12
Nɨ̀ghàà nɨ̂ nàà ǹloŋ bɨ̀lɛnsə bɨ akò mɨlùꞌù
(Mt. 21.33-46; Lk. 20.9-19)
1 Yesu a lɔgɨ̀nə̀ ŋka ŋghaa a mbo bo nɨ mɨ̀ghàà mî nǎnaa nswoŋ mə, “Ŋù yî mɔ̀ꞌɔ à lɛ mbě akò mɨlùꞌû yi, ǹjiꞌi ŋkya ŋkarɨsə ghu, ŋ̀kɨ toŋ nɨgho nɨ nɨ̌ŋ mɨ̀lùꞌù wa mûm ŋ̀kyâ, m̀bɔɔ ndânɨ̀kàŋ yìi bɨ ka kɨ tswe ghu ɨ bɛ nɨ̂ àkò ya aà. À lɛ ntɨgə nlɛnsə akò ya a mbo bə̀, m̀fɛꞌɛ ŋghɛ̀ɛ̀ yi a atoo dàŋ.
2 Nòò ŋkya mɨ̀ntà mɨ ati mɨ̀luꞌu mya à kùꞌù mə̂ a toò ŋ̀gàŋàfàꞌà yì yî mɔ̀ꞌɔ mə tâ à ghɛɛ ŋkwɛrə mɨ̂ntà mɨ ati mɨlùꞌù mya mi mɔꞌɔ a mbo bɨ̀lɛnsə bɨ akò byâ.
3 Bo tswâ yi ŋ̀ghɔɔ, ntsyàsə̀ yi a bɨɨ̀ tsiꞌì mbô m̀bô.
4 A bû ǹtoo ŋgàŋàfàꞌâ yì yî mɔ̀ꞌɔ, bə̀ bya bɨ ghɔɔ̀ àtû yi nnɨŋ alaꞌa ghu, ǹdɨrɨsə atû yi.
5 A bû ǹtoo ŋgàŋàfaꞌâ yi yî mɔꞌɔ, bo zwitə̀ yi. A bû ǹtoo bî mɔꞌɔ bì ghàꞌàtə̀, bɨ kɨ̂ ŋ̀ghɨrə nɨ̂ bo tsiꞌì maa ajàŋ, ŋ̀ghɔɔ bî mɔꞌɔ, ǹzwitə bî mɔꞌɔ̂.
6 Ŋù yìi mə à lɛ ntɨgə mburə ghu mbo aa, à lɛ ntɨgə mbə aa tsiꞌì mû yì yìi mə a lɛ nnaŋsə ŋkɔŋ kɔ̀ŋ aà. A lɔgə̀ mû yì ma ghû ŋ̀kɨ ntoo a mbo bə̀ bya, nswoŋə nɨ mə, ‘Bo ka bɔꞌɔtə mû ghà ghû’.
7 Lâ bɨ̀lɛnsə bɨ akò bya bɨ yə̀ mə mû yì wa nswoŋ bo nɨ bo bə mə, ‘Àâ ǹjɨ̂ndâ yì à ghulà mə, nɨ̀ zi bìꞌinə̀ zwitə yi tǎ lɔ̀gə njoò ji tâ ɨ̀ tɨgə mbə jìꞌinə̀.’ ”
8 Bo lɛ ntɨgə ntswa mû wa nzwitə yi mmàꞌa a abɛɛ wa njɨ̀m ŋ̀kya mɨlùꞌù.
9 Yesu a betə mə, “M̀bə m̀bɔ̂ŋ àkò mɨlùꞌù wa a ghɨrə aa mə akə a nu bə̀ bya lɛ? À ka ghɛ̀ɛ zwitə bɨ̂lɛnsə bɨ akò bya ɨ lɔ̀gə akò mɨlùꞌù ya ɨ fa a mbo bǎdàŋə̀.
10 Kə̀ nɨ̀ lɛɛ̀ ŋ̀waꞌǎ a mûm àŋwàꞌànə Nwì twoŋ mə,
‘Tsiꞌì ŋ̀gɔ̀ꞌɔ̀ ya mə bɨ̀bɔɔ bɨ nda bɨ lɛ ntuu aa,
ɨ̀ bə̀ŋ mə̂ ǹtɨgə ŋgɔ̀ꞌɔ̀ nɨ̀buu nɨ nda yì ŋ̀wè;
11 a ma yû ànnù aa a ghɨ̀rə Mmàꞌàmbî,
a bə̂ ànnù yî yɛ̌yɛrə a mbo bìꞌì.’’ ”
12 Bɨ̀tsyàsə̀ bɨ baYuda bya bɨ yùꞌù mə annù ya mə Yesu à lɛ nswoŋ aa nlɔ̀ɔ̀ a ntswâ yi nloŋ mə bo lɛ nyə mə Yesu a lɛ nnaa nɨghàà nya aa nloŋ ŋgaà yàà, lâ kaa waꞌǎ ajàŋ yìi mə mbə bo tswâ yi aa zî ǹloŋ mə bo lɛ sɨ bɔꞌɔ nnɔ̀ɔ bə̂ wa mə bɨ lɛ ŋghotə ghu aà. Bo lɛ ntɨgə mmaꞌatə yi nlo ŋghɛ̀ɛ̀ waa.
Ànnǔ ntu bɨtax Kaisa
(Mt. 22.15-22; Lk. 20.19-26)
13 Bɨ lɛ ntoo baFarɨsai bî mɔꞌɔ bo bɨ̀ ŋgǎnjɨ̀m Herod jî mɔꞌɔ a mbɛ̀ɛ Yesu mə ta bo zi ntswa yi nɨ nɨ̀ghàâ ni.
14 Bo zî ghu mbɛ̀ɛ̀ ǹswoŋ mə, “Ǹdɨ̀ꞌɨ̀nnù, bìꞌì zi mə annù yìi mə o dɨ̀ꞌɨ̀ aa à nɨ̂ ànnù nɨ̂ŋkoŋə̀, kaa waꞌà nɨ̂ ǹsi ŋû liì, ǹloŋ mə kaa ò sɨ abwarə̀ ŋû laŋtə, lâ ǹdɨꞌɨ aa tsiꞌì mânjì yìi mə Nwì a lɔ̀ɔ̀ mə tâ bə̀ ka ntswe ghu aà. A kuꞌunə nɨ nɔ̀ŋsə̀ yìꞌinə̀ a ntu tax a mbo Kaisa kə̀ ŋ̀kàŋ aa ɛ? Bìꞌì ka mmaꞌa tax kə̀ bìꞌì tsuu kɨ màꞌà lɛ?”
15 Lâ Yesu a zî àbagɨlə̂ yaa, m̀betə waa mə, “Nɨ lɔ̀ɔ a ŋkwàꞌànə a gha aa a ya aa ɛ? Fâ nɨ̌ ŋkabə̀ silva a mbo mə̀ tâ mə̀ yə lɛ.”
16 Bo fâ ŋ̀kabə ya ghu mbô, a betə̀ waa mə, “A tswê àtu wo bo bɨ̀ ɨ̀kǔm wo fàa nɨ̂ ŋ̀kabə aa ɛ?”
Bo kwiꞌi ghu mbo mə, “Aà yi Kaisa.”
17 Yesu a tɨgə̀ ǹswoŋ a mbo bo mə, “Nɨ̀ ka mfa njoo jìi mə à nɨ jî Kaisa aa a mbo Kaisa ŋkɨɨ mfa nɨ̂ ǹjoo jìi mə à nɨ jî Nwî aa a mbo Nwì.”
Bo yùꞌù mə̂ ànnù a burə̀ ǹtsya waa tsiꞌì tsyà.
Àbetə̀ ǹloŋ annǔ nyweenə nɨ nɨ̀wò
(Mt. 22.23-33; Lk. 20.27-40)
18 BaSadukai bìi mə bɨ swoŋə nɨ mə kaa bə̀ sɨ a nɨwo yweenə aa, bɨ lɛ nzì a mbɛ̀ɛ Yesu, m̀betə yi mə,
19 “Ǹdɨ̀ꞌɨ̀nnù, Moses à lɛ ŋŋwàꞌànə ndɨꞌɨ a mbo bìꞌì mə, m̀bə ǹdɨm ŋù a kwo mmaꞌatə ŋgwɛ̂ yì tɨ bɔɔ, mumaà yì wa a lɔgə̌ ŋgwɛ̂ yì wa jwe bɔɔ bo yu a mbo ǹdɨ̂m yì wâ.
20 Bɔɔ bɨ ma bi mbâŋnə̀ bɨ lɛ ntswe ghu bi Sàmbaà; yì ǹtsyàmbìì a lɔgə̌ ŋgwɛ̂ yì, ŋ̀ka ŋkwo kaa waꞌa bɔɔ jwî.
21 Yìi mə à yòŋtə aa a lɔgə̀ mângyɛ̀ wa, lâ ŋ̀kɨ ŋkwo tsiꞌì tɨ̀ bɔɔ; muma yìi mə à lɛ nyweꞌe bitarə aa, à lɛ ŋkɨ nyɔꞌɔ mâŋgyɛ̀ wa, ŋ̀kɨ kwo yìi ŋgaa tsiꞌì tɨ̀ bɔɔ̀.
22 Bɔɔ bɨ ma bya bi sàmbaa bɨ yɔꞌɔ̀ mâŋgyɛ̀ wa ŋkɨ ŋkwo tsiꞌì bɨ̀tsɨ̀m tɨ bɔɔ̀. Màŋgyɛ̀ wa yu mbɔŋ a yî ŋ̀kɨ ŋkwo yìi ŋgaa a njɨ̀m.
23 A noò yìi bə̀ ka yǐ yweenə nɨ nɨ̀wo aa tâ màŋgyɛ̀ wa tâ à bə aa ŋ̀gwɛ̂ wò, tsǒ mə bo bya bi sàmbaa bɨ lɛ nyɔꞌɔ yi aa ɛ?”
24 Yesu a kwiꞌi a mbo bo mə, “Nɨ̀ sɨ̀ zi mə nɨ̀ fànsə aa ànnù laà ɛ? Nɨ̀ fànsə̂ ànnù aa nloŋ mə kaa nɨ̀ sɨ̌ annù yìi mə a tswe a mûm àŋwàꞌànə̀ Nwî aa zi, kaa waꞌǎ mɨdaꞌa mɨ Nwî kɨ nzi aà.
25 Ǹloŋ mə nòò yìi bə̀ ka yǐ bɨ̀ɨ̀nə nɨwo aa, kaa baa yi waꞌà kà nyɔꞌɔ, kaa waꞌà nɨ̀ bàŋgyɛ̀ a ndâ nɨ̀yɔꞌɔ kɨɨ mfa, bɨ ka yǐ bàŋnə bə aa tsǒ baangel a aburə.
26 Lâ ŋ̀ghɛɛ nɨ̂ ànnǔ nyweenə bɨ̀ku bɨ bə̂, nɨ̀ lɛɛ̀ ŋ̀waꞌǎ adɨgə ya a mûm àŋwàꞌànə Moses, nloŋ atsùgə ɨti ya mə mɔꞌɔ lɛ sɨ khɨ ghu aa, twoŋ aa ɛ? Nwì à lɛ nswoŋ a mbo Moses mə, ‘Mə̀ laa mbə Nwìŋgɔ̀ŋ Abraham, m̀bə Nwîŋgɔ̀ŋ Isaac, ŋ̀kɨ mbə Nwîŋgɔ̀ŋ Yakob.’
27 Kaa à laa ŋwaꞌà Nwîŋgɔ̀ŋ bɨ̀ku bɨ bə̂ bə̂. À bə̀ aa Nwîŋgɔ̀ŋ bə̀ bìi bɨ tswe bɨ tɨ̀ɨ̀. Wa nɨ̀ burə mfànsə aa ànnù.”
Ǹdɨꞌɨ̂ Nwì yî ŋ̀wè yâ
(Mt. 22.34-40; Lk. 10.25-28)
28 Ŋ̀gàŋdɨ̀ꞌɨ nɔ̀ŋsə̀ yî mɔ̀ꞌɔ à lɛ ntswe a tɨtɨ̀ɨ bo, ǹyuꞌu ajàŋ yìi mə bo lɛ sɨ ghàà aà. À yə̀ mə̂ mə Yesu à kwìꞌi abetə̀ yaa ya tsiꞌì sɨgɨ̀nə̀ aa, mbetə yi mə, “Ntsyàmbìì ǹdɨ̀ꞌɨ̂ Nwì ɨ̀ bə aa yuu aa ɛ?”
29 Yesu a kwiꞌi mə, “Ǹdɨ̀ꞌɨ yì ǹtsyàmbìì ɨ̀ bə aa mə, ‘Nɨ̀ yuꞌu mbâ, baIsrael! M̀màꞌàmbî Nwìŋgɔ̀ŋ yìꞌinə̀, M̀màꞌàmbî à nɨ tsiꞌì yù yu yî m̀fùùrə̀.
30 Tɨgə ŋkɔ̀ŋə Mmàꞌàmbî Nwìŋgɔ̀ŋ ghò nɨ̂ ǹtɨɨ̀ ghô tsɨ̀mə̀, nɨ̂ ǹtswêntɨ̀ɨ̂ yô ɨ̀ tsɨ̀m, nɨ mɨ̀tsyɛ̌ mo mɨ̀tsɨ̀m, nɨ mɨ̀dàꞌâ mo mɨ̀tsɨ̀mə̀.’ ”
31 Yìi mə ɨ̀ yòŋtə aa, ɨ̀ bə mə, “Tɨgə ŋkɔ̀ŋə̀ a ndɨ̂m ghò tsǒ ɨ̀bɨ̀ɨ nû ghô. Kaa ǹdɨꞌɨ yì dàŋ kaa ɨ̀ sɨ ghu bû ǹtswe mə ɨ̀ tsyàtə ma jû ji baà.”
32 Ŋ̀gàŋdɨ̀ꞌɨ nɔ̀ŋsə̀ wa a swoŋ ghu mbo mə, “Ǹdɨ̀ꞌɨ̀nnù, Ò swòŋ aa ànnù yìi mə a kuꞌunə̀, Ò swòŋ aa tsiꞌì ànnù nɨ̂ŋkoŋ mə Mmàꞌàmbî Nwìŋgɔ̀ŋ à nɨ aa tsiꞌì yù yu yî m̀fùùrə̀, kaa yì dàŋ kaa a waꞌà ghu bû ǹtswe ntsyatə yi.
33 A ŋka ŋkòŋə̀ nìi nɨ̂ ǹtɨɨ̀ ghô tsɨ̀m, nɨ mɨ̀tsyɛ̌ mo mɨ̀tsɨ̀m, nɨ mɨ̀tɨ̀ɨ̂ mo mɨ̀tsɨ̀m, a ŋka ŋkɨɨ ŋkòŋə̀ nɨ̂ ǹdɨ̂m ghò tsǒ ɨ̀bɨ̀ɨ̀ nû gho, a nlə̀ə ǹdɨꞌɨ ma jû, a burə mbɔ̀ŋ ǹtsyatə a mfa nnaà tâ bɨ̀ tɔɔ ɨ tsɨ̀m m̀maꞌa Nwî ghu, kə̌ njoo mmàꞌanwì jî mɔꞌɔ tsiꞌì tsɨ̀mə̀.”
34 Yesu à yə̀ mə ajàŋ yìi mə à kwìꞌî sɨgɨ̀nə̀ aa nswoŋ ghu mbo mə, “Kaa àghaꞌa a sɨ̀ bû ǹsaꞌatə a mbo wò a ŋkuu a mûm ànnù nɨfɔ̀ Nwî.”
Ǹlɔgɨnə maà noò kaa ŋù tsù kaa a waꞌà bù ǹyweꞌetə a mbetə Yesu nɨ̂ àbetə̀.
Àbetə̀ ǹloŋ Ayɔꞌɔ̀ Nwì
(Mt. 22.41-46; Lk. 20.41-44)
35 Yesu à lɛ ŋka ndɨꞌɨ nɨ̂ ànnù Nwì a mûm ǹdâmàꞌanwì, m̀betə mə, “m̀bə̂ ŋ̀gǎŋdɨ̀ꞌɨ̂ nɔ̀ŋsə̀ ɨ swoŋ mə Àyɔꞌɔ̀ Nwì à nɨ mu David aa mə akə aa ɛ?
36 Àzwì yî Laa a lɛ ntintə David yumbɔŋ a ghaà swoŋ mə:
‘M̀màꞌàmbi a swoŋ a mbô M̀màꞌàmbî ghà mə:
Tswe a mbɛ̀ɛ̀ nɨ̀kwɛɛ mə̀ nî màꞌà,
ǹyweꞌe a noò yìi mə mə̀ ka yǐ nɔ̀ŋsə ŋgàŋkɨbàâ jò a njiꞌi mɨkòrə̂ wò aà.’
37 “M̀bə David yumbɔŋ a ka ntwoŋə yi nɨ̂ M̀màꞌàmbi, a tɨgə̀ m̀bu ntsyà aa la mbə mu David aa ɛ?”
Àjàŋ yìi mə Yesu à lɛ ŋwàꞌàsə̀ bə̂ ǹloŋ ŋgǎŋndɨ̀ꞌɨ nɔ̀ŋsə̀ aà
(Mt. 23.1-36; Lk. 20.45-47)
Àkùrə̀ bə̂ yî ghàꞌà ŋ̀ghaꞌa yìi mə a lɛ bòòntə̀ a mbɛ̀ɛ Yesu aa a lɛ ŋkɔ̀ŋ a nyuꞌu ànnù yìi mə à lɛ sɨ swoŋə aà.
38 Yesu à kà mə̂ aa ndɨꞌɨ nɨ̂ ànnù Nwî a mbo bo, ǹswoŋ mə, “Nɨ̀ ka ntsyɛsə ghuu nloŋ ŋgǎŋndɨ̀ꞌɨ nɔ̀ŋsə̀; bo kɔ̂ŋə̀ nɨ̂ ŋ̀wɛ̀ꞌɛ̂ ǹdàŋə ɨtsə̀ꞌə̀ ŋ̀karə nɨ ju, ŋ̀kɨɨ ŋkɔŋə nɨ mə tâ bə̀ ka ntsaꞌatə nɨ̂ waa nɨ àghuꞌusə̀ a mɨtaa.
39 Bo kɨɨ ŋkɔŋə nɨ̂ ǹtswe nɨ̂ ɨ̀lə̀ŋ jìi mə ɨ tswe a mbìì a mûm ǹdâŋghòtə aà, ŋ̀kɔŋə nɨ̂ ǹtswe a nɨ̂ ɨ̀lə̀ŋ jìi ɨ kɔꞌɔnə aa a ɨdɨgə àdina.
40 Bo nɨ̀ꞌɨ̀ nɨ bɨ̀Kwìꞌì bɨ bâŋgyɛ̀, ŋ̀kwɛrə nɨ̂ ǹjoò jyaa nɨ mɨ̀laꞌà myaa, m̀bagɨlə ntsaꞌatə nɨ̂ Nwî nɨ̂ ǹdaŋə mɨghàà. Wâ ŋ̀gɨꞌɨ yìi ɨ̀ ka yǐ kuu a nu bo aa ɨ̀ ka yǐ swèrə̀!”
Ŋ̀kabə̀ ǹtsàꞌàtə Nwǐ ŋkwiꞌi Màŋgyɛ̀ wâ
(Lk. 21.1-4)
41 Yesu à lɛ ntswe a mbɛ̀ɛ̀ ŋ̀kòm ǹnɨ̌ŋ ŋkabə̀ ǹtsàꞌàtə Nwì, ǹlii nɨ̂ àjàŋ yìi mə bə̀ lɛ sɨ nɨŋə nɨ̂ ŋ̀kabə wa mûm ŋ̀kom aà. Ŋ̀gǎŋkabə jì ghàꞌàtə̀ ɨ lɛ sɨ nɨŋə nɨ̂ ŋ̀kabə yì ŋ̀wè wa mûm ŋ̀kòmə̀.
42 Ŋ̀kwìꞌi màŋgyɛ̀ yî mɔ̀ꞌɔ yìi mə à lɛ mbə ŋgàŋàfùm aa, à lɛ nzì ǹnɨŋ ɨbàꞌatə ŋkabə copper ji baà, ǹdùû yi ɨ bə tsǒ kabà yî m̀fùùrə̀.
43 Yesu a twôŋ ŋ̀gǎŋyəgə̂nnù ji bo zî ghu mbɛ̀ɛ̀, a swoŋ a mbo bo mə, “Mə̀ swòŋ a mbo bù tsiꞌì ànnù nɨ̂ŋkoŋ mə ŋ̀kwìꞌi màŋgyɛ̀ ghû mə à nɨ ŋgàŋàfum aa, à nɨ̌ŋ ŋkabə fàa mûm ŋ̀kòm ǹtsyatə bə̂ bɨ̀tsɨ̀m bìi mə bɨ maꞌà ŋ̀kabə̀ ǹtsàꞌàtə Nwì ghu aà.
44 Ŋ̀loŋ mə bo swatə aa tsiꞌì mûntsirə̀ a nɨ̂ ŋ̀kabə yìi bo luu nɨ yu aa mmaꞌa Nwî ghu, lâ màŋgyɛ̀ ghû mə à nɨ ŋgàŋàfum aa, à kɔ̀ɔ̀ntə aa ŋ̀kabə̀ ǹtsɨ̀m yìi mə à tswe nɨ yu aa mfa, à sɔ̀rətə aa ǹdâ yì.”