10
Yesu kiano naiagagoano nalo
Mak 3:13-19; Luka 6:12-16
1 Naruei Yesu bio kiano naiagagoano duelimo ba juo [12] ka amei aialio. Nalo abinimei, ana naio mil batitig banlo, bisi na mije moroano banlo ka mia amijikia atitig bulag niununo va den tomu nalo, a ka amijikia aieliel ka tomu nalo napano m̃a amie ka mieiano dedade nalo bunu.
2 Atevi nalo sialo nalo nei:
nana jukamu, Saimon, napano abio ka Pitere, napano naio be kialo toro na toru,
a Adru, napano Pitere kuruano;
Yemesi naio kuruano Jone, napano Sepeti kenerinio nalo;
3 Vilip;
Bartolomio;
Tomas;
kiniou Mataiu, napano nebe toro na var bijii takis;
Yemesi napano Alveas kenerinio;
Tateas;
4 Saimon, napano naio mila poletik m̃ele laka ka jidom rijil bulagio kulo Romo nalo;
a Jutas na vio Kariot, napano mia iorou kanio ana naio jiveluku ka Yesu ban kulo va nalo.
Yesu miila bulag kiano atevi nalo
Mak 6:7-13; Luka 9:1-6
5 Mia Yesu naio mil batitig ban nalo duelimo ba juo [12] nei, karina naio miila bulaglo abano. Ilivatitigiano napano naio berii kalo, nainei, naio berinavo “Mia kamiu kuvan ea re nalo napano maka ave kulo Ju nalo, a kamiu kuvan ea re m̃arkomeli nalo na vio Sameria vo.
6 Kamiu kuvan rivior ga nunu nalo na vio Israel napano amilaluv m̃arabo.
7 Mia ver bogo napano kamiu kuvan ka nalo na, mia kamiu monokanio kuvioliolu, kuverinavo ‘!Vonganei be bogo na mia Atua kiano navenatuboiano naio jo binimei ea kito!’
8 Mia monokanio kamiu kuvieliel ka namieiano nalo, a kamiu kuvurumeulia tomu nalo napano am̃arm̃aro ameul bereio. Kamiu kuvilarur nalo napano burumieni milalo, niabelo ameravo bereio, a kamiu monokanio kuvititig bulag niadu nalo ea tomu nalo. Im̃auano nalo na, mia kamiu kuvim̃au kanio ea moroano tai napano kamiu kumijev kurano ka ga, ana mo mia kamiu monokanio kuvisian kurano ka ga bereio van tomu nalo.
9 Mia kamiu kuvar re kenemiu puruveru tai vija kamiu ea kenemiu siveu nalo,
10 kamiu kuvar re kenemiu basaro tai napano m̃a kumison kenemiu kuluniabemiu dolu nalo vija kulubue na jaamiu dolu bunu ban eaio, a kuvar re kenemiu iesi na abanio vija kamiu kuvano. Tomu nalo napano m̃a amila im̃auano novo jibe ka kamiu, mia tomu nalo napano nalo nei amim̃au kanalo, monokanio mia nalo avitikar vatitiglo.”
11 Ana Yesu berii bunu, berinavo “Bogo napano verenio kamiu kuva kuvoru ea m̃arkomeli tai, mia monokanio kamiu kuvisirag toro tai napano naio jaaro ka rivurukar kamiu ka kuvitua kunuano, ana mo kuvitu vija naio rivano-o rivokar bogo napano mia kamiu kuvituvan m̃arkomeli nene bereio.
12 Avena verenio bogo na kamiu kuvan kuvitu vija m̃aratavo na toro nei kiano, monokanio kamiu kuvan jumemiu kamliko, kuver kalo, kuver ‘Tum̃aro to vija kamiu.’
13 Avena verenio m̃aratavo nei avijuku rivu ka kamiu, mia kenemiu tum̃aro napano kamiu kuber kanio mia naio to vijalo, mia ver avijuku rivu re van kamiu, mia tum̃aro nei rimei bereio vija kamiu.
14 Mia ver tomu tai ailkue ka avurukar kamiu ea kunualo, mia ver ailkue ka aiagago ka kamiu, mia kamiu kuvituvan m̃aratavo nene p̃elina m̃arkomeli nene to. Mia bogo na kamiu kuvituvan vio nene, ana mo kuvijuba kon yevi ea jaamiu, tibe ka kenemiu iliano na jikili tai banlo ka mia avokar vironiano tai napano memedu ga ka kialo bajago va nalo.
15 Riano kiniou neber batitig ban kamiu, mia sikili lie vo van nalo na ea bogo na tibureiano, tovulu bogo napano Atua naio jiibure kulo Sotomo bija kulo Komora nalo nanua beamu.”
Mia tomu nalo ajil Yesu kiano naiagagoano nalo
Mak 13:9-13; Luka 21:12-17
16 Mia Yesu naio berii kalo, berinavo “Kamiu kuvisidomii vatitig rivu. Kiniou nemiila bulag kamiu ka kuvano, mia kamiu kuvano jumemiu yauo ga tibe na, napano kuvitibe ka nunu nalo napano aju iviso ka kuli deden nalo. Tibe na, monokanio kamiu kuve masou rivu, a monokanio kamiu kumelumu vatitig rivu.
17 Bo ka mia kamiu kuvitikar vatitig kamiu rivu, bior mia tomu nalo avuru kamiu kuvan ea komeli a ea kialo yimo na volkouano ka ail van kamiu, ana na mia atibure kamiu a mia avitiv kamiu.
18 Mia avuru kamiu kuva kuvitumolu kuvitu kamu ea tomu na tortoru nalo na buruvenuo miralo, kar ga kamiu kube kiaku naiagagoano nalo, mia ka bogo nene mia kamiu kumijikia kuverial kenemiu moneano na ea kiniou kamu ea nalo na miralo, a kamu ka nalo na maka amonea Atua miralo.
19 Mia ka bogo na nalo amei avuru kamiu, bo ka mia niukniuku rivie re kamiu m̃ele, kuver ‘?Mia neil tum̃abe, a never venia vanlo?’ bior mia Niununo Lu naio sian iliano van kamiu ka mia kuverialio, rimemedu ka bogo na iliano.
20 Ana bogo napano kamiu kuvil, mia ve re kenemiu iliano, mia ve Karamemiu kiano Niununo na naio mil ea kamiu.
21 “Ea bogokouo na, mia toro mijikia rijamo ka kulo va dolu nalo amei avurular kuruano kar garuei, p̃elina kenerinio kar garuei, ka mia auebinvinlo am̃arm̃aro, nina bior ka napano nalo amonmonea kiniou. Mia kiritete nalo bunu amijikia atumolu, ka averial karam̃alo kenielo nalo napano amonmonea kiniou, ka mia am̃arm̃aro tibe na bunu.
22 Naruei mia tomu nalo tiniel tii re kamiu, mia atup̃e kenemiu iliano ka kamiu napano siaku jua kamiu, mia ver toro napano riviekouo dam̃ariga rivano-o rivokar bogokouo nei ribisi, mia Atua rilarur naio.
23 Bogo na ver tomu nalo ala baravo ka kamiu ea komeli tai, mia kamiu kuvuro kuvan ea nana lie kanio, mia verenio nalo ala baravo ka kamiu ea vio na, monokanio kamiu kuvuro bereio. Riano kiniou neber ka kamiu, mia kenemiu im̃auano riviniu re vo ea m̃arkomeli nalo nonovio na vio Israel nei vo, mia kiniou Kulorinio Kenerinio, nemei bereio.”
24 Mia Yesu berenio “Naiagagoano, naio maka rijikia to loa kiano naverloglogiano, mia toro na im̃auano, naio maka rijikia to loa kiano tubo. Tibe na, mia kamiu monokanio kuvisidomii re kuver mia sikili re van kito bogo tai,
25 bior bajago na jikili napano mia ala ka naverloglogiano, mia ala ka naiagagoano bunu, a vite kouo napano m̃a tubo rivokario, mia kiano toro monokanio rivokario bunu. Jibe ka tomu nalo abio niegeniege kiniou, napano kiniou nabe tobu ka kiaku m̃aratavo, aberinavo kiniou nebe Belsabel, napano nina be sio na tubo na sim̃aro nalo kialo, mia amijikia avio niegeniege kamiu rivova lie vo, kamiu napano kube kiaku m̃aratavo nalo.”
Yesu kiano naiagagoano nalo maka ajikia amerou ka tomu
Luka 12:2-7
26 Ana Yesu berinavo “Bior mia ail rivova ka kamiu tibe ka ga na amil bova ka kiniou, mia kamiu kumerou re kalo. Vite va nonovio na tomu nalo ajum̃a amila luklukuaio, p̃elina aber vavanio, mia amalmaluvo amei medave navo, ka tomu nonovio amijikia ajikiaio.
27 A kamiu bunu, vite novo nalo napano nojom̃a neber ka kamiu ea burumelijo, kamiu monoka kuverialio bereio ea miamoiano, a vite nalo nam̃a kiniou nojom̃a nomijuvaluva kanio ea burutiliniemiu ga, monokanio kamiu kum̃adu ka bereio ea tomu nalo miralo, ka tomu nalo aviniu amijikia ajogio.
28 “Kamiu kumerou re ka nalo na amijikia auetam̃aria mokotenemiu, bior napano nalo maka ajikia auetam̃aria niunumiu, mia monokanio kamiu kumerou ka ga Atua, napano naio mijikia rila lelan mokotenemiu vija niunumiu ea vio na jogvaiano.
29 Kuvialio, menu nalo napano sialo kirijako, nalo miroano laka, aju janea vio, mia ap̃iliṽili kanio puruveru telisu ga ka juo, mia ver nalo tai rijoru ea borotano, Karamemiu naio rijikiaio.
30 A vijumiu nalo na pariparimiu nalo, nalo miroano laka bunu, mia Atua bulukuio nonovio abeve terakurano, naio mijikialo.
31 Naruei, kamiu maka kuvijikia kumerou m̃ele, bior naio mial kamiu kubo loa kirijako nalo nei, mia naio rivitikar vatitig kamiu ka vite nonovio nalo ea kenemiu meuliano nalo.”
Toro napano berial ka naio be Yesu kiano
Luka 12:8-9
32 Ana Yesu berinavo “Toro napano riverial ea tomu nalo miralo, riverinavo naio be kiaku toro tai, toro na, mia kiniou bunu neverial ea Teta na joa vio mave mirano never toro na naio be kiaku.
33 Mia toro napano naio riverial naio ea tomu nalo miralo riverinavo naio maka ve kanaku, mia kiniou bunu neverial naio kamu ea Teta na joa vio mave neverinavo naio maka ve kanaku.”
Yesu be burupati ka tup̃eiano
Luka 12:51-53
34 Ana Yesu berinavo “Kamiu kuvisidomii re kuver kiniou nebinimei ka nala burum̃ara tum̃aro ve toru toa vio yetemeriba nei. Makanio, mia kiniou maka nemei ka nodu tum̃aro toaio, mia kiniou nebinimei bija iobogu na mira tai, napano mia tomu nalo ala baravo a ala mira rivior kiniou.
35 Mia kiniou nebinimei ka nala m̃eaku nalo atup̃e karam̃alo nalo, a merevono nalo atup̃e kenielo nalo, a tira m̃eaku nalo napano ajoro vonga, mia atup̃e kenielo simemi nalo.
36 Mia nalo nam̃a tiniel mimi toru julaka ka kiaku naiagagoano nalo, nina maka ve kulo dolu nalo, mia nalo na abe kialo m̃aratavo ga nalo.”
Yesu jo jukamu garuei ea kiano naiagagoano nalo kialo meuliano
Luka 14:26-27
37 Ana na Yesu naio berinavo “Verenio toro tai na naio jidom kenieno toru laka, p̃elina karam̃ano, p̃elina kenerinio, tuvulu napano naio jidom kiniou, toro na naio maka rijikia rimei rive kiaku naiagagoano.
38 Mo verenio toro tai rudu re kiano m̃akolkolo, ka takisor kiniou, tibe ka napano naio maka rijamo ka naio ka rijog rivova kar kiniou, toro na maka rijikia rimei rive kanaku naiagagoano.
39 Verenio toro tai tom̃a sidom m̃elea kiano meuliano, toro na mia rilaluvu kiano meuliano. Mia verenio kiaku naiagagoano tai rilaluvu kiano meuliano bior naio be kiaku, mia naio mijikia rivokar meuliano napano maka rijikia ribisi.”
Nalo napano avitikar vatitig naiagagoano nalo, mia ajev kialo mauo nene
Mak 9:41
40 Ana na Yesu berenio, berinavo “Verenio toro tai rivuru kamiu kuva joomo ea kunuano, nina jibe ka ga napano naio buru kiniou ga naba joomo ea kunuano. A verenio toro tai rivuru kiniou nava joomo ea kunuano, nina jibe ka ga napano buru naio napano miila kiniou nebinimei, naio ba joomo ea kunuano.
41 A verenio toro tai rivuru naverialiano tai p̃elina toro na memedu tai tibe na rivan ea kunuano, bior naio mijikia ka toro nei naio be toro lu tai na Atua kiano im̃auano, mia naio rivokar mauo na ga napano mia Atua rivar van kiano tomu na tortoru nalo nei.
42 Kiniou neber vatitig ban kamiu, ka verenio toro tai rije baja na uei menini ga van kanaku naiagagoano tai, napano naio maka sidomii river naiagagoano na naio be toro na toru tai, p̃elina naio be toro kurano ga, mia toro nene rijev kiano mauo tai rivior vite novo napano naio milaio ban kanaku toro neibano.”