Levítico
1
Yus umirkatin chichaman akupkamuri
(Lev 4.27-31; 6.1-7, 20)
Nunia Yus Moisésan ataksha chicharak:
—Ami aintsrum ainau tawai tusam ujakta: Atum aneachmau tunau turakrumka, wina tunaarun Yus tsangkutrurat takurmeka tangku maataram. Tura sacerdote aneachmau tunau turinakka chipun maawarti. Tura chikich aints aneachmau tunau turakka uwijan maati. Tura nu tunaarintin ni tangkurinka maatsuk, ni uwejejai tangku muuken takas: Wina tunaarun pachisan ju tangkunka maatjai tu nintimratnuitai. Tu nintimias nunia ni tangkurin maatnuitai.
Turamtai sacerdote tangkun maa numpen juki, nunia tsaranchikin numpanam engkea tangku epeti pupuntrin jiru najanamun nu numpajai takastinuitai. Nunia tangku numpe ampirmaun tangku epeti wamketin ukartinuitai. Nunia tangku macharin epewartinuitai. Sacerdote nuna turinamtaikia, wikia nu aintsu tunaarin tsangkuratnuitjai, tawai tita.
Nunasha tajarme: Aints chikichan anangkuka nuka tunau wajawai. Tura chikichnau kasamuka nusha tunau wajawai. Tura asa ni kasamak jukimia nuna nangkamasang akiimiaktinuitai. Tura uwija uchirin nekas shiirman sumak sacerdotenam juki, Yus wina tunaarun tsangkutrurat tusa: “Pai, ju maata”, titinuitai. Turamtai sacerdote Yusen sea umis: “Pai, yamaikia tunaarum tsangkuramuitme”, titinuitai, —Yus Moisésan timiayi.
Yus sacerdote jimiaran maamuri
(Lev 10.1-15)
Aarónka uchiri Nadab tura Abiúsha sacerdote takatrin takasar, Yus turataram tichau waininayat, ningki nintimsar kungkutin keemakarmiayi. Tura Yus seati jeanam pachitsuk wayaachmin ainayat, ningki nintimsar wayaawaramtai, Yus jiin akuptuk nu jimia aintsun maamiayi. Tura mai jakaramtai, Moisés yachiin Aarónkan chicharak:
—Yus tímia nuka nuwaitai: Wini wininauka nekasar wina chichamrun miatrusarang umirkartinuitai. Tura mash aints ainau winaka: Ameketme kakarmam turutiartinuitai, —timiayi.
Tamati Aarónka weari ainau nu jakau namangken Yus seati jeanmaya jiikiar iwiarsarmiayi.
Nunia Yus Aarónkan chicharak:
—Atumka wina jearun wayaatasrum wakerakrumka, vinoka umurchamnawaitrume, tura kachascha umurchamnawaitrume. Jakairam tusan tajarme. Atumka ¿warí nekas pengkeraita? ¿tura warí nekas paseeta? tusaram nekaamnawaitrume. Tura ¿warí nekas umurminuita? tura ¿warí nekas umurchamnawaita? tusaram nekaamnawaitrume. Tu pujakrumka umirtuktin chichaman wi akupkamiaja nu Israel ainaun nuiniartaram, —Yus timiayi.
Nunia Moisés Aarónka uchirin ekerin Eleazar naartinun, nunia Itamar naartinun sacerdote takatrin takakmasarti tusa inaikiamiayi. Tura nu kampatam aints ainaun chicharak:
—Sacerdote ainautiram, atum trigo nekengmau Yusnau aa nu yuwamnawaitrume. Tura Yus susamu asamtai, tangku epetinam ayaamsaram nu yutaka yuwamnawaitrume. Turasha aints ainau Yusen maaketai tiartas tangkurin maawaramtai, atumsha tura atumi uchirisha tura atumi nawantrisha tangku netsepesha tura makuisha yuwamnawaitrume, —Moisés timiayi.
Nuwa uchin jureramtai Yus susatniun pachis nuikiartamu
(Lev 12.1-8)
Nunia Yus Moisésan chicharak:
—Nuwa uchin jurerka siete (7) kinta wina jearun waaitsuk ni jeen pujustinuitai. Antsu siete (7) kinta nangkamaramtai, uchi nuwapchirin charutkartinuitai. Nunia uwija uchirin kichik musachrinun sumak wina surustinuitai. Tura kuikiari jeachmataikia, nuwa aishmangkun tura nuwachincha jurerka, kayuk suwen jimiaran surustinuitai. Tura kayuk suwe atsamtaikia, yapangman jimiaran surustinuitai, —Yus timiayi.
Kuchaprinun pachis nuikiartamu
(Lev 13.45, 46; 14.3-13)
Nunia Yus Moisésan chicharak:
—Aints kuchaprintin yakta aarin ningki pujustinuitai. Tura aints winamtai, yapiin nukumak: “Kuchaprinuitjai” tusa untsumkatnuitai. Tura chikich aints wina takarsacharti tusa ningki pujustinuitai. Tura kuchaprintin tsaar, sacerdotenam we namangken inakmastinuitai. Turamtai sacerdote nu aintsu namangken kuchaprinchau wainkangka, nu aintska chingkin jimiaran itatnuitai. Tura sacerdote kichik chingkin chingnanam engkea nunia maa, nunia chikichan achik maatsuk numpanam engkea, nujai kuchaprinunam peashratnuitai. Tura kuchaprinun: Yamaikia pengker wajasume titinuitai. Nunia nu chingkinka maatsuk akupkatnuitai. Nunia kuchaprintin ni tarachrin nijar, nunia namangkencha nijar, nunia muuken awamar susurincha awartinuitai. Nunia ataksha yaktanam pujustinuitai. Nunia siete (7) kinta nangkamaramtai, uwija uchiri aishmang jimiaran nunia uwija nuwari kichik nekas shiirman wina surustas sacerdotenam itatnuitai. Turamtai ni tunaari amatikia mash tsangkuratnuitjai, —Yus timiayi.
Tunau tsangkuratin kinta pachis nuikiartamu
(Lev 16.1-30)
Aarónka uchiri mai jakaru asaramtai, Yus Moisésan chicharak:
—Yus tawai tusam yachim Aarón ujakta: Wi pujamurun tarach najanamunam pachitskeka wayaachminuitme. Antsu musachjai metek aya kichik kintak wayaamnawaitme. Nu kintaka Israel ainau tunaari tsangkuratin kinta atinuitai.
Nu kinta jeamtai, Aarón ni namangken tenap nijartinuitai. Nunia entsati pujun entsartinuitai. Nunia ni tunaarin tsangkutrurat tusa, tura ni uchiri tunaarincha tsangkurat tusa, uwija uchirin itaa maatnuitai. Tura nuna numpe juki, wina Nekas Pengker Pujamurun wayaatnuitai. Tura waya wina ayamtairun peashmartinuitai.
Tura kungkutincha juki, Nekas Pengker Pujamurun waya kungkutin epeatnuitai. Jakai tusa nunaka turatnuitai. Nunia aanum jiinkiamtai, aints ainau: Wina tunaarun tsangkutrurat tusar chipun jimiaran itaartinuitai. Turinamtai Aarón kichik chipun achik maa, nuna numpen juki, wina Nekas Pengker Pujamurun waya, wina ayamtairun ataksha peashmartinuitai. Nunia ataksha jiinki, chikich chipu muuken mai uwejejai achik, Israel ainau tunaarin mash etserkatnuitai. Nu chipuka aintsu tunaarin mash sakarat tusa turatnuitai. Nuna turamtai chikich aints nu chipunka maatsuk juki aints atsamunam arák akupkatnuitai.
Nunia Aarón ataksha wina jearun waya, entsatirin aik, namangken nijar, chikich entsatin pakuichaun entsartinuitai. Nunia ni tunaarin tura Israel ainau tunaarincha sakartas tangku macharin epeatnuitai. Antsu waaka uchiri namangkenka tura chipu namangkencha epetsuk aya yaktanmaya jiikiar nuwaptuk, tura ijiintuk epewartinuitai. Tura aints tangku namangken epea, nunia ni entsatirin nijar, tura ni namangkencha nijaamar, nunia ataksha yaktanam waketkitnuitai. Tura nu aintska chipun arák jukimia nusha nunisang ni entsatirin nijar, tura ni namangkencha nijaamar, nunia yaktanam wayaatnuitai.
Ju chichamnasha akuptajrume: Musachjai metek nu kinta jeamtai, Israel ainautiram mash yutasha yutsuk tura takakmatsuk pujustaram. Tura chikich nungkanmaya ainau atumjai tsaniasar pujuinausha mash yutancha yutsuk tura takakmatsuk pujusarti. Nu kintaka aints ainau tunaarin tsangkuratin kinta asamtai nuka turataram, —Yus Moisésan timiayi.
Yus nuwan pachis chichaman Israel ainaun akuptukmauri
(Lev 18.1-30)
Nunia Yus ataksha Moisésan chicharak:
—Ami aintsrum ainau Yus tawai tusam ujakta: Wiitjai atumi Yusri. Atum Egipto nungkanam pujusrum Egiptonmaya ainau pasé turuwarmia nuka wainkamiarume nuka atumka turuwairap. Tura Canaán nungkanam pujustin asaram, nu nungkanmaya ainau turina nuka atumka nuimiarairap. Antsu wina chichamur antukrum wina akupamur umirtuktaram. Wi atumi Yusri asan tajarme. Wi chichaman akupaja nuka umirtuktaram. Aints wina chichamrun umirtak pujakka tuke pujustinuitai. Wi atumi Apuri asan, nunasha tajarme.
Aints kichkisha ni wearijai tepeschatnuitai. Wi atumi Apuri asan tajarme: Nukurmijai tepetsuk asataram. Atumi nukuri asamtai, nu turakrumka atumi apari pasé awajsatatrume. Tura atumi apari nuwarijai tepetsuk asataram. Nu turakrumka atumi apari nuwari asamtai, atumi apari pasé awajsatatrume.
Turasha atumi umajijai tepetsuk asataram. Atumi apari nawantri asamtai turuwairap. Tura atumi nukuri nawantri asamtai turuwairap.
Tura atumi tirangkijai tepesairap. Atumi uchiri nawantri asamtai turuwairap. Tura atumi nawantri jurermau asamtai turuwairap.
Tura atumi apari nuwari nawantri atumi umaji asamtai nujaingkia tepesairap. Atumi apari numpenia asamtai turuwairap.
Tura atumi apari umajijai tepesairap. Nuka atumi apachri numpenia asamtai nuka turachminuitrume. Tura atumi nukuri kaijai tepesairap. Nuka atumi nukuchri numpenia asamtai turachminuitrume.
Tura atumi jiichri nuwarijai tepesairap. Nuka atumi tsatsari asamtai turachminuitrume.
Tura atumi najatijai tepesairap. Nuka atumi uchiri nuwari asamtai turachminuitrume.
Tura atumi yachí nuwarijai tepesairap. Nuka atumi wajeri asamtai turachminuitrume. Atumi wajerijai tepakrumka, atumi yachí pasé awajsatnuitrume.
Tura nuwa nuwatkuram ni nawantrijai apatkairap. Tura nu nuwa tirangkijai tepesairap. Nuka nu nuwa numpenia akiinau asamtai turachminuitrume.
Tura atumi nuwari iwiaaku pujamtaikia, nuna kaingkia nuwatsuk asataram. Nuna kaingkia nuwatkau asakrumin, kaijai mai kajernain artinuitai.
Tura nuwa numpamtaikia tsaniasrum tepesairap.
Tura atumi irutkamuri nuwarijai tepesairap. Nu turakrumka pasé pujarme.
Tura chikich yus, Moloc tutain, Yuschau wainiatrum, atumi uchiri nu yus susatai tusaram kayurairap. Wi atumi Yusri asan tajarme.
Atumi nuwarijai teparme nunisrumka chikich aintsjaingkia mai aishmangtakka paseeka awajnaitsuk tepestaram.
Atumi nuwarijai teparme nunisrumka tangkujai tepesairap. Tura nuwa ainausha tangkujai tepeschartinuitai. Nuna turinakka pengké pasé ainawai.
Wi surimiaja nuka pengké turuwairap. Chikich nungkanmaya ainau nunaka turinawai. Nuna turinau asaramtai, nu aints ainaun ni nungkarinia jiiktinuitjai. Tura ni tunaarin pachisan nu aints ainaunka iniastatjai. Antsu atum Israela weari asaram, wina umirtuktin chichamka mash umirtuktaram. Tura atumjai tsaniasar pujuinausha nunisarang wina chichamrunka mash umirtukarti.
Turasha chikich nungkanmaya ainau pengké pasé aa nuna turina nuka pengké turuwairap. Atum ninu nungkarinka jeatsrumning, nu nungkanam pujuinauka nu pasé turutinka turin armiayi. Atumsha wainkataram. Atumka nu tunau turakrumningkia, wikia nu pasé aints ainaun ni nungkarinia jiiktatja nunisnak atumnasha nu nungkanmaya jiiktinuitjarme. Tura aints nu tunau ainia nuna turamtaikia, nu aintska jakati tusaram atumka maataram tajarme. Tura asan ataksha tajarme: Wina chichamur umirtuktaram. Tura chikich nungkanmaya ainau pasé turina nuka pengké turuwairap. Wi atumi Apuri asan nunasha tajarme, —Yus Moisésan timiayi.
Atum tunaarinchau ataram timiauri
(Lev 19.1-12, 15, 18; 20.10, 13; 24.14, 17)
Nunia Yus ataksha Moisésan chicharak:
—Yamaikia ataksha ami aintsrum ainau chicharkum: Yus tawai tusam ujakta. Wikia pengké tunaarinchau asamtai, atumsha nunisrumek tunaarinchau ataram.
Atumi aparisha tura atumi nukurisha umirin ataram.
Ayamtai kintati takakmatsuk asataram. Wikia atumi Yusri asan, nunasha tajarme.
Atumek nintimsaram, Yuschau wainiatrum chikich yus najankuram, wina Yusruitme tiirap. Tura pinakumraram tepesrumka nu yuska seairap.
Atum wina maaketai titasrum, warinchu surustasrum wakerakrumka, wi wakeraja nunisrumek turataram.
Juuktin kinta jeamtai, atum araa wearme nuka mashkia juukairap. Antsu kuikiartichu ainau tura chikich nungkanmaya ainausha wina ajarnia yuwaarti tusaram jumchiksha ampirtaram. Tura yurang uva tutai araarmeka, juuktin kinta jeamtai, kuikiartichu ainau tura chikich nungkanmaya ainausha uva juurmakarti tusaram jumchiksha ampirtaram.
Kasarnaikairap, tura waitruwairap.
Wina naar pachisrum: Yusjai tajai tiirap. Tu chichaakrumka winaka pengkerka awajtatsrume. Wi Yus asan nunasha tajarme.
Tura aintsu tunaari nekakrumka, kuikiartichu ainau tura apu ainausha metek ainawai, tu nintimsaram ni wait wajaktintri susataram. Tura tu awai tusaram tupnik etserkataram.
Atumin kajertaminamtaisha atumka yapaijtsuk asataram. Antsu atumi namangke anearme nunisrumek chikich ainausha aneetaram.
Aints chikicha nuwarijai tepamtaikia, aishmangsha tura nuwasha mai maataram.
Aints chikich aintsjai mai aishmangtak natsanpiaku aa nuna turuninamtaikia, mai timiá paseen turuninau asaramtai maatnuitai —Yus timiayi.
Nunia ataksha Moisésan chicharak:
—Israel ainau ujaakum nunasha tawai tita: Aints wina naarun pachis pasé chichauka kayajai tukuram maataram. Tura aints chikichan maamtaikia, nusha nunisang jakati tusaram maataram, —Yus Moisésan timiayi.
Fiesta ainaun pachis etserkamuri
(Lev 23.5-6, 10-17, 24, 27, 34, 42-43)
Nunia ataksha Yus Moisésan chicharak:
—Ame Israel ainau chicharkum: Paskua fiesta jeamtai, wina pengker awajtustasrum fiesta najanataram. Nu kintaka Egiptonmaya jiinkimuram nintimsaram pujustaram. Nu kintaka uwija uchiri maaram yuwataram. Nunia siete (7) kinta wina pengker nintimtursatasrum pang pachimrachmau yuwataram.
Tura atumka chikich nungkan wi inaktustinuitjarme nuni jearam, trigo araataram. Tura nu juukrumka, eemkaram juwaarme nuka wina surustaram.
Tura Paskua fiesta inangkarum nunia siete (7) seman nangkamaramtai, juuktin fiesta najanataram. Tura pang najanatatrume nuka jimiarchik wina surustaram.
Tura chikich fiesta najankuram, mash iruntraram pupun pupuntruaram nu kintasha ayamsataram.
Nu nantutisha tunau tsangkuratin kinta jeamtai, yutsuk pujusrum: Wina tunaar tsangkutrurta turuttiaram. Nu nantutisha chikich fiesta inangkakrum wina pengker awajtustasrum aakmakrum siete (7) kinta aanum kanurtaram. Tura atumi uchirisha nuiniakrum: Yus iinka Egipto nungkanmaya jiirmakmiaji nuni aanum aakmakmaunum kanurmiaji titaram. Wi atumi Yusri asan nunasha tajarme, —Yus Moisésan timiayi.
Olivo macharin tura pangkan pachis etserkamuri
(Lev 24.1-3, 5-6)
Nunia Yus Moisésan ataksha chicharak:
—Israel ainau ujaakum: Olivo machari wina jearun itataram, tawai tita. Wina jearun numia tumau kuri tsutsaku waja nuni sacerdote ainau kintajai metek olivo macharin yararar, ikiajniatsuk tuke keemakarti tusar wainkartinuitai. Tura semanjai metek sacerdote ainau ayamtai kintati inaktustin pangkan doce (12) yamarman najaninak, nunia arutchin yuwartinuitai, —Yus timiayi.
Yus aints ainaun pengker awajsatniurin tura pasé awajsatniurincha pachis nuikiartukmauri
(Lev 26.3-46)
Nunia Yus Moisésan chicharak:
—Wikia atumi Yusri asan, ju chichamnasha akuptajrume. Wi atumin chichaman akuptajrume nu umirkurminkia, wikia atumin nekasan pengker awajsatnuitjarme. Tura yumin nungkan chuprat tusan akupkatnuitjai. Wi turamtai atum árak araakrum nukap juuktinuitrume. Tura numi ainausha nukap nerekartinuitai. Tura asaramtai atumka tsukamtsuk angkan pujustinuitrume. Tura angkan pujusrum pachim ainausha wainkashtinuitrume. Tura maaniamusha wainkashtinuitrume. Tura maaniamu amatikia, atumi nemase papeekrum nepetkatnuitrume. Tura asakrumin wikia atumjai tsaniasan tuke pujustinuitjai. Tura atumi Yusri asamtai, atumsha wina aintsur wajastinuitrume.
Antsu wina chichamur umirtutsuk pujakrumningkia, wikia atumin wait wajaktiniun nekas shamrumtin ainia nuna akuptuktinuitjarme. Nuniasha sungkuran, nunia tsuwemuncha, nunia najaimiamuncha akuptuktinuitjarme. Atumi ajari araamu waininayat, atumi nemase ainau atumi arakrin yuwartinuitai, tura atumin nepetamkartinuitai. Tura atumin kajertaminak pujuinauka atumin papeetmakartinuitai. Nuniasha yumi jiturchat tusan surimkatnuitjai.
Tura asamtai atumi ajari nangkamrum takakmastinuitrume. Tura araayatrum juukchatnuitrume. Tura numi nerengka akakchatnuitrume. Tura wina tuke umirtut nakitakrumningkia, pachim ainau atumi uchiri yuwarti tusan akuptuktinuitjarme. Wi turamtai atumi tangkurincha amukartinuitai. Nunia sungkurjai tura tsukajaisha wait wajaktinuitrume. Tura nukap tsukamau asaram, atumi uchirisha yuwatnuitrume. Tura asakrumin atumi nemase ainau atumi nungkarin mesrarti tusan akupkatnuitjai. Wi turamtai atumi nemase ainau ni nungkarin atumin juramkiartinuitai. Tura juramkiaramtai nuni jakatnuitrume.
Antsu atumka: Wikia tunaawitjai tusaram, atumi tunaari tura atumi juuntri tunaarisha ujaakrum, tura nekasrum inaisakrumningkia, wi atumi juuntri Jacobon, tura Isaacan, tura Abrahaman timiaja nuna nintimsan, atum chikich nungkanam pujarmin wainiatun kajinmakchatnuitjarme. Wi atumi Yusri asan, tura atumi Apuri asan, atumin Egiptonmaya jiikin atumin timiajrume nunaka miatrusnak umiktinuitjai, nunasha tajarme, —Yus timiayi.
Yus mura Sinaí tutainum Moisésan chichaman tu ujakmiayi.
1: Heb 8.3-4; 9.9, 23-24; 10.1-4, 11-12 1: Luc 2.21 1: Luc 2.24 1: Mat 8.2-4 1: Heb 9.12-14 1: Heb 5.1-3; 7.26-28; 9.7-8, 25-26; 10.21-22; 13.10-12 1: 1 Pe 1.16 1: Mat 19.19; Ef 6.1 1: Marc 2.27-28 1: Éx 20.23 1: Mat 5.23-24 1: Ef 4.25, 28 1: Mat 5.33-35; Stg 5.12 1: Mat 19.18-19; 22.37-40; Rom 12.19-21; 13.9; Gál 5.13, 14; Stg 2.8 1: Juan 8.4-5 1: Rom 1.27 1: Mat 5.21-22 1: Mat 26.17; Luc 2.41-42; Juan 2.13; 11.55; 18.28; 1 Cor 5.7-8 1: 1 Tes 4.16; 1 Cor 15.52 1: Mat 12.4 1: 2 Cor 6.16; Ap 21.3