21
Luka berii ka naio naliko Pol nalo, aba aboru Yerusalemo
Ana kumemi numituvan nalo ajua vio nei Maelitas, ana nuburu m̃aaja, nubano memedu ga nuboru ea uleule sesa na Kos, ana numon ea vio nene. Viomijeni kavijo, ana kumemi numituvan vio bereio, nubano-o nuboru bereio ea uleule dolu na Rotis, ana numon bereio, viomijeni kavijo, ana nubano bereio, napano nuboru ea bulukomeli na Patara ea tano labo. Ana kenememi uako nei naio ba boru ga ea vio na ga, ana numitabulu nubauro. Ana bogo napano numileal bereio uako dolu tai napano ban yako Vonisia, ana nubavin eaio, ana aburu m̃aaja, ana numitua kenememi m̃arabo bereio. Kumemi nubano ga jibe na ea burum̃ara tinia tei na toru, ana nubitikar ga burum̃ara uleule na Saipras, ana numituvan joa kenememi va mal ga, ana nubano-o ka mia nuvoru ea tanobuku na Siria napano numisidom ka nuvan eaio. Uako nei naio bar togogo nalo ka riva tuvanlo ea bulukomeli na Taia, ana bogo napano nubano nuboru ea vio nene, ana nubauro eaio. Ana nubano numisirav naiagagoano nalo ea vio nei, ana iorou kanio ana numitu kumemi liko bano-o bokar legiano aluo [7]. Ana ea bogo na, nalo amial napano Niununo Lu jiloglog nalo napano mia tum̃abe ka Pol yako Yerusalemo, ana amil banio, tinielo ka averbure naio ka mia naio rivan lie re ka mia naio rivokar vio nei. Mia Pol mijog ea naio, ber p̃eli ga, monoka naio rivan ga, ana iorou kanio, kumemi nuban bereio ea kenememi m̃arabo. Ana ea bogo na, sum̃ano nalo a tire nalo naliko kiritete nalo, amiel kumemi liko nuba tavio ea kanalo bulukomeli, ana amiven kumemi nubatove bereio ea kenememi uako. Ana kumemi nubiniu numinie ea bayono, ana nubolkouo ka kumemi, bisi ana nubanijumememi kalo. Ana nubavin bereio ea kenememi uako, ana nalo aban bereio aba vonuo.
Ana kumemi numituvan vio Taia, ana nuburo nuba ea m̃arkomeli na vio Tolimeas, ana ea vio na nuba nubitavo bija kuruado nalo, numitu kumemilikolo ea ga legiano takurano nei. +Ana kavijo, naruei numituvan vio nei bereio, ana nubinimei nuboru ea bulukomeli na Sisiria, ana ea vio nei naruei, nubauro nuba numitua toro na Lilianiano Vou na Bo nei, Vilip, kunuano, napano naio naruei naio be nalo aluo nei tai napano abitiri bulaglo beamu ka aija im̃auano, nene yako Yerusalemo. Ana Vilip nene, kenerinio vevinio nalo veri aju vonuo, nalo maka asoro vo, ana nalo nei, bogo telabo Atua jom̃a jian iliano banlo, ana nalo aberialio ban tomu nalo. 10 +Ana kumemi numitua vio nei kumemilikolo ka legiano tealo ruei, ana naverialiano tai juvan vio Yutea binimei rove ea vio nei, toro nene siano Akapusi. 11 Ana naio binimei ea kumemi, jidom rila tovorovo tai van Pol, ana bar Pol kiano kulum̃arauo tai, m̃enkar jum̃ano bija jaano kanio, ana berial, berinavo “Niununo Lu berenio berinavo ‘Toro napano kiano kulum̃arauo nei, mia kulo Ju na vio Yerusalemo, mia aiorikario tavukia ga, naruei iorou kanio, ana ala naio rivan ea nalo napano maka ave kulo Ju nalo jum̃alo, napano mia ala searo vanio.’ ” 12 Naruei ea bogoti napano kumemi numijog iliano nei, kumemliko nalo napano aju ea bogo na, nubitig Pol, numisikili ka naio nuberbure ka naio ka maka rivu ka rivan bereio mave yako Yerusalemo.
13 Ana Pol berdop̃e ban kumemi, berinavo “Ee, tomu nalo, kamiu kumitum̃a kumiteg jibe na, mila nemijog jibe ka mia kiaku iviso rivurkokorovio ga. Mia vite nonovio naio bo ga, verenio nalo na vio Yerusalemo adu kiniou notoa yimo na nalakoiano rivior Tubo Yesu siano, nina naio bo ga na, ana verenio sikili ga tibe na rivano-o mia nam̃aro, nina kiniou najaaro ka ga.”
14 Ana kumemi numilavon ka nuver-bure naio tibe na-o mia nuberbure deio ga, ana nuberenio ga, nuberinavo “Bo ga, mia monoka tibe ka ga na Tubo naio jidomio.”
15 Ana kumemi numitu legiano tealo bunu ea vio na Sisiria, naruei iorou kanio, ana numila batitigio kenememi basaro nalo bereio, numituvan vio nei, ana numiel nubavin yako Yerusalemo. 16 Ana na naiagagoano nalo tealo na vio Sisiria ajakisor kumemi bunu ga, ana bogo napano nubinimei nuboru Yerusalemo, ana aburu kumemi nuban ea toro na vio Saipras tai kunuano, ka napano mia nuvitu kumemliko. Toro nene, naio bunu be naiagagoano tai napano be moti, napano nalo amonea Yesu garuei jukamu, a naio siano, Nasono.
Ea vio Yerusalemo, Pol ba mial Yemesi
17 Ana bogoti napano kuruado nalo amial kumemi nubinimei nuboru bereio ea vio Yerusalemo ruei, mia ajaaro toru laka. 18 Naruei numon, viomijeni kavijo ana kumemliko Pol, nubano numaluvo ka Yemesi, ana navurim̃araboiano dolu nalo na nalotuano na vio Yerusalemo bunu nalo aju ea bogo nei. 19 Ana nubanjumememi kalo, naruei Pol mil banlo, naio berial vite nonovio beve terakurano napano Atua milaio ruei, miyotuba ea im̃auano na kanano, nina ea nalo napano maka ave kulo Ju, napano naio jom̃a ba jeliviv ea kanalo vio nalo.
20 Ana bogo napano nalo amijog veriiano na Pol nei kanano, ana mila nalo amijog bo laka, ana amiaia Atua biorio. Mia ka bogo nei, be iliano nalo telabo bunu yako Yerusalemo, napano kar Pol, ana nalo amijikia vite nei, naruei aberii ka Pol, aberinavo “Tavaliki Pol, jau komijikia ruei ka ea vio nei nalo menu tealo napano amonea vonga, nalo abe kulo Ju ga nalo, a jibe kanio napano jau komijikia, tomu nalo na jibe na amijikia atumolu atu sikili laka ea kiado tuboiano moruo nalo. 21 Mia nalo amijogio ruei, ka napano tomu nalo ajum̃a aberveriiso kirivova, aberenio jau kojom̃a koberloglog kiado torogio nalo kirivova napano ajua buruvenuo dolu laka yako. Aber jau kojo koberloglog searialo, kober bo ka atuvan tuboiano na Mosis kiano vija kiado bajago moruo nalo, a bo laka ka ala re bunu pakuveu ea kenerilo nalo. 22 ?Ana mia kito rala vaio naruei, bior iliano nalo nei amila nalo tiniel jerso m̃ele ruei? Ana vonganei, mia vesiou re, ana mia monoka ajog bunu ka jau kobinimei kojoa vio nei ruei. 23 Mia bo ga, jau kala ga tibe ka napano kumemi nuverenio ka jau, bior numileal m̃arabo tai ruei napano mia jau komijikia kala ka mia koue bulag kialo tiniemimiano nei. Mia monoka kala tibe na: ea vio nei, be kenememi tomu nalo ver napano beamu, nalo amila verikariano na jikili tai ban Atua, aberenio mia aveli ka vite tealo nalo rivano-o rivokar bogo na jibe nei. 24 Ana beni, naio be kanalo bogo ka monoka avan ea Atua Kunuano Lu, ka ala vite nalo ea tivelinio na kanalo verikariano nei, jibe ka volkouano nalo, bija ijaiano na meravo, a vite nalo na jibe nei ka rila ana amijikia avuronbijiilo bereio. Ana numial nuber bo ka verenio jau bunu kavan rivijalo, jau kava koto vijalo ea bogo napano ala vite nalo nei, ana vite reraio ga nalo napano monoka avulu ea bogo nei, bo bunu ka verenio jau ga kovitiilo. Ana verenio kala tibe na, ana mia tomu nalo aial ka jau kobe toro tai napano kojo kajaaro ga ea tuboiano na Mosis kiano bija bajago nene nalo kia ga, ana mia ajikia iliano napano amijogio, napano beriiso, naio maka rive riano ga. 25 +Ana ea tivelinio na nalo napano maka ave kulo Ju, napano nalo amonea ruei, kito roberii vite nei nua ruei, ana kiado iliano napano roberenio nanua ruei, ana kumemi nubivitauia ea mosi tai ba banilo rui. Kumemi nuberial banlo, nuber monoka nalo aveli ka sunbue nalo napano kulo dolu nalo amila sida kanio ban kanalo tavoru nalo ruei, a monoka asen re burukija, a asen re sunbue na temeul nalo napano sano ja maka riou kon vo, a mia monoka ala re bajago nalo napano bova, jibe kanio siakiano, p̃eli na siakaiano.”
26 Naruei Pol ba mila jibe ka napano nalo aberenio, napano ea legiano dolu, ana naio buru nalo veri neibano, ba mila ijaiano na meravo nalikolo, a ba joomo ea Atua Kunuano Lu bunu bijalo, ka rijogio verenio kanalo verikariano naio riva rivokar legiano ve vio, ana monoka asian kanalo ijaiano nalo veve terakurano ka verikariano nei ea legiano vaio. Ana aberenio legiano ve aluo [7] rivar laka, ana mia atikar ka ala vite nalo nene.
Abokar Pol jo joomo ea Atua kiano Yimo Lu
27 Ana ea bogo nei, kulo Ju tealo aju joomo ea Atua Kunuano Lu napano ajumolu ea tanobuku na vio Esia, ana abinimei, ninei ea vio nalo napano Pol jeliviv ea beamu ruei. Ana bogo napano bogoti aluo [7] na verikariano na Pol nalo kialo vaataro ga ka riviniu, ana kulo Ju nalo neibano amial napano ka Pol jo joomo ea Atua Kunuano Lu. Ana nalo amila burum̃ara m̃aduano, aba abokar Pol, ana ajukunu niegeniege naio ban tomu nalo, 28 amiaga ealo, aberinavo “!Ai, kamiu kulo Israel nalo, kuvijai kumemi ka toro nei! !Toro nei naruei naio ban ea vio nonovio, ana jom̃a berii niegeniege kito kulo Ju nalo, napano robe Atua kiano kulo lu nalo, a naio jom̃a berloglog niegeniege tomu nalo ber kiado tuboiano bija kiado Yimo Lu nei, maka ave titenia. A kumemi numijikia bunu ka naio buru bena tomu nalo tealo napano maka ave kulo Ju nalo, abinimei jouro ea tanobuku lu na Yimo Lu nei. !Naio binimei mila lelan tolu na Yimo Lu nei, bo ka kito rala titai ka naio!” 29 +Nalo aber jibe nei, aberinavo Pol buru toro tai napano maka rive toro Ju binimei jouro ea tanobuku lu, bior napano amial Pol tavio ea m̃arabo ka napano naio miel naljuo Trovimas nei na vio Eveso, napano naio maka rive toro Ju, ana nalo aberiam̃a Pol buru naio ba joomo.
30 Ana nalo ajum̃a amila jibe na joomo ea Yimo Lu, ana m̃aduano nene naio ban ea vio nonovio nalo nei ea bulukomeli bunu, ana milaio ana tomu dolu nalo ajikiti abinimei. Abinimei naruei abokakar niegeniege ga Pol, ana aburu naio ba tavio ea Yimo Lu nei, ana bogo napano aba tavio kario, ana kulo lu nalo ajetavoko vatitig m̃aratavo na tortoru nene nalo. 31 Naruei bogo napano ajum̃a aburu Pol ban ka ajidom ka auebinio rim̃aro, ana iliano binimei bokar toro na toru na kulo na mira nalo na vio Romo napano aju yako Yerusalemo, berinavo burum̃ara mira judolu ga mijian yako. 32 Ana toro na toru nene jumolu vaarakurano, bio kiano tomu nalo, naliko kanalo tomu na mira nalo, ana nalo ajikiti abatove ea vio napano ajum̃a amila burum̃ara m̃aduano nei eaio. Ana bogo napano tomu nalo amial toro na toru na mira nei binimei bokar vio nei, ana ajuvan Pol, maka bunu atukuio. 33 Ana toro na toru nene binimei, mil ban kiano tomu nalo, berinavo ava avokar Pol, ana avivikar jum̃ano tivelinio rivan ea nalo tai a tivelinio ea dolu tai ka marimieni. Naruei naio bika denlo, berinavo “?Ana toro nei naio be kei? ?A naio mila venia ka kamiu?”
34 Ana tomu nalo telabo ajum̃a amiaga kokovio toru laka, tealo aber jibe nei, tealo aber jibe na, banbano-o mia toro na toru nei naio maka bunu rijikia rijoglubar iliano tai leleio ea tivelinio na vaio napano ajum̃a amilaio, naruei naio miila kiano tomu nalo berinavo avuru Pol rivan bereio ea kanalo burusio.
35 Ana bogo napano ajum̃a aban ea m̃arabo sesa tai, ana m̃arabo nene naio bujo ga ka tomu nalo napano ajum̃a tinielo ka ajidom atuku Pol kia ga vo. Naruei tomu na mira nalo aburu ga Pol bano, 36 ana taara na tomu nalo aju iorou kanio abinimei, ajum̃a abiovio kanio aberinavo “!Kuvuebin toro kirivova na a! !Kuvuebin ga naio rim̃aro!”
37 Ana nalo ajum̃a abano, mia vaataro ga ka amei avokar m̃aratavo na ka mia ava jouro ea burusio na tomu na mira nalo nei, ana Pol bika den kanalo toro na toru, berinavo “Novika denso, kajamo ka kiniou nevika titai denso vo.”
Ana toro na toru nei naio miilo ka Pol mil jel Krik banio, naio berinavo “!A, jau komijikia ga komil jelea Krik! 38 ?Jibe na, kiniou nejidom neverii jau kobe toro Ijivi nanua maka vesiou ga ana milavon ka rila baravo, ana naio buru bulag tomu nalo menu veri [4,000] aban ea kanano taara na m̃a amuemue tomu nalo, mia nalo aburo abano ajuluku ea vio yauo? ?Jau naruei jau kobe toro nene, a?”
39 Naruei Pol berdop̃eio, berinavo “Ee, makanio, kiniou nebe toro Ju ga tai memedu nei, mia kiniou nemijikia nemil jel ea Krik, bior nebe toro na burum̃ara bulukomeli na vio Tarsis, ea tanobuku na vio Silisia. Tenene na kiniou nejidom nevika denso ka jau kajamo ka kiniou ka neil kija rivan tiniobi nalo na beamu vo.” 40 Naruei toro na toru nei naio mijamo, ana Pol jumolu ju mave, ana buk jum̃ano ber amelumu, ana abinimei amelumu batitig bo. Ana naio mil banlo, mil jel ea kulo Ju nalo kialo iliano ga memedu.
+ 21:8 Im̃auo 6:5, 8:5 + 21:10 Im̃auo 11:28 + 21:25 Im̃auo 15:29 + 21:29 Im̃auo 20:4