8
Mɛ Keda Ɔkyii Ɔko
1 Yesu berɛ, gi naa kyon kpe Nfɔ Iyii Gibii mɔ so.
2 Gibaadiikɛ fu‑u mɔ, Yesu gi baa loo ɔsowolɛ mɔ so ne o kii naa kpe Wurubuaarɛ ɔson obu gikpaara mɔ so. Asa abono mɛ bo nfono mɔ pɛwu mɛ naa ba Yesu asɛ, ne o kpelegɛ kyena ɔ kya nyiile mɔmɔ ilaa.
3 Gyuda awura nbara aŋmarasɛbo mɔ de Farasii awura mɔ mɛ kpaa kyu ɔkyii ɔko ba Yesu asɛ nfono. Mɛ keda mɔ de ɔnyen. Mɛ kyu mɔ baa yelɛ sansana
4 ne mɛ tɔgɛ sa Yesu yɛɛ, “Ɔbelɛnsɛ, a keda ɔkyii baarɛ de ɔnyen.
5 To, Wurubuaarɛ nbara dɔ mɔ Mosisi gi ŋmarasɛ yela yɛɛ aꞌ too abui mɔɔ gɛnen asa abono ɔnan. Fo‑o fo mɔ, nnɛ ne fo dɛ?”
6 Mɛ taasɛ Yesu gɛnen ilaa idɛ daa kyu soo mɔ idoo kerɛ de mɛꞌ kyu mɔ wɔra nbɛlɛ dɔ. Mɛ taasɛ Yesu gɛnen mɔ, o sii wuruge ne o kyu mɔ-gibaabi ɔ kya ŋmarasɛ gɛsinkpan.
7 Mɛ kpɛ ma‑a taasɛ mɔ gɛnen so mɔ, ɔ koso yelɛ ne ɔ tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Fɛye dɔ ɔbono ɔŋ ti wɔra ilaa nyɛnyɛn mɔ, ɔꞌ daa gigyangbara too gibui da ɔkyii mɔ.”
8 Yesu gi tɔgɛ mɔmɔ gɛnen mɔ, o kii sii wuruge kyu mɔ-gibaabi ɔ kya ŋmarasɛ gɛsinkpan mɔ.
9 Gyuda awura nbara aŋmarasɛbo mɔ de Farasii awura mɔ mɛ nu ilaa ibono Yesu gi tɔgɛ sa mɔmɔ gɛnen mɔ, mɛ yaasɛ gɛbelɛnsɛ so gɛkuii-gɛkuii ne i san ɔkyii mɔ wolɛ gi san ɔ yelɛ Yesu asɛ sakpii mɔ dɔ.
10 I san mɔmɔ-wolɛ gɛnen mɔ, Yesu gi koso yelɛ ne ɔ taasɛ ɔkyii mɔ yɛɛ, “Ɔkyii, mɛ bo fonɛ? I mɛŋ nyɛ ɔko de oꞌ bun fo gipuɛɛ?”
11 Ɔkyii mɔ gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Kuaa, me-wura.” Nfono ne Yesu gi tɔgɛ sa mɔ yɛɛ, “Me kee maŋ bun fo gipuɛɛ. Naa fo kya kpe de foꞌ taa fo-ilaa nyɛnyɛn giwɔra yɛgɛ.”]
Yesu Ne N Gyɛ Fatela Sa Anyamesɛ
12 Yesu gi kii tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Me ne n gyɛ fatela sa anyamesɛ. Ɔbono ɔ laa wɔra me-ɔkasɛbo mɔ maŋ naa gibiri dɔ. Ɔ laa nyɛ Wurubuaarɛ asɛ gɛkyena ɔnan de iꞌ wɔra fɛɛ fatela ne n kya wu mɔ.”
13 Nfono mɔ Farasii awura mɔ mɛ tɔgɛ sa mɔ yɛɛ, “Fo-wolɛ ne n kya buu faa. I maŋ sa de aꞌ kyu imɔ wɔra ilaa dɔ.”
14 Yesu gi lɛɛ gɛnɔ sa mɔmɔ yɛɛ, “Me-wolɛ ne n kya buu gbaa mɔ, i kaaborɛ fɛꞌ nu me asɛ. I kya nyiile yɛɛ me ne n nyi nfono nɛ lii mɔ ne me ne n nyi nfono nan kii kpe mɔ. Fɛye berɛ, fɛ mɛŋ nyi nfono nɛ lii mɔ ne fɛ mɛŋ nyi nfono nan kii kpe mɔ.
15 Ansi so ne fɛ kya kerɛ de fɛꞌ tɔgɛ yɛɛ ɔko ilaa i boran abɛɛ iŋ boran. Me berɛ, meŋ kya kerɛ asa ilaa dɔ tɔgɛ sɛi.
16 Nengyene fɛɛ nꞌ taa tɔgɛ ɔko ilaa gbaa mɔ, nkana i laa kyena. I kya nyiile yɛɛ i mɛŋ gyɛ me-wolɛ ne n kya kerɛ imɔ dɔ. Me‑rɛ me-sɛ ɔbono o sun me mɔ ne n kya kerɛ imɔ dɔ.
17 Fɛye gbaa-gbaa nbara dɔ mɔ, mɛ wolaa ŋmarasɛ yela yɛɛ nengyene fɛɛ asa anyɔ nnɔ gi wɔra gikolon nbɛlɛ dɔ mɔ i kaaborɛ fɛꞌ nu mɔmɔ asɛ.
18 To, me n kya tɔgɛ me-nyoro so ilaa ne; me-sɛ ɔbono o sun me mɔ kee laa lɛɛ nyiile yɛɛ me-ilaa tɔgɛsɛ idɛ i gyɛ gɛsintin.”
19 Lii gɛnen so mɔ, mɛ taasɛ mɔ yɛɛ, “Fo-sɛ mɔ bo fonɛ?” Yesu gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Fɛ mɛŋ nyi me. Me-sɛ ne fɛ laa bii? Nengyene fɛ nyi me mɔ, nkana ɔfaanan fɛ nyi me-sɛ kee.”
20 Owi ɔbono Yesu gi tɔgɛ gɛnen agyɛbi adɛ sa mɔmɔ mɔ, o sindi nfono mɛ kya too aterenbi wɔra sa Wurubuaarɛ, ɔson obu gikpaara mɔ so. Ɔko‑rɛ ɔko mɛŋ kii keda mɔ nfono, i kya nyiile yɛɛ mɔ-owi kedasɛ mɛŋ ti fo.
Nfono N Kya Kpe Mɔ, Fɛ Maŋ Taalɛ Kpe Nno
21 Yesu gi kii tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “N kya kii mi‑i kyon ne. Fɛ laa san laarɛ me de Wurubuaarɛ ɔꞌ baa mɔlɛgɛ fɛye, fɛŋ baa nyɛ. Fɛ laa wuꞌ de fɛye-ilaa nyɛnyɛn daa. Nfono n kya kpe mɔ, fɛ maŋ taalɛ ba nno.”
22 Nfono mɔ, Gyuda awura abelɛnsɛ mɔ mɛ kya tɔgɛ ma‑a sa abara mɛ kya ŋmasɛ yɛɛ, “Ɔnyen baarɛ tɛ faa, ɔ laa mɔɔ mɔ-nyoro. Fɛ mɛŋ kya nu gɛnɔɔbono ɔ kya kalɛ aye mɔ? Ɔ tɔgɛ yɛɛ nfono ɔ kya kpe mɔ a maŋ taalɛ ba nno.”
23 Yesu gi kii tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Fɛ lii daa gɛsɛ gɛrɛ. Me berɛ, nɛ lii daa Wurubuaarɛ dɔ. Gɛsinkpan gɛrɛ-lɛɛ wolɛ asa ne fɛ gyɛ. Fɛŋ kya nyingi Wurubuaarɛ so. Me berɛ, meŋ dɛ fɛɛ fɛye gɛnen asa abono ɔnan.
24 Nɛ ti wolaa tɔgɛ sa fɛye yɛɛ fɛ laa wuꞌ daa de fɛye-ilaa nyɛnyɛn. I gyɛ gɛsintin yɛɛ nengyene fɛ kine fɛ maŋ sɔɔ me gyi yɛɛ me ne n bo no pɛi ne ilaa kamaasɛ i bo no mɔ fɛ laa wuꞌ daa de fɛye-ilaa nyɛnyɛn.”
25 Yesu gi tɔgɛ ɔmɔ gɛnen mɔ, mɛ taasɛ mɔ yɛɛ, “Fo ne n gyɛ anɛ?” Yesu gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Nɛ ti wolaa tɔgɛ fɛye lii ko‑o gɛsɛ de gɛsɛ.
26 N bo ilaa gikyɔ nan tɔgɛ kyu lii fɛye so de iꞌ kyu bun fɛye gipuɛɛ. Ɔbono o sun me mɔ, mɔ, ne n bo gɛsintin. Ilaa ibono nɛ nu lii mɔ asɛ mɔ wolɛ ne nꞌ kya lɛɛ tɔgɛ sa anyamesɛ.”
27 Yesu kya tɔngɛ de ɔmɔ gɛnen pɛwu faa, mɛ mɛŋ nu gɛsɛ yɛɛ mɔ-sɛ Wurubuaarɛ ne ɔ darɛ yɛɛ mɔ ne n sun mɔ mɔ.
28 Imɔso Yesu gi kii tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Nengyene mɛ ti puru me, anyamesɛ pɛwu mɔmɔ-daa mɔ, diirɛ gyan lɛwu oyii so mɔ, nfono ne fɛ laa bii yɛɛ me ne n bo no pɛi ne ilaa kamaasɛ i bo no. Gɛnen kee mɔ fɛ laa bii yɛɛ meŋ kya wɔra ilaa iko abɛɛ nꞌ tɔgɛ ilaa iko me-gibaa so. Ilaa ibono me-sɛ Wurubuaarɛ gi nyiile me mɔ ne nꞌ kya tɔgɛ.
29 Ɔbono o sun me mɔ bo me asɛ. Ɔ mɛŋ taa me yɛgɛ. I kya nyiile yɛɛ owi kamaasɛ dɔ mɔ, n kya wɔra daa ilaa ibono i kya gyi mɔ-ginsi mɔ.”
30 Asa mɔ mɛ nu Yesu gi tɔgɛ gɛnen ilaa idɛ mɔ, mɔmɔ dɔ sakyɔ mɛ sɔɔ mɔ gyi yɛɛ Wurubuaarɛ ne n sun mɔ.
Asa Abono Mɛ Mɛŋ Gyɛ Nbide De Abono Mɛ Gyɛ Nbide Mɔ
31 Yesu gi tɔgɛ sa Gyuda awura abono mɛ sɔɔ mɔ gyi mɔ yɛɛ, “Nengyene fɛ keda me-ilaa nyiilesɛ ibono n kya nyiile fɛye faa dɔ mɔ, fɛ gyɛ me-akasɛbo gɛsintin.
32 Fɛ laa bii Wurubuaarɛ gɛsintin ilaa mɔ, ne gɛnen gɛsintin ilaa ibono mɔ i laa yɛgɛ fɛ laa nyɛ fɛye-nyoro. Fɛŋ baa wɔra nbide.”
33 Gyuda awura abelɛnsɛ mɔ mɛ lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Aberaham mɔ-naanaana ne a gyɛ. Gɛkaako a mɛŋ ti taa wɔra nbide sa ako. Ne nnɛ so ne fo kya tɔgɛ yɛɛ a laa nyɛ aye-nyoro?”
34 Nfono mɔ Yesu gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Gɛsintin ne n kya tɔgɛ mi‑i sa fɛye faa, nyamesɛ kamaasɛ ɔbono ɔ kya wɔra ilaa nyɛnyɛn mɔ gyɛ daa gɛbide sa ilaa nyɛnyɛn.
35 Gɛbide ne n kine gɛ kɛɛla nnɛ mɔ, gɛ maŋ bingiri gɛmɔ-wura mɔ-bi. Gɛten wura mɔ-bi mɔ berɛ, gyɛ gɛten mɔ dɔ gɛkpaa.
36 Imɔso nengyene me, Wurubuaarɛ mɔ-bi mɔ nɛ yɛgɛ fo ɔko foꞌ nyɛ fo-nyoro lii gɛbide dɔ mɔ, fo nyɛ fo-nyoro gɛsintin.
37 N nyi ibono Aberaham mɔ-naanaana ne fɛ gyɛ. Fɛ kii fɛ kya laarɛ me-imɔɔten. I kya nyiile yɛɛ ilaa ibono n kya nyiile mɔ fɛŋ kya nu gɛsɛ sa me.
38 Ilaa ibono nɛ wu me-sɛ Wurubuaarɛ asɛ mɔ ne nꞌ kya tɔgɛ. Fɛye mɔ kee, ilaa ibono fɛ nu lii fɛye-sɛ asɛ mɔ ne fɛ kya wɔra.”
39 Mɛ lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Aberaham ne n gyɛ daa aye-naana.” Nfono ne Yesu gi tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Nengyene fɛɛ Aberaham mɔ-naanaana ne fɛ gyɛ gɛsintin mɔ, nkana fɛ laa wɔra ilaa ibono Aberaham gi wɔra mɔ ɔnan.
40 Imɔmɔ mɔ, n kya tɔgɛ gɛsintin gɛbono nɛ nu lii me-sɛ Wurubuaarɛ asɛ n kya sa fɛye mɔ, fɛ kya laarɛ me-imɔɔten daa. Aberaham berɛ mɛŋ wɔra fɛye-lɛɛ idɛ ɔnan.
41 Ɔbono ɔ gyɛ fɛye-sɛ gbaa-gbaa mɔ ilaa wɔrasɛ mɔ ɔnan ne fɛ kya wɔra faa.” Mɛ lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Aye berɛ, a mɛŋ gyɛ agyibara nbii. Ɔsɛ kolon ne a bo. Mɔ ne n gyɛ Wurubuaarɛ.”
42 Nfono ne Yesu gi tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Nengyene Wurubuaarɛ ne n gyɛ fɛye-sɛ mɔ, nkana fɛ laa laarɛ me-ilaa. Nɛ lii daa Wurubuaarɛ asɛ ne nɛ ba. Wurubuaarɛ ne n sun me. I mɛŋ gyɛ me gbaa-gbaa me-gibaa so ne nɛ ba.
43 Menɛ n wɔra ne fɛ mɛŋ kya nu ilaa ibono n kya tɔgɛ mɔ gɛsɛ daa? Fɛ kya kyo me me-ilaa tɔgɛsɛ so. Gɛnen so ne fɛ mɛŋ kya nu me-gɛsɛ faa.
44 Fɛ lii fɛye-sɛ ilaa nyɛnyɛn pɛwu gɛmu mɔ asɛ. Imɔso fɛye-gɛlaarɛ ne n gyɛ yɛɛ fɛꞌ wɔra fɛye-sɛ mɔ gɛlaarɛ. Lii ko‑o gɛsɛ de gɛsɛ mɔ, ɔ gyɛ daa ɔbono ɔ kya mɔɔ asa. Mɔ‑rɛ gɛsintin mɛŋ kya wu abara ginsi. Gɛsintin gɛ mɛŋ bo mɔ dɔ. Nengyene ɔ kya kɛɛ abon mɔ, mɔ-ilaa wɔrasɛ ne i wolaa i gyɛ. Mɔ-oyuduu ne. Ɔ gyɛ daa ɔbonbo, ne mɔ ne n gyɛ abon pɛwu gɛmu.
45 Me berɛ, n kya tɔgɛ daa gɛsintin. Imɔso ne fɛ mɛŋ kya sɔɔ me gyi faa.
46 “Fɛye dɔ anɛ ne nan taalɛ lɛɛ yii me yɛɛ nɛ wɔra ilaa nyɛnyɛn iko kerɛ? Fɛ nyi ibono gɛsintin ne nꞌ kya tɔgɛ. Ne menɛ n wɔra ne fɛ maŋ sɔɔ me gyi?
47 Abono mɛ gyɛ Wurubuaarɛ adɛ mɔ mɛ kya nu Wurubuaarɛ ilaa tɔgɛsɛ. Fɛ mɛŋ gyɛ Wurubuaarɛ adɛ so ne fɛ mɛŋ kya nu Wurubuaarɛ ilaa tɔgɛsɛ faa.”
Yesu Mɔ‑rɛ Aberaham
48 Yesu gi tɔgɛ Gyuda awura abelɛnsɛ mɔ gɛnen mɔ, mɛ taasɛ mɔ yɛɛ, “Iŋ gyɛ a tɔgɛ yɛɛ i tɛ faa fo gyɛ daa Samariyanyen, ilaa nyɛnyɛn oduduu i tɛ fo so, i mɛŋ gyɛ imɔ ne?”
49 Nfono ne Yesu gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Ilaa nyɛnyɛn oduduu iŋ taa tɛ me so. N kya kyu buubuu kyu sa me-sɛ Wurubuaarɛ daa, ne fɛye berɛ, fɛ mɛŋ kya buu me.
50 Nɛ tɔgɛ gɛnen faa, meŋ kya laarɛ nyisigyi mi‑i sa me-nyoro. I bo ɔbono ɔ kya laarɛ nyisigyi ɔ sa me mɔ. Mɔ ne nan gyi me‑rɛ fɛye-nbɛlɛ.
51 Gɛsintin ne nꞌ kya tɔgɛ mi‑i sa fɛye faa, ɔbono ɔ kya nu me-gɛdɛ mɔ, maŋ wuꞌ lɛwu gbaa-gbaa gɛkaako kpa‑a.”
52 Gyuda awura abelɛnsɛ mɔ mɛ lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Idɛ kon berɛ, a wu gɛsintin yɛɛ ilaa nyɛnyɛn oduduu i tɛ fo so. Aberaham gi wuꞌ. Wurubuaarɛ ikalan atɔgɛbo mɔ kee mɛ wuꞌ. Fo‑o fo berɛ, fo kya tɔgɛ daa yɛɛ nyamesɛ ɔbono ɔ kya nu fo-gɛdɛ mɔ, maŋ wuꞌ gɛkaako kpa‑a.
53 Fo ne n don aye-naana Aberaham? Aberaham gi wuꞌ ne Wurubuaarɛ ikalan atɔgɛbo mɔ kee mɛ wuꞌ. Ne menɛ nyamesɛ ɔnan ne fo kya tɔgɛ yɛɛ fo gyɛ daa?”
54 Yesu gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Nengyene fɛɛ n kya lɛɛ me-nyisigyi nyiile asa me-gibaa so mɔ, gɛnen nyisigyi ɔbono mɛŋ gyɛ sɛi. Me-sɛ Wurubuaarɛ ne n kya lɛɛ me-nyisigyi nyiile. Mɔ ne n gyɛ ɔbono fɛ kya ten fɛye-nyoro gɛnɔ yɛɛ fɛye-Wurubuaarɛ mɔ.
55 Yɛgɛ fɛ mɛŋ nyi mɔ. Me berɛ, n nyi mɔ. Nengyene nɛ tɔgɛ yɛɛ meŋ nyi mɔ mɔ, nan wɔra ɔbonbo fɛɛ fɛye. N nyi mɔ, ne nꞌ kya nu mɔ-gɛdɛ.
56 “Fɛye-naana Aberaham gi nu yɛɛ ɔ laa nyɛ wu me-gɛsinkpan so giba mɔ, i wɔra mɔ ɔkon. Ne gɛsintin mɔ, o wu me-giba, ne o gyi ɔkon.”
57 Gyuda awura abelɛnsɛ mɔ mɛ taasɛ Yesu yɛɛ, “Fo ɔbono foŋ ti taa gyi nsi ikue-inyɔ de saalaa mɔ, nnɛ ne fo wɔra ne fo‑rɛ Aberaham fɛ wu abara?”
58 Nfono mɔ, Yesu gi tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Nꞌ tɔgɛ fɛye gɛsintin yɛɛ pɛi de iꞌ lɔɔ korogɛ Aberaham mɔ, n wolaa n bo no. Me ne n bo no pɛi ne ilaa kamaasɛ i bo no.”
59 Ibono Yesu gi tɔgɛ gɛnen so mɔ, mɛ puru abui mɛ laa too da mɔ mɔɔ. O wu gɛnen mɔ, ɔ ŋara lii Wurubuaarɛ ɔson obu gikpaara mɔ so ne ɔ kyon taa mɔmɔ yɛgɛ.