16
1 Ang tawo nagplano,
apan ang Ginoo ang nagbuot
kon matuman ba kini o dili.
2 Sa atong huna-huna husto na
gayod ang tanan natong ginahimo,
apan ang Ginoo ray makahukom
kon unsay atong tumong.
3 Itugyan sa Ginoo ang tanan mong buhaton
ug magmalampuson ka.
4 Tanang gihimo sa Ginoo adunay katuyoan,
bisan ang mga daotan nga gitakda niya nga malaglag.
5 Ngil-aran ang Ginoo sa mga mapahitas-on,
ug sigurado gayod nga silotan sila.
6 Kon tinuoray natong ginahigugma ang Ginoo,
pasayloon niya ang atong mga sala.
Kon nagtahod kita kaniya, malikay kita sa kadaotan.
7 Kon nalipay ang Ginoo sa atong paggawi,
maghimo siyag paagi nga makighigala kanato
ang atong mga kaaway.
8 Mas maayo pa ang gamayng bahandi nga gihagoan sa tinarong nga paagi
kaysa daghang bahandi nga naangkon sa daotang paagi.
9 Nagplano ang tawo sa angay niyang buhaton,
apan ang Ginoo ang nagpatigayon niana.
10 Kon mohukom ang hari nga giniyahan sa Dios,
husto kanunay ang iyang paghukom.
11 Dili ikahimuot sa Ginoo nga manglimbong kita
sa atong pagnegosyo.
12 Ngil-aran ang mga hari sa paghimog daotan,
kay ang ilang pagdumala makapadayon lamang
kon matarong ang ilang binuhatan.
13 Malipay ang mga hari sa mga tawong dili mamakak;
palangga nila kadtong nagsulti sa tinuod.
14 Kon masuko ang hari malagmit aduna siyay patyon,
busa ang tawong maalamon
maningkamot gayod nga dili masuko ang hari.
15 Kon gikalipay sa hari ang usa ka tawo dili niya kini patyon;
ipakita niya niini ang iyang kaayo nga daw
sa ulan sa panahon sa tingsibol sa mga tanom.
16 Mas labi pang maayo nga makaangkon ug kaalam ug pagsabot
kaysa bulawan ug pilak.
17 Ang tawong nagsubay sa ensaktong pagkinabuhi naglikay sa kadaotan,
ug ang nagmatngon sa iyang kaugalingon layo sa katalagman.
18 Ang kahambog ug kamapahitas-on sa usa ka tawo
makapalaglag kaniya.
19 Mas maayo pang magkinabuhing mapainubsanon
uban sa mga kabos
kaysa makigbahin sa gipang-ilog sa mga hambogiro.
20 Ang tawo nga mamati kon tudloan mouswag.
Bulahan ang tawo nga nagsalig sa Ginoo.
21 Ang maalamon nga tawo mailhan
nga adunay hustong panabot,
ug kon maayo siyang manulti adunay makat-onan
ang ubang tawo kaniya.
22 Ang kaalam sama sa tuboran nga naghatag ug kinabuhi ug
makaangkon ug maayo ug taas
nga kinabuhi ang nagbaton niini.
Apan ang mga buang-buang silotan
tungod sa ilang kabuang.
23 Ang maalamon nga tawo nagbantay gayod sa iyang gipanulti,
mao kana nga makakat-on ang ubang tawo kaniya.
24 Ang tam-is nga mga pulong sama sa dugos;
makalipay ug makapalig-on sa tawo.
25 Tingali naghuna-huna ka nga nagsubay ka sa ensaktong dalan,
apan padulong diay kini sa kalaglagan.
26 Ang kagutom magtukmod sa tawo
sa pagtrabaho.
27 Ang tawong daotan nagplano ug daotan,
ug sakit siya manulti nga daw sa kalayo nga makapaso.
28 Ang tawong nanglibak makamugna ug away
ug moguba sa panaghigalaay.
29 Ang tawong bangis mohaylo ug mosulsol
sa iyang isigka-tawo
nagtultol ngadto sa kadaotan.
30 Pagbantay kamo sa mga tawong nagpahiyom
ug nagpangidhat kay basin aduna silay daotang plano.
31 Ang katigulangon usa ka kadungganan
nga maangkon sa tawo
nga adunay matarong nga kinabuhi.
32 Mas maayo pa ang tawo nga mapailubon
kaysa tawo nga gamhanan.
Mas maayo pa ang tawo nga makapugong sa iyang kaugalingon
kaysa tawo nga migahom sa usa ka siyudad.
33 Maghulbot-hulbot ang mga tawo
aron mahibaloan nila kon unsay hustong desisyon,
apan ang tanang desisyon nag-agad sa pagbuot sa Ginoo.