20
Ntyja ꞌnaanꞌ najndei na condui Jesús
(Mt 21:23-27; Mr 11:27-33)
1 Ncüii xueeꞌñeen tacjuꞌhanꞌ na itsiꞌman Jesús ndëë nnꞌan tyquiiꞌ juu vatsꞌon tꞌmanꞌñeen. Tyincyaa jon jñꞌoon naya ꞌnaanꞌ Tyoꞌtsꞌon ntyja ꞌnaanꞌ na itsinꞌman jon ñuaan nnꞌan. Ndoꞌ nque ntyee na conintque ntyja ꞌnaanꞌ nnꞌan judíos, squenonhan na mꞌaan jon yo nnꞌan na conanꞌman nchu vaa itsiquindyi juu jñꞌoon na tquen Moisés, yo ninꞌnnꞌan na conintque ndëë nnꞌan tsjoon.
2 Jnduehan nnon jon:
—Quitsuꞌ ndë́, ¿Nin naijndei condui ꞌuꞌ na tjiꞌ nanminꞌ quiiꞌ vatsꞌon? Ndoꞌ ¿Nin juu tyincyaa na matsixuanꞌhanꞌ?
3-4 Joꞌ sintcüeꞌ Jesús jñꞌoon ndëëhan, tso jon:
—Mantyi ja ngüaxꞌë ncüii jñꞌoon ndëëhoꞌ. Tsꞌian na totsiquindëëꞌ Juan nnꞌan, juu najndei na tonduihin, ¿yuu jnanhanꞌ? ¿Aa nquii Tyoꞌtsꞌon tyincyaa na tonduihin na nndaꞌ, oo aa veꞌ nnꞌan jndue na quitsꞌaa jonhanꞌ? Cüa, quitꞌahoꞌ ndyi.
5 Joꞌ joo nanꞌñeen jnanꞌnein nquehan yo ntyjehan, jnduehan:
“Xe na aa nnduë nquii Tyoꞌtsꞌon tyincyaa na totsixuan Juan juu tsꞌianꞌñeen, yajoꞌ ngitso tsanvahin ndëë: ¿Ndu na tatëntyja nnꞌön jñꞌoon na toninncyaa jon?
6 Majoꞌ xe na aa nnduë nnꞌan jndue na quitsiquindëëꞌ Juanꞌñeen nnꞌan, yajoꞌ tsoñꞌen nnꞌan ntuenꞌhan ntjöꞌ jaa na nnanꞌcüjehan jaa, ee jndë vantyja nꞌonhan na nquii Juan conduihin tsꞌan na toninncyaa jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon nchu vaa ꞌnan na nnguaa.”
7 Ngꞌe na nndaꞌ jnanꞌtiu nanꞌñeen, jnanꞌntcüeꞌhan jñꞌoon nnon Jesús:
—Aa já ndicüaaꞌ nꞌö́n nin juu tyincyaa jñꞌoon na quitsiquindëëꞌ tsanꞌñeen nnꞌan.
8 Ndoꞌ na jnduehan na nndaꞌ, mantyi sintcüeꞌ ta Jesús jñꞌoon ndëëhan:
—Tanin, min xeꞌquitsjö ndëëhoꞌ nin juu tyincyaa najndei na condui ja na matsꞌa nanꞌminꞌ.
Jñꞌoon na tyiꞌquitso nquiiꞌhanꞌ ntyja ꞌnaan nnꞌan na totaꞌntyjeeꞌhan ntꞌöö ntjon
(Mt 21:33-44; Mr 12:1-11)
9 Jndë joꞌ taꞌ Jesús, sinin jon jñꞌoon na tyiꞌquitso nquiiꞌhanꞌ ndëë nnꞌan, tso jon: “Tomꞌaan ncüii tsꞌan, juu tsanꞌñeen jnonꞌ jon ntꞌöö tëndöndyooꞌ tsjan tyuaa ꞌnaanꞌ jon. Jndëcya tyincyaa jon cüenta juu ntjonꞌñeen nduee minndye nnꞌan, jndë joꞌ tja jon ncüiichen ndyuaa na majndye xuee.
10 Ndoꞌ ya na tentyja xjen na tueꞌ juu ntjonꞌñeen, jñon jon ncüii moso ꞌnaanꞌ jon na mꞌan nanꞌñeen na nninncyahan cüenta ꞌnan na vacüjaꞌhanꞌ jon. Majoꞌ nanꞌñeen jeꞌ, tjaꞌhin juu, jñon ntcüeꞌhanhin na taꞌnan tachu juu.
11 Joꞌ jñon nndaꞌ jon ncüiichen mosooꞌ jon. Mantyi tonanꞌcüejnaanꞌhan juu tsanꞌñeen ndoꞌ tjaꞌhanhin. Jndë joꞌ jñon ntcüeꞌhanhin na taꞌnan tachu juu.
12 Jndëcya nquii tsanꞌñeen jñon nndaꞌ jon ncüiichen moso ꞌnaanꞌ jon na jndë ndye. Juu tsanꞌñeen jnanꞌqueeꞌhanhin, tjiꞌhan juu quiiꞌ ntjonꞌñeen.
13 “Na matsꞌia nquii tsanꞌñeen na ꞌnaanꞌ ntjonꞌñeen, sitiu jon: ¿Nin ꞌnan chi ntsꞌa ja? Ndö vaa ntsꞌa, nquii tsansꞌa jnda na tꞌman vaa na venchjihin, njñönhin na mꞌan nanꞌñeen, tyiꞌnan ro na nntꞌa nanminꞌ na njonhin.
14 Majoꞌ nque nanꞌñeen na contꞌa tsꞌian tyuaa ꞌnaanꞌ jon, xjen na jntyꞌiahan na jnda nquii jon na jndë tyjeeꞌ, jnduehan ndëë ntyjehan: Tsꞌian ya yuuꞌ nntjo ntjonvahin ntꞌö juu. Cüa, quinanꞌcuëëꞌhin chaꞌ ntjohanꞌ nduëë.
15 Ndoꞌ tjiꞌhanhin quiiꞌ ntjonꞌñeen, ndoꞌ jnanꞌcueeꞌhanhin.”
Ndoꞌ taxeeꞌ Jesús ndëë nanꞌñeen, tso jon:
“Nquii jon na ꞌnaanꞌ ntjonꞌñeen, ¿Nin ꞌnan mꞌaanꞌ nꞌonhoꞌ na ntsꞌaa jon?
16 Ncüjeeꞌ ntcüeꞌ jon ndoꞌ ntscüje jon nanꞌñeen. Ndoꞌ nninncyaa jon ntjon ꞌnaanꞌ jon ndëë mañoon nnꞌan.”
Ndoꞌ nque nnꞌan na condye jñꞌoonminꞌ na sinin Jesús, jnduehan:
—Tyiꞌjon ncyaa Tyoꞌtsꞌon na nndui na nndaꞌ.
17 Majoꞌ Jesús, quii jndyiaaꞌ jon ndëëhan. Tjiꞌ jon ncüii jñꞌoon na sijoonꞌ nquiihin na conduihin tsjöꞌ na ninjntꞌue. Tso jon:
Vaa jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na jndui na itsohanꞌ:
Nque albañin na conanꞌya vꞌaa, juu tsjöꞌ na conduehan na tyiꞌjeꞌcüijntꞌuehanꞌ,
majuutohanꞌ vaquityen tyenhanꞌ nqui tsjaanꞌ vꞌaa.
Na nndaꞌ vaa na tso jñꞌoonꞌñeen, ¿Nchu vaa na cotjiꞌhoꞌ cüenta na itsiquindyihanꞌ?
18 Minninchen tsꞌan na ndicüaaꞌ tsꞌon ntyja njan, ijuꞌviꞌhanꞌhin chaꞌvijon tsꞌan na tonhin na tyioohin nacjooꞌ tsjöꞌ. Majoꞌ juu tsꞌan na tyiꞌninꞌcantyja tsꞌon ja, majndaꞌ na ntꞌuiiviꞌhanꞌhin. Juu ꞌnan na ngenon juu itsijonhanꞌ juuhanꞌ chaꞌvijon ꞌnan na ntjon tsꞌan na tyioo ncüii tsjöꞌ tꞌman nacjooꞌ, na sitiuu jndëhanꞌhin.
19 Ndoꞌ nnꞌan na conintque ndëë ntyee yo nnꞌan na conanꞌman nchu vaa itsiquindyi juu jñꞌoon na tquen Moisés, xjenꞌñeen tojntꞌuehin nchu vaa nquii ntꞌahan na nntꞌuehan Jesús, ee taaꞌ nꞌonhan na nacjo nquehan sinin jon juu jñꞌoonꞌñeen. Majoꞌ ncyaahan nnꞌan na jndye jndyiꞌhin.
¿Aa ichuhanꞌ na quityiön sꞌon na ique gobiernon?
(Mt 22:15-22; Mr 12:13-17)
20 Mangꞌe na nndaꞌ, tojntꞌue yantyihan nchu vaa nquii nntꞌahan. Joo nanꞌñeen mꞌan ntyjehin na contꞌa nquehin na njon jndyi jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ngiohan. Jñonhin nanꞌñeen naijon na mꞌaan Jesús. Tꞌuahin tsꞌian ndëë nanꞌñeen na quitsaquindahin jñꞌoon na toninncyaa jon. Ndoꞌ vi na jndë joꞌ, nninncyahan cüenta jon ntꞌö gobernado chaꞌ coꞌxen tsanꞌñeenhin.
21 Joꞌ taxeeꞌ nanꞌñeen nnon Jesús:
—Nndaꞌ ta na matsiꞌmanꞌ ntyja ꞌnaanꞌ Tyoꞌtsꞌon ndëë nnꞌan, mangiö na jndyoyu matsininꞌ ndoꞌ matsiꞌmanꞌ chaꞌxjen chuhanꞌ, min tacotsaꞌ na njon nchjiꞌ yo ncüii tsꞌan, majoꞌ ncüiichen tsꞌan tyiꞌcueeꞌ tsonꞌhin. ꞌUꞌ ninnquiiꞌchen na matsiꞌmanꞌ na quitsꞌaa tsꞌan chaꞌxjen na ntꞌue tsꞌon Tyoꞌtsꞌon.
22 Ndoꞌ nanein ta, ninꞌquindyë́, nquii César, tsan na conintque tsjoon Roma, ¿Aa chuhanꞌ na quityiö́n sꞌon na ique jon, ndoꞌ aa tyiꞌquichuhanꞌ?
23 Majoꞌ nquii Jesús, taaꞌ tsꞌon jon na conanꞌviꞌnnꞌanhan. Joꞌ tso jon ndëëhan:
24 —Quinanꞌmanhoꞌ ncüii xoquituꞌ denario nnön. ¿Nin tsꞌan xquen chuuꞌhanꞌ ndoꞌ nin tsꞌan xueeꞌ na chuuꞌhanꞌ?
Tꞌa nanꞌñeen, jnduehan:
—Nquii César chuuꞌhanꞌ, juu tsanmꞌaantsꞌian tꞌman tsjoon Roma.
25 Yajoꞌ tso jon ndëëhan:
—Ngꞌe na nndaꞌ, quityionhoꞌ sꞌon na ique César na tsixuanhanꞌ cüentaaꞌ jon, ndoꞌ mantyi ncyahoꞌ cüentaaꞌ Tyoꞌtsꞌon na tsixuanhanꞌ cüentaaꞌ nquii jon.
26 Joꞌ taꞌnan jndëë jntꞌahan na quitꞌuiihanꞌhin ntyja ꞌnaanꞌ jñꞌoon na totsinin jon quiiꞌ ntꞌan nnꞌan. Ndoꞌ nanꞌñeen na jntꞌuehan na quitꞌuiihanꞌhin ntyja ꞌnaan joo jñꞌoon na tꞌa jon, vacue mꞌaanꞌ nꞌonhan yo jñꞌoon na sintcüeꞌ jon.
Cotaꞌxeeꞌhan ntyja ꞌnaanꞌ na ntaꞌndoꞌ xco nnꞌan
(Mt 22:23-33; Mr 12:18-27)
27 Jndë joꞌ minndye nnꞌan judíos na conduihan tmaanꞌ saduceos, squenonhan na mꞌaan Jesús. Nanꞌñeen tyiꞌcantyja nꞌonhan na ngüandoꞌ xco tsꞌan na jndë tueꞌ. Veꞌ ngꞌe joꞌ, ndö vaa jñꞌoon na tyequinduehan nnon jon:
28 —ꞌUꞌ ta na matsiꞌmanꞌ jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ndëë nnꞌan, nquii Moisés tji jon jñꞌoon na icoꞌxenhanꞌ já xe ngueꞌ ncüii tsansꞌa ndoꞌ ntjo scuuꞌ juu, yajoꞌ juu tyje tsꞌooꞌñeen ngoco juu yo itsaaꞌ juu. Ncꞌon ntsinda juu yo tsanscuꞌñeen chaꞌ ntsinon juu na tantsinda tsoxio juu tꞌon.
29 Quindyiaꞌ, ndö vaa ꞌnan na tui. Tomꞌan ntyqueꞌ nannon na ninncüii tsꞌan ntsindahan. Juu tsantque toco juu, majoꞌ xjen na tueꞌ juu, tatꞌoon jnda juu yo scuuꞌ juu.
30 Jndë joꞌ juu tsan na jndë ve, toco juu yo tsanscuꞌñeen.
31 Jndë joꞌ tsan na jndë ndye toco juu yo tsanscuꞌñeen. Ndoꞌ majoꞌntyi tsoñꞌen na ntyqueꞌ nanꞌñeen, ncüii ro ncüiihan toyꞌonhan juu na tondiscuhanhin ndoꞌ tjëhan. Minꞌncüii ndahan yohin.
32 Ndoꞌ na matsꞌia mantyi nquii tsanscuꞌñeen, tueꞌ juu.
33 Ndö jñꞌoon na ninꞌquitaꞌxꞌë́ nnonꞌ, juu xjen na nntaꞌndoꞌ xco nnꞌan, ¿Nin ncüii joo na ntyqueꞌ nanꞌñeen na ndisaaꞌ juu? Ee tsoñꞌen na ntyqueꞌhan tondiscuhanhin.
34 Tꞌa Jesús, itso jon ndëëhan:
—Nnꞌan tsonnangue na mꞌan nanein cotoncohan, ndoꞌ coninncyahan ndahan na cotonco joo.
35 Majoꞌ mꞌan nnꞌan na nanꞌxuanhan na ntaꞌndoꞌ xcohan vi jndë na tjëhan, ndoꞌ mantyi nanꞌxuanhan na ncꞌonhan juu xjen na nnguaa tsonnangue xco. Majoꞌ juu xjenꞌñeen taxeꞌquitoncohan, min nannon, min nanntcu,
36 Ee taxeꞌcüje nndaꞌhan. Ntsijonhanꞌhin chaꞌna nque ángeles. Condui nanꞌñeen ntsinda Tyoꞌtsꞌon ngꞌe na jndë tyincyaa jon na cotaꞌndoꞌ xcohan.
37 Mancüiixjen itsohanꞌ na cotaꞌndoꞌ xco nnꞌan na jndë tjë ee nquiintyi Moisés siꞌman jon na nndaꞌ yo jñꞌoon na tji jon ntyja ꞌnaanꞌ tsꞌoon neon zarza na tꞌahanꞌ. Quityquiiꞌ juu jñꞌoonꞌñeen tso jon na nquii ta Tyoꞌtsꞌon conduihin Tyoꞌtsꞌon cüentaaꞌ Abraham, yo Isaac, yo ninꞌJacobo.
38 Juu jñꞌoonꞌñeen tsiꞌmanhanꞌ na nquii Tyoꞌtsꞌon conduihin Tyoꞌtsꞌon cüenta nnꞌan na cotandoꞌ, chito cüenta ntꞌoo. Joꞌ tsiꞌmanhanꞌ na joo nnꞌan na vantyja nꞌon cotandoꞌhan.
39 Yajoꞌ minndye nnꞌan na conanꞌman nchu vaa tsiquindyi jñꞌoon na tquen Moisés, tꞌahan, jnduehan nnon jon:
—Nndaꞌ ta, taquinjonꞌ jñꞌoon na tsuꞌ.
40 Ndoꞌ joo nnꞌan tmaanꞌ saduceosꞌñeen, tavi tꞌonhan na nanꞌxuanhan ñuaanhan na ntaꞌxeeꞌntyichenhan jñꞌoon nnon jon.
¿Nin tsꞌan tsjan condui nquii Jesús?
(Mt 22:41-46; Mr 12:35-37)
41 Taxeeꞌ Jesús ndëë nnꞌan:
—¿Nchu vaa na condue nnꞌan na nquii Mesías conduihin tsjan David na jndyocahanꞌ?
42 Ee nquii David tso jon na condui Mesías nquii ta na ityeꞌntjon jonhin. Juu jñꞌoonꞌñeen jnduihanꞌ cjooꞌ tson na chu salmos. Ndö vaa na itsohanꞌ:
Nquii ta Tyoꞌtsꞌon itso jon nnon nquii jon na ityeꞌntjon jon jaa:
Quijmanꞌ ncꞌia ntyjaya naijon na itsitꞌmaanꞌhanꞌ ꞌuꞌ
43 Ata xjen nque nnꞌan na jndohan ꞌuꞌ jndë sꞌa tmaanꞌhan na cꞌonhan nacje ꞌnanꞌ.
44 Ngꞌe na nndaꞌ vaa tso juu jñꞌoonꞌñeen, ndö vaa jñꞌoon na mavaxꞌë ndëëhoꞌ. ¿Nchu vaa na conduehoꞌ na nquii Mesías conduihin tsjan David na jndyocahanꞌ, ndoꞌ nquii David tso juu na nquii Mesías conduihin nquii ta na icoꞌxen jonhin?
Quintꞌahan cüenta yo nnꞌan na conanꞌman nchu vaa itsiquindyi jñꞌoon na tquen Moisés
(Mt 23:1-36; Mr 12:38-40; Lc 11:37-54)
45 Viochen xjen na nque nnꞌan na jndye jndyiꞌhin manin vaa condyehin, tso Jesús ndëë nnꞌan na totsayꞌonhan yo jñꞌoon na toninncyaa jon:
46 “Nnꞌan na conanꞌman nchu vaa itsiquindyi jñꞌoon na tquen Moisés, nein jndyihan na ngondyiꞌhan na cüehan ndiaa tonco chaꞌ quitjiꞌ nnꞌan cüenta na tꞌman conduihan. Ndoꞌ ntꞌue nꞌonhan na nninncya nnꞌan tsꞌonhan nata. Mantyi quiiꞌ ntꞌaanꞌon ninꞌcüendyuaahan naijon na ntsiquinjonchenhanꞌhin. Ndoꞌ xjen na coveeꞌ nguee, mantyi ninꞌcüendyuaahan silla na tonnonchen.
47 Majoꞌ ꞌnaan nanntcu ninnque, cotjiꞌ nanꞌñeenhanꞌ na nninꞌnaanhinhanꞌ. Ndoꞌ jndye jñꞌoon conanꞌneinhan nnon Tyoꞌtsꞌon chaꞌ quinanꞌtiu nnꞌan na jen conanꞌquindëhan tonnon jon. Jnaanꞌ na nndaꞌ vaa na contꞌahan, jaaꞌ jndyi ntꞌuiihanꞌhin. Tyiꞌntꞌahoꞌ chaꞌxjen ꞌnan na contꞌahan.”