41
Pharaoh-el altyerr areyel
Aherrety atherrel Joseph ra tyaylel anenh. Pharaoh ra altyerr arek. Akngey ra arekan, Nile ilpay impalthel ra rtnenh. Pwelek-rnem anter-akngerr 7-pel tyerrelhey-ayntek kwaty-they. Kel aremel pwelek 7-pel ngkwernant-anem kwaty ikwer-they-antey arrpemarl tyerrelhey-ayntek. Pwelek ngkwernant-rnemel pwelek anter-akngerr-rnem akwernek-anem. Pharaoh ra akemirrey-ayntek-anem, rarl altyerr arek-penhant.
Ankwa arrpemarl aynteynek, altyerr ingwer-anemarl arek. Ra ntang ilkwernem arek. Ingwer-rneman arleny aynterrk-rnem. Arleny-anterrk-rnemel ntang ingwer-rnem kwernek. Pharaoh akemirrey-ayntek arrpemarl altyerr renh arek-penhan.
Ingwepenh Pharaoh ra artewentyel iterrek. Artwa ingwerek-ingwer-anem yangkelhek, ra renh-rnem ayernetyek, rarl altyerr arek-penh. Ngangker-akert-rnemek ra yangkelhek. Ywarn-antey ra renh-rnem ayernek. Rernem ikwer arraty anaytiletyek-arrpantey, ywarn-antey rarl altyerr arek.
Artwa warrkenh wayn anthey-angker ra. Ra angkek, “Ayeng iterl-arelhek-anem, atharl apmwel-areth mpwarek. 10 Pharaoh aylernek ahelirrek, tyayl-warl akwernek. Aylernanth arey-alhek Hebrew anyent, tyayl kwen-itwek. 11-12 Aylernanth atherrel-antey altyerr arekan. Hebrew rant arraty innga ilek, aylernantharl altyerr arekan. 13 Ayeng warrk-warl alpek, amern amperney-angkeran atwekarl, Hebrew rarl ilek-angkwarr-antey. Arraty inngarl ra ilenhan, Hebrew ran.”
14 Pharaoh ra Joseph ikwer yangkelhek, renh ra ayernetyek, rarl altyerr arek-penh. Artwernemel Joseph renh tyayl-they tyerrek. Ra althelhek, arnkwa mwerrel-anem aylpemel, Pharaoh ikwer-warl-anem alhek.
15 Pharaoh ra ilelhek, “Atharl altyerr arekan, ingwer-rnemel atyeng anayntiley-angenh. Ngenhant atha awek, mwerr inngan, anayntiley-angkeran.”
16 Joseph ikwer-warl ilelhek, “Athan iterl-arey-angenharl, Akngeyelant anayntilem.”
17 Atyetyart ra ilelhek, “Ayeng ilpay-itwel rtnenh, atharl altyerr arek, 18 pwelek anter-akngerr 7-pel kwaty-they tyerrelhey-ayntenty. 19 Ikwer-penhan atha arek, pwelek ngkwernant-rnem kwaty ikwer-they-antey tyerrelhey-ayntenty arrpemarl. 20 Pwelek ampwel-rnem pwelek anter-akngerr-rnem kwernek. 21 Rernem arlkwek-penhan, rernem ngkwernant irrkaty-antey anenh. Ayeng akemirrenhey-alpek, anamerl-antey.”
22 “Atharl altyerr arek ntang 7-pel mwerr-angker ilkwernem. 23 Ikwer-penhan atha arek ntang arleny aynterrk-rnem-anem.
24-25 Ntang arlenyel-rnem ntang mwerr-angker ilkwernem kwernek. Atha altyerr renh ilek ngangker-akert-rnem-warl, rernem atyeng arraty iletyek-arrpantey, rernem iterl-arey-angenh arrangkwarl.”
Joseph-el ikwer anayntilek, “Altyerr yanh arek, ntwa arekan, irrkant-atherr aynteyel. Akngeyel ngkweng lwewarrerneyel, rarl alakenh-anyem mpwareyenh. 26 Aherrety 7-pelant ntwa arlkweman, pwelek anter-akngerr arlkwem-apeny, alakenhaym ra aynteyelan. Alakenh-anyem ntwa ntang arleny 7-pel arlkwey-angenh, ntwa aherrety 7-pel arlengelan arlkwey-angenh arrpemarl. Aherrety 7-pelant ntwa arlkweman, ntang mwerr-angker ntwa arlkwem-apeny. Alakenh-anyem ra aynteyelan. 27 Pwelek 7-pel ampwernem, aherrety 7-pel apmwernem-apeny arrpemarl, pwelek 7-pel anter-akngerr-rneman aherrety 7-pel mwerr-rnem-apeny, aherrety atherrk-angketyarr, atherrkeny. Nthakenh arlkwey-angenh arlenyelan. Alakenh-anyem ntwa pwelek ampwerneman arlkwey-angenh, ntwa aherrety 7-pel arlenyelan arlkwey-angenh arrpemarl. 7-pel aherretyel aherrety ilkwa aynteyenh amern lyapey-angenh.
28 Akngeyel lwewarrernek altyerr-angkwarr rarl alakenh-anyem mpwareyenh. 29 Aherrety mwerr-angker 7-pel aynteyenh apmer Egypt-el, amern-angketyarr. 30 Aherrety apmwernem 7-pel aynteyenh Egypt ikwer-itwek-antey. Amernek ywarn iterreyel, amern arrangkw. 31 Aherrety apmwel rernem angayakw irreyenh, amern-wenyel. Rernem aherrety mwerr-rnem ingkerrenh iylpelirreyenh. 32 Akngeyel lwewarrernek, ntwa alakenh-anyem iterl-aretyek, rarl alakenh mpwareyenh.
33 Artwa mwerr innga arrerney-areny Egypt-itwek Atyetyart ingkerrenhek anayntetyek. 34 Artwa ingwer arrernem, rernem amern-rnem arntarnt-arayntetyek. Rernem ntang akngerr innga inetyek aherrety 7-pel apmwernem-kety, amern-angketyarr rernem arntarnt-aretyek, amern akngerr arlkwemel. 35 Arlwarey-arlwarey akwernem warl ilkwewarl, rernem ikwer-penh arlkwayntetyek aherrety apmwernem 7-pelek-atwety, amern ingkerrenh ywerremel. Ingkerrenh-antey iteth anetyek-awaty amern ntang akngerr arlkwemel. 36 Rernem amern renh arrernek aherrety 7-pel ikwerel, amern-weny irrentyek, amernek apatentyek.”
37 Pharaoh ingwer-rnemek inkwerelhekan, ntang-rnem arrernetyek amern-weny irrentyek. 38 Pharaoh angkek, “Warrkenh mwerr-angker anwantherr arrernem Joseph-arl, ran Akngey-kenh itnweng-akert.”
39 Pharaoh-el Joseph renh ilek, “Akngeyel ngenh akaltyilek, ntwa alakenh-anyem mpwaretyek, ntwa ingkerrenh-angkwarr iterl-areyel ngan mwerr innga ingwer-rnem-theyan. 40 Atha ngenh Atyetyart arrernem apmer ntwa arntarnt-arayntetyek. Ingkerrenh ngkweng awelhetyek. Ayengant Atyetyart ngkweng anayntem.”
Pharaoh-el Joseph renh arrernek, atyetyart Egypt-areny-rnemek
41 “Atha ngenh Atyetyart arrernem Egypt-itwek, Egypt-areny-rnem ingkerrenhek.” 42 Egypt-areny Pharaoh ra ampwal iltyek-arelh gold-penh mpwarekarl iltyethey lhelhek, Joseph iltyewarl arrernek. Arnkwa mwerr-rnem-then anthek ra aylpetyek. Tyeyn itek-arelh gold-penh mpwarekarl Joseph-warl tyeyn arrernek. 43 Joseph renh pakey mwerr-angker anthek, ra alhayntetyek ikwerel. Ingkerrenh ikwer arlkek, “Iwerr arnangelhenh-arey Joseph ikwer.” Alakenh-anyem Joseph ra Atyetyart anenh Egypt-areny ingkerrenhek.
44 Pharaoh-el Joseph renh ilek, “Ayeng anyent Atyetyartan ingkerrenh ngkweng awelh-ayntetyek, ayengan atyetyart arrwekel, ngarl Atyetyart atyeng-theyan.” 45 Ra Joseph renh itnewek Zapenath Paneah. Joseph ra anew inek, Potiphera-kenh alerikw, itnan ikwerenh Asenath.
46 Joseph ra aherrety 30 anek, Pharaoh-el Atyetyart arrernek Egypt-areny ingkerrenh ra arntarnt-aretyek. Ra ingkerrenh-angkwarr arntarnt-arerl-apenh, warrk-itwek. 47 Aherrety 7 ingweran anek, mwerr-angkerarl. Amern akngerr rernem arlkwenharl. 48 Ntang ingkerrenhel ra inek-penhan ra renh-rnem warl ilkwewarl arlwarey-arlwarey arrernek, tawen ilkwernem-itwek, ntang renh-rnem ra arrernek ingkerrenh arlkwayntetyek. 49 Joseph-el ntang arlwarey-arlwarey akngerr arrernek, nthakenh ingwer-rnemel count-emiley-angenh.
Joseph-kenh alerikw atherr
50 Arrwekel-antey amern ingkerrenh ywerrey-alenty, Joseph-then anew ikwerenh-then ratherr awey atherr ikwer-atherrenh anek. 51 Arrwekeleny itnewek Manasseh, alakenh angkemel, “Akngeyelarl ayenh arntarnt-arek, ayeng iterrey-angenh arrangkw-anem, ayeng apmerek alharntey-angenh anem.” 52 Awey ingweran itnewek Ephraim-arl alakenh angkemel, “Akngeyel ayenh ampa akngerr anthek, apmer ikwer-itwek rlterrk innga atyeng ayntenh-itwek.”
Amern-weny rernem anenh
53 Aherrety 7-pel mwerr-rneman ywerrenhek-anem. 54 Aherrety 7-pel ingwer apmwernem ayntek, amern-weny-rnemarl, Joseph-el ilek-angkwarr-antey. Apmer ingkerrenh-itwek, amern lyapey-angenh ayntek. Apmer aparnpel. Amern akngerr-antey Egypt-itwek ayntenh. Egypt-itwek rernem angayakw-anem irrek, amern-wenyel. 55 Rernem Atyetyart Pharaoh renh ayernenh amernek. Ra angkek, “Joseph ayerneyek alhenherr-arey, ra arrenhantherr amern anthetyek. Arrantherr ikwer awelheyek alhenherr-arey, rarl arrenhantherr ileman.” 56 Ra amern-weny-anem irreynenh, ra apmwa innganem ayntek, amern-wenyel. Joseph-el warl ilkwa altywerilek, amern-anem Egypt-areny-rnem tharlemilek, rernemarl angayakw irrek. 57 Apmer arrpanenh-they Egypt anyent ikwer-warl akarrirrek, amern-angketyarr-warl. Aherrety apmwa apmer arrpanenh-itwek-anem ayntek, amern-weny arrangkw, amern lyapey-angenh.