Bafut Jɔn 1

Ǹtoo yì Ǹsɨgɨ̀nə̀ yìi

JƆN

à lɛ ŋŋwàꞌànə̀ aà

ǸJIꞌÌNNǓ AŊWÀꞌÀNƏ̀ YÛ

A aŋwàꞌànə̀ yû aa a lɛ ŋŋwàꞌànə Jɔn mu Zebedee. Yesu à lɛ ntwoŋə yi bo mumaà yi Jɛms aa a aghəŋə ŋkì mɨyaa Galilea, a ajàŋ mə bo bɨ taà wàà lɛ sɨ lə nɨ̂ m̀bwɛ̀ aà. A bə tsǒ ǹdè yì à lɛ mbə Salome (Mk. 15.40). Bɨ lɛ sɨ twoŋə nɨ̂ Jɔn bo mumaà yì Jɛms aa nɨ “bɔɔ bɨ mbə̀ŋə̀”. Jɔn à lɛ mbə “ŋ̀gàŋyəgə̂nnù wa mə Yesu à lɛ kɔ̀ŋə̀ aà.” Jɔn nɨ mumaà yì Jɛms a bɔꞌɔ nɨ Peta, bɨ lɛ mbə bə̂ bi tarə a tɨtɨ̀ɨ bo bya ǹtsò baa mə Yesu à lɛ sɨ ghaꞌa nlɔgə bo bo ŋghɛɛ̀ ŋ̀ghɨrə nɨ̂ ɨ̀nnù aà. Paul a twoŋə̀ Jɔn nɨ̂ ǹtəꞌə̀ ŋ̀ghòtə yì mɔ̀ꞌɔ a tɨtɨ̀ɨ jì ji tarə̀ (Gal. 2.9-10).

Jɔn à dɨ̀ꞌɨ Yesu tsiꞌì a nlɔ̀gɨ̀nə̀ mə à nɨ Nɨ̀ghàà nɨ Nwî nìi nɨ lwiꞌi nɨ̂ŋkoŋə aà, ǹlo aa a aburə nsɨgə, m̀bəŋ ntɨgə ŋûmɨ̀sɔ̀ŋ, ǹtswe a tɨtɨ̀ɨ bə̀ (1.14). À lɛ ŋŋwàꞌànə ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ma yû aa mə tâ bə̀ bìi mə bɨ twoŋə aa tâ bɨ̀ bii mə Yesu à nɨ Àyɔꞌɔ̀ Nwì, Ŋ̀gàŋywèènsə bə̀ wa mə Nwì à lɛ ŋkàꞌà mə yu ka yǐ too aà, ǹnɨ̌ŋ ntɨɨ̀ waa ghu nu tǎ tswe nɨ̂ ǹtswêntɨ̀ɨ̀ (20.31).

Jɔn à nɨ yu yìi mə à nàŋsə ndɨ̀ꞌɨ̀ ŋû yìi mə Yesu à nɨ ghu aà. A mbo bə̀ bìi mə bɨ nɨ̂ŋ ǹtɨɨ̀ waa a nu Yesu aa, bo bɨ̀ a mbo bìi mə bɨ lɔ̀ɔ a nzî yi aa, Yesu à nàŋsə mbə aà wò aa ɛ? Jɔn a swoŋə nɨ mə à nɨ Nɨ̀ghàà nɨ Nwî (1.14); m̀bə Mû ‘Mbînjə̀rə̀ Nwì (1.29); Àyɔꞌɔ̀ Nwì wâ (1.41); Mu Nwì (1.49); ‘Mfɔ̀ baIsrael (1.49); Ŋ̀gàŋywèènsə̂ m̀bî (4.42). Thomas a naŋsə̀ m̀fiꞌisə annù yìi a kɔꞌɔ ntsɨrə a nɨ ŋù yìi mə Yesu à nɨ ghu aa nswoŋ mə: “ ‘Mmàꞌà mbî ghà nɨ Nwì ghà.” Jɔn a swoŋə̀ nɨ mə ɨ̀nnù jî yɛ̌yɛrə bo bɨ̀ ɨ̀nnǔtsyâmbo jìi mə Yesu à lɛ ŋghɨ̀rə̀ aa ɨ lɛ mbə aa ɨ̀lènsə̀, ǹdɨꞌɨ nɨ̂ ŋû yìi mə à nɨ ghu aa tǎ tâ bə̀ yə nnɨŋ ntɨɨ̀ waa ghu nu ɨ yweenə (12.37-43). Jɔn à ŋwàꞌànə̂ ɨ̀lènsə̀ ji sàmbaa jìi mə Yesu à lɛ ŋghɨ̀rə̀ aà.

Jɔn a kɨ̂ ŋ̀ŋwaꞌanə bɨ̂ “Mə̀ nɨ” bî wè bi sàmbaa bìi mə Yesu à lɛ ŋghàà nswoŋə nɨ̂ ŋù yìi mə yu nɨ ghu a mbô m̀bi aà. Yesu a swoŋ mə “Mə̀ nɨ,” “àbaa ntswêntɨ̀ɨ̀” (6.35); “ŋ̀kàꞌa mbî” (8.12); “ǹtsǔnda mbînjə̀rə̀” (10.7); “ǹtsèèmbî yì ǹsɨgɨ̀nə̀” (10.11); “ǹywèènə nɨ nɨ̀wo ŋkɨ mbə ntswêntɨ̀ɨ̀” (11.25); “mânjì, m̀bə annù nɨ̂ŋkoŋ ntswêntɨ̀ɨ̀” (6.14); “àtì mɨlùꞌu yi annù nɨ̂ŋkoŋə̀” (15.1).

A nɨ̂ àŋwàꞌànə̀ ma yû Jɔn a ghɨrə̀ bɨ yə a laa mə Yesu a nɨ̂ Ǹdɨ̀ꞌɨ̀nnù yìi mə bo bɨ̀ ŋ̀gǎŋyəgə̂nnù ji bòònsə̀ ǹtswe nɨ̂ ànnù mɔꞌɔ aà. A lɔgə̀ nɨ̂ waa ndɨꞌɨ nɨ̂ ànnù jî tsò ǹtso a mbo bo. Ǹlɔgɨnə a nɨ ɨlə̀nsə̀ 13-17, Yesu a ghotə̀ ŋ̀gǎŋyəgə̂nnù ji ndɨꞌɨ nɨ̂ waa, ntaŋtə nɨ̂ waa nloŋə noò yìi yu ka màꞌàtə̂ wa ɨ bǔ bɨ̀ɨ̀ fu a mbɛ̀ɛ Taà yì. Ǹswoŋə nɨ mə tâ bo tsuu kɨ jəŋnə̀ kə̌ kɨ bɔꞌɔ (14.1-6) ǹloŋ mə yu ghɛ̀ɛ a mbɛ̀ɛ Taà yì aà. Ŋ̀ghaa a mbo bo, ǹdɨꞌɨ nɨ̂ waa nɨ̂ ànnǔ ntsàꞌàtə Nwì, m̀burə nlɔgə noò ŋ̀ghaa a mbo bo nloŋ Azwì Nwî (14-16), Àzwi yî Làà yìi mə yu ka yǐ too tâ à lo a mbo Tà ǹzi aà. A ka yǐ tɨgə lɔ̀gə abwarə yi, ɨ kɨ ləꞌətə ntɨɨ̀ waa, ɨ kɨ dɨ̀ꞌɨ ɨnnù tsɨ̀m a mbo bo. Bo ka yǐ kɨ ghɨ̀rə nɨ̂ ɨ̀nnù jìi mə yu ghɨrə̀ aa, ɨ tɛꞌɛ ghɨ̀rə tsyàtə̀. Ànnù yìi mə a ka ghɨ̀rə tâ mbi bii ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ya aa, à nɨ̂ àjàŋə mə mbə bo boònsə̀ waa ntswe nɨ̂ ànnù yì mɔꞌɔ (17.20-26) ŋkɨɨ ŋka ŋkɔŋnə waa bo nɨ bo aà (13.34-35).

A mûm ŋ̀ŋwàꞌànə ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə ɨ tsɨ̀m bɨ dɨ̀ꞌɨ ajàŋə mə baYuda lɛ sɨ swùŋnə̀ bo bɨ̀ Yesu, bo tuù nìi aà, lâ bɨ naŋsə yə àyɔ̀ŋ yìi mə a lɛ ntswe a tɨtɨ̀ɨ bo aa a mûm àŋwàꞌànə Jɔn. Bo lɛ sɨ lɔ̀ɔ a ŋgaa jî ghàꞌàtə̀ a nzi ŋù yìi mə à nɨ ghu aà (7.26; 8.25). Lâ a naŋsə̀ ǹtsyanə a mbo bo a mbii mə Yesu à nɨ̂ Àyɔꞌɔ̀ Nwî wâ, ǹloŋ mə à lɛ ŋkwo aà (12.34).

Àkɔ̀ŋnə̀ à nɨ̂ ǹtɨɨ annù yìi mə a tswe nɨ̂ ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀, ŋkɨ mbə ayoo yìi mə a lɛ ŋghɨ̀rə̀ Tà a toò yi aà. Nwì à lɛ ŋkɔ̌ŋ mbi siꞌi siꞌi, ǹtoo njoŋ Mû yì mə à sɨgə nyweensə bə̀ bìi bɨ nɨ̂ŋ ǹtɨɨ̀ waa ghu nu aà (3.16). À nɨ̂ àkɔ̀ŋnə̀ yìi mə à tswe nɨ yu a nu Tà aa mə a kɨɨ ntintə nìi mə tâ yù yuꞌunə Taà yì, m̀fa nɨghaꞌa ghu mbô. Àâ ǹjiꞌì ànnù yìi mə yu lɛ nzì ghu aà (12.27), a ŋghɨrə annù yìi mə Tà à lɛ sɨ lɔ̀ɔ̀ aà, ŋ̀kwo a atu bə̀, ǹtsya Satan yìi mə a saꞌa mbi yù aà (12.23-33). Nòò yìi mə bɨ ka yǐ ŋɛɛ yi a ndəŋ ɨ kwèèntə̀ yi aa, yu ka swùŋtə̀ bə̂ bɨ̀tsɨ̀m ɨ fa a mbo Tà (12.32). Ma la a bə mə ànnù nɨwo Kristo à nɨ mâ ànnù a mûm ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ Jɔn. Ma mùu ajàŋ a tɨgə̀ ǹnaŋsə nlɔgə noò, a nlwìꞌìsə, ŋ̀ŋwaꞌanə ajàŋ yìi mə Yesù à lɛ nyə ŋgɨꞌɨ, bɨ zwitə yi a Yerusalem aa (18-19), bo bɨ̌ a ajàŋ mə à lɛ mbù m̀bɨɨnə, ǹdɨꞌɨ ɨbɨɨnû yi a mbô ŋ̀gǎŋyəgə̂nnù ji, ŋ̀kuꞌusə nɨŋ mɨ̂ntɨɨ̀ myaa aà (20-21).

Bɨ yatə̂ àŋwàꞌànə̀ yû aa laà:

1. Ǹjiꞌì ànnù àŋwàꞌànə̀ yû 1.1-18

2. Jɔn Ŋ̀gàŋmùrə bə̌ ŋkì nɨ̂ ŋ̀gǎŋyəgə̂nnù ji ntsyàmbìì 1.19-50

3. Ɨ̀fàꞌâ Yesu a tɨtɨ̀ɨ bə̀ 2.1—12.50

4. Ŋ̀gyà yî ǹlwìꞌìnjɨ̀m a Yerusalem bo bɨ̀ maa mbɛ̀ɛ̀ àlaꞌa 13.1—19.42

5. Àjàŋ mə Mmàꞌàmbi à lɛ nyweenə nɨ nɨ̀wo, ǹdɨꞌɨ ɨbɨɨnû yi a mbo bə̀ aà 20.1-31

6. Ǹlwìꞌìsə̂ ànnù: àjàŋ mə à lɛ mbu ndɨꞌɨ ɨbɨɨnû yi a Galilea aà 21.1-25

Nɨ̀ghàà nìi mə nɨ fa ntswêntɨ̀ɨ̀ aà

1 Nɨ̀ghàà lɛ ntswe a nlɔ̀gɨ̀nə̂, nɨ̀ghàà ma nû nɨ lɛ ntswe aa bo Nwì a nlɔ̀gɨ̀nə̀. Nɨ̀ghàà nya nɨ kɨ̂ m̀bə Nwî. 2 Nɨ̀ghàà nyâ lɛ ntswe bo Nwì a nlɔ̀gɨ̀nə̀. 3 Nwì à lɛ nnaŋsə njoò tsɨ̀m ǹtsya aa a njɨ̌m nɨ̀ghàà ma nû. Kaa àyoò tsu a sɨ̀ tswê mə Nwì à lɛ naŋsə tɨ nu. 4 Ǹtswêntɨ̀ɨ̀ ɨ̀ lɛ sɨ fɛ̀ꞌɛ̀ aa a nɨ nɨ̀ghàà ma nû. Ǹtswêntɨ̀ɨ̀ ya ɨ zî nɨ̂ ŋ̀kàꞌà a mbo bə̀. 5 Ŋ̀kàꞌà wa ɨ ta a mûm m̀fiì ɨ̀dɨ̀gə̀, lâ kaa m̀fìì ìdɨ̀gə̀ ɨ̀ lɛɛ̀ waꞌà bwɛtə̀.*

Ɨ̀fàꞌà Jɔn Ŋ̀gàŋmùrə bə̌ ŋkì

6 Nwì à lɛ ntoo ŋû yî mɔ̀ꞌɔ ɨ̀kǔm yi ɨ bə Jɔn. 7 À lɛ nzì a mbə ayəfə nloŋ ŋkàꞌà wâ bo bɨ̀ a nswoŋ ànnù yìi mə yu lɛ nzi nloŋ yi aa, tâ bə̀ bɨ̀tsɨ̀m yuꞌu, ǹtsya ghu njɨ̀m nnɨŋ mɨ̂ntɨɨ̀ myaa ghu nû. 8 Yu yumbɔŋ kaa à lɛ waꞌǎ ŋkàꞌà wa bə̂, lâ ǹzi aa a mbə àyəfə a mbo ŋ̀kàꞌà wâ. 9 Ŋ̀kàꞌa annù nɨ̂koŋ wa ɨ ghûlà, m̀bə ŋkàꞌà yìi mə ɨ zǐ a mûm m̀bi, ǹta ŋkeꞌetə nɨ̂ bə̀ bɨ̀tsɨ̀mə̀ aà.

Àjàŋ yìi mə Yesu Kristo à lɛ nzì fàa mbi bɨ tuù yi aà

10 Nɨ̀ghàà nya nɨ lɛ ntswe a mûm m̀bî, la ka mə Nwì à lɛ nnaŋsə njoò tsɨ̀m ǹtsya aa ghu nu aa, kaa m̀bi ɨ waꞌà yi bâŋnə̀ ǹzi. 11 À lɛ nzì a alaꞌa yu, la kaa bə̀ bi bɨ waꞌà yi kwɛrə̀. 12 A mbo bə̀ bìi mə bɨ lɛ ŋkwɛrə yi, ŋkɨ nɨŋ mɨ̂ntɨɨ̀ myaa ghu nu aa, a fâ àdàꞌà mə tâ bo tɨgə mbə bɔɔ bɨ Nwî bî jwě jwe. 13 Kaa bɨ lɛ waꞌà bɔɔ bɨ Nwî bə aa ajàŋ yìi mə ŋù mɨ̀sɔ̀ŋ a jwe mu a mûm ǹjyǎnu aa, kə̌ ajàŋ yìi mə ŋùmbâŋnə̀ a lɔ̀ɔ̀ aa bə̂, ǹloŋ mə Nwìŋgɔ̀ŋ yumbɔŋ à lɛ ntɨgə ŋghɨrə mə tâ bo bə bɔɔ̀ bî.

Nɨ̀ghàà nìi mə nɨ lɛ mbəŋ ntɨgə ŋûmɨ̀sɔ̀ŋ aà

14 Nɨ̀ghàà nya lɛ mbəŋ ntɨgə ŋûmɨ̀sɔ̀ŋ, ǹluu nɨ̂ ɨ̀bɔ̀ŋ bo bɨ̀ ànnù nɨ̂ŋkoŋ, ǹtɨgə ntswe a tɨtɨ̀ɨ bìꞌì. Biꞌì lɛ nyə nɨghaꞌà ni nî ŋ̀wèènə̀, nɨ̀ghaꞌa nìi mə à lɛ ŋkwɛrə a mbo Tà, Nwìŋgɔ̀ŋ, tsiꞌì tsǒ njoŋ Mû yi aà.

15 Jɔn à lɛ mbə ayəfə, ǹswoŋə nɨ̂ ànnù ǹloŋ ŋgaà yì, ǹtɔŋnə tsiꞌì nɨ̀tɨ̀ɨ̀ ǹswoŋ nɨ mə, “à nɨ yu wa yìi mə mə̀ lɛ sɨ ghàà a mbo bù ǹloŋ yi, nswoŋə nɨ mə, yu yìi mə a yòŋə a njɨ̌m mə aa, à kɔ̀ꞌɔ̀nə ntsyàtə̀ ghâ, ǹloŋ mə à lɛ mfòò ǹtswe mbɔŋ tâ bɨ̀ jwe ghâ.”

16 Ǹyoŋə nɨ̂ àjàŋ yìi mə à lùu nɨ̂ ɨ̀bɔ̀ŋ aa, à nɨ̀ŋ mə mbɔɔnə a nu bìꞌinə̀ bɨ tsɨ̀mə̀. M̀fa nɨ̂ m̀bɔɔnə a mbo bìꞌinə̀ a ayòŋnə̀ nɨ àyòŋnə̀.

17 Nwì à lɛ ntsyà aa a mbo Moses m̀fa nɔ̂ŋsə̀ a mbo bìꞌinə̀, lâ ɨ̀bɔ̀ŋ bo bɨ̀ ànnù nɨ̂koŋ a bâŋnə̀ ǹzi aa a njɨ̌m Yesu Kristo. 18 Kaa ŋù tsù à lɛɛ̀ waꞌà Nwî yə̂. À kɨ mmɛ̌ tsiꞌì ǹjoŋ Mû yì yìi mə, à tswe a mbɛ̀ɛ̀ nɨ̀kwɛɛ Taà yì aa, mə à ghɨrə mə tâ bɨ̀ zi yi.

Ǹtoo yìi mə Jɔn Ŋ̀gàŋmùrə bə̀ a ŋkì à lɛ nzì nɨ yu aà

(Mt. 3.1-12; Mk. 1.1-8; Lk. 3.1-18)

19 Yulà à nɨ̂ ɨ̀nnù yìi mə Jɔn à lɛ nswoŋ tsǒ àyəfə a noò yìi mə bɨ̀tsyàsə bɨ baYuda bìi mə bɨ lɛ ntswe a Yerusalem bɨ lɛ ntoo ŋ̀gǎŋmàꞌa Nwì jî mɔꞌɔ bo bɨ̀ bɔɔ bɨ Levi mə tâ bɨ̀ ghɛɛ mbetə Jɔn mə, “Ò bə aa wò aa ɛ?”

20 Jɔn à lɛ mfa àkwiꞌi a mbo bo a fɛꞌɛ̀ ǹlaa. Ŋ̀ghaa tsiꞌì nɨ̀ ǹsi nɨ̀ ǹsi nswoŋ mə, “Kaa mə̀ sɨ̌ Ayɔꞌɔ̀ Nwì wa bə̂.”

21 Bo ghɛɛ̀ nɨ̂ m̀bìì m̀betə yi mə, “Ò tɨgə̀ m̀bə aa wò aa ɛ? Ò bə aa Elijah aa ɛ?” Jɔn a kwiꞌi mə, “Ŋ̀gaŋ kaa, mə̀ sɨ̀ yu bə̂.” Bɨ bû m̀betə yi mə, “Ò bə aa ŋ̀gàŋntoò Nwì wa mə bɨ yuꞌutə aa ɛ?” Jɔn a kwiꞌi mə, “Ŋ̀gaŋ.”

22 Ŋ̀gǎŋntoo jya ɨ ghɛɛ̀ nɨ̂ m̀bìì ǹswoŋ mə, “Tɨgə nswoŋ ŋû yìi mə ò nɨ ghu aà ǹloŋ mə bìꞌì tswe nɨ̀ m̀bɨɨ nɨ̀ àkwiꞌi ŋkɨ̀ɨ̀ a mbo bə̀ bìi mə bɨ too yiꞌi aà. Ò swǒŋ mə akə nloŋ atu ɨbɨ̀ɨnû gho aa ɛ?”

23 Jɔn a fa àkwiꞌi a mbo bo nyoŋə nɨ̂ ànnù yìi mə a tswe a mûm àŋwàꞌànə ŋ̀gàŋntoò Nwì Yesaiah aà:

“ ‘Mə̀ nɨ̂ ǹjì ŋù mɔ̀ꞌɔ yìi mə a tɔŋnə a atu ntaꞌa mɨ̀wɛ̀ɛ̀ mɨwɛ̀ɛ̀ ǹswoŋə nɨ mə,

Nɨ̀ naŋsə mânjì M̀màꞌàmbî ŋ̀ghɨrə tâ à tsinə!’ ”+

24 Ǹtoo jya mə baFarɨsai lɛ ntoo a mbo Jɔn aa, 25 ɨ tɨgə̀ m̀betə yi mə, “M̀bə ò tsuu aa Àyɔꞌɔ̀ Nwì wa bə, ǹtsuu Elijah bə, ǹtuu ŋ̀gàŋntoò Nwì wa kɨɨ bə, ò tɨgə̀ m̀murə nɨ̂ bə̀ a ŋkì aa a ya aa ɛ?”

26 Jɔn a kwiꞌi a mbo mə, “Mə murə bə̂ aa tsiꞌǐ ŋkì, lâ yu wa mə à təə a tɨtɨ̀ɨ bù aa, kaa nɨ̀ sɨ̀ yi zî. 27 Ka mə à yòŋə a njɨ̌m mə̀ aa, kaa mə̀ sɨ̀ kuꞌùnə̀ mə mbə mə̀ fɛ̀ɛ̀ mɨ̀ŋkɨ̀rə̀ mɨ ntâm mi.”

28 Ɨ̀nnù ma jû ɨ̀ tsɨ̀m ɨ lɛ mfɛ̀ꞌɛ̀ aa a alaꞌa Bethany, a mbɛ̀ɛ̀ àghəŋə ŋkì Jordan, a njii nsàꞌà nòò, a adɨgə yìi mə Jɔn à lɛ sɨ murə bə̂ ghu a ŋkì aà.

Mûmbînjə̀rə̀ Nwì wâ

29 Àbɛ̀ɛ̀ a kà mə aa mfuꞌu Jɔn a yə̂ Yesu a zî ghu mbɛ̀ɛ̀, a swoŋ mə, “Nɨ̀ yə Mûmbînjə̀rə̀ Nwì wâ, yìi mə a bèꞌe ɨbɨ mbî ǹtsɨ̀mə̀ ǹlɔꞌɔsə aà! 30 À nɨ yu wa yìi mə mə̀ lɛ sɨ ghàà ǹloŋ ŋgaa yì aà, mə, ‘Ŋù mɔ̀ꞌɔ a yòŋə a njɨ̌m mə̀ yìi mə à tsyàtə ghâ, ǹloŋ mə à lɛ ntswe mbɔŋ tâ bɨ̀ jwe gha aà.’ 31 Tsiꞌì mə̀mbɔŋ kaa mə̀ lɛ waꞌà yi zî, ka mə mə̀ lɛ nzì m̀murə nɨ̂ bə̌ a ŋkì a ŋghɨ̀rə mə tâ baIsrael bɨ̀ zi yi aà.”

32 Jɔn a ghɛɛ̀ nɨ̂ m̀bìì a mbə ayəfə a nɨ̂ ànnù yìi mə a lɛ mfɛ̀ꞌɛ̀ ǹloŋ Yesu aà: “Mə̀ yə̂ Àzwì Nwî a lô a aburə tsiꞌì tsǒ bugɨrəmɨ̀kuu nsɨgə ntswe ghu nû. 33 Kaa mə̀ lɛ ŋwaꞌà zi mə à lɛ mbə yu ma wâ, lâ Nwì yìi mə à lɛ ntoo gha mə tâ mə̀ ka murə nɨ̂ bə̀ a ŋkì aa, boŋ à lɛɛ̀ ǹswoŋ a mbo mə̀ mə, ‘Ŋù yìi mə ò yə Azwì Nwì a lo a aburə nsɨgə ntswe ghu nu aa, à nɨ yu wa yìi mə à ka kɨ murə bə̂ aa bə a mûm Àzwì Nwî.’ ” 34 Jɔn a tɨgə̀ ŋ̀ghɛɛ nɨ̂ m̀bìì ǹswoŋ mə, “mə̀ yə̀ mə̂, ŋ̀kɨ mbə ayəfə mə à laa mbə Mu Nwì.”

A ajàŋ mə Yesu à lɛ ntsɔꞌɔ ŋgǎŋyəgə̂nnù ji ji ntsyàmbìi aà

35 Àbɛ̀ɛ̀ a lò mə̂ m̀fuꞌu, Jɔn a bû ǹtəə bô ŋ̀gǎŋyəgə̂nù ji ji baa, 36 ǹyə Yesu a kâ ǹtsya a swoŋ mə, “Nɨ̀ yə Mû M̀bînjə̀rə̀ Nwì wâ!”

37 Ŋ̀gǎŋyəgə̂nnù Jɔn jya ji baa bɨ yùꞌù mə̂ a swoŋ ma laà aa, nlo ŋghɛ̀ɛ̀ ntɨgə nyoŋə Yesu. 38 Yesu à kà mə̂ aa ŋkarɨkə, nyə ajàŋ mə bɨ yòŋə̀ nìi aa, mbetə waa mə, “Nɨ lɔ̀ɔ̀ aa àkə̀ aa ɛ?”

Bo kwiꞌi ghu mbo mə, “Rabbi” (ǹjiꞌì nɨ̀ghàà ma nû ɨ bə aa Ǹdɨ̀ꞌɨ̀nnù), “o tswe aa a fə aa ɛ?”

39 Yesu a kwiꞌi a mbo bo mə, “Nɨ̀ zi nyə.” Bo tɨgə̀ ǹyoŋə yi ŋghɛɛ nyə adɨgə yìi mə à lɛ sɨ tswe ghu aa, bo bo tɨgə̀ ǹsiꞌi maa njwî, ǹloŋ mə à lɛ tɨ bə aa boŋ nòò à tɨgə̂ ǹyəŋə.

40 Ŋù yì mɔꞌɔ a tɨtɨ̀ɨ bo ma bya mə bɨ lɛ nyuꞌu annù ya yìi mə Jɔn à lɛ nswoŋ a mbo bo aa à lɛ mbə Andrew, muma bɨ̀ Simon Peta. 41 Andrew à lò mə̂ a mbɛ̀ɛ Yesu aa, mfòò ǹyə mumaà yì Simon, ǹswoŋ ghu mbo mə, “Bìꞌì yə̀ mə̂ Ayɔꞌɔ̀ Nwì wa.” (Àyɔꞌɔ̀ Nwì a bə aa Kristo nɨ nɨ̀ghàà nɨ Grikia.) 42 Andrew à kà mə aa maŋsə aa, ntɨgə nlɔgə mumaà yi Simon ŋ̀ghɛɛ nɨ ghu a mbo Yesu. Yesu à yə̀ mə̂ yi aa, ǹlii yi a nsi sɨgɨ̀nə̀, ǹswoŋ mə, “ɨ̀kǔm gho à nɨ Simon, mu Jɔn, lâ ǹlɔgɨnə tsɨtsɔ̀ŋ, bɨ ka tɨgə twoŋə nɨ̂ gho nɨ Cephas.” (Cephas ghû à kɨ mbə aa Peta, ǹjiꞌì ɨ̀kùm ghû ɨ̀ bə aa “ŋ̀gɔ̀ꞌɔ̀.”)

Àjàŋ yìi mə Yesu à lɛ ntwoŋ Philip bo Nathanael aà

43 Àbɛ̀ɛ̀ a kà mə̂ aa mfuꞌu, Yesu a taŋtə̀ a ŋghɛ̀ɛ a Galilea. À kà mə aa ŋghɛɛ aa, nyə Philip a mânjì, ǹswoŋ ghu mbo mə, “Ka nyòŋə̀ ghâ.” 44 Philip à lɛ nlò aa a Bethsaida, àlaꞌa yìi mə Peta bo Andrew lɛ ŋkɨ mfɛꞌɛ ghu aà. 45 Philip a ghɛɛ̀ ǹyə Nathanael, ǹswoŋ gho mbo mə, “Bìꞌì yə̀ mə̂ ŋû wa mə Moses à lɛ ŋŋwàꞌànə̀ ǹloŋ ŋgaa yì a nɨ̂ àŋwàꞌànə̀ nɔ̂ŋsə̀ aà, ŋ̀gǎŋtoo Nwî ɨ kɨ̂ ŋ̀ŋwaꞌanə annù ǹloŋ ŋgaa yì aà. Àa Yesu mu Joseph ŋù Nazareth.”

46 Nathanael a betə ghu mbo mə, “M̀bə ànnù yî sɨgɨ̀nə̀ yî tsu a fɛꞌɛ̀ a alaꞌa Nazareth aa ɛ?” Philip a kwiꞌi ghu mbo mə, “Zǐ nyə̂.”

47 Yesu à yə̀ mə̂ Nathanael a kâ ǹzi a mbɛ̀ɛ yu aa, a swoŋ nloŋ ŋgaa Nathanael mə, “Nɨ yə mu baIsrael yî ànnù nɨ̂ŋkoŋə̀, yìi mə kaa àbaŋnənnù kaa a sɨ̀ ghu nu tswə̂ aà!”

48 Nathanael a betə̀ yi mə, “Ò tsyà aa mə akə nzi gha aa ɛ?.” Yesu a kwiꞌi ghu mbo mə, “Mə̀ ghɨrə nyə gho wa noò mə ò ghɨ̀rə ntswe wa a njiꞌì àtǐ figə̀ m̀bɔŋ tâ Philip à zi ntwoŋə gho aà.”

49 Nathanael a swoŋ gho mbo mə, “Rabbi, wa ò nɨ Mu Nwì! Ò nɨ M̀fɔ̀ baIsrael!”

50 Yesu a swoŋ ghu mbo mə, “Ò bii maa ajàŋ aa nloŋ bə mə mə̀ swǒŋ mə mə̀ ghɨrə nyə gho wa noò mə ò ghɨ̀rə ntswe wa a njiꞌì àtì figə̀ aa ɛ? Ò ka yə ɨnnù jî wè jìi mə ɨ tsyatə ma yû!” 51 A ghɛɛ̀ nɨ̂ m̀bìì ǹswoŋ a mbo bo mə, “Mə swoŋ tsiꞌì ànnù nɨ̂koŋ a mbo bù mə, nɨ̀ ka yə tâ àbùrə̀ à ŋaꞌanə, tâ baangel bɨ Nwî tâ bɨ̀ ka ŋkɔꞌɔ ŋkɨɨ nsɨgə a nu Mu Ŋù.”

* 1:5 Kə̀ “ɨ̀ lɛɛ̀ ŋwaꞌà tsyàtə” + 1:23 Yes. 40.3