14
Egum firim yay bi emuh Yésu
(Mácie 26.1-5 ; Lík 22.1-3 ; Saaŋ 11.45-53)
Ŋañoe gunah gúuba min gaggan gagu gaa Paak guĉigul, gaamme may gal unaĉ waw wabajut me lévir. Ñer ufan uteŋenaaw ni úᵽajula gúboñ Aláemit bugagu n’gúni n’eŋes bu gujae ekan ni mutuho ró min gujoh Yésu guban n’gumugol. Nihi guoh : « Jamb’ujogalol me no gaggan gagu gutiñe me, jambi gáguo gubaj n’ésuh yay. »
Aare ahu áyu me míĉir matiŋoe ni fuhow Yésu
(Mácie 26.6-13 ; Saaŋ 12.1-8)
No Yésu aamme Betani, ni yaŋ ace áine o háhae ejogene gajaol Simoŋ, ni baj ace aare ánonul dó bugo baamer ni fitiñ. Aare ahumu naogen jibara jateᵽiteᵽ*, dó míĉir muom mátañie ejuh ban músumut ebaj ; nasat butum jibara jauju aban nailo áulen míĉir mamu mala jo ni fuhow Yésu. Ñer guce ni gamat me ni mujogil bireg nihi guogoro : « Ehajen mee míĉir maumu bi wa ? Mújuene munnomeni síralam sammeŋe faŋ, mbiban n’siseni galeh me. » Ban n’gúbaho bi n’aare ahu.
Bare Yésu naagil : « Jihalol. Wa uĉile n’jíniol n’eyogen ? Waf waaro nakanom ! Galeh me, bugo, ᵽan jibajil nánonan ni buru ; nánonan no jimaŋe, jújue jikanil maaro, bare ínje jilelom n’ebaj bi nánonan. Aare ahume, wo náju me, wo nakane ; nálosalilosali enilom bi gafoh gagu gúmbam. Maagen, ínje ilobul yo : ni mof mamu ᵽe, tánotan to Firim fafu Fásum me fujae me evarei, ᵽan may lobi mala wo aare ahume akan me ; mamu ᵽan auno bi nánonan. »
Yudas o n’ennomen Yésu
(Mácie 26.14-16 ; Lík 22.3-6)
10 Ᵽúrto, Yudas Isikariot, aamme ace ni uᵽotoraaw gaamme guñen ni gúuba, najow ak’atoh ufan uteŋenaaw bi ekan Yésu nalo n’guñenil. 11 N’guuttenol n’ésumay ró, ban n’gulob bi esenol síralam. No ᵽúrto me, Yudas náni n’eŋes no jáhor me bi ekan Yésu nalo n’guñenil.
Yésu naboñ guke ecokor Paak yay
(Mácie 26.17-25 ; Lík 22.7-14, 21-23 ; Saaŋ 13.21-30)
12 No funah fafu fítiar faa gaggan gagu gal unaĉ waw wabajut me lévir fiĉih me, fiĉila fo gabbarum gagu gaa Paak yay nihi gúsimeni me, ulagora Yésu n’guogol : « Tay numaŋe iki jucokori fitiñ fafu faa Paak yay ? » 13 Ñer naboñ gúuba ni ulagorol naagil : « Jujow junogen n’ésuh yay. Ᵽan baj ánaine ace atebe jifin jaa mal aemor ni buru ; jilagenol. 14 To najae me enogen, n’juoh ala yaŋ yay : “Afan ahu naage juroreni ni baŋ bay najae me etiñ Paak yay o ni ulagorol.” 15 Ᵽan ñer agganul futoŋ fámah fatiya yaŋ yay facokori wári ban ni fújahor. Dó mbi jucokor me fitiñ fafu bi ni wolal. »
16 Ñer ulagoraaw gaamme gúuba n’gukay, guĉih n’ésuh yay n’gutoh waf waw ᵽe may ti Yésu alobil yo me, min ñer gucokor fitiñ fafu faa Paak yay.
17 No nuĉigal me gállim, Yésu naĉigul dó ni uᵽotoraaw gaamme guñen ni gúuba ró. 18 No guomme ni fitiñ, naagil : « Maagen, ínje ilobul yo : ace ni buru atiñore maa n’ínje ᵽan annomenom. » 19 Ni mujogil bireg n’gunamo erorenol anur-anur guoh : « Injé ᵽiaŋ ? » 20 Naagil : « Ace ni buru jaamme guñen ni gúuba, ahu árure maa manur n’ínje gañenol ni biril banur. 21 Maagen, Añol Arafuhow ban aĉet ti hiĉi me ya ni o. Bare mataño míni ni an ahumu ajaol me ennomen ! Faŋene jáari jamb’abugi ! »
Etiñor Yésu ésola n’uᵽotoraol
(Mácie 26.26-30 ; Lík 22.15-20 ; 1 Korent 11.23-25)
22 Bugo ni fitiñ fafu, Yésu naŋar ganaĉ, násonien go, namusul go aban nagaboril go naagil : « Jiyab jitiñ : úre enilom. » 23 Mbiban naŋar éremuma ; no nasal me Aláemit aban, nasenil yo guremor bugo ᵽooil, 24 aban naagil : « Dáure físimom, físim fafu fáyui me mala bugan gammeŋe bi étugen babuge babu bo Aláemit ajogor me ni bugan bugagu. 25 Maagen, ínje ilobul yo : mat’ibbander iĉoen bíñu bi funah fafu fo nijae me erem ece evugul ni Jávi Aláemit. »
Yésu naah Simoŋ Ᵽier ᵽan ajundenol
(Mácie 26.31-35 ; Lík 22.31-34 ; Saaŋ 13.36-38)
26 No Yésu alob me gurim gaugu aban, n’gúfoñ úfoñ wal esal Aláemit, mbiban n’gúᵽur gujow mbaa firijaŋ fafu fo guvoge me fal uoliv waw. 27 No guĉih me, Yésu naah ulagorol : « Buru ᵽe ᵽan jibbañ búsol sílamom baĉigerul, ti Aláemit alob yo me ni Bahiĉer babu, no naah me : “Ᵽan iteh akoña ahu imuh, ban ubbarum waw ᵽan uvisor uban babu ᵽe.” 28 Bare búsol eiloom ni gaĉet me ᵽan iyabul gayoŋ mbaa Gálile. »
29 Ᵽier naagol : « Hani bugagu ᵽe gubbañe búsol, bare ínje mat’ikan mo. » 30 Ñer Yésu naagol : « Maagen, ínje ilobi yo : n’efuga yauye réro, balama gáin guoh gúutten, ᵽan uoh ñono ñáfaji uffasutom. » 31 Bare Ᵽier naĉimen aah fatiya : « Hani ᵽan iĉet manur n’aw, mat’ímus ioh iffasuti. » Bugo ᵽe n’guyab dó.
Yésu o n’galaw ni firijaŋ fafu fal uoliv waw
(Mácie 26.36-46 ; Lík 22.39-46)
32 Ᵽúrto, Yésu ni ulagorol n’gujow bi tiñ talu to guvoge me Getusemane. No guĉih me, naagil : « Jurobo tale min ᵽan ínje ike galaw. » 33 N’ejaol nájaenum Ᵽier, Saak ni Saaŋ. Ᵽiout, gáholi n’gunonol n’etelenor dó. 34 Naagil : « Gaᵽinor gumugom iki biinumom búguo. Jinamo tale ban jambi júmori me ! »
35 Mbiban natos kan ráli maa, naya gújul aban náñuᵽ iki buulol buya n’ettam min alaw gaa búoh íni me júe kano, tinah tautu n’tíraliol. 36 Nah’aah : « Ᵽaᵽa, aw áju me wáfowaf, nilai ufaren éremuma yauye yaa sílam éraliom ! Bare mánoman níe, jambi wo ínje imaŋ me ukano, bare til wo aw umaŋ me. »
37 Mbiban nábbañul mbal ulagoraaw gúfaji bugagu aĉigul natogil min gúmoe. Ñer naah Ᵽier : « Simoŋ, aw gámori ? Hani enamo jatiito m’bámoit újuut yo ? 38 Jambi júmori, bare jilaw jambi julo ni gabut. Biinum arafuhow nihi bumamaŋ ekan maaro, bare enilol nd’ebaj sembe. »
39 Nabbañ atos ahalil to, aban nanamo nalaw ni gurim gagu ganur gagu. 40 Nabbañ ábbañul aĉigul natogil min gubbañe gúmori ; maagen mamu umoil úliilii nár. Ñer guffasut wa gujaol ébal.
41 No nabbanno me ebbañulol éfatten, naagil : « Juroŋe n’gámori gagu ? Gáelo gom ? Kanoe ban ! Tinah talu tiĉige. Añol Arafuhow nabeni aban ni guñen utilaaw. 42 Jiilo ujaal ! An ahu ajae me ennomenom nalofulo. »
Fujoh fafu faa Yésu
(Mácie 26.47-56 ; Lík 22.47-53 ; Saaŋ 18.3-12)
43 To baenah, o n’elob yay, Yudas, aamme ace ni uᵽotoraaw gaamme guñen ni gúuba, naĉigul. Nájaorul ni fítiman faogene ufoje ni sugol ; kan ufan uteŋenaaw, úᵽajula gúboñ Aláemit bugagu ni ufan ésuh yay guboñulo fo. 44 Yudas aamme n’ennomenol baje wo nalollil waamme : « An ahu o nijae me élloŋ, aĉila ; jujogol ban n’jíjaenumol ni gapoy gaaro. »
45 No naĉih me, nafaen alof Yésu naagol : « Afanom ! » Aban nálloŋol. 46 Ñer bugagu gajaorulo me ni o n’gualen gujogol. 47 Ace ni gaamen to me ni Yésu náñagul gafojeol ni gafon go ateh aroka ahu ala afan uteŋenaaw aᵽirih gannu. 48 Ñer Yésu nábaho mbaa fítiman fafu naagil : « Jujoulo n’ufoje ró ni sugol bi ekelom fujoh ti nihi ní me akana-maarat jikelo fujoh. 49 Gunah émit ᵽe ínje umuen ni buru, no niligene me bugan bugagu ni gávi-Aláemit gagu, ban jujogutom. Bare dó ᵽe min mbi wo Bahiĉer babu bulob me úju ukano. »
50 Ni tinah tautu, ulagoraaw ᵽe n’gujundenol to min gúᵽur gutey gukay. 51 Bare ni baj áᵽur ace asimoe gábil nah’alanol ; gábil gaugu go bare guomme bisimool. N’gualen bi ejogol, 52 bare nahalen gábil gagu min atey akay eraᵽataŋ.
Yésu bújoŋor fujoj fafu fámah fafu
(Mácie 26.57-68 ; Lík 22.54-55, 63-71 ; Saaŋ 18.13-14, 19-24)
53 Ᵽúrto, n’gújaenum Yésu bi n’afan uteŋenaaw ámah ahu, to ufan uteŋenaaw, ufan ésuh yay ni úᵽajula gúboñ Aláemit bugagu nihi guomunor me ᵽe. 54 Ᵽier nah’alagen Yésu ráli bi ró ñáraru fúlumet afan uteŋenaaw ámah ahu. Nak’anamo to upoyaaw guomme náni n’gáumo ni sambun.
55 Ni tinah tautu, ufan uteŋenaaw ni fujoj Esúif yay fámah fafu ᵽoofo n’gunamo eliᵽ bagitener bájue bukan min Yésu amugi. Guliᵽ mee gubajut. 56 Gammeŋe gubije gugiten guya ni o, bare bagiteneril bilet banur. 57 Ni baj guce guilo min gubij gugiten guya ni Yésu guoh : 58 « Juunol aah ᵽan afum gávi-Aláemit gaugu go guñen arafuhow guteᵽ me, ban ni gunah gúfaji ᵽan ateᵽ gace go guñen arafuhow guñumut eteᵽ. » 59 Bare hani bae ni elob yauye, bagiteneril bubbañut bíni banur. 60 Ñer afan uteŋenaaw ámah ahu nailo n’etut fujoj fafu min aroren Yésu aagol : « Mat’úbal wáfowaf ? Uunut sulob se so gulobe maa guya n’aw ? »
61 Bare Yésu naᵽanor butumol, ábalut wáfowaf. Afan uteŋenaaw ámah ahu nabbañ arorenol aagol : « Aw uomme Kirista ahu, Añol Aláemit ásonieni me ? » 62 Yésu naagol : « Ey, aĉila nem. Ban funah fice, ᵽan jujuh Añol Arafuhow min anave ni gárib Aláemit-Sembe, ban ᵽoᵽ ᵽan jujugol áavul ni úpar waw wal émit. » 63 Ñer afan uteŋenaaw ámah ahu naĉaĉ bisimool aĉila faŋaol, aban naah : « Ugitena mul bugay nusoholaale utajenal ? 64 Buru faŋaul juune gújel gagu go najel me Aláemit. Bu ñer jiᵽinore ? » Bugo ᵽooil n’gujoh búoh ᵽiloᵽilo min aĉet. 65 Ñer guceil n’gunamo emasenol, efut buulol ni etegol sumoh n’guogol : « Ulobóli ᵽaa ay ategi ! » Upoyaaw may n’gutegol simbej.
Ᵽier o n’eceŋ gaa búoh aĉila an om ala Yésu
(Mácie 26.69-75 ; Lík 22.56-62 ; Saaŋ 18.15-18, 25-27)
66 Ᵽier o baroŋer to tíyaŋ ni fúlumet fafu, ni baj ace ni urokaaw waarema bugal afan uteŋenaaw ámah ahu ájoul. 67 Aroka ahumu najuh Ᵽier min áumoe mee ; náᵽimborol pím nalujol aban naagol : « Aw may buru juomen me ni Yésu ala Nasaret. » 68 Naceŋ fo aah : « Iffasut wa numaŋe elob, ijogut. » Mbiban najow bi éᵽur ni gánonum gámah. [No ñer, gáin n’guoh.]§ 69 Aroka ahu najugol ban nabbañ anamo elob gaamen to me aagil : « Ahumu bugo bugom. » 70 Ᵽier nabbañ aceŋ fo. Ᵽio maa, gaamen to me n’gubbañ guoh Ᵽier : « Ti maagen, aw may buru bugom ; aw ᵽoᵽ an ala Gálile, [baloberul banur bom.]* » 71 Ñer nanamo egiten meŋ, ak’abbat aah : « Iffasut an ahu o julobe mee mola. » 72 To baenah, gáin n’guoh gúutten, ban Ᵽier naosen firim fafu fo Yésu alobenol me faah me : « Balama gáin guoh gúutten, ᵽan uoh ñono ñáfaji uffasutom. » Ñer nanamo to ukoŋ n’eteh mahat ró.
* 14:3 Ni gugerekay guoge jirafa jal albâtre yoemme eval ejaha yátañie ebaj. 14:5 Ni gugerekay guoge sifaraku sikeme sífaji ; efaraku yaa no, yo eᵽilo me bacam an baroker funah fanur. 14:27 Juluj Sakari 13.7 § 14:68 Ni bahiĉer bammeŋe bítiar, firim faufe fílero. * 14:70 Ni bahiĉer bammeŋe bítiar, firim faufe fílero.