14
Sema Vile Minixiꞌu Ueli E Tumaꞌu Lailaixe noxou Iesu Kisou
(Mat 26:1-5; Luk 22:1-2; Ioa 11:45-53)
Voxo tamei a uao no anu voxo ane isosovosou voxo e Lataua Mupolopepeeneꞌi Ta Isilaeli xe voxo e Ixutuxu Laꞌilaliaxaꞌa Vitanisi, la ta tatila noxiꞌa ta ailiꞌi iloꞌa ta mitema sou lapuloto mikamuli voteꞌi sou lexe itetelisou Iesu mo ivau usoli. Miavuti la mivikala aloxo ꞌo, “Nenge taꞌoxo mii ane nenge tevivikalasou ꞌo no nixi no anu voxo tila ꞌo uasi, xo loxo ꞌo io ta itema imaisinge la iavutinoxu ꞌotoꞌoto.”
Anu Iesu a mulai mo ꞌa muꞌunalai no tani noxou itema vile ualasou lexe Saimoni. Saimoni ne, vulukali muꞌoxonu. Iesu muꞌunalai mo mulai mutalupexa sou lexe uꞌani. Ia sema vile minoꞌu lavotoli vile ne sou ueli e tumaꞌu lailaixe. Lexa ane ne, lamoli sou tila misevile. Minoꞌu xe milai mixali noxou Iesu, la mixolaꞌu anaxu ka minixiꞌu noxou Iesu kisou.
Ta mitema seꞌi ane iloꞌa Iesu mixoxolu ne, mimaisie la laꞌiaxaꞌa, la mivikalaneꞌi ngatoꞌo lexe, “Tavaꞌu loxovaa ane, sema ꞌo ivilaꞌisou ueli e tumaꞌu lailaixe loxo ꞌo? Lexe uaisi mo sou lexe ilotonu no anu Denalia itemaxu mavulovexa vile mo itemaxu taꞌuve (300), la sou nenge taitiꞌa ta mitema ane iꞌa mimii uasi.” Taneꞌi laꞌiaxaꞌaie misevile la sou mivikala aloxo ne.
Xe Iesu muavuti la muvikalaneꞌi aloxo ꞌo, “Iengi uvaxaiesi. Loxovaa ane ngingi ngalosie tuꞌumaxu ane loxo ne? Mii ane ane miꞌoxonu muneꞌe noxilo ne, anu laixe misevile. Ta mitema ane iꞌa mimii uasi ne, anu voxovoxo piepiena ꞌa uxoxolu sou ngingi ngaitiꞌa mimii loxo ngemasaxau, xo ngingi ngongiꞌa ngaxoxolu. Ia eni ne, nenge nengeꞌa taxoxolu utotomu uasi. Ane miꞌoxonu mii ane ne, ane mumomomo noxie sou lexe iꞌoxonu. Ane minixiꞌu ueli e tumaꞌu lailaixe no vasimelo tei loxo ne, sou ulalaxi vasimelo sou mine ilai iꞌasixo. Eni avikalangengi manina aloxo ꞌo. No xalexalee tuatuala neꞌei neꞌei ne, lexe ilai iaꞌaloxu aꞌalo laixe, la mii e ane miꞌoxonu ne, aneꞌi iaꞌaloxu kalumo la ixavutalane.”
10 Xe Iudasi Isikarioti, anu vile noxiꞌa ta molomolou mavulovexa mo mulelia tamei ne, muavuti la mulai muxali noxiꞌa ta ailiꞌi sou lexe anu uꞌitalonu Iesu ulai no avoꞌa. 11 Aneꞌi milomu noxou aloxo ne, la oponeꞌi muꞌosa manina, la sou aneꞌi misakii vaikala lexe ilosou lamoli. La sou Iudasi muavuti sou ukamuli voteꞌi sou uꞌitalonu Iesu no avoꞌa.
Iesu Iloꞌa ta Molomolou Miꞌani
(Mat 26:17-25; Luk 22:7-14, 21-23; Ioa 13:21-30)
12  Voxo vilesou Ixutuxu Laꞌilalixaꞌa Vitanisi ꞌa muxali, la no voxo ane ne, aneꞌi ilavusou iveꞌa ta sipsip ta ꞌiliꞌa sou iꞌoxonu laꞌilali sou ixavutalanu voxo ane sou Lataua Mupolopepeeneꞌi Ta Isilaeli no anu. Xe ta molomolo noxou Iesu miavuti la mitaliꞌisou aloxo ꞌo, “Nini nemasaxa lexe nexi talalaxii laꞌilalixene sou voxo sou Lataua Mupolopepeeneꞌi Ta Isilaeli ꞌava?”
13 La sou Iesu mupalusiꞌa ta molomolo noxou tamei, la muvikalaneꞌi aloxo ꞌo, “Ngalai no nano no tuala tila xe ngaxalisou itema vile utatavulenu lexa vexasou mutau lexa no anu, la ngamulinu. 14 Ngongou ngalai xe ngaxali no tani e anu uꞌunalai no anu ne, la ngavikalanu tatananu tani ne aloxo ꞌo, ‘Itema sou ulosixe lavulavu mutaliꞌi aloxo ꞌo. Tani kapiutuxu noxou ane sou nexi noxiꞌa taꞌani laꞌilali sou tasosovosou voxo sou Lataua Mupolopepeeneꞌi Ta Isilaeli no anu ꞌava?’ 15 La sou anu ulosiengixu kapiutu vile tatila muxolu teitexi. Valovalo mo luuluusou mo mimii seꞌi kalumo ne a mulalaxii mukalu. Ngongou ngalai, la sou ngalalaxiinu laꞌilalinenge ane.”
16 Aneꞌi ilou milai xe miꞌunalai no tuala tila, la ilou mimaisou mimii ne aloxo Iesu mulemolu noxiꞌa ilou. La sou ilou milalaxi laꞌilalixaꞌa iloꞌa.
17 Xe no ꞌoloꞌolovoxo, la sou anu Iesu iloꞌa ta molomolo noxou mulelia tamei ne mixali. 18  Iloꞌa mitaꞌolu sou iꞌaniꞌani, ia Iesu muavuti la muvikalaneꞌi aloxo ꞌo, “Eni avikalangengi manina aloxo ꞌo, vile nonixi noxinge ne, ulai la anu uꞌitaloleli alai no avoꞌa ta mitema. Anu ꞌa nexi noxou taꞌaniꞌani ꞌo.”
19 Xe aneꞌi milomu aloxo ne, la oponeꞌi tuꞌumaxu, la sou aneꞌi vilevilesi miavuti la mitaliꞌisou aloxo ꞌo, “Male, eni uasi, ne?”
20 “Itema ne anu vile noxinge ngingi mulelia tamei ne.” Anu mukolineꞌi aloxo ne. “Anu e loxo nexi noxou taꞌuinu laꞌilali no anu paku vilesisi. 21 Itema ꞌOlu ne, ulaisi mo uulua aloxo vaivaikalasou mikaukavunu no anu Lavuku Tavuna teinu. Ia laixe lexe Lataua uvavaaxu itema e uꞌitalonu Itema ꞌOlu ulai no avoꞌa ta mitema. Lexe ane nenu ivoꞌonu uasi, la anu laixesi.”
22 Iloꞌa iꞌaniꞌani, ia Iesu mukasi muluꞌe no anu veleti sou munoꞌu sou muvikala laixe musuku noxou Lataua xe mukalu, la museꞌiseꞌinu sou mulosilosiꞌa vilevilesi la muvikalaneꞌi aloxo ꞌo, “Nganoꞌu. Vasimelo ane.”
23 Xe muavuti la mukasi vaxa no anu paku sou uaini, la muvikala laixe musuku noxou Lataua. Xe mukalu la mulosiꞌa sou aneꞌi latala ne miiexu.
24  La sou muvikalaneꞌi aloxo ꞌo, “Sialuxo ano ꞌo. Eni asoli xe sialuxo unixi, la anu uꞌoxonu vaikala e nenge nengeꞌa Lataua tesakiinu ꞌo, uxali manina. Sialuxo ne, sou unixisiꞌa ta mitema tavuꞌalo sou upamaulineꞌi.” 25 Xe muavuti la muvikalaneꞌi aloxo ꞌo la, “Avikalangengi manina. Umomomo sou eni aie la no anu uaini temanu uasi, ulai utalo no voxo ane sou eni aiexu ane alavua no tuala teitexi noxou Lataua.”
26 Iloꞌa miꞌani mukalu la milexe lexe vile sou iloꞌa milaa milai no laxaꞌilu ne Olivu.
Iesu Mutotokalasou Pita Lexe Usingisou
(Mat 26:31-35; Luk 22:31-34; Ioa 13:36-38)
27  Iloꞌa milai xoo la Iesu muvikalaneꞌi aloxo ꞌo la, “Ngingi latala ꞌo ne ulai, la ngaꞌumesilo ukalusi. Xo vaikala vile mikaukavunu muxolu no anu Lavuku Tavuna teinu aloxo ꞌo,
‘Ulai, la eni avau itema sou usaxilaꞌa ta sipsip,
la aneꞌi ta sipsip ne iꞌume ipaxele.’
28  Ia iliꞌi, eni atulu sou amauli, la eni auli alai ne Xalilaia.”
29 Xe Pita muavuti la muvikalanu lexe, “Ulai, la latala ꞌo ne, iꞌumeꞌume ukalusi, ia eni ne uasi.”
30 Xe Iesu muavuti la mukolinu Pita vaikalau aloxo ꞌo, “Eni avikalaneni manina aloxo ꞌo, maasi no ꞌolovoxo ꞌo, la kokoꞌa uꞌava alaxu tamei uao, ia nini nasingisilo alaxu tatalu lexe nalavusilo uasi.”
31  Ia Pita ne, mutotoiti misevile. Xe muavuti la muvikala pekiaꞌu aloxo ꞌo, “Eni umomomo sou asingisine lexe eni alavusine uasi, xo nenge nengei tasoli takei.” Aneꞌi Pita ta menexu ne, mivikala kalumo aloxo ne.
Iesu Mulinga ne Xetesemane
(Mat 26:36-46; Luk 22:39-46)
32  Iloꞌa mimuamuaꞌi xe milai mixali no lia xalee ilemolu lexe Xetesemane, la Iesu muvikalaneꞌi ta molomolo noxou aloxo ꞌo, “Ngataꞌolu ano, ia eni alai alinga.” 33 Munoꞌa Pita ilou Iakovo mo Ioanesi sou iloꞌa milai, la Anu tanu lili xe opo tuꞌumaxu. 34  Iloꞌa tatalu ne, milai la sou muvikalaneꞌi aloxo ꞌo, “Ngaxolu ano mo ngautiti laixe. Xo eni opoleli tuꞌumaxu mo eni ꞌa ꞌalaꞌalai sou asoli.”
35 Musuku mulai sevile vaꞌaxu noxiꞌa mukalu, la sou mutangatulu muluꞌelai no lia sou mulinga. Mulinga lexe voxo sou tuꞌumaxu ane ne uxexesou. 36  Mulinga la, la muvikala aloxo ꞌo, “Aba,* Mamilo. Mimii latala ne, pekiaꞌu noxine sou naꞌoxonu uasi. La sou eni emasaxa lexe naxexeenu soli noxilo uxexesilo. Ia namulinu masaxa noxilo uasi, namulinu masaxa noxinesi.”
37 Mulivu mulai noxiꞌa ta molomolo noxou tatalu ne, la aneꞌi ꞌa iai, xe muavuti la muvikalanu Pita aloxo ꞌo, “Saimoni, nini ꞌa naai? Loxovaa, nautiti naxolu no aso iou taiinu vile uasi? 38 Nautiti mo nalinga, mo sou tovotovo uxali noxine la utaloxolixene uasi. Manina musuku, itema uleenu umasaxa lexe uxaxai, ia vasimolu ne pekiaꞌu uasi, mamalaxusi.”
39 Iesu muneꞌe muvivikalaneꞌi aloxo ne xe mukalu, la mulivu sou mulai mulinga la. Anu mulinga aloxo tei ne. 40 Mulivu muneꞌe, la aneꞌi ꞌa iai sio, xo ieꞌi uvuvu sio. Xo taneꞌi tema uao, la sou ivikalanu no anu vaikala vile uasi.
41 Xe mulivu mulai sou mulinga xe mulivu muneꞌe noxiꞌa alaxu tatalusou, la aneꞌi ꞌa iai sio, la mutaliꞌisiꞌa aloxo ꞌo, “Ngingi ꞌa ngaaisi sou ngamaꞌila? Mumomomo aloxo ne! Voxo ꞌa muxali. Ngamaisou! Aneꞌi ta mitema iꞌitalonu Itema ꞌOlu no avoꞌa ta mitema ane ilavusou iꞌoxonu ꞌilixo ane masumasua. 42 Ngatulu mo nengeꞌa talai. Ngamaisou! Itema e uꞌitaloleli no avoꞌa ta mitema ne, anu a uxali ꞌo.”
Mitetelisou Iesu
(Mat 26:47-56; Luk 22:47-53; Ioa 18:3-12)
43 Iesu uvivikala ꞌo, ia alaxu vilesisi ꞌo, la Iudasi muneꞌe noxou. Anu vile noxiꞌa ta molomolou mulelia tamei. Anu iloꞌa ta mitema tavuꞌalo mixali, ia ta mitema mitetelisou viso ilou kuluvololou. Ioxe, ta mitema ane ne, aneꞌi ta tatila noxiꞌa ta ailiꞌi iloꞌa ta mitema sou lapuloto mo ta tatila mipalusiꞌa mineꞌe.
44 Itema e muꞌitalonu Iesu no avoꞌa ta mitema ne, muvikalaneꞌixu sosovo vile tei aloxo ꞌo, “Lexe eni atimu no xaleenu, la Anu ane. Ngatetelisou mo ngalailixu, ia ngasaxilaꞌu laixe.” 45 Ioxe, Iudasi muxali, la alaxu vilesisi anu mulai noxou. Muvikalanu aloxo ꞌo, “Rabi”, la sou mutimu no xaleenu. 46 Aneꞌi mimaisou Iudasi mutimu no xaleenu, la sou aneꞌi mikasi vaxa no avolu sou mitetelisou. 47 Itema vile mutulu ꞌalai noxou Iesu mulavee viso ka muvali vaxa no sangalou itema sou xaixai noxou kisiꞌa ta ailiꞌi. Sangalou ne, muxoto la mulapau.
48 Iesu muvikalaneꞌi aloxo ꞌo, “Ngingi ngenoꞌu viso xe kuluvololou sou ngeneꞌe sou ngatetelisilo xo eni amitema sou aavutilixu ꞌotoꞌoto? 49  No voxovoxo ꞌo, nengeꞌa texoxolu no nano no taasou lalotu tatila noxou Lataua sou elosiꞌa ta mitema lavulavu, ia loxovaa la ngatetelisilo ua? Mii vile uasi. Xo vaikala muxolu no nano no Lavuku Tavuna teinu ne, muxali manina.” 50  Aneꞌi ta molomolo noxou latala milomu aloxo ne, la miꞌume sou milailai.
51 Maulu vile e mumulinu Iesu ne, mutaa tokolomo maenaxu vilesisi. Ia aneꞌi ta mitema mitovo lexe itetelisou, 52 la anu muꞌume mulai pangapangaꞌusi. Tokolomou ne, muluvu muai.
Iesu Mutulu no Anu Vaivaikala
(Mat 26:57-68; Luk 22:54-55, 63-71; Ioa 18:13-14, 19-24)
53 Xe iliꞌi, la aneꞌi ane mitetelisou Iesu ne, milailixu noxou kisiꞌa ta ailiꞌi. Io, ta tatila noxiꞌa ta ailiꞌi latala iloꞌa ta tatila mo ta mitema sou lapuloto ꞌa ipita ixolu. 54 Pita ne, anu mumulinu Iesu muiliꞌi no paxa. Anu muxali no vimelusou tani noxou kisiꞌa ta ailiꞌi, la muꞌunalai sou iloꞌa ta mitema sou isaxilaꞌu tani mixolu sou mutuꞌe navu.
55 Ia, ta tatila noxiꞌa ta ailiꞌi iloꞌa ta tatila sou ipotosou tuꞌutuꞌumaxu noxiꞌa ta mitema latala ne, ikamuli susu noxou Iesu sou ivau usoli, ia ixalisou vile uasi. 56 Ta mitema tavuꞌalo mitelo vaikala noxou, ia vaikalaiꞌa ne vilesisi uasi.
57 Seꞌi mitulu sou mikalavoisou Iesu aloxo ꞌo, 58  “Nexi telomusou muvikala aloxo ꞌo, ‘Eni akisilalanu tani tila noxou Lataua aneꞌi ta mitema mitulusou no avoꞌa, ia iliꞌi no anu voxo tatalusou la atulusou ulivu la, ia atulusou no avolo loxo ta mitema itulusou uasi.’ ” 59 Ia vaikala noxiꞌa ne kalumo vilesisi uasi.
60 Ioxe, kisiꞌa ta ailiꞌi mutulu no talaxaꞌa ta mitema, la mutaliꞌisou Iesu aloxo ꞌo, “Nini namasaxa nakoli vaikalaiꞌa ane mutelo noxine ne uasi? Nini naxavutala a loxovaa no anu vaikala ane mutelo noxine ꞌo?” 61 Ia Iesu mutaloxaꞌasi. Anu ukolinu vaikalaiꞌa vile uasi.
La kisiꞌa ta ailiꞌi mutaliꞌisou la aloxo ꞌo, “Nini Kalisito ane? Itema ane ualusinge, ꞌOlu ane nini ꞌo?”
62 Iesu mukolinu aloxo ꞌo, “Eni ano. Ngingi ngamaisou Itema ꞌOlu uvaꞌisaꞌinu no avo tema Itema sou xavi mo uneꞌe uluꞌe no anu umuumu molu no opo loxotolo.”
63 Anu mulomusou Iesu muvikala aloxo ne, la mukakanu tokolomou, xo anu laꞌiaxu. Xe muvikala aloxo ꞌo, “Nenge tataliꞌisiꞌa ta mitema seꞌi sou ipalaꞌalixu ꞌilixonu la uasi. 64  Ngingi ngelomu lexe Anu muvikala masua mulai noxou Lataua. Ngingi ngaxavutala loxovaa? Nenge taꞌoxo maꞌia ane noxou?”
Aneꞌi latala mikolinu aloxo ꞌo, “Anu mususu ane ne. Anu usoli.” 65 Aneꞌi mivikala aloxo ne xe mukalu, la seꞌi misoko sou mituvesou. Misuꞌasou iou xe mivau. La mivikalanu aloxo ꞌo, “Nalemo lexe ꞌei ane muvene?” Ia, ta mitema sou isaxilaꞌu tani minoꞌu sou misavasavalou.
Pita Musingisou Iesu
(Mat 26:69-75; Luk 22:56-62; Ioa 18:15-18, 25-27)
66 Ta mitema miꞌoxoꞌoxonu Iesu aloxo ne, ia Pita ne, anu muxolu no nano no vimelusou tani, la sema sou xaixai vile noxou kisiꞌa ta ailiꞌi, mineꞌe noxou. 67 La mimaisou Pita uxoxolu utuꞌe navu, la sema ne mimatakisou la mivikalanu aloxo ꞌo,
“Nini kalumo, ngingi ngongou Iesu sie Naseleti ngexolu ane.”
68 Ia anu musingisou lexe, “Eni alavusou vaikala ane nini nelemolu ne, uasi.” Anu muvikala aloxo ne xe mukalu, la sou anu mulaa muuatulai no aitengaxu tani.
69 Sema ne, mimaisou, la mivikalaneꞌi aneꞌi ane itulutulu ꞌalai noxou aloxo ꞌo, “Anu ne, vile noxiꞌa ane.” 70 Ia anu musingisou lexe uasi la.
Mixolu sevile kituꞌa, la ta mitema ane mitulutulu ꞌalai noxou ne, mivikalanu aloxo ꞌo, “Manina, nini vile noxiꞌa ane, xo nini itema sie Xalilaia ane.”
71 Ia Pita muvikala pekiaꞌu aloxo ꞌo, “Manina teitexi, eni alavusou itema e ngingi ngalelemolu ne uasi. Lexe eni akalavoingengi, la laixe lexe Lataua ukalusilosi.”
72 Anu muvikala aloxo ne, xe mukalu la alaxu vilesisi ꞌo, la kokoꞌa muꞌava alaxu tameisou. La Pita muxavutalanu vaikalau Iesu lexe kokoꞌa uꞌava alaxu tameisou uao, ia anu usingisou alaxu tatalu lexe ulavusou uasi. La Pita ne, mutaloxu iii sou mutama.
14:3 Luk 7:37-38 14:7 Lap 15:11 14:8 Ioa 19:40 14:12 Mul 12:6 14:18 Lex 41:9 14:24 Mul 24:8; Iel 31:31-34; Sek 9:11; 1Ko 10:16; Eva 9:20 14:27 Sek 13:7 14:28 Mat 28:16; Mak 16:7 14:31 Ioa 11:16 14:32 Ioa 18:1 14:34 Ioa 12:27 14:36 Mak 10:38; Ioa 6:38 * 14:36 Aba: vaikala ane ne, anu vaikala noxiꞌa ta Isilaeli, ia laaxu lexe mamilo. 14:49 Luk 19:47; 21:37; Ioa 18:20 14:50 Lex 31:11 14:58 Ioa 2:19-21 14:64 Liv 24:16; Ioa 19:7