20
Yeesu dugu maamisi ⁄uuru gosi gu tawaaloo
(Mataayo 21:23-27; Maariko 11:27-33)
Letu waka, qatlay Yeesu giyaa ilii caacaahhaahhamisiye hida mara gu didiruge haa kakaaru Gimba gu Hhou gu Iliitleemu, hhapalooee da deni, maarimamaa da sariyaa da diini haa gaduũ gu Yahuudi, yaagi khayri daqa dosii. Inay gugi maasiri ina tuba, “Sandi kaade, hari ⁄uuru gu tawaaloo mala yondimaamita gimbaki? Baku ha miyaa suguũ hadisi ugu ⁄uurukee?”
Ina gigi ilaki⁄isi inay tuba, “Ana see hangu maasa unkuray gimba leẽ. Sini kaadee, hiinunqudimisu gu Yohaana yaa daqa Iliitleemu dahhi, baku yaa daqa hida dahhi?”
Teꞌesii, gi idaruusiri inay haa inay tuba, “Bere hoo kaawana tuba, yaa rawaa gu raw dahhi daqa Iliitleemugo, ina hindoo maasi tuba, ‘Asu unkuray magwaa ⁄imbidiriiba ina?’ Kara, bere hoo kaawana tuba, ‘Yaa daqa hida dahhi,’ hida sliimaa hindoo cakhadinay hari tle⁄eẽ, sa gimba hiĩ iliipaꞌaniri tuba, Yohaana yaa tletimiisay gu Iliitleemu.”
Teesaaqay, inay gugi ilaki⁄isiri tuba, “Dandiray ha hhidina hiidahhasa dosi, daqa giyaa dahhade.”
Teꞌesii, Yeesu sigigi kaay tuba, “Ana see sangu kaawaaba, ti hari ⁄uuru gu tawaaloo mala yondimaamida gimbaki.”
Dooslimiisee da tlakwi ilaꞌaaꞌaatisa dooina
(Mataayo 21:33-46; Maariko 12:1-12)
Inkoo, Yeesu gi ilakoomi kakaaru sa hida ilaꞌaaꞌaatisati tuba, “Heedi waku yaa daamisi sabiibu qaymoo dosii. Qaymotee gigi dubisi sa dooslimiisee wakinay. Da hheꞌesi, ina gi hhiyuudi segenge, gi ibiidi yade balalu wa⁄a. 10 Qatlay gu we⁄inay giyaa ilii day, ina yaa ya⁄abi tongimoo gosi daqa dooslimiisetiray, ma sugwaa hadisi bara da ⁄aamu gosi. Teesaaqay see, dooslimiisetira gugi difiri tongimokee haa gugi ki⁄isiri ina hari dabaiĩ kilesi. 11 Teesaaqay, looimoo gu qaymotee gi ya⁄abi kara tongimoo waku daqa dooinay. Hikee see gugi difiri haa gugi muriidisiri hari khisla. Inay gugi ki⁄isiri ina hari dabaiĩ kilesi. 12 Ina gii roogisi kara ya⁄abaraa tongimoo gu tami. Hikee see gugi difiri haa gugii slaamuudisiri, inay gugii kwahhiri kenga gu qaymooge.
13 Da hheꞌesi, looimoo gu qaymoo da sabiibu hingigi maasi tuba, ‘Hati malee laqa? Inkoo hati ya⁄aba nankoy ga slae, angamalee inay gu muriidiyay ina.’
14 Qatlay dooslimiisetee gwaa ilii aniri ina yaa khoci, gi gimbuusiri inay haa inay tuba, ‘Yeraa, hiĩ na asu aalimiisayi gu qaymoti. Inkoo, hagu gaasanee, aalimeeti ma toori tleehhiti.’ 15 Teesaaqay, giyaa ilii day inay gugi duukhiri kenga gu qaymoo da sabiibuge haa gugi gaasiri. Inkoo, looimoo gu qaymoo da sabiibu, dooslimiisetee giti malee laqi? 16 Gu lou, ina yaati khay haa gi hhamisi dooslimiisetee. Kara qaymotee da sabiibu gigi hadisi sa dooslimiisee wakinay!”
Hida giyaa ilii akhasiri gimbaki gu Yeesu, gi kaayri tuba, “Gimbaki maa hhantii ca⁄i coko⁄o seei!”
17 Teꞌesii, Yeesu gi ilii kaasi ilaa kosi daqa dooinay, gi kaay tuba, “Inkoo, ilatahha maꞌaana da Handikati da Iliitleemu, doó kaawa tuba,
‘Tlaa⁄ukira giyaa siꞌiri tlehhidiisee,
hikee hiĩ tlaa⁄u gu didiru tleehhidi gu musingi!’*
18 Heedi gwii huua rawaa gu tlaa⁄ukii hitii kereꞌemidi pencerehhemay haa pencerehhemay. Kara heedi da iliihuuiye dugutii saadisi sumuku.”
19 Teꞌesii, maarimamaa da sariyaa da diini haa hhapalooee da deni, gi dabiidiri amoo dari oowaraa ina ciraai, sa gimba yaa baraslayiri tuba, inay diginiĩ ilaꞌaaꞌaatisi haa dooslimiisetee da tlakwi. Teesaaqay see, inay yaa tlaꞌamuudiri raqa da hida.
Buꞌuduu gu koodi sa Kaysaari
(Mataayo 22:15-22; Maariko 12:13-17)
20 Da hheꞌesi, maarimamaa da sariyaa haa hhapalooetee gi gigidiniri Yeesu haa gi ya⁄abiri cangincangimisee, gungwaa laqamee tuba ti hida gu hhoi. Inay yaati slaiyay ooyiru ina hari gimba gosi, magu taatahhiri dabaiĩ gu gafanage. 21 Cangicangimisetee gi maasiri Yeesu tuba, “Maarimuu, dandiray ha khuana tuba, ugu hoóti gimbuusida haa hoóti caacaahhamisida gimba gu lou, kara hoó hiilehhitaaba hida. Ugu hoóti caacaahhamisida gimba gu Iliitleemu hari amoo da loi. 22 Inkoo sandi kaade, dandiray ti naraꞌaa buꞌuduu koodi sa Kaysaari baku ti naraꞌaaba?”
23 Yeesu gi baraslayi inay guti koiiꞌimisiyay hatliru, sigigi kaay tuba, 24 “Sini laqantee goboriya da dinaari. Kalay haa uma gu miyaa na wana goboriyatii?”
25 Inay gugi ilaki⁄isiri tuba, “Gu mutemi Kaysaari.”
Yeesu gi kaay sa inay tuba, “Inkoo! Idadu gu Kaysaari hadisa sa Kaysaari, kara idadu gu Iliitleemu hadisa sa Iliitleemu.”
26 Inay yaa hiidahhasiriiba ooyiru ina, hari gimba lensee giyaa gimbuusi pandaa da hidage. Inay digaati bakaꞌasi hari khisla hari ilaki⁄isa dosi, gi qabiri diĩ.
Gimba gu slafimaa ayisago haa gimba gu khaboo
(Mataayo 22:23-33; Maariko 12:18-27)
27 Da hheꞌesi, Sadukaayimaiĩ goó tlatlankimee tuba, hida gwaa kaka⁄ee, maa slafiyaaiiba, yaagi khayri daqa Yeesuge haa gugi maasiri tuba, 28 “Maarimuu, Musaa yaa handikimi sariyaage tuba, bere heedi hhia gosi hiĩ hhami, hiĩ may hadee dosi kontaaba yaꞌay, heedikee kwanda gi aaline kwaꞌalitoꞌotee, ma laqwali yaꞌay sa hhia gosi. 29 Inkoo, yaa wanay hhiee fanqu. Hhia gooina gu badiisu gi khabimi hadee, qariqaaqari gi tosii hhami, guba slawaraa yaꞌay. 30 Hhia gosi gu cada gi khabimi kwaꞌalitoꞌotee, ina see gi hhami guba slawaraa yaꞌay. 31 Hhia gu tamii see gigi khabimi, gi hhami. Namati teesaaqay leẽ, hhiee hhakee goõ fanqu gigi khabiibiniri hadetee, goõ gi hhamaahhaniri, guba slawaraa yaꞌay haa hadetee. 32 Asunkuilee, hadetee see gi hhanti. 33 Inkoo, baloo hida gwaa kaka⁄ee digimaa iliislafisiye yaagii ca⁄iyay ayisasugo, hadetee maa hadee da miyaa? Sa gimba inay gonkoinaa giyaa khabiibiniri hadetee.”
34 Teꞌesii, Yeesu gi kaay sa inay tuba, “Hida gu qatlayki yoó khabiibinay haa digoó khabiibina. 35 Hhakira daa faadi ha Iliitleemu tuba, hiraa hiiboo⁄iri slawaraa slafimaa yaagii ca⁄iyay ayisasugo gimaa dayee rawaa gu rawge, maa khabiibinaaiiba haa digimaa khabiibinaaba. 36 Gu lou, inay maa kaka⁄iyaaiiba kara, sa gimba inay maati malayika pahha. Inay ti yaꞌay gu Iliitleemu, sa gimba digaa slafisi ha ina. 37 Kara, gimbaki gu slafaraa hida gwaa kaka⁄ee yaagii ca⁄iyay ayisasugo, Musaa see giyaa laqami gu lou, daqa da gimba gu Iliitleemuge da rukutiyatira daa ooyiiyima aslaa. Ina yaa eteedi Looimoo gu Goõ, ‘Iliitleemu gu Aburahaamu, Iliitleemu gu Isaaka haa Iliitleemu gu Yakoobo.’ 38 Ina ti Iliitleemu gu hida gwaa kaka⁄ee gooba. Ina, ti Iliitleemu gu hida gu slafee, maꞌaana daqa dosii goõ konay slafimaa.”
39 Teꞌesii, maarimamaa waka da sariyaa da diini, gi ilaki⁄isiri Yeesu tuba, “Maarimuu haã gimbuusidi naraꞌa!” 40 Inay yaa teesaaqay kaayri, sa gimba qatlaykeesaa yaa tlaꞌamuudiri kara maasaraa ina gimba waku.
Kristu Nanku miyaa
(Mataayo 22:41-46; Maariko 12:35-37)
41 Da hheꞌesi, Yeesu gi maasi maarimamatee tuba, “Hida yoó malee kakaanay tuba, Kristu ti Nanku Dawdi? 42 Maꞌaana, Dawdi ina loi yaa kaay kitaabuu gu Daareesooge tuba,
Taataa Iliitleemu yaa kaay sa Looimoo goy gu Goõ tuba,
‘Ibiidi hari bara doyi da ⁄uya,
43 qatlaykaꞌa naqatloo gamaa ilii qaase fa⁄ayaa doogu,
biraa gu yeꞌeeroo kokuu.’
44 Inkoo, bere Dawdi, Masiiya gwaati eteediidina, ‘Looimoo gu Goõ.’ Inkoo Masiiya malee kara nankosi tleehhidi?”
Yeesu ilii⁄oo⁄i hida gimba gu maarimamaa da sariyaa
(Mataayo 23:1-36; Maariko 12:38-40)
45 Qatlay hida goõ gwaa ilii itatiitimisiyee, Yeesu gi kaay sa sirakoomiisee dosi tuba, 46 “Hangu ga⁄aydee haa maarimamaa da sariyaa da diini. Inay yoóti slaiyay khookhocu hiĩ daamisiri jurungaguu gu tledi haa digima cehheemisi ha hida hari muree sokooniige. Kara sinagoogige yoóti slaiyay ibinaa kiteeri gu pandaage, haa qatlay gu losonage, yoó slaiyay ibinaa kiteeri doó ilii ibiidiye dahaa gu muree. 47 Kara nama inay hhakee leẽ yoó afii⁄utlidiyayi idadu maraai gu tigay hhakeesaa gu kwaeeli. Kara nama qatlaykeesii lenge, yoóti firiirinay Iliitleemu hari firoo da tleedi, mangu laqaniri pandaa da hidage tuba, guti hhoi. Gu lou, hida gu teesaaqay slaqamisee digimaa ⁄agitina ha Iliitleemu.”
* 20:17 20:17 tlaa⁄u gu didiru tleehhidi gu musingi: Gimbaki yaa kitaabuu gu Daareesoo 118:22-23 dahhi. Tiꞌii Yeesu hingiti ilakhuukhuꞌuuꞌumisi haa tlaa⁄u gu didiru gu musingi doó sisiꞌiye ha tlehhidiisee, maꞌaana dosi idoo dugu ilii labaꞌasiye, dugu ilii siꞌiye ha dugu ilii gaasiye ha Wayahuudi. 20:24 20:24 dinaari: Dinaari yaa goboriya ya feesa da hhapee da Ruumi. Hingaatii qoqominti haa bueemaa gu yondu gu heedi gu baloo leẽ. Goboriyati da dinaari naa konta kalay haa uma gu Tibeeriyuusi Kaysaari, mutemi gu didiru gu hhapee da Ruumi. 20:28 20:28 Yuꞌudii kitaabuu gu Hiislaslaw gu Sariyaa 25:5-6. 20:37 20:37 Yuꞌudii kitaabuu gu Hiica⁄araa 3:2, 6. 20:41 20:41 Kristu: Tiꞌii umaki Kristu hari Yunaanaisoo na Masiiya, maꞌaana dosi na Daa maakhi du⁄iya. 20:43 20:43 Yuꞌudii kitaabuu gu Daareesoo 110:1.