11
Sa Disas, nia toolangaidoo sulia foa lae
(Matiu 6:9-13; 7:7-11)
1 'Ana tii fa dani, sa Disas nia foa 'ana tii si kula. Kada nia 'isia foa laa nia, tii waa 'ana waa kwairooi nia ki dao ka bae na 'urii fuana, “Wala Aofia 'ae, 'oe toolangainia fasi foa lae siameli wala, mala bae sa Dion toolangainia mai foa lae sia waa kwairooi nia ki.”
2 Sa Disas ka bae 'urii fuada, “Kada kamolu foa, molu ka bae 'urii,
‘Maa kameli 'ae,
alu toaa ki sui faa'initoaa 'ada satamu ne abu.
Lea mai 'oko 'inito 'ana mauria kera toaa ki sui.
3 'Oko falea mai fuameli si fanga bobola fai kameli 'afa sato ki sui guu.
4 'Oko manata lukea abulo ta'aa laa kameli ki, sulia meli manata lukea abulo ta'aa laa kera toaa ilidoo ta'aa fuameli.
Nao 'osi ekwatai kameli fua ilitooa ka linge kameli.’ ”
5 Sui sa Disas ka unu sulia tii si ununua 'ana tarifulaa 'urii fuana waa kwairooi nia ki, “Sae 'uri nai ta, ta waa 'amolu lea ka dao siana waa kwaimani nia 'i luma kera lao tofungana rodo. Ma nia ka bae 'urii fuana, ‘Waa nau 'ae, 'oe faa fasi mai ta olu fa beret fuaku,
6 sulia tii waa kwaimani nau lau guu ne too tau mai 'e dao siaku, ma sui ka nao kusi too 'ana tasi fanga uri faa lae fuana.’
7 Ma sui lea sae waa kwaimani nia nai 'i luma ka bae mai 'urii, ‘Nao 'osi faanonifii nau lau! Kameli fonokia sui na mae, ma wela nau ki boroi da maleu sui naa. Nia 'afitai naa uri nau ku tatae ku faa lau ta doo fuamu.’
8 Ku faarongo kamolu, sui boroi 'ana nunufana bali 'ana kwaimania keerua, nia ka 'afitai naa fua sa wala nai ka faa lau ta doo fuana. Bali nunufana 'ana ne nia radi kalia ka nao si lukasia naa, ne adea lelea ruana nia nai ka tatae lau uri faa lana doo nai ki sui guu nia dooria nai.
9 Nia ne nau ku faarongo kamolu, molu gania God uri lelea molu ka ngalia doo ne kamolu gania siana. Molu ka nanisia doo ne molu dooria siana God uri lelea molu ka dao toi. Molu ka kikidi 'ana maa nia God uri lelea nia ka 'ifingia fuamolu.
10 Sulia nia 'urii, toaa ki sui guu ne kera gania God, kera ngalia doo da gania. Ma toaa ki sui guu ne kera nanisia doo ne kera dooria siana God, kera dao toi. Ma toaa ki sui guu ne kera kikidi 'ana maa nia God, nia 'ifingia fuada.
11 “Aia, tii 'amolu waa ni maa lae ki ne lea 'alakwa 'oe gani 'oe uria sakwari doo diana nai, ma oli 'oko faa 'amu baekwa 'a'ale fuana?
12 Ma nao lea nia gani 'oe uria farake karai doo diana nai, ma oli 'oko faa 'amu fafari fuana? 'Oe 'afitai 'oko ili uri nai fuana 'alakwa 'oe, nee?
13 Kamolu toaa abulo ta'aa nee boroi ne molu saitomana faa lana doo diana ki fuana wela kamolu ki. Ma tagi 'ana Maa kamolu 'i salo, ai nia 'o'olo kafi talu kamolu fatai 'ana faa lana mai Anoedoo Abu fuana toaa ne kera gani nia uria!”
Sa Disas fai Saetan
(Matiu 12:2-30; Maak 3:20-27)
14 'Ana tii si kada, sa Disas taria tii anoedoo ta'aa faasia tii waa fakana 'ato. Ma kada anoedoo ta'aa nai 'e lea faasi nia, waa nai ka bae lau gu 'ana. Ma toaa 'oro nai da koni 'i seeri daka kwele.
15 Ma sui tai waa 'ani kera daka bae 'ada 'urii, “Sa Disas nia taria gu 'ana anoedoo ta'aa ki 'ana tetedea nia Saetan, na anoedoo ta'aa gwaungai kera anoedoo ta'aa ki.”
16 Ma ta bali 'ani kera daka doori ilitona 'ada sa Disas uri ka faatainia fasi tasi doo kwaibalatana uri ka faatainia lea nia lea mamana mai fai tetedea God.
17 Ma sa Disas 'e filoa gu 'ana manata lada, nia ka bae 'urii fuada, “Maefera baita 'ana 'initoaa ne toli ma toaa 'i laona ki daka firu lau gu 'ada fai kera 'i tala'ada, 'initoaa 'e okosi naa na. Ma bara waiwelana ne toli ma toaa 'i laona ki daka firu lau gu 'ada fai kera 'i tala 'ada, bara waiwelana 'e okosi naa na.
18 Ma lea 'initoaa nia Saetan 'e toli ma toaa 'i laona ki daka firu lau gu 'ada fai kera 'i tala 'ada, 'initoaa nia 'e okosi naa nai. Nau ku faarongo kamolu 'ana doo nai ki, sulia kamolu saea nau ku taria anoedoo ta'aa ki 'ana tetedea nia Saetan.
19 Aia, kamolu saea naa nau ku taria anoedoo ta'aa ki 'ana tetedea Saetan. Sui 'uri nai, ma tetedea tii 'ana ne waa kwairooi kamolu ki da taria anoedoo ta'aa ki ai? Tetedea Saetan lau guu, ma nao sa tii? Lea nao lau 'ana tetedea Saetan ne kera ilia ai, tama doo ne kamolu sae nau ai nia garo nai.
20 Na tetedea God lau 'ana ne nau ku taria anoedoo ta'aa ki ai. Lea nia 'uri nai tama doo, nia faatainia 'initoaa God 'e nii karangi kamolu naa nai.”
21 Sui sa Disas ka unu lau sulia ta tii si tarifulaa ka 'urii, “Kada ta waa ramo nia dau 'ana raunga ni omee nia ki ma ka folo diana 'ana suusia beu nia, 'afitai 'asia naa ta waa ka tala'ana ka belia 'okona doo nia ki.
22 Ma sui boroi 'ana, lea ta waa ramo ka talu nia lau 'e firu fai nia ma ka siitasa faafi nia, waa ramo ka tasa nai kai laua gu 'ana raunga ni omee ne waa ramo nai 'e fiitoi ki. Ma waa ramo ka tasa nai kai tolingia gu 'ana 'okodoo waa ramo nai ki tiifau fuana ruana nia ki fainia.
23 “Waa ne nao si lea gu mai buriku, waa nai nia malimae nau. Ma waa ne nao si kwai'adomi aku 'ana koni lana mai toae ki sia God, nia waa ni tagalangai lada faasia God.”
Oli lana mai anoedoo ta'aa
(Matiu 12:43-45)
24 Sa Disas ka bae lau 'urii, “Kada kera taria anoedoo ta'aa ka lea faasia waa, nia kai kali gwana lao fera kwasi, ka nani gwana uria tasi kula kai too ai. Ma lea nia nani lelea ka nao si dao toi guu tasi kula, nia kai manata 'urii, ‘Nau ku oli 'aku uria waa bae ku too mai 'ani nia 'i nao sui kufi lea mai bae.’
25 Nia oli mai dao, ka suana waa bae tagisi nia ka 'olosia mauri lana tiifau sui ka too gu 'ana.
26 Kada nia suana 'uri nai, nia oli kau ka talaia lau mai ta fiu anoedoo ne ta'aa ka talu nia fatai, kera ka lea mai dao daka too 'ana waa bae. Ma kada nai guu, na too lana waa nai 'e ta'aa ka talua fatai 'i nao mai.”
Na ele lae mamana
27 Kada sa Disas nia bae sulia doo nai ki fuada sui, tii wela keni lao konia nai ka 'ai baita ka 'urii, “'E diana tasa fuana ai ne kwalafi 'oe ma ka faasusufi 'oe mai.”
28 Sui ma sa Disas luua ka bae 'urii, “Kaa nao. 'E diana tasa fuana toaa ne da rongoa si baea God ma daka ade sulia.”
Toaa da dooria sa Disas ka ilia tai doo kwaibalatana fuada
(Matiu 12:38-42)
29 Ma kada ne toaa 'oro nai da koni kalia sa Disas, nia ka bae 'urii fuada, “Kamolu toaa abu faamamane nee 'i tari'ina, birangamolu ta'aa. Kamolu dooria molu ka suana ta fafaataia 'ana faatai lana tetedea God, sui boroi ma God 'afitai ka faatainia lau ta fafaataia 'e'ete fuamolu. Tii fafaataia ne kamolu kai suai naa ne fafaataia bae sulia sa Dionaa brofet bae kada 'i nao.
30 Sa Dionaa, nia na fafaataia God fuana toa 'i Ninifaa ne God fale nia mai fua daka suana. Nau 'Alakwa nia Wane, nau na fafaataia nia God fuamolu toaa nee 'i tari'ina, ne God fale nau mai uri molu ka suaku.
31 Na ai 'inito kera bae fera 'i Siba kai tatae kwaimani fai kamolu toaa abu faamamane nee 'i tari'ina, 'afa dani God kai kwaea fera nee 'i saegano, ma nia kai faatainia ne ade lamolu 'e garo. Sulia, nia too tau 'asia na mai 'ana ta bali molaagali, sui boroi ka lea gu 'ana mai uri fafurongo lana liotooa sa Solomon. Ma sui ni nau, na waa ne ku 'initoa ka talua fatai sa Solomon ne ku too gu 'aku fai kamolu 'i tari'ina, ma sui boroi nao molu si rongo gu suli nau.
32 Na toaa 'i Ninifaa boroi ka 'uri nai lau guu, kera dai tatae kwaimani fai kamolu toaa nee, 'ana fa dani God kai kwaea fera nee 'i saegano, ma dai faatainia ne ade lamolu 'e garo. Sulia kera da lukasi tiifau 'ana abulo ta'aa laa kera ki, kada kera rongoa sa Dionaa 'e bae laalaa fuada. Ma sui ni nau, na waa ne ku 'initoa ka talua fatai sa Dionaa ne ku too gu 'aku fai kamolu 'i tari'ina, ma sui boroi nao molu si bulasi manataa guu.”
Na faa toolamaia sa Disas, 'e mala kwesu
(Matiu 5:15; 6:22-23)
33 Sa Disas ka bae lau 'urii, “Nao ta waa si faasarua kwesu sui ma ka saufinia gu 'ana, ma nao ka agwaa gu 'ana farana ta kwade doo. Doo ne nia ilia 'ana ne, nia ngalia ka alua 'ana kula ni alu lana kwesu ki ai, uria kada waa ki da ruu mai luma daka suana folaa lae.
34 Lea nao 'osi suana folaa lae nee tama, maamu ne ta'aa ma 'oko too gwamu lao rorodoa lae. Sulia lea maamu 'e diana, 'oe 'o nii na lao folaa laa nee, sulia na maamu naa ne kai ngalia mai folaa laa nai fua lao nonimu.
35 Molu ka fii kamolu, ade lea molu ka lukasia folaa laa nau ne fuamolu ma mauria kamolu ki ka rorodoa lau gu 'ana.
36 Lea nonimolu fungu 'ana folaa lae ma tasi kula boroi si rorodoa naa, doo tara nia folaa diana gu na. Ma nia ka mala gu kwesu ne falea rara laa diana fuamolu.”
Sa Disas, nia ngatafia Faarisii ki fai waa toolangaidoo ki
(Matiu 23:1-36; Maak 12:38-40)
37 Kada sa Disas 'e falebaea lelea ka sui, tii waa 'ana Faarisii ki lea mai ka odu nia uri fanga lae 'i luma kera. Sa Disas ka lea kau fainia dao daka fanga kwaimani naa.
38 Tii doo Faarisii nai 'e kwele 'asia na ai ne, sa Disas nao si taufia gu 'abana sui fatai kera dafi fanga.
39 Ma sa Disas na Aofia ka bae 'urii fuana, “Kamolu Faarisii ki, molu 'abarua 'asia naa 'ana taufi lana gu 'amolu 'okisulina kwade belete ni fanga ki ma banikeni ni kuu lae ki. Ma 'i lao mauria kamolu ki ne daka fungu gu 'ada 'ana ogalulumi lae ma garoe ki sui gu 'ana.
40 Kamolu oewanea 'asia naa ne! God nia saungainia doo ki, ka alua bali 'okisulina doo ki ka too, ma bali 'i laona doo ki ka too lau guu.
41 Aia, molu falea naa 'okodoo 'i lao belete ma banikeni ki fua toaa siofaa, uri 'okona doo kamolu ki tiifau ka falu 'i maana God.
42 “Kai ta'aa ka tasa fuamolu Faarisii ki, sulia kamolu 'ini 'asia naa sulia fale lana tangafulu 'ana kaala migana doo tu'uu ki boroi 'ana fuana God 'ana fanga kamolu, ma sui ka nao si 'oga kamolu guu uri ade 'o'olo lae fua waa ki, ma uri liosau lae 'ana God. Nia bobola fainia molu ka ilia doo nai ki ma molu ka falea lau guu tangafulu kamolu ki fua God.
43 “Kai ta'aa ka tasa fuamolu Faarisii ki, sulia kamolu dooria 'asia naa gooru lae 'ana kula ni goorua kera waa baita ki, lao beu ni ofu laa kamolu ki uri toae ka faa'inito kamolu. Ma molu ka dooria 'asia naa toae ka faa'inito kamolu kada molu dao maana usie ki.
44 Kai ta'aa ka tasa fuamolu Faarisii ki. Kamolu, molu 'uria kwainaia ki bae da tio agwa ma toae ki daka fali gu 'ada ai ka nao dasi saitomana guu wawaa ki nii 'i laona.”
45 Tii waa ni toolangaidoo 'ana taki ki ka bae 'urii, “Wala waa ni toolangaidoo 'ae, si doo ne 'oe saea nai, 'oe tauwela kameli 'oko faa noni susuala kameli naa nai.”
46 Ma sa Disas ka bae 'urii, “Kai ta'aa 'asia naa fuamolu toa ni toolangaidoo lae 'ana taki ki, sulia kamolu saungainia taki 'afitai 'oro ki 'asia naa fuana toae ki, ma ka 'afitai 'asia naa fuada uri ade lae sulia ki, ma kamolu ka nao molu si taa 'adomi kera guu.
47 Kai ta'aa ka tasa fuamolu, sulia kamolu saungainia kwainaia kera brofet ki sua lada ka kwanga 'asia naa, doo bae kokoo kamolu ki gu 'ana da saungida.
48 Ade lamolu nai 'e faatainia kamolu 'ado lau gu fai kokoo kamolu ki 'ana garoa ne kera ilida, sulia kokoo kamolu ki daka saungia brofet ki, kamolu ka saungainia kwainaia kera ki.
49 Ma uri maana si doo nai, si baea manataa God nia saea 'e 'urii, ‘Nau kwai falea kau brofet ki ma 'aboosol ki siada, ne kera kai faanonifiia bali ada ma daka saumaeli kera.’
50 Uri maana si doo nai, God kai duua mae lana brofet nia ki sui guu ne kera mae 'ita 'ua mai 'ana safali lana molaagali. Nia kai duua fuamolu toaa nee 'i tari'ina.
51 Nia kai duu mae lana toaa nia nai, 'ita 'ana mae lana sa 'Ebol lelea mai ka dao 'ana mae lana sa Sakaraea bae kera saungia matangana fuliere ni kooe fai kula abu bae 'i lao kadabeu lalo. Iuka doo mamane ne ku saea fuamolu nee, God kai duu mae fuana toaa nee 'i tari'ina.
52 “Kai ta'aa ka tasa fuamolu toa toolangaidoo lae 'ana taki ki, sulia kamolu molu fai faafia si baea mamana nia God faasia toae. Kamolu 'i tala'amolu nao molu si filia gu mai si baea nai, ma toaa ne da dooria saitoma lana boroi molu ka suusi kera lau gu faasia.”
53 Ma kada sa Disas kai faasi kera guu, waa toolangaidoo 'ana taki ki fai Faarisii ki, daka safali ngenge nia naa, daka ledia naa uri doo 'oro.
54 Ma daka sasi naa uria suke lana uri sae lelea nia ka saea ta doo garo 'ana uri daka dau nia faafia.