10
Ri Jesús kebꞌuchaꞌ kabꞌlajuj utaqoꞌn
(Mr. 3:13-19; Lc. 6:12-16)
Ekꞌu ri Jesús xebꞌusikꞌij ri kabꞌlajuj utijoꞌn y xuya pakiqꞌabꞌ kebꞌekesaj bꞌi itzelilaj uxlabꞌixel y kakikunaj ronoje yabꞌil y ronoje kꞌaxkꞌobꞌik. E kibꞌiꞌ taq waꞌ wa kabꞌlajuj e taqoꞌn:*
Nabꞌe e Simón ri kabꞌiꞌx Pedro che
y ruchaqꞌ Andrés,
Jacobo
y ruchaqꞌ Juan (wa kaꞌibꞌ e ukꞌajol ri Zebedeo),
Felipe,
Bartolomé,
Tomás,
Mateo ri aj tzꞌonol puaq re tojonik,
Jacobo rukꞌajol ri Alfeo,
Lebeo ri kabꞌiꞌx Tadeo che,
Simón ri kabꞌiꞌx che “ri Cananista”,
kꞌisbꞌal re, e Judas aj Iscariot,§ ri xkꞌayin re ri Jesús.
Ri Jesús kuya bꞌi kichak ri kabꞌlajuj utaqoꞌn
(Mr. 6:7-13; Lc. 9:1-6)
Ri Jesús xebꞌutaq bꞌi ri kabꞌlajuj y e pixabꞌanik waꞌ xuya bꞌi chike:
«Mixꞌek pa taq ri luwar ke ri na e ta aj judiꞌabꞌ, mixok ne pa taq ri tinamit re Samaria. Jix kꞌu nabꞌe kukꞌ ri bꞌexex e sachinaq, waꞌ e ri e aj judiꞌabꞌ re ri tinamit Israel. Jix y jewaꞌ chitzijoj: “Rutaqanik ri Dios petinaq chilaꞌ chikaj xa naqaj chi kꞌo wuloq.”
»Chebꞌikunaj konoje ri yewaꞌibꞌ kukꞌ taq ri kꞌo ri yabꞌil lepra chike, chebꞌikꞌastajisaj ri ekaminaq y chebꞌiwesaj bꞌi itzel uxlabꞌixel. Wa chuqꞌabꞌ kikꞌul riꞌix e rutzil nukꞌuꞌx chiwe; jekꞌulaꞌ mitzꞌonoj rajil ri chak kiꞌan rukꞌ.
»Mikꞌam bꞌi imeyo re oro, re plata o re cobre. 10 Mikꞌam ne bꞌi tebꞌ re ubꞌitaq iwe, mikꞌam bꞌi jun chik ikoton, jun chik molaꞌj ixajabꞌ o jun chik ichꞌamiꞌy. Ma e junoq kachakunik, lik taqalik kayaꞌiꞌ janipa ri kajawax che.
11 »Echiriꞌ kixopon pa juna tinamit o pa juna aldea, chitzukuj junoq jusukꞌ ubꞌinik usilabꞌik y chixkanaj kꞌu kan chirocho kꞌate kixel bꞌi chiriꞌ echiriꞌ kixꞌek pa jun chik tinamit.
12 »Echiriꞌ kixok chuchiꞌ juna ja, chiyaꞌa rutzil kiwach ri e kꞌo chiriꞌ, kitzꞌonoj kꞌu ri utzil chomal re ri Dios pakiwiꞌ. 13 We kixkikꞌul kꞌu ri e kꞌo pa ri ja, kakanaj ri utzil chomal itzꞌonom kan pakiwiꞌ. Noꞌj we rike na kixkikꞌul taj, ri utzil chomal katzelej tanchi lo iwukꞌ.
14 »We na kixkikꞌul taj y na kakaj tane kakita ri kitzijoj, chixelubꞌi chupa ri ja o pa ri tinamit yey chipupaꞌ kan rulew kꞌo che ri iwaqan. 15 Ma paqatzij wi kambꞌiꞌij chiwe: Chupa ruqꞌijol ri qꞌatbꞌal tzij, más lik kꞌax ri kape pakiwi ri tinamit na xkikꞌul ta ri Utzilaj Tzij, chwa ri kape pakiwi ri e aj Sodoma y ri e aj Gomorra.*
Taq ri kꞌaxkꞌobꞌik kapetik
16 »Chitapeꞌ: Riꞌin kixintaq bꞌi pachaꞌ ix bꞌexex chikixoꞌl utiw. Lik chichajij kꞌu iwibꞌ chi utz jelaꞌ pachaꞌ ruꞌanik kuchajij ribꞌ ri kumatz, yey chiꞌana pachaꞌ ri palomax na jinta kꞌo kuꞌan che junoq.
17 »Lik chichajij kꞌu iwibꞌ chikiwach ri winaq, ma kixkikꞌam bꞌi pa taq qꞌatbꞌal tzij y kakijichꞌ ipa pa taq sinagogas. 18 Wuma riꞌin, kixkikꞌam ne bꞌi chikiwach taq raj qꞌatal tzij y ri taqanelabꞌ. Rukꞌ kꞌu riꞌ waꞌ, utz kiqꞌalajisaj nuwach riꞌin chikiwach rike y chikiwach konoje taq ri tinamit che ruwachulew. 19 Ekꞌuchiriꞌ kixkiya chikiwach, mubꞌisoj ikꞌuꞌx saꞌ ri kibꞌiꞌij; ma echiriꞌ kopon ruꞌorayil re kixchꞌaꞌtik, e ri Dios kayaꞌw lo ichꞌaꞌtem. 20 Ma na ix ta ri kixchꞌaꞌtik, e ri Ruxlabꞌixel Riqaw; e Rire kuya ichꞌaꞌtem.
21 »E taq kꞌu ri tikawex kekiya ri katz-kichaqꞌ pa kamik; ri kꞌo kalkꞌoꞌal kekiya taq ri kalkꞌoꞌal pa kamik; ri kalkꞌoꞌal keyaktaj chikij kichu-kiqaw y kekiya pa kamik. 22 Taq ri winaq lik tzel kixkil riꞌix xa ruma ikojom ri nubꞌiꞌ; noꞌj china kꞌu ri kuchuqꞌubꞌej ribꞌ kꞌa chupa ri kꞌisbꞌal re, e riꞌ ri kakolobꞌetajik. 23 Echiriꞌ lik kixternabꞌex rukꞌ kꞌaxkꞌobꞌik pa juna tinamit, jix che jun chik. Ma paqatzij wi kambꞌiꞌij chiwe, kꞌamajaꞌ ne kikꞌiso kixikꞌow chupa ronoje taq ri tinamit re Israel, echiriꞌ kakꞌun tanchi Ralaxel Chikixoꞌl Tikawex.
24 »Na jinta juna tijoꞌn más kꞌo uwach chwa rutijonel y na jinta ne juna aj chak más kꞌo uwach chwa ri rajaw. 25 Juna tijoꞌn kubꞌuloq we xuꞌana jelaꞌ pachaꞌ rutijonel y juna aj chak kubꞌuloq we xuꞌana pachaꞌ ri rajaw. We kabꞌiꞌx “Beelzebú” che ri kiqaw rakꞌalabꞌ, ¿makꞌuwariꞌ ri kabꞌiꞌx chike ri ralkꞌoꞌal?
Mixiꞌij iwibꞌ chikiwach ri winaq
(Lc. 12:4-9)
26 »Mixiꞌij iwibꞌ chikiwach ri winaq. Ma kopon ri qꞌij echiriꞌ janipa ri na qꞌalajisam taj, kaqꞌalajisax na; yey janipa ri ewatalik, ketaꞌmaxik. 27 E janipa ri kambꞌiꞌij riꞌin xew chiwe riꞌix, chibꞌiꞌij riꞌix chiwachil; yey ri kanweswaꞌ riꞌin chiwe, chixsikꞌin che ubꞌiꞌxikil pa taq bꞌe.
28 »Mixiꞌij iwibꞌ chikiwach ri kꞌo pakiqꞌabꞌ kixkikamisaj, ma waꞌ xew che ri cuerpo kakiꞌan wi, noꞌj na jinta pakiqꞌabꞌ kakisach uwach rukꞌaslem junoq chwach ri Dios. E chixiꞌij iwibꞌ chwach ri Jun kꞌo puqꞌabꞌ kebꞌukꞌaq bꞌi ri tikawex junam rukꞌ ri kicuerpos y ri kanimaꞌ, chi xibꞌalbꞌaꞌ re tijbꞌal kꞌax.
29 »Iwetaꞌam, kaꞌibꞌ raltaq ko tzꞌikin kekꞌayix xa chwa jun ralko meyo. Na rukꞌ ta kꞌu riꞌ, na katzaq tane junoq chike pulew we ri Qaqaw na kuya ta luwar. 30 Makꞌuwariꞌ riꞌix lik puqꞌabꞌ ix kꞌo wi, ma xa ne chujujunal riwiꞌ ajilam ruma Rire. 31 E uwariꞌche, mixiꞌij iwibꞌ; ma riꞌix más kꞌo iwach chikiwach ri raltaq ko tzꞌikin.
32 »E junoq kuqꞌalajisaj chikiwach ri winaq, kubꞌiꞌij: “In tijoꞌn re ri Jesús”; jekꞌuriꞌlaꞌ kanꞌan riꞌin che rire, kambꞌiꞌij chwach ri Nuqaw kꞌo chilaꞌ chikaj: “Qatzij, wa jun e nutijoꞌn” kinchaꞌ.
33 »Noꞌj kꞌu ri kubꞌiꞌij chikiwach ri winaq: “Riꞌin na in ta tijoꞌn re ri Jesús.” Jekꞌuriꞌlaꞌ kanꞌan riꞌin che rire, kambꞌiꞌij chwach ri Nuqaw kꞌo chilaꞌ chikaj: “Qatzij, wa jun na nutijoꞌn taj” kinchaꞌ.
Ri jachbꞌal kipa ri tikawex ruma ri Jesús
(Lc. 12:49-53; 14:26-27)
34 »Michꞌobꞌo we ri nukꞌunik che ruwachulew kukꞌam lo utzil chomal. Na e ta riꞌ, ma e kukꞌam lo chꞌaꞌoj chikixoꞌl taq ri tikawex.** 35 Ruma kꞌu ri nukꞌunik,
ri tikawex kakijeq kechꞌoꞌjin chikiwach
rala rukꞌ ruqaw,
rali rukꞌ ruchu
y ralibꞌatz rukꞌ ruchu-ralibꞌ.
36 Ekꞌu riꞌ ri tzel kebꞌilow re juna tikawex,
e mismo ri e kꞌo pa rocho. Mi. 7:6
37 »China ri más lik e kꞌax kebꞌunaꞌ ruchu-uqaw chinuwach riꞌin, na taqal ta che katerej chwij; jekꞌulaꞌ china ri más lik e kꞌax kebꞌunaꞌ ri ralkꞌoꞌal chinuwach riꞌin, riꞌ na taqal ta che katerej chwij.
38 »China ri na karaj taj kutij kꞌax ruma e nutijoꞌn,†† riꞌ na taqal ta che katerej chwij. 39 China ri kutij uqꞌij lik kel chi utz rukꞌaslem wara che ruwachulew, riꞌ e kujam ri kꞌaslemal chilaꞌ chikaj; noꞌj ri kuya ranimaꞌ rukꞌaslem wuma riꞌin, riꞌ e kuriq ri chomilaj ukꞌaslemal chwach ri Dios.
Ri rajil ukꞌaxel taq ri chak
(Mr. 9:41)
40 »China ri kakꞌuluw iwe riꞌix, in ri kinukꞌulu; yey china ri kakꞌuluw we riꞌin, e kukꞌul ri Jun taqayom lo we. 41 China ri kakꞌuluw re juna qꞌalajisanel ruma e qꞌalajisay re rutzij ri Dios, ri rajil ukꞌaxel kukꞌulu e jelaꞌ pachaꞌ ri kukꞌul juna qꞌalajisanel. China ri kakꞌuluw re juna tikawex ruma jusukꞌ rubꞌinik chwach ri Dios, ri rajil ukꞌaxel kukꞌulu e jelaꞌ pachaꞌ ri kukꞌul ri jusukꞌ ubꞌinik usilabꞌik chwach ri Dios. 42 China kꞌu ri kusipaj tobꞌ xa juna tzima yaꞌ joron che junoq chike waꞌ wa chꞌutiꞌq ruma e nutijoꞌn, paqatzij wi kambꞌiꞌij chiwe, riꞌ na kujam ta kꞌana ri rajil ukꞌaxel» xcha ri Jesús.
* 10:2 “Taqoꞌn”: Kil “apóstol” pa vocabulario. 10:3 También kabꞌiꞌx “Judas” che. Lc. 6:16 10:4 “Cananista”: Kil “Zelote” pa vocabulario. § 10:4 “Iscariot”: Waꞌ e utinamit ri Judas. * 10:15 Gn. 19:24-25 ** 10:34 Taq ri tikawex kechꞌoꞌjin chikiwach, ma ri na kekꞌuluw ta re ri Cristo keyaktaj chikij ri kakikoj rubꞌiꞌ, kakiꞌan kꞌax chike y laj ne kekikamisaj. †† 10:38 Pa ri chꞌaꞌtem griego kubꞌiꞌij “ri na rukꞌaꞌam ta rucruz”.