LUKU
Yã́ pↄ́ kú láɛ bee guuↄ
Luku Yesu baona lápi kɛ̃̀ lá Maaku kɛ̃̀waɛ.
Zãa da'ilɛna yã'oa guu, a ye gbɛ̃́ↄ sↄu àↄ maà wàↄ Yesu dã́ (3.1-20)
Yesu da'ilɛkɛa ń aà yↄ̃ao (3.21-4.13).
Yesu zĩkɛa Galile bùsuu, gu pↄ́ à waasokɛ̀u ↄ̃ à gyãeↄ gbã̀gbã (4.14-9.50).
Yesu wɛ̃́lɛgɛa bↄa za Galile e taa Yelusalɛũ (9.51-19.28). Luku yã́ pↄ́ Maaku i kɛ̃oↄ kɛ̃̀ dasi. A keeↄn kɛ: Sãmali gbɛ̃maa yã́, ↄde sↄũ yã́, nɛ́ pↄ́ sã̀sã yã́, ↄde ń Lazaao yã́.
Yã́ pↄ́ Yesu kɛ̀ Yelusalɛũↄ (19.29-21.38).
Yesu taasikɛa ń aà gaao (22-23).
Lápi midɛkĩi (24) Yesu bↄ̀ gau ↄ̃ à bↄ̀ mↄ̀ a ìwaeↄwa Ɛmausi zɛ́u e àↄ gɛ tái luabɛ.
Luku Yesu ń Zãa Da'ilɛnao ia yã́ bↄↄlɛkɛ̀ gĩaɛ (1-2). Wekĩi a ò lá malaika bↄ̀ mↄ̀ Yesu da Maliamawa ń Zãa Da'ilɛna da Ɛlizabɛtio, ń lá sãdãnaↄ ń saanyãdↄ̃naↄ mↄ̀ kùlɛ Yesuɛo, lá Maliama ń Zakalio Dii sáaukpà mɛ́ Simɛↄ Lua Musude tↄbↄ̀. Yã́ beeↄ guu Luku yã́ gbiaↄ ò kↄ̀ a Yesu seeladekɛkɛa guu: Yesu luakɛ ń aà dɛa Isaili zalala ũo ń lá aà mↄa dṹnia guu dɛ yãzↄ̃ↄ ũ gbɛ̃́piiɛo. Luku ↄ̀lↄwɛ̃ɛ lↄ lá Lua ye nↄ̀sɛdoũdeↄzi ń gbɛ̃́ pↄ́ wà pãkpàńziↄ ń nↄɛↄ ń taasideↄ ń nibↄↄ. Lua Nisĩna yã́ kú we lↄ ń pↄna pↄ́ Yesu baona ì inɛ́o ń Lua táasilɛao ń wabikɛawào.
Luku ì Isailiↄ fɛlɛkaayã bↄↄlɛkɛwɛ̃ɛ wásawasaɛ. Baona láɛ bee kyokɛa guu baade a fↄ̃ gbɛ̃́pii Suabana yã́ dↄ̃u.
1
1 Gbɛ̃́ↄ ↄkpà yã́ pↄ́ kɛ̀ wá guu dau siua lá guu zɛ́zɛwa dasi,
2 lá gbɛ̃́ pↄ́ aa dɛ yã́pi seeladeↄ ń a baokpanaↄ ũ za káauↄ òwɛ̃ɛwa.
3 Tiasa mapi sↄ̃, lá ma wɛtɛ̀ yã́piↄi dodo za a daalɛawa, má è a maa mà kɛ̃nɛ zɛ́zɛ, ma gbɛ̃́ bɛɛɛde Teofili,
4 kɛ́ ǹ e ǹ yã́ pↄ́ wa dànɛ sã́asã dↄ̃.
Malaika dↄaaa Zãa Da'ilɛna ia yã'oa
5 Yude bùsu kí Elodi gↄↄ sa'onae ku, aà tↄ́n Zakali. A ku Abia sa'onaↄ gãli guuɛ. Aà na tↄ́n Ɛlizabɛti. Aalona buiɛ lↄ.
6 An pla ḿpii aa maa Luaɛ. Aaìↄ ku tàaesai, aa Dii ikoyã ń yã́ pↄ́ a dìlɛↄ kũa.
7 Aa nɛ́ vĩo, asa Ɛlizabɛtiá fĩiɛ, mɛ́ an pla ḿpii aa zikũ̀.
8 Gↄↄ pↄ́ sa'oa kà an gãliwa, Zakali mɛ́ lɛ́ Lua gbagba.
9 Lá sa'onapiↄ ì kɛwa, aa likpà, ↄ̃ lí Zakali sɛ̀ aà gɛ́ tulaletikai tɛ́a Dii kpɛ́u.
10 Tulaletikpasagↄↄ bíla kã̀aa kpɛɛlɛ píi, aalɛ wabikɛ.
11 Ɔ̃ Dii malaikae bↄ̀ mↄ̀wà, à zɛ̀ tulaletikatɛakĩi ↄplaai.
12 Kɛ́ Zakali aà è, à bílikɛ̀, vĩa aà kũ̀.
13 Ɔ̃ malaikapi òɛ̀: Ńsu to vĩa n kũo Zakali. Lua n wabikɛa sì, n na Ɛlizabɛti a nɛ'i gↄ̃ɛ ũ, ní tↄ́kpaɛ̀ Zãa.
14 N pↄ a kɛ na, ńyↄ̃ yáalↄ, gbɛ̃́ↄ pↄnakɛ aà ia yã́ musu dasi,
15 asa aↄ dɛ Diiɛ gbɛ̃zↄ̃ↄ ũɛ. A wɛ̃ ge í gbãae mio, Lua Nisĩna aↄ dɛdɛawà za aà da gbɛɛuɛ.
16 A to Isailiↄ zɛ ń Dii ń Luao dasi,
17 a dↄaa Diiɛ ń Lua Nisĩna gbãa pↄ́ Ɛlia vĩ yãao. A to maeↄ lɛdoũkɛ ń ń nɛ́ↄ, a to swã́yãmansaideↄ gbɛ̃maaↄ ↄ̃nↄ sɛ́. A gbɛ̃́ↄ kɛkɛ aaↄ ku sↄu guu Diiɛ.
18 Ɔ̃ Zakali ò malaikapiɛ: Kpelewa má yã́pi sĩana dↄ̃i? Asa maezinan ma ũ, mɛ́ ma na zikũ̀ lↄ.
19 Ɔ̃ malaikapi wèwà à mɛ̀: Mámɛ má Gabliɛli, miↄ zɛa Lua aɛ. Ɔ̃mɛ ma zĩ yã́pi oinɛ, mà baonapi kpanɛ.
20 Ma, n lɛ́na a naalɛ, ńyↄ̃ fↄ̃ yã'oo e yã́pi gɛ kɛò, kɛ́ ni ma yã́ pↄ́ a kɛ a gↄↄwa sio yã́i.
21 Gↄↄ bee sↄ̃ wàlɛ Zakali dã́. Aà gɛ̃gɛ̃a Lua kpɛ́u bↄ̀ ń saɛ.
22 Kɛ́ à bↄ̀, i fↄ̃ yã'òńnↄo, ↄ̃ wa dↄ̃̀ kɛ́ à wɛ́pungu'è Lua kpɛ́uɛ. Lá aà lɛ́na nàalɛ, ↄ̃ àlɛ yã'onɛ́ ń ↄo.
23 Kɛ́ Zakali sa'ogↄↄ lɛ́ kà, ↄ̃ à tà a bɛ.
24 Bee gbɛa aà na Ɛlizabɛti nↄsì, ↄ̃ à azĩa ùlɛ e mↄ sↄo à mɛ̀:
25 Dii kɛ̀, à ma wɛ̃nagwà, à wibↄ̀mɛɛ.
Malaika dↄaaa Yesu ia yã'oa
26 A mↄ soolode guu Lua malaika Gabliɛli zĩ̀ Galile wɛ̃́lɛ pↄ́ wì mɛ Nazalɛti guu.
27 À gɛ̀ nɛnↄɛ lɛ́so pↄ́ aà tↄ́n Maliama kĩ́i. A gↄ̃kpama vĩ Davidi bui ũ, aà tↄ́n Yosɛfu.
28 Kɛ́ malaikapi gɛ̃̀ aà kĩ́i, a òɛ̀: Fↄↄ báaade! Dii kunnↄɛ.
29 Maliama bílikɛ̀ yã́piwa, à làasookɛ̀ à mɛ̀: Fↄ bee mi dɛa ni?
30 Ɔ̃ malaikapi òɛ̀:
Maliama, ńsu to vĩa n kũo,
asa Lua báaadànguɛ.
31 Ma! Ńyↄ̃ nↄsi, ní nɛ'i gↄ̃ɛ ũ,
ní tↄ́kpaɛ̀ Yesu.
32 Aↄ dɛ gbɛ̃zↄ̃ↄ ũ, wàli oɛ̀ Musude Nɛ́.
Dii Lua a aà kpa aà dezi Davidi kpalau,
33 iↄ dɛ Yakↄbu buiↄ kía ũ gↄↄpii,
aà kpala aↄ láaa vĩo.
34 Ɔ̃ Maliama ò malaikapiɛ: Lá mi gↄ̃ɛ dↄ̃ yãao, bee a kɛ kpelewa ni?
35 Malaika wèwà à mɛ̀:
Lua Nisĩna a dinɛ,
Musude gbãa i mↄma.
A yã́i nɛ́ pↄ́ ńyↄ̃ ipi kua aↄ adoa,
wàli oɛ̀ Lua Nɛ́.
36 N daɛ Ɛlizabɛti nɛgↄ̃ɛ nↄsia sↄ̃ a zikũ guu. Nↄɛ pↄ́ wa dìlɛ fĩi ũpi kú ń nↄ̀ mↄ sooloo tia.
37 Asa Lua lí fu yãewao.
38 Ɔ̃ Maliama mɛ̀: Dii zↄ̀blenan ma ũ. Aà kɛmɛɛ lá ń òwa. Ɔ̃ malaikapi aà tò we.
Maliama gɛa Ɛlizabɛti gwai
39 Gↄↄ bee Maliama fɛ̀lɛ gɛ̀ wɛ̃́lɛ pↄ́ kú Yude bùsu gusĩsĩdeu gↄ̃̀ↄ.
40 À gɛ̀ Zakali bɛ, ↄ̃ à fↄkpà Ɛlizabɛtiwa.
41 Kɛ́ Ɛlizabɛti Maliama fↄpi mà, aà nɛ́ vĩ̀vĩ aà gbɛɛ guu, ↄ̃ Lua Nisĩna dɛ̀dɛ Ɛlizabɛtiwa,
42 Ɛlizabɛti wii gbãa lɛ̀ à mɛ̀: Báaaden n ũ dɛ nↄɛ píila. Báaaden nɛ́ pↄ́ kú ń gbɛɛu ũ lↄ.
43 Bↄ́n ma ũ kɛ́ ma Dii da mↄ̀ ma gwaii?
44 Gↄↄ pↄ́ ma swã́lɛ̀ n fↄwa lé, nɛ́ pↄ́ kú ma gbɛɛu vĩ̀vĩ ń pↄnaoɛ.
45 Báaaden n ũ, asa ń sì yã́ pↄ́ Dii ònɛ a kɛ.
46 Ɔ̃ Maliama mɛ̀: Báaaden n ũ, asa
Málɛ Dii tↄbↄ ma sↄ̃ guu,
47 ma nↄ̀sɛ lɛ́ yáalↄ Lua ma Suabanawa,
48 asa à ma yãdà,
mapi aà zↄ̀blena pↄ́ mi ka pↄe ũo.
Za tia e gↄↄpii wàli omɛɛ báaadeɛ,
49 asa Lua Gbãadepi yãzↄ̃ↄkɛ̀mɛɛ.
Aà tↄ́ kua adoa.
50 Ì wɛ̃nadↄ̃ gbɛ̃́ pↄ́ aaì vĩakɛɛↄnɛ e ń buiwa.
51 À a gã̀sĩ pòo à a gbãa ↄ̀lↄnɛ́,
à waladeↄ fã̀aa ń ń làasooↄ.
52 À gbãadeↄ bↄ̀ kpalau,
à táaaↄ kã̀fĩ.
53 À pↄmaaↄ kpà nↄandɛnaↄwa aa kã̀,
à ↄdeↄ gbàɛ ↄgii.
54 À a zↄ̀blena Isailiↄ ĩ̀a,
an yã́ i sãaàguo.
55 À wɛ̃nadↄ̃̀ Ablahaũ ń a buipiↄnɛ
lá à a lɛgbɛ̃̀ wá deziↄnɛwa.
56 Maliama zↄ̃̀lɛ ń Ɛlizabɛtio lán mↄ àaↄ̃wa, ↄ̃ à gbàsa tà a bɛ.
Zãa Da'ilɛna ia
57 Ɛlizabɛti nɛ'igↄↄ kà, ↄ̃ à nɛ'ì gↄ̃ɛ ũ.
58 Kɛ́ aà fã́anideↄ ń aà daɛↄ mà lá Dii wɛ̃nadↄ̃̀ɛ̀, aa pↄnakɛ̀aànↄ.
59 A gↄↄ swaaↄ̃de zĩ́ aa mↄ̀ tↄ̃zↄ̃i nɛ́piɛ, aai aà mae Zakali tↄ́kpaɛ̀,
60 ↄ̃ aà da mɛ̀: Aawo! Wàli oɛ̀ Zãa.
61 Aa òɛ̀: Gbɛ̃e ku n daɛↄ guu, a tↄ́ bee vĩo.
62 Ɔ̃ aa yã'ò aà maeɛ ń ↄo, kɛ́ aa e dↄ̃ lá a ye wà tↄ́kpaɛ̀.
63 Zakalipi pↄ́ pↄ́ á e lákɛ̃wà gbɛ̀a, ↄ̃ a kɛ̃̀wà: Aà tↄ́n Zãa. Yã́pi bↄ̀ ń saɛ ḿpii.
64 Wegↄ̃ↄ aà lɛ́na gòlɛ, à lɛbↄ̀ lɛ́ yã'o, àlɛ Lua sáaukpa.
65 Ɔ̃ vĩa ń fã́anideↄ kũ̀ píi, ↄ̃ Yude bùsu gusĩsĩde gbɛ̃́ↄ lɛ́ yã́pi galikɛ píi.
66 Ɔ̃ gbɛ̃́ pↄ́ aa yã́pi màↄ kũa ń nↄ̀sɛ guu aa mɛ̀: Bↄ́ nɛ́pi aↄ dɛ a ũ ziai? Asa Dii ↄliaaaàziɛ.
67 Lua Nisĩna dɛ̀dɛ aà mae Zakaliwa, ↄ̃ à ãnabikɛkɛ̀ à mɛ̀:
68 Wà Dii Isailiↄ Lua sáaukpa!
À mↄ̀ a gbɛ̃́ↄ bò.
69 À Suaban gbãade bↄ̀wɛ̃ɛ
a zↄ̀blena Davidi bui guu,
70 lá a dà a ãnabiↄnɛ aa ò za ziwa.
71 Aa mɛ̀ a wá sí wá ibɛɛↄwa,
a wá bↄ gbɛ̃́ pↄ́ zawágupiↄ ↄzĩ.
72 Màa à wá deziↄ wɛ̃nagwà,
aà bàa pↄ́ kúńnↄ yã́ i sãaàguo.
73 À lɛgbɛ̃̀ wá dezi Ablahaũɛ
74 à mɛ̀ á wá bↄ wá ibɛɛↄ ↄzĩ,
í wá gba zɛ́ wà zↄbleɛ vĩasai,
75 wá kua iↄ adoaɛ̀ gbɛ̃maaↄ ũ
e wá wɛ̃ni lɛ́u.
76 Mpi sↄ̃ ma nɛ́, wàli onɛ Musude ãnabi,
asa ḿmɛ ńyↄ̃ dↄaa ǹ zɛkɛkɛ Diiɛ.
77 Ńyↄ̃ to aà gbɛ̃́ↄ dↄ̃ lá a ń suaba,
lá a ń duuna kɛ̃́má,
78 kɛ́ wá Lua nↄ̀sɛ sósobi vĩ yã́i.
Bↄa musu a mↄ wá gwai lá gu ì dↄwa,
79 i gupu gbɛ̃́ pↄ́ kú gusiauↄnɛ
ń gbɛ̃́ pↄ́ kú ga lɛ́zĩↄ,
i wá gbá pɛ́lɛ aafia zɛ́u.
80 Nɛ́pi zↄ̃ↄkũ̀ à gↄ̃̀ kã́gbãade ũ. A ku gbáau e gↄↄ pↄ́ à bↄ̀ gupuau Isailiↄwa.