15
Kristus mee aya andoo peeta kaa menaa
Neebee nokaa yuwa, eto ko anii bedaa keipi kiyaanaka, mee ko kisee: Yesus me doometa menaa kuwa anii ikii paagoo daamaa kiiwegama. Ikii kuwa menaa daamaa masemaata kaama kuwa menaa kaa ikii makii taa see kaa toowookea. Kuwa ni me kiiwegagee sema menaa kuwa ikii daamaa penee siwoo siyu ko kuwa menaa me ikii daba kidaagimaa peeyaayaa. Kiya ikii me Yesus mikee gaayaa dimii mee wuutu-waatu siyu ko taa, daba se daagimaa peeyaa.
Ni me masema menaa kuwa anii daamaa kiiwegama. Kuwa esee ebo see menaa kuwa gaayu ko kisee: Idukaa Ogatamee me menaa yiba ebeamaata see see Kristus mee inii me pedeo yuwa kaa mée yaboota.+ Waa ogo maataata kaama wedaagoo to naagoo Ogatamee me aya andoo peeyaata. Kuwa miya Wa me kapogee yiba ebeamaata menaa see see uwa daata.+ Aya andoo peeta kaama Kepas wa paagoo keta ekaato awee da kaa deeyaata. Kiyoo kaama Wa me topenaa see bagee gaasi ma wiya kuwa paagoo miya ekaato deeyaata.+ Kiyoo kaama Yesus yiba ena kenaa bagee okoo mée lima ratus asii okoo enaataa totaakea kaboo Waa ekaato deeyaata. Kuwa bagee yuwa noonaa yuwa boota kiya okoo eebaa yaato eto miya topea. Kiyoo kaama Yakobus wa paagoo ekaato deeyaata, bedaa Wa me menaa yadoonaa see bagee yuwa uduma okoo paagoo miya ekaato deeyaata. Kaama too wodopasi Waa ekaato ni paagoo nadeeyaata. Anii ko yoga ena kabaano monaa kaa kabaano taa see mée to mokoo kiya anii miya deema.*+ Mikee, Wa me menaa yadoonaa see bagee apanaa yuwa okoo ebo, anii ko esee peedi see mée. Ogatamee me etokaa doometa menaa mikee gaata bagee kuwa ani me wegee-wegee senaa sema+ yoka anii Yesus me menaa yadoonaa see mée see ekaa mee naweano ko anii sikii taa. 10 Kisee kiya anii eto daamaa ukuwawoo, umiwoo siyaa kuwa Ogatamee me anii aii naepa kaa anii kisee bagee nakiyaami. Wa me anii naepa kaa kisee nakiyaami kuwa wuutu-waatu taano taa. Mena yadoonaa see bagee apanaa yuwa uduma okoo Wa me agiyoo kana ma yaukuwanaa segeekea kiya anii gaayu ko okoo me see yuwa asii esee kana ma, kana ma too yaukuwanaa segee see. Kisee kiya ni me pesee kaa too se kiya Wa me aii naepa kaa neeta pesee da mee ma epo enaataa kemaata daamaa yaukuwanaa segeeka.+ 11 Kisee kemaata kuwa Wa me menaa kuwa ani me miya kiiwegama, apanaa bagee me miya kiiwegamea, koosi inii paaya kuwa menaa daamaa kiiwegame, bedaa ikii kuwa menaa mikee nao see gaamea.
Inii aya andoo pootagea ii see kuwa nekeensi naadi menaa
12 See kemaata Kristus mee boota kaama aya andoo peeyaami see menaa mee inii daamaa kiiwegame yoka ikii paagoo mée noonaa me "Boota bagee aya se andoo pootagea" see wegageekea menaa kuwa kaasee kaa ya? 13 Boota bagee okoo aya se andoo pootagea see naaki Kristus Waa miya aya se andoo peeyaa. 14 Bedaa Kristus mee aya andoo poono taa naaki inii me weganaa siyaa menaa kuwa otoopa menaa too kiyaa, bedaa ikii me Yesus mikee gaawoo see dimii mee miya otoopa dimii too kiyaa. 15 Kuwa too se kiya inii Ogatamee kaa mena yakobanaa see bagee yuwa too see mée deeyaa. Mee ko boota bagee aya se andoo pootagea see menaa kuwa mikee menaa naaki Ogatamee me Kristus mee miya aya se andoo peeyaayaa. Wa me kisee aya andoo peeyaano taa naaki inii me "Ogatamee me Kristus aya andoo peeyaami" see menaa kuwa miya makapaa menaa too kiyaa. 16 Mee ko Ogatamee me boota bagee kuwa aya se andoo peeyaatagi see naaki Kristus Waa miya aya se andoo peeyaayaa. 17 Bedaa Kristus Waa aya andoo peeyaano taa naaki ikii me Waa mikee nao see gaawookea dimii kuwa miya wisintaayaa, ikii kaa pedeo menaa kuwa miya se kitaa kiyaata tuyaa, ikii kisee bagee too umiwoo, toowoo siyaa. 18 Kuwa too se kiya Yesus mikee gaata kaama boota bagee kuwa miya pedeo kedaa siyaa. 19 Inii eto mee umiwoo, toowoo taakea begaa kaa inii Kristus kaa dimi kotopiwoo, diitoo siwoo sepea kiya usiyaato ko imi taa kiyu ko epa nao, mée tomaa uduma yupii inii ewo kaa umiwoo, toowoo siyaa bagee yuwa too.
20 Kiya Ogatamee me Kristus mee mikee ki boota kaama aya andoo peeyaata. Kristus mee ko petamanii Wa keta aya andoo peeta kaama toowoo taaki Mée, petamanii ekata otaa da mokoo kemaata boota bagee apanaa yuwa okoo miya taa ma taa aya andoo pootagea. 21 Mée bogaano mee ko mée waa ena doodoo da taa meta. Mee see see boota bagee aya andoo poono mee miya Mée waa ena doodoo da taa meta. 22 Mee ko mée tomaa Adam ma aagadi-maagadi naadi kaama uduma bogaakee. Mee see see okoo Kristus ma aagadi-maagadi naadi kaama uduma aya andoo pootagea. 23 Aya andoo peeyaa bagee kuwa Ogatamee Wa me ekeata-ekeata doodoo too ukuwayaabuu see, kuwa ko kisee: Petamanii ekata otaa da mokoo aya andoo peeta Mée Kristus mee. Kiyoo kaama Waa meetagi naagoo Wa me bagee kuwa aya andoo pootagea. 24 Kiyoo kaama wodopasi ko mee naagoo Kristus me se-ebo, we-ebo, se-pesee, we-pesee kuwa uduma taa kiyaabuu taatagi. Kisee taa kiyaata kaama Wa too ebo tusi naadi manta pesee da mee bedaa Nagamee paagoo maniitagi. 25 Kristus Wa too ebo toowoo segee siyaa kuwa ko kisee too Waa ma yape kiyaa bagee okoo uduma Ogatamee me daba, peedi yaekeata kaama Kristus badoo da miyoo taa yaekeata yoo too.+ 26 Wodopasi yape kiyaa agiyoo kuwa ko mée tomaa boowoo taano kuwa. Wa me kuwa miya taa kiyaatagi. 27 Ogatamee me menaa yiba mena ena ko kisee: "Wa me se-agiyoo, we-agiyoo uduma daba, peedi yaekeata kaama Kristus badoo da miyoo taa yaekeata" see menaa ebeamaata.+ Kiya "se-agiyoo, we-agiyoo uduma daba, peedi yaekeata" see menaa mee ko Ogatamee mee miya daba, peedi yaekeata se kiya Wa me too se-agiyoo, we-agiyoo uduma daba, peedi yaekeata kaama Kristus badoo da miyoo taa yaekeata ii, see kuwa awee da kaa nekeeniyaa. 28 Wa me se-agiyoo, we-agiyoo uduma daba, peedi yaekeata kaama Yogamee miyoo taa yaekeasiitagi kaboo Yogamee Waa miya Waa ekaato peedi ekeata kaama Nagamee miyoo taa toowoo taatagi. Mee ko Nagamee me se-agiyoo, we-agiyoo uduma daba, peedi yaekeata kaama Yogamee miyoo taa yaekeata kemaata Yogamee me miya kisee Nagamee paagoo Waa ekaato peedi ekeasiitagi. Ogatamee Wa too se-agiyoo, we-agiyoo uduma me Eboo toowoosi naadi Yogamee me kisee ukuwaatagi.
29 Mée noonaa me boota bagee okoo kaa uwo yatukumetaa see kiya boota bagee aya se andoo pootagea see naaki kaasee kaa ukuwayaa agiyoo naa ya? Kuwa boota bagee aya se andoo pootagea see naaki kaasee kaa boota bagee kaa uwo yatukumiyaa ya? 30 Bedaa inii gaayu ko boota bagee aya se andoo pootagea see naaki inii kaagaa gakata kisee too mée pedeo kiyaa yoo kiyoo peenaa siyaa kuwa kaasee kaa ya? 31 Neebee nokaa yuwa, anii mikee kisiino ko: Anii kaagaa gakata nabooyaano see koo siyaa kotoo agoo kedaa segeeka kuwa mikee menaa. Inii paaya enaataa inii epoo Mée Tuhan Kristus Yesus ma dimi aagadi-maagadi naadi kaama anii ede ma, ede ma segeeka yoka kuwa mikee menaa too kisega. 32 Mee ko bogaa yiba mée daakee wodaa ma aawisii siyaa see see anii Epesus magaa kaa kisee bagee ma aawisii sema. Kiya boota bagee aya se andoo pootagea see naaki anii kaasee kaa okoo ma aawisii siyaa? Mée booyaa agiyoo yoka mée me kisee se ukuwayaa. Boota bagee aya se andoo pootagea see naaki mée me wegayaa menaa ena mee see see inii miya niiukuwaai, mee ko "Inii tokoma bogaatagea yoka naano agiyoo ma, uwo ma kuwa maamaa ede ma, ede ma too niinoowoo taai" see menaa mee.+ 33 Kisee dimii gaataa see bagee kuwa me kideebaa taapea yoka gaai. Dimi pedeo bagee ma epo enaataa peenaa siyaa kuwa kaa daamaa iyee da mee pedeo kiyaayaa. 34 Eto ko ikii nekeeniino awee see dimii mee too doowoo taai, eto kaama wodoo pedeo agiyoo se ukuwaai. Ikii mée noonaa Ogatamee ewo see bagee yuwa too. Ikii ego weda see dimii mee gaasea naadi kisega.
Mée maa da mee aya mée andoo peeyaatagi see kaa menaa
35 Ikii mée ena me asiino, "Boota bagee kuwa Wa me kisee aya andoo peeyaatagi kuwa naa kaasee ukuwaaniita naa ya? Mée aya andoo peeyaata kaama maa da mee maagiyoo mokoo naa kaata naa ya?" see asiyaa. 36 Kiya aa nekeeniino taa, dimi taa kaa wegataake mée. A me poo keepa wiyaa kuwa gaayu ko kuwa poo keepa yuwa boota kaama wodoo too daamaa iyaakee.+ 37 A me wiyaa agiyoo kuwa, gandum poo keepa waa, kisee poo keepa kuwa gaayu ko poo keepa yuwa kuwa too wiyaa, epeekaa iyaano yaato kuwa ma se. Poo wodoo to ma enaataa se wiyaa. 38 Kiya Ogatamee Wa me gaata-gaata doodoo kuwa poo keepa yuwa wodoo to maniyaa. Poo keepa toma ena, wodo toma ena mantaa, poo keepa toma ena, wodo toma ena mantaa, kisee wa doodoo, wa doodoo daamaa mantaa siyaa.
39 Agiyoo-pagiyoo uduma miya kisee. Kuwa uduma maa da ena mee too se. Mée tomaa okoo me maa da mee ena, woda kuwa miya maa da ena, bedo kuwa miya maa da ena, doge kuwa miya maa da ena. 40 Mee mokoo epoo to kaa agiyoo kuwa miya agoo, magaa da kaa agiyoo kuwa miya agoo. Kiya epoo to kaa agiyoo kuwa disi ena, magaa da kaa agiyoo kuwa disi ena. 41 Kenoo to egapi kaa mee disi ena, daatooyiba mee disi ena, okadee yuwa miya disi ena. Bedaa okadee yuwa kuwa ena mee disi ena, ena mee disi ena.
42 Boota bagee aya andoo pootagea kuwa miya kisee. Dabeepeasiyaa yaato kuwa ogo maayaa kiya aya andoo peeyaata kaama se dabeepeasiyaa. 43 Kisee daba, pedeo see yaato ogo maayaa kiya aya andoo peeyaatagi yaato ko disii to esee ebo kaata. Dabaa kiyaa yaato ogo maayaa kiya aya andoo peeyaatagi yaato ko pesee kiwoo taata. 44 Aii mée maa da mee ogo maayaa kiya mee maa da mee Roh ma aagadi-maagadi naadi kaama epoo to yaato maa da mee aya andoo peeyaatagi. Aii mée maa da mee miya agoo, epoo to wodoo yaato maa da mee miya agoo. 45 Kisee menaa idukaa kaama ebeamaata, mee ko kisee: "Petamanii mée Adam mee gaayu ko maa da aya tota mée keta" see ebeamaata.+ Kiya Adam wodopasi Mée Kristus mee gaayu ko Waa miya Roh see see mée aya tuyaabuu siyaa Mée keta. 46 Petamanii ko epoo to yaato maa da mee keta mée manta se kiya aii maa da mee keta, mee kaama wodoo too epoo to yaato maa da mee mée maniitagi. 47 Petamanii mée to waa maga dukuu to me ipiipii seta mée, magaa to kaa mée. Kiya wiyaagoo to Mée mee ko epoo to wodoo yaato kaama Mée. 48 Magaa da kaa bagee kuwa ko okoo mee maga dukuu to me ipiipii seta mée to see see bagee yuwa. Bedaa epoo to wodoo yaato bagee kuwa ko okoo mee epoo to wodoo yaato kaama Mée to see see bagee. 49 Eto inii mee maga dukuu to me ipiipii seta mée to ma ena keenda, ena keenda. Kiya epeekaa inii mee epoo to wodoo yaato kaama Mée ma ena keenda, ena keenda kedaa taatagea.
50 Neebee nokaa yuwa, ni me ikii kinekeeniyaano see naadi kisega menaa kuwa ko kisee: Inii mogee agoo, tadaa agoo see maa da mee yiba totaakea kemaata Ogatamee Wa too ebo totaa see yoo kiyoo mée se tuyaayaa. Kisee maa da dabiyaa bagee kuwa me se dabiyaa agiyoo kuwa se masiyaa, see menaa kuwa kisega. 51 Idukaa mée paagoo awee da kaa kiyaano taa menaa ena kisiinaka yoka daamaa nekeenii, mee ko kisee: Mona naagoo ko inii uduma bootaa see se, inii noonaa tootagea. Kiya mee naagoo inii uduma mikee ki gakadeatagea.+ 52 Mee ko ebo puusee da wodopasi mee puu siyaatagea kaboo taka ena, emaayuu begoo da see see kisee ki ukuwaaniita. Mikee, ebo puusee da mee mena ebo kaa peeyaagea kaboo boota bagee yuwa aya andoo peedaa taatagea. Aya andoo peeta kaama wodoo maa da se pedeo kaatagea, kisee inii uduma gakadeatagea. 53 Mee ko mee pedeo kiyaa maa da mee ekeata kaama se pedeo kiyaa maa da mee doka maayaa mokoo taa ma taa maataata kaama kisee too toowoo taatagea. Mikee, mee booyaa maa da mee ekeata kaama se booyaa maa da mee maatagaano gaano pedeo. 54 Eto mee pedeo kiyaa maa da mee ekeata kaama se pedeo kiyaa maa da mee magaatagea, kisee eto mee booyaa maa da mee ekeata kaama se booyaa maa da mee magaatagea. Mee naagoo idukaa Ogatamee me menaa yiba ebeamaata menaa ena mee uwa daaniita, mee ko kisee:
"Mée boowoo taa see pesee da kuwa Wa me daba, peedi kiyaata. Yes 25:8
55 Eto ko kuwa boowoo taa see pesee da kuwa kayoo naa ya?
Kuwa mée boodi kiyaayaa pesee da kuwa kayoo naa ya?" see menaa ebeamaata. Hos 13:14
56 Mée boowoo taa see pesee da kuwa manii to ko mée me pedeo dimii, pedeo menaa kuwa kaa. Bedaa pedeo dimii, pedeo menaa agoo kiyaayaa pesee da kuwa manii to ko Musa me menaa deewoo siyaa kuwa kaa. 57 Kisee kiya Ogatamee kiiboo, paamee. Waa ko inii epoo Mée Yesus Kristus doodoo kuwa pesee kuwa daba, peedi mée yakiyaayaa Mée mee.+ 58 Kuwa me kemaata ikii ni me kiepa see bagee yuwa ikii pesee ma tooi, se makii taai. Ikii me Tuhan Wa kaa yaukuwayaa agiyoo kuwa kisee too maamaa daamaa yaukuwawoo segee taai. Kuwa ikii me Tuhan kaa kana ma yaukuwagee siyaa agiyoo kuwa ko ketaa-ketaa otoopa ukuwayaa agiyoo se, see kuwa ikii ipi yoka kuwa se ekeasii.
+ 15:3 Yes 53:5-12 + 15:4 Mzm 16:8-10, Yoh 2:19-21 + 15:5 Luk 24:34-36 * 15:8 Paulus me "Anii yoga ena kabaano monaa kaa kabaano taa see mée to mokoo" see menaa mee ko ani me Yesus yaato bagee wegee-wegee sema kaboo Wa yaato bagee nakiyaata yoka anii kuwa Yesus me menaa yadoonaa see bagee apanaa yuwa see see se, anii kisee yogaa ena kabata mokoo see mée yoka, see kuwa nekeensi naadi menaa mee. + 15:8 Kis 9:3-6 + 15:9 Kis 8:3 + 15:10 2Kor 3:5, Kol 1:29 + 15:25 Mzm 110:1 + 15:27 Mzm 8:7 15:29 Mée noonaa me boota bagee okoo kaa uwo yatukumiyaa see menaa mee ko kuwa bagee uwo tukumaano taa kaboo boota kemaata okoo miya uwo yatukumiyaa mokoo apanaa bagee okoo kaa uwo yatukumegea, see mee. + 15:32 Yes 22:13 + 15:36 Yoh 12:24 + 15:45 Kej 2:7 + 15:51 1Tes 4:15-16 + 15:57 Rom 8:37, Ibr 2:14-15