6
Kámmabogↄrↄ yã
(Mat 12:1-14, Maa 2:23-3:6)
Kámmabogↄrↄ zĩ kea Yesu tɛn pã buranↄla, akũ a ìbanↄ pↄ́blewɛ wòro ò sùkã ń ↄn, òtɛn só. Akũ Farisi kenↄ pìńnɛ: Bↄ́yãi átɛn yã kũ à de òdi kɛ kámmabogↄrↄ zĩro kɛɛ? Yesu wèḿma à pì: Ádi a kyó kɛ a è lákũ Dauda kũ a gbɛ̃nↄ kɛ̀ nà gↄrↄ kũ nà tɛni ń dɛroo? À gɛ̃̀ Luda ↄnn, à burodi kũ ò kàtɛ Ludanɛɛ sɛ̀ à sò, à kpà a gbɛ̃nↄa, burodi kũ gbɛ̃ke a sona zɛ́ vĩro, sé sa'orinↄ. Akũ Yesu pìńnɛ: Bisãsiri Nɛ́ mɛ́ à iko vĩ kámmabogↄrↄa.
Kámmabogↄrↄ pãnde zĩ dↄ Yesu gɛ̃̀ aduakɛkpɛn, àtɛn yã dańnɛ. Gↄ̃gbɛ̃ ke kú gwe, a ↄpla íbana. Ludayãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ tɛn Yesu tàasi ká, tó ani a werekↄ̃a kámmabogↄrↄ zĩ, de ò yã le ò dia. À ń laasun dↄ̃̀, akũ à pì gbɛ̃ kũ a ↄ íbanaa pìinɛ: Ǹ futɛ ǹ zɛ zàa gũn. Kũ à fùtɛ à zɛ̀ gwe, akũ Yesu pìńnɛ: Matɛni á lámɛ. À zɛ́ vĩ ò yã mana kɛ kámmabogↄrↄ zĩ yá, ke a vãni? Ò gbɛ̃ mì sín yá, ke ò a dɛmɛ? 10 Yesu ń gwá à lìkańyĩ, akũ à pì gↄ̃gbɛ̃ pìinɛ: Ǹ n ↄ pìi poro. Kũ à pòro, akũ a ↄ kɛ̀ a gbɛ̀n. 11 Farisinↄ pↄ fɛ̃̀ manamana, akũ ò lɛ́ kpàkũsũ Yesui, deran oni kɛnɛ nà.
Zĩ̀ri gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ ditɛnaa
(Mat 10:1-4, Maa 3:13-19)
12 Gↄrↄ birea Yesu bò à gɛ̀ɛ adua kɛ sĩ̀sĩgɛrɛɛi, akũ à wɛ́ kɛ̀ Ludaa gwãani ari gu gɛ̀ɛ dↄo. 13 Kũ gu dↄ̀, akũ à a ìbanↄ sìsiai, à gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ bò ń tɛ́, à ń dítɛ zĩ̀rinↄ ũ. 14 Gbɛ̃ pìnↄ tↄ́n dí: Simↄ kũ à tↄ́ kpànɛ Pita, a dakũna Anduru, Yamisi, Yuhana, Filipi, Batↄlↄmiu, 15 Matiu, Tomasi, Alafeu nɛ́ Yamisi, Simↄ kũ òdi pinɛ Kokaride, 16 Yamisi nɛ́ Yudasi kũ Yudasi Isikariↄti kũ à gↄ̃̀ bonkpɛde ũo.
Yesu yãdannɛna Galili
(Mat 4:23-25)
17 Yesu kìpa kũńwo, à zɛ̀ gusaraa, gu kũ a ìba kparanↄ kũ gbɛ̃ pario kún. Ò bò Yurusalɛmu kũ Yudea bùsuuo pínki kũ ísiralɛ wɛ̃tɛ kũ ò kú Taya kũ Sidↄ̃o sarɛnↄ. 18 Ò sù a yã ma, de à ń werekↄ̃a kũ ń gyãnↄ dↄ. Gbɛ̃ kũ tãna tɛn wari dↄḿmanↄ aafiaa lè dↄ. 19 Gbɛ̃ sĩnda pínki tɛn wɛtɛ à ↄ naa, zaakũ gbãna tɛn bo a gũn, àtɛn gbɛ̃ sĩnda pínki werekↄ̃amɛ.
Arubarikadenↄmɛ Yesu ìbanↄ ũ
(Mat 5:1-12)
20 Akũ à wɛ́ sɛ̀ à a ìbanↄ gwà à pì:
Arubarikadenↄmɛ ákↄ̃nↄ takasidenↄ ũ,
zaakũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa de á pↄ́ ũ.
21 Arubarikadenↄmɛ ákↄ̃nↄ kũ nà tɛni á dɛ teranↄ ũ,
zaakũ áni kã.
Arubarikadenↄmɛ ákↄ̃nↄ kũ átɛn ↄ́ↄ dↄ teranↄ ũ,
zaakũ áni yáa dↄ.
22 Arubarikadenↄmɛ á ũ,
tó ò zã̀águ, tó ò gìái, tó ò á sↄ̃sↄ̃,
tó ò á tↄ́ vãni sìsi Bisãsiri Nɛ́ yãi.
23 Gↄrↄ kũ yã birenↄ á lé, à pↄnna kɛ à vĩvĩ kũ pↄnnao, zaakũ á láada zↄ̃kↄ̃ ludambɛ. Lɛn ń dizinↄ kɛ̀ annabinↄnɛ lɛ.
24 Waiyoo ákↄ̃nↄ ↄgↄdenↄ,
a gĩnakɛ a á mɛ̀nnamanaa è kↄ̀.
25 Waiyoo ákↄ̃nↄ kũ á kãna teranↄ,
nà ni á dɛ.
Waiyoo ákↄ̃nↄ kũ átɛn yáa dↄ teranↄ,
áni wɛ̃nda kɛ à ↄ́ↄ dↄ.
26 Waiyoo ákↄ̃nↄ,
tó gbɛ̃ sĩnda pínki tɛni á tↄ́ nna sí,
zaakũ lɛn ń dizinↄ kɛ̀ annabi ɛ́kɛdenↄnɛ lɛ.
Yena ibɛrɛɛi
(Mat 5:38-48)
27 Matɛn o ákↄ̃nↄ kũ átɛni ma yã manↄnɛ, àgↄ̃ ye á ibɛrɛnↄi, à a mana kɛ gbɛ̃ kũ ò zã̀águnↄnɛ. 28 À sa mana o gbɛ̃ kũ òdi sa vãni oárɛnↄnɛ. À adua kɛ gbɛ̃ kũ òdi wari dↄáwanↄnɛ. 29 Tó gbɛ̃ n sãn kɛ̀ n gasu doa, ǹ a do dↄnɛ dↄ. Tó gbɛ̃ n uta zↄ̃kↄ̃ↄ sìmma, ǹsun gínɛ kũ n utanɛoro. 30 Tó gbɛ̃ pↄ́ wɛ́ kɛ̀mma, ǹ kpáa. Tó gbɛ̃ n pↄ́ sìmma, ǹsun gbɛkaaro. 31 À kɛ gbɛ̃nↄnɛ lákũ á ye ò kɛárɛ nà. 32 Tó gbɛ̃ kũ ò yeáinↄn á yeńyĩ, bↄ́ sáabun à vĩárɛɛ? Bee kifirinↄ dìgↄ̃ ye gbɛ̃ kũ ò yeńyĩnↄi se. 33 Tó gbɛ̃ kũ òdi a mana kɛárɛnↄn adì a mana kɛńnɛ, bↄ́ sáabun à vĩárɛɛ? Bee kifirinↄ dì kɛ lɛ se. 34 Tó gbɛ̃ kũ á wɛ́ dↄ à pↄ́ leḿmanↄn adì pↄ́ sãkãńnɛ, bↄ́ sáabun à vĩárɛɛ? Zaakũ kifirinↄ dì pↄ́ sãkãkↄ̃nɛ, de ò le ò a gɛ̃nɛ sí yãimɛ. 35 Àgↄ̃ ye á ibɛrɛnↄi, à a mana kɛńnɛ. À pↄ́ sãkãńnɛ wɛ́dↄisari, áni láada zↄ̃kↄ̃ le, ánigↄ̃ de Luda Musude nɛ́nↄ ũ, zaakũ àdi a mana kɛ guturunↄnɛ kũ gbɛ̃ vãninↄo. 36 Àgↄ̃ wɛ̃nda vĩ lákũ á De wɛ̃nda vĩ nà.
Kↄ̃ taari'enaa
(Mat 7:1-6)
37 Ásun gbɛ̃ taari ero, Luda ni á taari e sero. Ásun yã vutɛ gbɛ̃aro, Luda ni yã vutɛáwaro. À sùru kɛ kũ gbɛ̃nↄ, Luda ni sùru kɛ kãáo. 38 À gbɛ̃ gba pↄ́, Luda ni á gba. Ani zaka mana kũ à gbɛ̃̀gbɛ̃ à wɛ̃̀ à pà yɛ́rɛrɛ káárɛ á uta lɛ́n. Zaakũ zaka kũ ndì yↄ̃ońnɛ Luda ni yↄ̃onnɛ se.
39 Akũ à yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: Vĩ̀na ni fↄ̃ à gò kũ vĩ̀naanɛ yá? Ń pla ń pínki ni si wɛ̀ɛnloo? 40 Ìbaa dìgↄ̃ de a dànnɛrilaro. Gbɛ̃ kũ à yã dàda papana de lán a dànnɛrii bàmɛ. 41 Bↄ́yãi ntɛn sɛ̃̀buru kũ à da n gbɛ̃dake wɛ́n e, akũsↄ̃ ńdi lí kũ à da n wɛ́n yã daroo? 42 Mↄkↄ̃n kũ ńdi límukutu kũ à da n wɛ́n ero, ĩni kɛ dera ǹ o n gbɛ̃dakenɛ, à tó ǹ sɛ̃̀buru kũ à da a wɛ́n bonɛɛ? Manafikide! Ǹ límukutu kũ à da n wɛ́n bo gĩa, gbasa ǹ gu e swáswa, de ǹ le ǹ sɛ̃̀buru kũ à kú n gbɛ̃dake wɛ́n bonɛ.
Gbɛ̃ dↄ̃na a yãkɛnaa
(Mat 7:16-20, 12:33-36)
43 Lí mana dì nɛ́ vãni iro, lí vãni dì nɛ́ mana iro. 44 Òdi lí sĩnda pínki dↄ̃ a nɛ́amɛ. Òdi kaka bo lɛ̀ líaro, òdi geepi le lɛ̀karaaro. 45 Gbɛ̃ mana dì a mana bo a mana kũ à katɛna a gũmmmɛ. Gbɛ̃ vãni sↄ̃ àdi a vãni bo a vãni kũ à katɛna a gũmmmɛ. Zaakũ yã kũ à kↄ̃̀ swɛ̃̀ɛ gũnn lɛ́ dì o.
Kpɛ́bori gbɛ̃nↄn planↄ
(Mat 7:24-27)
46 Bↄ́ yã mɛ́ à tò adìgↄ̃ ma sísi Dikiri, Dikiri, akũ adì yã kũ ma ò kɛroo? 47 Gbɛ̃ kũ à sù ma kĩnaa, à ma yã mà akũ à zĩ kɛ̀a, mani mↄárɛ lákũ ade de nà. 48 À de lán ɛ̃bori kũ à wɛ̀ɛ yↄ̃̀ zã̀zã, à ɛ̃ pɛ̀tɛ gbɛ̀ɛa bàmɛ. Kũ swa pà, í dàgula à kà kpɛ́ pìii, adi yĩgãro, kũ ò bò mana yãi. 49 Gbɛ̃ kũ à ma yã mà akũsↄ̃ adi zĩ kɛaro de lán ɛ̃bori kũ à ɛ̃ pɛ̀tɛ zĩtɛ pã wɛ̀ɛyↄ̃naa sari bàmɛ. Kũ swa'i kài, akũ à kↄ̀tɛ bìtim gↄ̃̀nↄ. Kpɛ́ pìi yakanaa kɛ̀ zↄ̃kↄ̃.