2
Ri winek ri xa ma ya ta ri kitzij niquic'ut
Ri ojer ca, chiquicojol ri nuwinak israelitas xec'oje' achi'a' ri xquibij chi can ye takon pe ruma ri Dios riche (rixin) chi niquik'alajsaj ri ruch'abel. Pero xa ma que ta ri'. Y queri' chuka' chicojol riyix wacami. Yec'o c'a winek ri xquebec'ulun pe,* y xtiquibij chi ya ri ruch'abel ri Dios ri niquic'ut, y xa ma kitzij ta. Ruma xa na'oj quiche (quixin) winek ri niquic'ut chiwech y majun ninaben ta tek yequiyala' apo chicojol. Y ri winek ri' xa can ma xtiquinimaj ta chic chi ri Ajaf xcom riche (rixin) chi xutoj ri quimac. Xa quiyon c'a riye' niquisiq'uij (nicoyoj) ruc'ayewal pa quiwi'. Ma niquinabej ta c'a tek noka. Tek c'a xtiquina' xa pa k'ak' chic yec'o wi. Y ye q'uiy c'a ri xquetzekelben ri itzel c'aslen ri quic'uan ri achi'a' ri'. Y cuma c'a riye' tek xtiyok'otej ri kitzij bey. Y ri winek ri' ruma chi can benak cánima chrij ri puek, xtiquibij c'a chi can riche (rixin) wi ri Dios ri ch'abel ri niquic'ut. Y xa ma que ta ri'. Y riq'ui chi queri' niquiben can xtiquelesaj el puek chiwe. Y ri winek c'a ri yebano queri', can yec'o chic c'a chi xqueq'uis, ruma can ojer ojer ri' rubin pe ri Dios chi xtuya' ruc'ayewal pa quiwi'. Ri ruc'ayewal ri' can nipe wi.
Ruma ri Dios, ni xa ta ri ángeles§ xucuy quimac tek xemacun. Xa xeruq'uek chupan ri lugar riche (rixin) tijoj pokonal. Xeruq'uek c'a chupan ri lugar riche (rixin) k'eku'm.* Chiri' ye yacon wi, coyoben ri k'ij tek xtik'at tzij pa quiwi'. Y chuka' ma xucuy ta chic quimac ri winek ri xemacun ri ojer ca. Xa xutek pe jun nimalaj k'ekal job pa quiwi' quinojel ri ma utz ta quic'aslen xquic'uaj chuwech Riya'. Pero xucol ri Noé y ri wuku' chic winek. Y ya ri Noé ri xya'o rubixic chique ri winek achique ruc'uaxic jun c'aslen choj chuwech ri Dios. Y ri Dios can xuk'et chuka' tzij pa quiwi' ri ye aj pa tinamit Sodoma y Gomorra. Xa xubij chi c'o chi yeq'uis. Y can queri' wi xbanatej. Riya' xeruq'uis ri ca'i' tinamit ri' riq'ui k'ak'; chaj xuben chique. Ri xbanatej quiq'ui ri winek ri' can jun c'ambel na'oj chiquiwech ri winek ri xquec'oje' chiquij ca riye'; wi ma utz ta c'aslen xtiquic'uaj chuwech ri Dios, xtika chuka' jun nimalaj ruc'ayewal pa quiwi' riye'. Ri Dios can xeruq'uis wi ri aj Sodoma y ri aj Gomorra. Pero xucol pe§ ri jun achi ri choj ruc'aslen ri xubini'aj Lot chuwech ri ruc'ayewal ri'. Ri Lot xk'axo c'a ri ránima tek xc'oje' chiquicojol ri winek ri' ruma xerutz'et chi xquic'uaj jun itzel c'aslen. Y ri chojlaj achi ri' xc'oje' c'a chiquicojol ri winek ri'. Y ruma chi k'ij k'ij xrac'axaj y xutz'et ri etzelal ri xequibanala' ri winek, sibilaj c'a xk'axo* ri ránima, ruma ri ránima Riya' can choj wi. Y riq'ui c'a ronojel re' nik'alajin chi ri Ajaf can retaman yerucol ri ye uc'uayon jun c'aslen achi'el ri nrajo' Riya', tek yetojtobex pa jun tijoj pokonal. Yac'a ri winek ri ma quic'uan ta jun c'aslen choj, ri Ajaf xa yeruyec c'a apo riche (rixin) ri k'ij tek xtik'at tzij pa quiwi'. 10 Y más chi na ruc'ayewal nika pa quiwi' ri winek ri yebano ri itzel tak raybel riche (rixin) ri ch'aculaj, y ri yequetzelaj xabachique chi k'atbel tzij. Can ye yaquel apo riche (rixin) chi nik'at tzij pa quiwi' ruma ri Dios.
Ma yeq'uix ta niquiben ri etzelal y ma niquixibij ta chuka' qui' niquiben xabachique ri nicajo' niquiben. Y ma niquixibij ta qui' chi niquibij tzij chiquij ri nima'k quik'ij. 11 Y astape' ri ángeles can más wi q'uiy quichuk'a' y más q'uiy ri yecowin niquiben, majun bey niquibij ta chare ri Dios chi tuya' ruc'ayewal§ pa quiwi' ri yebano etzelal, y majun bey niquibij ta apo itzel tzij chuwech ri Ajaf Dios chiquij ri yebano etzelal.
12 Pero ri winek ri ma niquixibij ta qui' yech'o chiquij ri nima'k quik'ij, can ye achi'el c'a chicop* ruma ma yech'obon ta jabel. Y astape' jun cosa ri xa ma k'axnek ta chiquiwech, itzel yech'o chrij. Y riq'ui ri' niquisiq'uij (nicoyoj) ruc'ayewal pa quiwi' y c'a chupan ri ruc'ayewal ri' xquebeka wi. Achi'el niquic'ulwachij ri chicop tek yechapatej pe y yecamisex. Ruma can queri' ri quic'aslen. 13 Ri winek ri' xtiquic'ul c'a rutojbalil ri itzel yequibanala' ruma can jabel niquina' chi k'ij k'ij niquiben ri itzel tak raybel ri nurayij ri cánima. Ri winek c'a ri' can ye achi'el ri tz'il ri c'o chrij jun tziek, y can q'uixbel ri yequibanala'. Ruma riye' tek niquimol qui' iwuq'ui ri pa tak wa'in, xa riche (rixin) chi yixquik'ol. Y jabel niquina' tek niquiben queri'.
14 Y xabachique ixok ri niquitz'et, can niquirayij chi yec'oje' ta riq'ui. Ma nic'o ta quic'u'x chubanic ri mac. Niquiben c'a chuka' chique ri c'a ma jane cukul ta jabel quic'u'x riq'ui ri Dios chi yemacun. Can c'o quina'oj chiquibanic chi niquiben ronojel ruwech k'oloj, riche (rixin) chi niquimol q'uiy puek. Riye' can ye riche (rixin) chic chi xtika ri ruc'ayewal pa quiwi'. 15 Y quiya'on chic c'a ca ri bey riche (rixin) ri chojlaj c'aslen. Can ye sachnek wi ca. Y can quic'uan c'a jun c'aslen achi'el xuc'uaj ri jun achi ri xc'oje' ojer ca, ri xubini'aj Balaam, ruc'ajol ri Beor. Ri Balaam hasta xubanala' ri ma utz ta ruma sibilaj xurayij chi xuch'ec ta ri puek. 16 Y ruma c'a ri etzelal ri xuben ri Balaam, xbix chare chi ma utz ta ri xuben. Y can ya ri ruquiej ri xch'o chare. Y astape' jun quiej ma nicowin ta nich'o, pero xch'o pe§ chare achi'el nich'o jun winek, riche (rixin) chi queri' xuk'et ta ri profeta ri' chi ma tuben ta ri itzel ri xuch'ob chi nuben.
17 Y ri winek ri ye sachnek, can ye achi'el jun ralaxbel (rutz'ucbel) ya' ri xa chaki'j chic. Chuka' can ye achi'el sutz'* ri ye ruc'amom pe cak'ik'. Ri winek c'a ri', can ye oyoben wi ruma ri lugar ri sibilaj k'eku'm k'eku'm rupan riche (rixin) tijoj pokonal. Y xquebe chiri' riche (rixin) xtibe k'ij xtibe sek. 18 Y niquibanala' chi c'o quina'oj pero xa ch'abel ri majun quejkalen ri yequibila'. Y riche (rixin) chi yequik'ol ri xa c'a juba' quecolotej pe chiquicojol ri ye uc'uayon jun itzel c'aslen, niquibila' c'a chique chi c'o modo yequibanala' xabachique ri niquirayij riye'. 19 Riye' niquibij chi yecowin yequicol ri winek chiquiwech ri yetakanoj pa quiwi', pero riye' xa ma ye colotajnek ta, ruma xa ye kajnek pa ruk'a' ri etzelal.§ Y ketaman wi c'a jabel chi ri ye ch'acatajnek, xa can ye kajnek wi c'a pa ruk'a' ri xch'aco quiche (quixin). 20 Y can kitzij c'a ri nbij chiwe chi ri winek ri', wi quetaman chic ruwech ri Kajaf y Kacolonel Jesucristo, y ye colotajnek chic c'a pe chupan ri etzelal riche (rixin) ri ruwach'ulef y wi niquisuk' chic qui' jun bey chupan ri c'aslen ri ye elenak wi pe, y wi yetzak chic c'a jun bey pa ruk'a', ri quic'aslen ri winek ri' más lawalo'* xtuben que chuwech ri xuben tek c'a ma jane tiquinimaj ri Jesucristo. 21 Ruma xa más ta utz chi man ta xquetamaj achique rubanic riche (rixin) chi niquic'uaj jun c'aslen choj chuwech ri Dios que chuwech chi xa quetaman chic y xa xquiya' ca ri lok'olaj tak pixa' ri xeruya' ri Dios chique. 22 Y wawe' can kitzij na wi chi nibanatej achi'el ri nubij jun tzij: Ri tz'i' nberutija' chic pe ri ruxa'oj. Y wawe' can nibanatej chuka' achi'el ri nubij jun chic tzij: Ri ak astape' jabel atinisan chic el, xa nberuquicha' chic pe ri' pa ch'abek.
* 2:1 Dt. 13.1; Mt. 24.11. 2:2 Hch. 19.9. 2:3 1 Ti. 6.5; Tit. 1.11. § 2:4 Job 4.18; Jud. 6. * 2:4 Ap. 20.3. 2:5 Gn. 7.1. 2:6 Gn. 19.24. § 2:7 Gn. 19.16. * 2:8 Sal. 119.53, 136, 158. 2:9 Sal. 34.17; 1 Co. 10.13. 2:10 2 P. 3.3. § 2:11 Jud. 9. * 2:12 Jud. 10. 2:13 Is. 3.11; Ro. 2.8, 9; 2 Ti. 4.14. 2:15 Nm. 22; Ap. 2.14. § 2:16 Nm. 22.28. * 2:17 Jud. 12. 2:17 Jud. 13. 2:18 Hch. 2.40. § 2:19 Jn. 8.34; Ro. 6.16. * 2:20 Mt. 12.45; Lc. 11.26; He. 10.26, 27. 2:21 Lc. 12.47; Jn. 9.41. 2:22 Pr. 26.11.