19
Jesua, Zacchaeus tharra
Jesuanha Jericho-akantama irrpunhaka, anpara kuta lhitjinala. Jericho ekurala artwa nyinta naka, rretnya ekura Zacchaeus. Era artwa tax money kotjinha ntjarraka itornka naka. Era turta artwa netaneta naka. Erantama antja naka Jesuanha aritjika era anpara lhamalanga. Era pula erinha yarna araka, era artwa tungka namanga, relha worla kngarrala turta tjaiya ekura parramanga. Lakinhanga era arrkurla arerramala irnaka ntjika. Irna erataka tjaiyanga kuta mangkalanaka, tjaiya nhanga Jesuanhala lhitjinala.
Jesuanha irna ekururna etinyerramalanga, era Zacchaeus-anha araka. Erinha inaramala era erinha ilaka, “Zacchaeus-ai, parrpa tnanpai. Nukathaka nama lyarta ungkwangalela yatjarra narlalputjika.” Zacchaeus-anha parrpa tnanpuka. Jesuaka kngarra kangkamala, era erinha iltha ekuranhurna kngetnaka.
Relha ntjarrala pula nhanha aramalanga, etna ingkarraka wannga angkaka, “Erataka lhaka artwa kornarintjalela yatjarra narlalputjika.”
Etna marna ilkumalanga Zacchaeus-anha kamerramala angkaka, “Arai, Ingkartai, yultha nukanha kartatharrilamala, atha kala karta arrpunha relha ilkngara ntjarranha nthitjina. Atha paka relha arrpunhanga yultha nyilkngala inakalanga, atha erinha kala yultha kngarralkura nthitjalputjina.”
Jesuala Zacchaeus-anha ilaka, “Lyarta Altjirrala nganha, noa, katjia ungkwanganha turta tangkalhelaka.” Erantama relha ntjarranha ilaka, “Zacchaeus ntjarra turta kunha Abraham-aka ramarama namantema. 10 Arai, Relhaka 'Lira pitjika relha kornarintja ntjarraka yonthitjika, etnanha tangkalhelitjika turta.”
Yia artwa urrkapunhapunha 10-iperra, etnanhala itornka etnakanhala money nthalalhakala, ekura kngarrilitjika
(Matthew 25:14-30)
11 Relha ntjarrala erinha wurlanamalangantema, Jesuala etnanha yia nhanha turta alpmelaka. Arai, etnataka kala Jerusalem-anga etinyantama naka, relha etna turta etarlaraka Altjirranha kala relha ingkarrakaka alkngatharrantama tjitjarterritjinala. 12 Jesuala etnanha lakinha alpmelaka. “Artwa nyinta ilanga lhaka, pmara arrpunhurna, itornka kngarrala erinha ingkairnitjinanga king-ntama nitjika pmara ekuranhala. Nhanhiperra era kala pitjalputjika naka. 13 Lhitjinala pula, era urrkapunhapunha 10-aka ntangkalhaka, etnanha nyintaminyintanha turta $1,000 ngerra nthaka. Erantama etnanha ilaka, ‘Yinga pitjalputjinalpula money nukanha kngarrilai, yulthalka yirrinthamala.’
14 “Pmararinya ntjarra pula artwa nhanha ekura itja antja naka. Etnantama itornka kngarra ekururna urrpia yairnaka, erinha lakinha ilitjika, ‘Nurna itja antja nama artwa nhanga king nurnaka nitjika.’
15 “Artwa era kala king-ntama namalanga, era pmara ekuranhurna pitjalpuka, urrkapunhapunha 10 nhangaka turta ntangkalhaka. Erantama etnanha pmarraka, ‘Rrangkarra money nukanha kngarrilakama?’
16 “Urrkapunhapunha nyintala erinha ilaka, ‘Ingkartai, yulthalka yirrinthamala atha money ungkwanganha kngarrilaka. Arai, nhanha $10,000 arrpunha nama.’
17 “King-ala erinha ilaka, ‘Unta kunha urrkapunhapunha marra. Unta money kurrka arratja ntarntarakalanga, atha nganha ingkairnitjina 10 town-aka tjitjarterritjika.’
18 “Urrkapunhapunha arrpunhalantama erinha ilaka, ‘Ingkartai, yulthalka yirrinthamala atha money ungkwanganha kngarrilaka. Arai, nhanha $5,000 arrpunha nama.’
19 “King-ala erinha ilaka, ‘Atha nganha ingkairnitjina 5 town-aka tjitjarterritjika.’
20 “Urrkapunhapunha arrpunhalantama erinha ilaka, ‘Ingkartai, nhanhiai $1,000 ungkwanganha nhanga. Athataka erinha mantarrala ilinyatumala lauwukala. 21 Yingataka ungkwanganga trerraka, unta artwa arrthata warta namanga. Unta marna wheat kotjima, unta annga itja ingkairnakalangatanya. Unta marna arrpunha turta kotjima, unta etnaka itja urrkapukalangatanya.’
22 “King era pula erinha ilaka, ‘Urrkapunhapunha kaningkai. Angkatja ungkwanganha inthorrala nganha imilama. Unta kaltja naka yinga artwa arrthata namanga. Atha turta marna wheat kotjimanga, atha annga itja ingkairnakalangatanya. Atha turta marna arrpunha kotjimanga, yinga etnaka itja urrkapukalangatanya. 23 Untantama money nukanha bank-aka arrarneikanha. Unta paka lakinhilakalanga, pitjalpumala atha money nukanha initjalpumara, kngarrerrakala.’
24 “Urrkapunhapunha urrputja arrpunha lenhala nakantema. King erantama etnanha ilaka, ‘Artwa ekuranga $1,000 nhanga inama. Rrangkarrantama $1,000 nhanha artwa erinha nthai, erala $10,000 arrpunha kngarrilakala.’
25 “Urrkapunhapunha etna pula king erinha ilaka, ‘Ekura pula kala kngarra inthorrala intama.’
26 “King era pula etnanha ilaka, ‘Arai, relha arrpunhanha atha yultha kngarra nthama, ntarntaritjika. Era paka yultha nhanha arratja ntarntaramanga, atha erinha yultha kngarralkura nthitjina, ntarntaritjika. Relha arrpunhanha atha yultha kurrka nthama, ntarntaritjika. Era paka yultha kurrka nhanha itja arratja ntarntaramanga, atha yultha kurrka nhanha ekuranga wotha inetnitjinantema. 27 Kalantama rrangkarra relha lenha ntjarranha nukurna kngitjai, etnala itja antja naka yinga king etnaka nitjika. Kurunga rrangkarra etnanha nukanga alkngatharra errilknga twai.’ ”
Jesuanha king ngerra Jerusalem-urna irrpuka
(Matthew 21:1-11; Mark 11:1-11; John 12:12-19)
28 Angkatja nhanha ilamala, Jesuanha wotha Jerusalem-urna anparerraka. 29 Etnantama Bethphage, Bethany tharraka etinyerraka. Town nhanha tharrataka Olive Parta ingkala italhaka. Jesualantama kurtungurla tharra ekuranha yairnaka. Era erinhatharra ilaka. 30 “Pmara kurrka arrpunha tanhurna lharrai. Pmaraka irrpumala ngerra, mpala donkey kurrka aritjina, rope-ala yirnakala. Donkey nhanhaka relha itja arrkurla ntjikala paka. Rope erinha ilumala, donkey erinha nukurna kngitjai. 31 Arrpunhala paka mpalanha pmarramanga, ‘Iwunhangama mpala donkey erinha kngama?’ Mpala erinha alpmelai, ‘Ingkartanha kunha ekura antja.’ ”
32 Kurtungurla eratharra lhaka, donkey erinha araka turta, Ingkartala erinhatharra ilakala ngerra. 33 Eratharra rope erinha ilumalanga, donkey-akakurtwiala erinhatharra pmarraka, “Iwunhangala mpala rope erinha iluma?”
34 Eratharra erinha alpmelaka, “Ingkartanha donkey ekura antjanga.”
35 Eratharrantama donkey erinha Jesuurna rretjingaka. Kurunga eratharra mantarra donkey-aka arrarnaka, eratharra Jesuanha turta donkey ekura ntjilhelaka. 36 Jesuanha kala lhapalhamalangantama, relha ntjarrala mantarra etnakanha tjaiyaka ntjamiwetnaka, ekuranga arrkurla. 37 Kurunga Jesuanha kala Olive Partanga tnanpanhamangantama, kurtungurla ingkarraka ekuranha kngarra kangkaka. Etna Altjirranha tnantjaka turta, etna nhanga tjatjikarta ntjarra arakalanga. 38 Altjirranha tnantjamala, etna ilkaka,
“Ingkartala king ekuranha lyekarrilama.
King era kala lyarta nurnakurna pitjima.
Altjirranha nurnaka rilhera ntelalhama.
Nurna erinha tnantjitjika.”
39 Artwa Pharisee urrputja relha worla lenhalela nakantema. Etnantama Jesuanha ilaka, “Kaltjinthanhinthanhai, kurtungurla ungkwanganha ntjarra ilai tjukunyerritjika.”
40 Jesuala pula etnanha ilaka, “Etna paka tjukunyerramanga, parta nhanha ntjarrala kala ilkitjina.”
41 Jesuanha kala Jerusalem-aka etinyerrakantama. Town erinha kartaramala, era town-arinya ntjarraka itnika. 42 “Relha Jerusalem-arinya ntjarrai. Rrangkarra lyartantema paka leltja rrakangkarranhaka rilhera ntelalheikanha. Rrangkarra pula kotnarrpala relha arrpunhaka rilhera ntelalhitjika. 43 Lakinhanga, anma leltja rrakangkarranha pitjitjina. Etnantama pmara Jerusalem-anha marntilitjina, relha yarna irrputjinanga, rratitjinanga paka. 44 Etna rrangkarranha, katjia rrakangkarranha turtantama errilknga tutjina. Etna iltha rrakangkarranha urltakitjina. Ingkarna parta nyinta itja parta arrpunhanga kartninyala intitjina. Nhanha ingkarraka lakinherritjina relha Jerusalem-arinyai, rrangkarra itja Altjirranha lhangkarakalanga era rrakangkarrurna yatjarra pitjimalanga.”
Jesuanha temple-ala
(Matthew 21:12-17; Mark 11:15-19; John 2:13-22)
45 Jesuanha temple-aka irrpunhaka. Era turta yirrinthanhinthanha ntjarranha unpurlenaka. 46 Era etnanha ilaka, “Altjirraka Angkatja Imankinyala ilama, ‘Iltha nuka relha ingkarrakaka pmara nitjika, pmara nhanga ekururnala etna pitjima, nukurna ingkitjika. Kanha rrangkarra iltha nukanha nyilkngampaka pmaratitjala mpaaraka.”
47 Jesualantama relha ntjarranha arltamarlta temple-ala kaltjinthaka. Priest-aka itornka ntjarra, artwa Intarrangaltha ntjarra, kngarripata ntjarra turtantama antja naka erinha errilknga tutjika. 48 Etna pula erinha yarna errilknga tuka, relha etna angkatja ekuranhaka kangkamanga inthorra.