8
Sagat Fain Rima Yisu da Riban Atsungꞌa Gin Sib
Yisu rumpa nigi pas raiyi, da imus yunga fada gamp gamp da ifis i sisingꞌ bini Anutu nanggan mpada tayangꞌ gan garaman. Da riban 12 ugu irut Arangan, da sagat fain Yisu siata marapayam maisan da rinin gingꞌan mara maran sinungꞌ ugu irut impruꞌ: Maria (faringꞌa sagat Magadara) aru marapayam maisan 7 waꞌa gin ugu, da Yowana — gabunggan Kudza suda gudzun i Herot ungaran — da sagat mangan binganggan Susana, da sagat ampi bingan fain. Sagat igi irim nam bunumpan i rima Yisu da gan riban atsungꞌa gin sib.
Nan Raman i Garam Tirida Nam Yamun
(Matiu 13:1-23; Markus 4:1-20)
Gubuꞌ aru garam ampi tsiraꞌ bingan bada mingꞌa gamp gamp igi bampruꞌa ruan da Yisu, da Arangan ini nan raman ani, “Garam mangan ifa i tirida nam yamun i guman. Gubuꞌ arangan tirida nam yamun nidzun igi, da fain iruaꞌ iruꞌ sanab yunga gin. Da garam gar iyung iyabin da apu dzuf iga sib. Da fain iruaꞌ iyab intap tauf mingꞌa warangꞌ gin, da gubuꞌ ntapa yaban da mpui imaꞌ gin da imaringꞌ sib. Da nam yamun fain iruaꞌ iruꞌ wasaꞌ i gai maradantang da iyab, da bitsintaꞌ gai maradantang iyari ruan ragun gin. Da fain iruaꞌ iruꞌ intap bini, da iyab bini da ikap nidzun iyus, da arangan iyu handret bek i bek bitsintaꞌ aru tiridan ugu.” Gubuꞌ Yisu nida nan igi sib da Arangan ini nan tsiraꞌ ibiani, “Rib ringa bampun gan ringantagin mingꞌan, da narim ringan i nan igi bini.”+
Da Yisu riban atsungꞌa gin igut i Arangan, “Nan raman ani wainggan ibi anungꞌ?”
10 Da Arangan ini ibiani, “Agam angu da dzi dziwar i nan maradzigin i Anutu nanggan mpada tayangꞌ gan garaman wasi da agam, da bitsintaꞌ rib fain aga da dzi bungꞌ ani nan raman angu, i
‘tuas aru nigi bungꞌ ararab
da bitsintaꞌ wasangꞌ tsanganda ratar u,
da bungꞌ aringantin
da bitsintaꞌ wasangꞌ i sruꞌa gin u.’*
11 “Nan raman wainggan ibiani: Nam yamun nidzun igi Anutu nan gan. 12 Da nam nidzun aru ruaꞌa ruꞌa sanab da isangꞌ rib ringantagin, da bitsintaꞌ Sadang iba da itias rai i gan wangunggan i ribarangan mamida i muarutsan da waꞌan da nam rima sib i mpada marantaꞌan. 13 Da nam nidzun ruꞌa yaba intap tauf da ibi rib uda nan ruta nugun tsiaꞌan, da imuaruts pas angu. Da gubuꞌ nam intsaꞌan waꞌa rutin da intsruk ruan sib, i igatan imaꞌ. 14 Da nam nidzun ruaꞌa ruꞌa wasaꞌ i gai maradantang da isangꞌ rib ringanta i Anutu nan gan, da bitsintaꞌ wangun barabindan, da nam bunump, da nugun tsiaꞌan intap ani gan ibuafir ribarangan uwayantan. Da nan igi anungꞌ ikap nidzun i wangunggan. 15 Da bitsintaꞌ nam nidzun ruaꞌa ruꞌa intap bini, da isangꞌ rib nida nan nidzun da wangunggan dzidziwandan bini da ringanta i Anutu nan gan da gifa babampafan sangꞌa kapa nidzun bini yusan.
Nan Raman Ruguda Rampi Yaban
(Markus 4:21-25)
16 “Manga ntanga rampi da anungꞌ itangaf gur ragun gin ma irim iruꞌ tiriang gingꞌa gin warangꞌ u. Imaꞌ, arangan yantungꞌ iyab wagungꞌ i rib atangꞌa ba ungar da tsanganda puatsadan. 17 I sanab bida nigi da nam santan dziginda ruan da bungꞌ awaꞌ namingꞌ nam manaꞌ, da nam santan mingꞌa mara patiꞌ bungꞌ akupis ruan wasi da rib santan bungꞌ asruꞌ gin. 18 Ibinigi da watip rima ringam i nan. I garam uda nan ruꞌa wangunggan da Anutu rubungꞌ asinga, da garam mamida uda nan igi da uwayant isiꞌ pas aru arangan nida uda sib ugu da bungꞌ ayu sinungꞌ arangan.”+
Yisu Rinanggan da Rain Rusan
(Matiu 12:46-50; Markus 3:31-35)
19 Yisu rinanggan da rain rusan iba i tsanganda Arangan, da bitsintaꞌ ampi tsiraꞌ bingan igi da wafasu uts rutin. 20 Da garam mangan ini da Yisu, “U rinanggam da raim rusam iba munti manaꞌ da ini tsanganda agu.”
21 Da Yisu ini, “Dzi rinanggangꞌ da raingꞌ rusangꞌ aranga aru rib ringanta i Anutu nan gan da atsungꞌa gin.”
Yisu Impiꞌ Iyamiyam da Intung
(Matiu 8:23-27; Markus 4:35-41)
22 Gubuꞌ mangan da Yisu ini da riban atsungꞌa gin, “Agi fada mpui fuꞌ ani marafaingꞌ aga.” Ibinigi da ribarangan iyab ifa madzung da ifan. 23 Da gubuꞌ madzung rungꞌ mapa fadan da Yisu igingꞌ marampruꞌ. Da fifingꞌ da iyamiyam tsiraꞌ iwaꞌ, da mpui iyats ruan yatangꞌ madzung. Da ribarangan impa maisan. 24 Da ifa nuꞌ Yisu marataꞌ da ini, “Tsiraꞌ, agi bungꞌ amamp!”
Ibinigi da Yisu yuriꞌ da impiꞌ fifingꞌ da mpui iyamiyam tsiraꞌ igi da intung. 25 Da Yisu igut i gan riban atsungꞌa gin igi, “Agam nanggam muarutsan imingꞌ anungꞌ?”
Tuas arangan irat da igara bangin gin da igut i ruan ifa iba. Da ini, “Garam idzuwai aruani? Arangan ini nan angu da fifingꞌ da mpui iyamiyam tsiraꞌ ugu iringant i gan nan gan!”
Yisu Itip Garam Marapayam Maisan Yantsangan
(Matiu 8:28-34; Markus 5:1-20)
26 Da ribarangan ifawaꞌ rib Gerasen intapan sib, imingꞌ mpui fuꞌ marafaingꞌ i intap Galili. 27 Gubuꞌ Yisu ruꞌa i madzung igi da iwaꞌ da garam gamp igi mangan marapayam maisan yantsangan. Gubuꞌ guntiꞌ bingan da garam aru nigi anungꞌ yatsuf nam mangan da anungꞌ impa ungar u; imaꞌ, arangan impai imingꞌ tauf bampun rima badzab in. 28-29 Da gubuꞌ ampi bingan da garam idzur arangan bangin da fagan i tsen da impa tayangꞌ arangan. Da bitsintaꞌ marapayam maisan intap tsen da iyu arangan ifa nam manaꞌ dadauntan. Gubuꞌ arangan tsanganda Yisu da Yisu yaga marapayam maisan i waꞌa sinungꞌ arangan. Da arangan iyaiꞌ da itatapuang iruꞌ Yisu fagan, da inuꞌ nifun tsiraꞌ bingan da ini, “Yisu, Anutu Mpada Wagungꞌ Narunggan, U buni mantuda i dzi? Dzi gaib runggangꞌ da Agu, anungꞌ rima tsakia da dzi u!”
30 Da Yisu igut i marapayam maisan igi, “U binganggam wai?”
Da marapayam maisan ini, “Ampi Bingan,” i wainggan ibiani marapayam maisan ampi bingan iyantsang arangan. 31 Da ribarangan igampun ruan iyus angu da Yisu i anungꞌ wata ribarangan rai ruꞌa ntsuf ampapan maꞌan u.
32 Da mingꞌa mamai igi da ifab pakraꞌ ampi bingan iyung iga nam. Da marapayam maisan igi igampun ruan i Yisu nida nifun da ribarangan atangꞌa i ifab. Da Yisu itaga ruan rutin. 33 Gubuꞌ marapayam maisan waꞌa sinungꞌ garam igi, da ribarangan yatangꞌ i ifab santan igi. Da ifab santan igi irunt iruꞌ mamai igi da iruaꞌ iruꞌ mpu fuꞌ da inum mpui isuf da imamp sib.
34 Da gubuꞌ rib mpada tayangꞌ ifab igi tsanganda nam waꞌan igi, da irunt ifan da ifis i nan igi wasi imingꞌ gamp tsiraꞌ da gamp isiꞌ isiꞌ fain mingꞌa wafiꞌa gamp tsiraꞌ igi. 35 Da garam santan iba i tsanganda nam waꞌan nigi. Gubuꞌ ribarangan bawaꞌan da Yisu da itsanga garam marapayam maisan tirida rai ugu da uwayantan idaum, da yatsuf nam, da impai Yisu fagan warangꞌ, da ribarangan irat. 36 Da rib tsanganda nam waꞌan nigi ifis i nam garam marapayam maisan yantsangan ugu iwaꞌ bini ibi anungꞌ da garam fain mingꞌa bampan igi. 37 Ibinigi da rib Gerasen santan waꞌan igi irat nidzun angu da ini da Yisu, “Watangin aga rai.”
Ibinigi da Yisu irut riban iyab madzung i tipa fadan. 38-39 Da garam marapayam maisan tirida rai ugu igampun ruan rutin i ruta fadan, da bitsintaꞌ Yisu ini, “Watip wafa gampam da wafis i nam bini Anutu nangan da agu igi.” Ibinigi da garam igi ifa gamp tsiraꞌ igi da iyung ifis i nam Yisu nangan da arangan igi.
Mamaꞌ Finam Mampan da Sagat Gingꞌa Rinin
(Matiu 9:18-26; Markus 5:21-43)
40 Gubuꞌ Yisu tipa fawaꞌan da ampi santan rima maran i Arangan igi yis yaring gin. 41 Ida garam gudzun mpada tayangꞌ ungar mpruꞌa ruan gin mangan, binganggan Dzairus, iba tatapuang iruꞌ Yisu fagan da igaib ruan rutin i ruta fada i gan ungaran. 42 Ibiani i arangan narunggan finam bitsintaꞌ angu udzufan 12 arangan inang i mampan.
Da Yisu ruta Dzairus yunga fadan da ampi tsiraꞌ isisungꞌ Yisu. 43 Da sagat mangan biꞌ tida waꞌa gin sangꞌa udzuf 12 iwaꞌ igi, da mangan anungꞌ isangꞌ i tipa arangan i waꞌa bini u. 44 Arangan imingꞌ Yisu barun angu ba da irim bangin angu i Arangan ngarukui bampan gan igi, da sung angu arangan biꞌ gan igi intap ruan. 45 Da Yisu igutin, “Manga rim bangin ba i dzi?”
Gubuꞌ rib santan tunga maran gin, da Petrus ini, “Tsiraꞌ, garam ampi tsiraꞌ bingan isirus rinin i Agu.”
46 Da bitsintaꞌ Yisu ini, “Imaꞌ. Mangan irim bangin i dzi, i dzi sruꞌgin i nampang iwaꞌ sinungꞌ dzi.”
47 Da sagat igi iwaꞌ da nan igi ibi Yisu sruꞌagin sib da arangan iratarat iba tatapuang iruꞌ Yisu fagan. Da ifis i nan rib santan maran i wain idzuwai da arangan irim bangin i Yisu ngarukui gan da gubuꞌ arangan gifan da iwaꞌ bini sung angu. 48 Da Yisu ini da arangan, “Narungꞌ, u nanggam muarutsan inang da u daum. Wafa ruta nan nufan.”
49 Gubuꞌ Yisu rungꞌ nida nan da sagat igi da garam mangan imingꞌ Dzairus ungaran iba da ini da Dzairus, “U narunggam finam ugu imamp sib. Da anungꞌ rungꞌ rima barabin da garam tsiraꞌ igi u.”
50 Yisu iringant i nan igi sib da ini da Dzairus, “Anungꞌ ratan u. Wamuaruts angu da arangan bungꞌ awaꞌ bini.”
51 Da gubuꞌ Arangan fawaꞌa Dzairus ungaran igi, da ipaꞌ nan i rib fain da irut Petrus, Yowanis, Dzems, da mamaꞌ mampan igi ramanggan da rinanggan angu yatangꞌ ifan. 52 Da rib santan rungꞌ irang i mamaꞌ finam igi. Da Yisu ini, “Watangin nam rangan. Arangan anungꞌ imamp u; arangan igingꞌ marampruꞌ angu.” 53 Da ribarangan irubungꞌ Yisu i ribarangan itsanga ibi mamaꞌ finam igi mamp sib. 54 Da bitsintaꞌ Yisu igif mamaꞌ igi bangin da ini, “Dzi narungꞌ, wauriꞌ wayab!” 55 Da ganunggan marantaꞌan iba tip yatangꞌ gin da sung angu da arangan yuriꞌ iyab. Da Yisu ini da ribarangan i rima nam rutin i gadan. 56 Arangan ramanggan da rinanggan irunt fafun i nam igi, da bitsintaꞌ Yisu ifai nan i ribarangan i anungꞌ nida nam idzuwai waꞌan igi wasi da rib fain u.
+ 8:8 Mt 11:15; 13:9,43; Mk 4:9,23; 7:16; Lk 14:35 * 8:10 Ais 6:9 + 8:18 Mt 13:12; 25:29; Mk 4:25; Lk 19:26