma waménu yaalu sékét yaakékatékwa.” Naalén.
41 Wunga waléka Néman Du wa wan lat, “Nyéno, Marta, nyéné rékaamba muséké vékulaka-nyénéngwa.
42 Nyéné nakurak ani yéku muséké yamba vékulaka-nyénéngwe wa. Wuna kundi vékuké yanyénéngwa musé, wan yéku musé wa. Maria lé wani yéku muséké wa mawulé yalékwa. Yalu wuné lé yélénngé katik waké wuté. Lé wuna kundi vékuké mawulé yalékwa.” Naandén Jisas Martat.