13
Yi elsawutzil tetz ujul
(Mr 4.1-9; Lc 8.4-8)
1 Ite'n nin k'eja'tz yi tele'n tzaj Jesús xe ca'l, cho'n tzun bene'ntz tzi a'. Nin c'ole' cu'ntz.
2 Poro tan tu' yi wi'nin wunak e' opontz te'j, nintzun oc tul jun barc. Ma yi e' wunak cho'n tzun e' cyaje'n cyera'tz tzi a'.
3 Toque'n tzun Jesús tan chichusle'n tan wi'nin e'chk elsawutzil. Je xtxolbile'j yi oc tan xtxole'n: “At jun yaj yi ben tan ẍchitle'n ij wi cojbil.
4 Te yi na tzan i' tan ẍchitle'n, at ij yi cho'n tpone'n q'uixpuj tbe', nin e' opon ch'u'l tan bajse'n.
5 Nin at ij yi cho'n tpone'n xo'l c'ub, kale qui'cle't mas tx'otx'. Yi ija'tz, jalcu'n je'n mule'n na qui'c mas piml yi tx'otx'.
6 Poro yi mak'te'n k'ej, ja tz'e' na qui'c mas benak ta'kl tan paj c'ub.
7 Ej nin at ij yi cho'n tpone'n xo'l tx'i'x. Yi tx'i'x jalcunin ch'uye'n, nin xcye' tan biyle'n ujul.
8 Poro at junt tx'akajt yi cho'n noje'n cu'n tc'u'l balaj tx'otx'. Chumbalaj nin ban, nin tak' balaj cosech. At jujun wi' tak' jujun cient bak'wutz, nin at jujun wi' yi tak' oxc'al bak'wutz, nin at jujun wi' yi tak' junaklaj bak'wutz.
9 Ma jalu', ko ja quibitu' inyol, chitxume' binu'-tz.”
Yi tlol Jesús yi mbi tzuntz yi na xcon yi e'chk elsawutzil ta'n
(Mr 4.10-12; Lc 8.9-10)
10 Cyocompone'n tzun chiẍkansal quib yi e' ẍchusbe'tz Jesús te'j, nintzun chijaktz tetz: Ta', ¿mbi tzuntz yi ntin e'chk elsawutzil na xcon tanu' yi na ocu' tan kachusle'n?
11 Stza'wel tzun Jesús: “Yi Ryos yi at tcya'j, i' ak'ol itajtza'kl tan tele'n itxum te yi tetz tajbil; poro yi e' mas wunak, qui'c rmeril tan tele'n chitxum tetz.
12 Na yi axwok itetz, tan tu' yi na el noc itxum tetz yi ẍchusu'n Ryos, tz'ak'lok mas itajtza'kl. Sjalok jun c'oloj itajtza'kl. Poro yi e' yi qui na el chitxum te yi ẍchusu'n Ryos, tz'elepon ticy'le'n cyakil yi mu'ẍ cyajtza'kl yi at.
13 Na quil yi mbi na bajij poro qui na el chitxum tetz. Na quibit inyol, poro qui na pujx cya'n. Cha'stzun te na xcon elsawutzil wa'n.
14 Tan tu' yi ya'stzun tane'n cyajtza'kl, na el cu'n te yi yol Ryos yi alijt cyen tan Isaías, yi elsanl stzi' i':
‘Tzitbite'wok, poro quil tz'oc te iwi';
Tzitile'wok poro quil tz'el itxum tetz.
15 Chin tze'tzuj nin te italma', na qui na itaj tzitbit.
Axte'nwok na cxtzan tan jople'n wutz itajtza'kl,
na qui na itaj tz'el itxum tetz.
Qui na itaj tzitbit.
Cha'stzun te quil pujx ita'n nin qui't cxpakxwok tzaj tzinwutz,
tan wak'ol imbanl tzitetz,’ stzun Ryos banak cyen.
16 “Poro chumbalaj nin axwok itetz, na ja jakxij wutz itajtza'kl, nin ja itbit inchusu'n.
17 Jun cu'n yol na walnin tzitetz, at elsanl stzi' Ryos sajle'n tunintz, nin wi'nin balaj wunak yi elnak cyalma' tan quilol klo' yi e'chk takle'n yi na cxtzanwok itetz tan xmaye'n jalu'. Poro quinin quil. Ja el cyalma' tan tbite'n klo' yi e'chk takle'n yi na cxtzanwok itetz tan tbite'n swe'j jalu'. Ba'n itetz na ja itil inwutz.
Yi mbi na elepont yi elsawutzil tetz ujul
(Mr 4.13-20; Lc 8.11-15)
18 “Bitwok tzaj yi mbi na elepont yi elsawutzil tetz yi ij yi oc yaj tan ẍchitle'n nin wuxtx'otx'.
19 Yi ij yi cho'n tpone'n tx'akxuj tbe', i'tz jun elsawutzil scyetz yi e' yi na quibit yi tajbil Ryos, poro qui na pujx cya'n. Tz'ocpon Bayba'n tan telse'n len yi e'chk chusu'n yi at le chiwi'.
20 Ma yi ij yi cho'n tpone'n xo'l c'ub, i'tz jun elsawutzil scyetz yi e' yi nternin na chitzatzin yi nquibit yi inchusu'n,
21 poro qui na chiquiwix. Na yi na ul yi pilbil cyetz, nka yi na chibuchlij tan paj yi na cyocsaj yi chusu'n, na chipakxij, na jalcu'n na chicabej chic'u'l.
22 Ma yi ij yi cho'n noje'n cu'n xo'l tx'i'x, i'tz jun elsawutzil scyetz yi e' yi ba'n na quibit yi chusu'n, poro ntin na sotz chic'u'l te yi e'chk bis o'kl yi at tzone'j wi munt, nka na el nin cyalma' te e'chk mebi'l. Yi e'chk ajtza'kla'tz na xcye' tan chipo'tze'n. Qui'c na tak' yi chusu'n yi na quibit, na qui na chiwutzin.
23 Poro yi ij yi cho'n cwe'n tul yi balaj tx'otx', i'tz jun elsawutzil scyetz yi e' yi na quibit yi chusu'n, nin na el chitxum tetz. Na chiwutzin cyera'tz. At e' yi ni'cu'n e' tu yi ij yi tak' jun cient bak'wutz. Ej nin at e' yi ni'cu'n e' tu yi ij yi tak' oxc'al bak'wutz. Ej nin ncha'tz, at e' yi ni'cu'n e' tu yi ij yi tak' junaklaj bak'wutz,” stzun Jesús scyetz.
Yi elsawutzil tetz yi titz'un triw
24 Nintzun oc Jesús tan talche'n junt elsawutzil yi ẍe'n quitane'n yi cmon tetz Ryos: “Yi cmon tetz Ryos ni'cu'n tane'n chi ban jun yaj yi ben tan ẍchitle'n balaj ij wi cojbil.
25 Itzun bantz yi na chiwit len cyakil, ja opon jun contr yi taw ujul tan ẍchitle'n tijal titz'un triw xo'l yi ujul. Yi cyaje'n cyen ẍchitol, nintzun ajtz.
26 Yi ẍch'uye'n yi ujul, nin yi wutzine'n, kalena's tzun ẍchajone'ntz yi at titz'un triw xo'l.
27 Yi quilol yi e' mos, ja chiben tan talche'n tetz yi taw ujul: ‘Ta', chumbalaj nin yi ij yi oc ta'nu', ¿mbitzuntz yi ja jal titz'un triw xo'l?’ che'ch bantz.
28 Saje'n tzun stza'wel yi taw ak'un: ‘At jun incontr yi ja ulak tan ẍchitle'n wi incojbil.’ ‘Ma jalu' ta', ¿ba'n pe' lkaben tan buk'le'n le wutz teru'?’
29 ‘Qui', na kol je' yi titz'un triw ka'n, ncha'tz je'ul xomok cobox wi' mero triw te'j.
30 Ba'n tcu'n cuk tu'-tz jalen je' cosech. Kalena'tz chincawuntz scyetz yi e' ak'unwil tan molche'n yi titz'un triwa'tz. Boc'oji'n sbne' cya'n, nin sc'alxok xe c'u'l tan bene'n jo'li'n tk'ak'. Ma yi triw, scolxok tera'tz.’ ”
Yi elsawutzil tetz yi tijal muẍtans
(Mr 4.30-32; Lc 13.18-19; Dn 4.10-12, 20-22; Sal 80.8-11)
31 Je junt elsawutzile'j yi xcon tan Jesús: “Ni'cu'n ẍch'uyok yi cmon tetz Ryos chi jun tal bak'wutz muẍtans yi na oc cyen ttx'otx'.
32 Qui tunin k'usij yi jun tal bak'wutz ija'tz, poro yil ch'uy, chumam nin sbne' wustkan, chi na ban jun wi' tze'. Ej nin chocopon yi e' ch'u'l tan banle'n chisoc wi'ak e'chk k'ab.”
Yi elsawutzil tetz xtx'amil pam
(Lc 13.20-21)
33 Ej nin je junt elsawutzile'j yi xcon tan Jesús: “Je sbajoke'j scye'j yi e' yi ate' tajlal yi cmon Ryos: Cho'n cu'n sbne' chi na tulej jun xna'n yi na yuj cu'n mu'ẍ tal tx'am tc'u'l ox ma'lbil k'otil pam, poro na ben lo'on yi tx'am tc'u'l cyakil yi k'ot.”
Ntin e'chk elsawutzil xcon tan Jesús
(Mr 4.33-34)
34 Ntin e'chk elsawutzil xcon tan Jesús tan chichusle'n yi e' wunak. Qui'c nin jun tir yi qui'k xcon jun elsawutzil ta'n.
35 Tan tu' yi xcon e'chk elsawutzila'tz ta'n, ja el cu'n te'j yi cyajnak stz'ibal jun scyeri yi e' elsanl stzi' Ryos tentz:
“Yil no'c tan chichusle'n,
xconk e'chk elsawutzil wa'n tan xtx'olche'n xo'l yi e'chk xtxolbil
yi quinin el chitxum wunak tetz jetz yi cwe'nle'n wuxtx'otx'.”
Yi toque'n Jesús tan xtx'olche'n xo'l yi mbi eka'n tan yi elsawutzil tetz titz'un triw
36 Itzun bantz yi stzaje'n wi' yi yol Jesús, cho'n tzun toque'ntz xe jun ca'l. Cyocompone'n tzun chiẍkansal quib yi e' ẍchusbe'tz te'j, nintzun chijaktz: Ta', tale'u' sketz yi ¿mbi na elepont yi elsawutzil tetz yi titz'un triw yi njal xo'l ujul? che'ch.
37 Bene'n tzun tlol Jesús scyetz: Je bin xtxolbile'j: “Yi taw ujul i'tz yi in, yi in Bajx Cy'ajol.
38 Ma yi cojbil i'tz cyakil yi e' wunak yi ate' bene'n tzi'n wi munt. Ma yi balaj ij, i'tz jun elsawutzil yi e' yi ate' tetz tajal Ryos. Ma yi titz'un triw i'tz jun elsawutzil scyetz yi e' yi na chixom te yi tajtza'kl Bayba'n.
39 Yi contr yi xa'k tzaj tan ẍchitle'n yi tijal titz'un triwa'tz, i'tz yi Bayba'n. Yi cosech na ẍchaj yi wi'tzbil tiemp. Ma yi e' je'sanl cosech i'tz yi e' ángel.
40 Inti yi elsawutzil tetz yi titz'un triw, yil chamlij tan toque'n tk'ak', ya'stzun yi sbajok yil tzaj wi' yi tiempe'j.
41 Yi in wetz yi in Bajx Cy'ajol, chu'l inchakol yi e' wetz inángel tan chichamle'n nin tan chilaje'n len cyakil yi e' subulnak scyuch' yi e' juchul il yi le wutz cyetz cyajtza'kl ate' tetz tajal Ryos.
42 Yi e'a'tz, cho'n nchiben pitij cyera'tz tc'u'l jun chin wutzile'n k'ak'. Yil chopon, ẍchok'ok, nin skitx'nek xe cye' tan yi q'uixc'uj yi ate' cu'nt.
43 Poro yi e' yi na chiban tane'n yi tajbil Ryos, sjalok wi'nin chik'ej yil tz'ul tzaj yi balaj tiemp yil cawun Kataj Ryos. Ma jalu', ko ja itbit in yol, tajwe'n nque'nwok il tan xtxumle'n.
Yi elsawutzil tetz yi jun alc
44 “Yi na el xtxum jun yaj tetz yi tx'aco'n yi at te Ryos, cho'n tzun na ban chi na ban jun yaj yi nojquen te jun alc yi mukij tul jun luwar. Yi mbaj xmayil, nta'tz nin na muk cyent. Nin tan paj yi wi'nin na tzatzin te yi jun alca'tz, na c'ay nin yi tetz xtx'otx', tuml cyakil yi mebi'l tan cambal yi tx'otx' kale mukije't yi jun chin alca'tz.
Yi xtxolbil tetz yi balaj uwaj
45 “Ej nin ncha'tz yi na el xtxum jun yaj tetz yi ẍe'n tane'n yi tx'aco'n yi at te Ryos, cho'n na ban i' chi na ban jun aj pyaj yi yocol uwaj.
46 Yi na jal jun mero uwaj tak'un, yi wi'nin jamel, na c'ay nin cyakil yi uwaj yi cy'a'n nin ta'n, tan lok'che'n yi jun balaj uwaja'tz.
Yi elsawutzil tetz yi leb
47 “Ncha'tz je junt elsawutzile'j yi na ẍchaj yi mbi sbajok scye'j yi e' yi ate' tajlal cmon Ryos. Cho'n cu'n sbne' chi na ban yi na ben jo'li'n jun leb wi a', nin na jetzaj wi'nin jilwutz cay ta'n.
48 Yi na jetzaj yi leb tzi a', na cho'c yi e' caywil tan xtxa'le'n yi balaj, nin na colxij tul mo'tx. Ma yi e' yi qui'c chixac, na che'l jo'li'n.
49 Ncha'tz sbajok yil tzaj wi' yi tiempe'j. Chocopon yi e' ángel tan chitxa'le'n len yi e' mal nak ẍchixo'l yi e' balaj.
50 Nin yi e' mal naka'tz, cho'n nchiben jo'li'n tc'u'l jun chin wutzile'n k'ak'. Ẍchok'ok, nin skitx'cank xecye' tan paj q'uixc'uj ate' cu'nt.”
51 Toque'n tzun Jesús tan jakle'n scyetz yi e' ẍchusbe'tz:
—¿Na pe' el itxum te yi e'chk xtxolbila'se'j?
—Na ta', —che'ch bantz.
52 Talol tzun Jesús scyetz:
—Yi ko na el xtxum jun aj chusunl te yi mbi eka'n tan e'chk ca'wl Ryos, cho'n sbne' chi tane'n jun yaj yi ajcaw xe najbil, yi wi'nin mebi'l. Te yi mebi'l ba'n na tcy'aje'n tzaj e'chk takle'n ac'aj nin e'chk takle'n antiw yi wi'nin walor tan tak'le'n scyetz najal.
Yi xa'ke'nt Jesús Nazaret
(Mr 6.1-6; Lc 4.16-30)
53 Yi wi't baje'n yolol Jesús yi e'chk elsawutzila'tz, nintzun ajtz.
54 Cho'n tzun tpone'ntz le tetz tanum, nin octz tan chichusle'n yi e' wunak le sinagoga. Wi'nin cyele'n yab wunak te ẍchusu'n, nintzun cyaltz squibil quib:
—¿Na' nchusun yi yaje'j te yi balaj tajtza'kle'j? ¿Ẍe'n na xcye' tan banle'n e'chk milawr?
55 Na cy'ajl tu' se'ol i', nin yi xtxu' i'tz yi tal Lu'ch. Ej nin ya'stzun yi e' titz'un i', yi Jacow, tu Ẍep, nin Simón tu Judas.
56 Ncha'tz yi e' tanub cho'n najlche' tzone'j skaxo'l. ¿Ẍe'n tzun njal tajtza'klx? —che'ch.
57 Cha'stzun te quinin cyak' k'ej Jesús. Bene'n tzun tlol Jesús scyetz:
—Bintzi yi na a'lchij: Cyakil wunak na cyak' k'ej jun elsanl stzi' Ryos, poro yi e' tetz tanum scyuch' yi e' najal, qui na cyak' k'ej, —stzun Jesús scyetz.
58 Cha'stzun te quinin oc Jesús tan banle'n wi'nin e'chk milawr ẍchixo'l yi e' tetz tanum, na quinin cyocsaj yi at k'ej i'.