Dónbeenì páaníi fĩnle vũahṹ Maaki 1

Le Dónbeenì bín-tente vũahṹ na ó o

Maaki

túara

Vũahṹ túaró ɲúhṹ

O Maaki hĩ́a wee bè là a Piɛre là a Poole, á wee séení ɓa le Dónbeenì tonló yi (Bè-wénia 13.5; Koloosisa 4.10; Piɛre nín-yání 5.13). O Maaki vũahṹ wee zéení le o Yeesu lé le Dónbeenì Za na yú ho pànká mu bìo ɓúenɓúen wán (Maaki 1.1; 15.39).

Bìo ó o Zãn na hĩ́a wee bátízé ɓa nùpua á ɓuara ɓueé wíokaaráa ho wɔ̃hṹ ká là a Yeesu, lé bṹn ó o Maaki nín-yání túara mí vũahṹ yi. O mún zéenía bìo ó o Yeesu ɓuara ɓueé bátízéraráa o Zãn cɔ̃́n làa bìo ó o Satãni khàráa wo lońna bìo (Maaki 1.1-13).

Bìo ó o Yeesu von lè mí nì-kenínia, làa bìo ó o wó, bṹn ɓúenɓúen ó o Maaki túara mí vũahṹ yi (Maaki 1.14–10.52).

O Yeesu fèra bía bìo va á wé o yi ho Zeruzalɛɛmu yi á nɔn mí nì-kenínia yi. Ká ɓa màhã́ yí zũńna a bíonì mu kúará (Maaki 8.31; 9.30-32; 10.32-34).

Pã̀ahṹ na ó o Yeesu wee zo ho Zeruzalɛɛmu yi, á ɓa zã̀amáa dó ho cùkú beenì wo yi. Ká ɓa *zúifùwa ya-díwá bán pã́ a bìo (Maaki 11–13). O Maaki vũahṹ véeníi, ó o zéenía o Yeesu húmú là a vèeró bìo (Maaki 14–16).

Le Dónbeenì tonkaa o Zãn Batiisi

(Matiye 3.1-12; Luki 3.1-9, 15-17; Zãn 1.19-28)

1 Dìo kà lé le bín-tente, dìo wee zéení le Dónbeenì Za Yeesu *Krista bìo ɲúhṹ ɓúɛɛníi 2 làa bìo le Dónbeenì bía mí ɲi-cúa fɛɛro *Ezayii vũahṹ yi:

«Ĩ ì tonka ĩ tonkaro

o ò dí ũ yahó á ɓueé wíoka ũ wɔ̃hṹ.*

3 Nìi ɓúi wee bío pɔ̃́npɔ̃́n le dùure yi kà síi:

‹Mi wíoka ho wɔ̃hṹ ká a Ɲúhṹso ò ɓuen.

Mi muin ho wɔ̃hṹ na o ò bè.†›»

4 Á lé bṹn mu ɓɛ̀n wóráa. O nìi ɓúi na ɓa le Zãn hĩ́a wi le dùure yi, á bìo kà lé bìo ó o wee bue: «Mi ɓuen à ĩ bátízé mia, lé bṹn á à zéení le mi khú mu bè-kora wéró yi, á bò le Dónbeenì yi, á le è sɛ́n mi bè-kora á à día.» 5 Ho Zudee kɔ̃hṹ nùpua lè ho Zeruzalɛɛmu lóhósa ɓúenɓúen wee lé ɓuen o cɔ̃́n. Ɓa wee zéení mí bè-kora ɓa nùpua yahó, ò o Zãn bátízé ɓa ho Zurudɛ̃n muhṹ yi. 6 O Zãn dà-zĩ́nii tã́ là a cón-ɲúmúkũ̀ varà, á ku-cɛɛ̀níi wó lè ho sãahṹ. O bè-dínii lé ɓa hawà lè hã sò-kĩa sòró. 7 Bìo kà lé bìo ó o hĩ́a wee bue na ɓa zã̀amáa yi: «Nùpue ɓúi wi ĩ mɔ́n wà a ɓuen, wón po mi. Ĩ yàá yí ko là a nakãa tɛnló hùúu. 8 Ĩnɛ́n bátízéra mia lè mu ɲumu yi, ká arɛ́n wón khíi bátízé mia lè le Dónbeenì Hácírí.»

O Yeesu bátɛ́ɛ̀mù là a kúará lénló bìo

(Matiye 3.13-17; 4.1-11; Luki 3.21-22; 4.1-13)

9 O Yeesu wã́a ló ho Kalilee kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Nazarɛɛte yi á van o Zãn cɔ̃́n, á wón bátízéra a ho Zurudɛ̃n muhṹ yi. 10 O Yeesu zoo léeníi mu ɲumu yi, ó o mɔn ho wáayi à ho ɲii hɛ́ra lè mí pànká, á le Dónbeenì Hácírí lion lòn háponi o wán. 11 Á mu tãmu ɓúi sã ɲá ho wáayi, á bía: «Fo lé ĩ Za na á ĩ bò ĩ tàká wán, ũ bìo sĩ miì.»

12 Bṹn mɔ́n á le Dónbeenì Hácírí dɛ̀ɛnía ɲàana a vannáa le dùure yi. 13 O wó hã wizooní ɓúará-ɲun bĩ́n. Lé hón pã̀ahṹ so ɓúenɓúen ó o Satãni khà a yi lońna. O kɛra ɓa naɲuwà tĩ́ahṹ bĩ́n á bìo ó o màkóo wi yi, á ho wáayi tonkarowà wee wé na a yi.

O Yeesu von ɓa ce-pawà nùwã náa

(Matiye 4.12-22; Luki 4.14-15; 5.1-11)

14 O Zãn déró ho kàsó yi mɔ́n, ó o Yeesu wà van ho Kalilee kɔ̃hṹ á vaá wee bue le Dónbeenì bín-tente na ɓa nùpua yi. 15 O wee bío na ɓa yi: «Ho pã̀ahṹ ɲii tun, le *Dónbeenì bɛ́ɛnì ɓueé ɓó. Mi khí mu bè-kora wéró yi à bè le Dónbeenì yi, à mi tà le bín-tente bìo.»

16 Bìo ó o Yeesu hĩ́a bã́ ho Kalilee vũ-beenì ɲii wà, ó o vaá mɔn ɓa ce-pawà nùwã ɲun. Ɓa lé o Simɔn lè mín za Ãndere. Ɓa wee yénní mí zùán dé mu ɲumu yi. 17 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Mi ɓuee bè miì, á ĩ wé á ɓa nùpua lé bìa mi wé è yí á à ɓua à ɓuennáa ĩ cɔ̃́n làa bìo mi wee paráa ɓa cewà bìo síi.» 18 Á ɓa dɛ̀ɛnía kúaará mi zùánwà à ɓa bò là a Yeesu wà.

19 O Yeesu dá vá van mí yahó, ó o mɔn o nìi ɓúi na ɓa le Zebedee zàwa, o Zaaki lè mín za Zãn à ɓa wi mí woohṹ yi wee wíoka mí zùánwà. 20 Ó o Yeesu dɛ̀ɛnía von ɓa, á ɓa ló día mín maá Zebedee lè ɓa ton-sáwá ho woohṹ yi, à ɓa bò là a Yeesu wà.

O nìi na ó o cĩ́ná wee beé lò

(Luki 4.31-37)

21 O Yeesu lè mí nì-kenínia wà van ho *Kapɛɛnayuumu lóhó yi. Ɓa *zúifùwa vũńló wizonle na ɓa le *Sabaa zoǹ ó o zon ɓa kàránló zĩi yi, á zoó wee kàrán ɓa. 22 Á bìa ɲá a bíoní wó coon làa sòobɛ́ɛ. Lé bìo ó o yí kàránna ɓa nùpua lè ho *làndá bìo zéenílowa bìo síi. Orɛ́n wó mu lè ho pànká na le Dónbeenì nɔn wo yi.

23 Mu pã̀ahṹ mí bɛɛre yi, à bṹn ò o nìi ɓúi na ó o cĩ́ná wi yi ɓueé zon ɓa zúifùwa kàránló zĩi yi, á bía pɔ̃́npɔ̃́n: 24 «Nazarɛɛte nìi Yeesu! Lée webio á ũ wà ɓueé cà wa cɔ̃́n hen? Fo ɓuara wa yáaró bìo yi lée? Ɓa le ĩ yí zũ fo le? Ũnɛ́n lé yìa lé le Dónbeenì nùpue na le tonkaa.» 25 Ó o Yeesu nàmakaa wo yi: «Wé tɛ́tɛ́. Lé o nìi mu yi lònbìo.» 26 Ó o cĩ́ná zɛ̀kɛ́ra a nìi lè ho pànká, ò o ló a yi ká a wãamaa pɔ̃́npɔ̃́n. 27 Á ɓa nùpua wó coon dàkhĩína, fúaa ɓa wee bío mín yi: «Éee! Bìo kà lée webio? Ho lée kàránló fĩnle na pànká wi. Hàrí ɓa cĩ́náwa ó o nùpue mu wee na le ɲii yi, à ɓa wé bìo ó o wi à ɓa wé.» 28 Ó o Yeesu yèni dɛ̀ɛnía ló fùafùa ho Kalilee kɔ̃hṹ ɓúenɓúen yi.

O Yeesu wɛɛ́ra ɓa vánvárowà cɛ̀rɛ̀ɛ

(Matiye 8.14-17; Luki 4.38-41)

29 Bṹn mɔ́n ó o Yeesu ló ɓa *zúifùwa kàránló zĩi á bò mín là a Zaaki là a Zãn á térénna van o Simɔn là a Ãndere ɓàn zĩi. 30 Mu wó ò o Simɔn ɓàn hio hã́a wi le dãmu dɛ̀ɛ yi, lé bìo le tɛ̀ɛnì wee zɛ̀ɛ́ wo. O Yeesu ɓuee dɛ̃ɛníi á ɓa bía a bìo làa wo. 31 Ó o Yeesu vá vaá dĩ̀n o ɲúhṹ yi, ò o lií fù a níi yi hóonía làa wo, á le tɛ̀ɛnì khĩína ó o dɛ̀ɛnía hĩ́nɔn nɔn ho dĩ́nló ɓa yi. 32 Le wii zoró mɔ́n, ho tá yuuní,‡ á ɓa nùpua ɓuan mi vánvárowà làa bìa ɓa cĩ́náwa wi yi ɓúenɓúen ɓuararáa o Yeesu cɔ̃́n. 33 Ho lóhó nìpomu ɓúenɓúen ló ɓueé kúaa mín wán le zĩi zũaɲii. 34 O Yeesu wɛɛ́ra ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ na mu vã́mú lè mi sìíwà lá wee beé lò, á mún ɲɔn ɓa cĩ́náwa cɛ̀rɛ̀ɛ léra bìa ɓa wi yi. O yí máa día à ɓa cĩ́náwa mu bío, lé bìo ɓa zũ a sìí.

(Luki 4.42-44)

35 Mu tá na lée tɔ̃n yìnbíi bùirìi, ká ho tá ka yùiíi, ó o Yeesu hĩ́nɔn le zĩi yi, á wà ló ho lóhó mɔ́n le lùe ɓúi na á nùpue mía yi, á lée wee fìo le Dónbeenì yi bĩ́n. 36 Ó o Simɔn lè mi ninzàwa ló lée wee cà a. 37 Bìo ɓa vaá yú a, á ɓa bía nɔn wo yi: «Loń, ɓa nùpua ɓúenɓúen wee cà fo.» 38 Ká a Yeesu màhã́ bía nɔn ɓa yi: «Mi wa lɛ́n va hã lórá na bã́makaa yi. Ĩ mún ko à ĩ vaa bue le bín-tente bĩ́n, lé bìo á bṹn lé ĩ ɓuenló ɲúhṹ.» 39 Ò o wã́a hĩ́nɔn tò ho Kalilee kɔ̃hṹ ɓúenɓúen yi wà, á wee bue le Dónbeenì bíonì na ɓa nùpua yi ɓa *zúifùwa kàránló zĩní yi, á mún wee ɲa ɓa cĩ́náwa lén bìa ɓa wi yi.

O Yeesu wɛɛ́ra a ɓùeré ɓúi

(Matiye 8.1-4; Luki 5.12-16)

40 *Ɓùeré ɓúi wà ɓuara a Yeesu cɔ̃́n, á ɓueé lií fárá mí nɔnkóɲúná wán ò o wee yanka a kà síi: «Fo dà à wɛɛ́ mi ká fo tà.» 41 Ó o nìi màkárí ɓuan o Yeesu yi dàkhĩína. Ó o lií bò mi níi o wán ò o bía nɔn wo yi: «Ĩ tà mu, wã́a wa.» 42 Ó o ɓùeré sãahṹ dɛ̀ɛnía bĩnía se dĩ̀n. 43 Ó o Yeesu le o lɛ́n, ò o henía bìo kà nɔn wo yi: 44 «Háyà. Bìo wó foǹ á ũ yí bío le nùpue ɲí. Ká ũ màhã́ vaa zéení ũten lè le *Dónbeenì yankaro. À ũ mún wé mu hãmu bìo na ó o *Mɔyiize bò le ɓa wé wé mu dã́ní yi, à ɓa ɓúenɓúen zũń ká ũ wan bìo bon.» 45 Ká bìo ó o nìi mu wà ó o wee yényéní bìo wó a yi hã lùa ɓúenɓúen yi. Lé bṹn nɔn ó o Yeesu yí máa tà zo lóhó à nùpue mi, ò o wee khɛ̀n kɛɛní ho donkĩ́ahṹ lùe ɓúi na á nùpue mía yi. Á ɓa nùpua wee lé lùa ɓúenɓúen yi à ɓuen o cɔ̃́n.

* 1:2 Mi loń Malasii vũahṹ 3.1 † 1:3 Mi loń Ezayii vũahṹ 40.3 ‡ 1:32 Ho Sabaa ɲúhṹ wee wé ɓúa ho yèzṹmá zoǹ zĩihṹ à vaa vé ho tíbírí zoǹ le wii zoró pã̀ahṹ. Lé bṹn nɔn á ɓa bíaráa hen le ɓa nùpua pan le wii lii zoró á wee ɓuaráa mí vánvárowà ɓuennáa o Yeesu cɔ̃́n, lé bìo ɓa lá yí dà máa wé mu le wisoni yi ho Sabaa bìo yi.