11
'E'²e Jesús tsá² tya'a xiiala faa'²¹ tsá² júu³ tyʉ́²
1 Cafu mo galɨ́² gafaa'²¹ Jesús júu³ tyʉ́² joon mo ngayuuí'¹³ gafaa'²¹a joon jaain²¹ jee²¹² tsá² tya'a gasɨɨ'²¹ɨ Jesús:
―Ña'ñʉ'¹ʉ', 'e'²'e jna'a xiiala faa'¹³a'a júu³ tyʉ́² la ga'e'² Wó³ tsá² tya'a.
2 Joon gajin'² Jesús:
―Mi fó²oo' júu³ tyʉ́² tyii' fá²aa' la lo:
Ña'ñʉ'¹ʉ' tyín¹u'un ñʉ'fú² tyi'i.
Jiin'¹³ 'nʉ‑ʉ 'in tyúi¹ la jee²¹² jileei'²¹ 'in seein²¹.
Tyʉʉ'²¹ to² jna'a.
Fu ñʉ'fú² jilaa'²¹ ilɨ́² jiin'¹³ la 'iin²¹²u'un.
Jmáa² jon ni cwoo'¹³ juncwii²¹.
3 Cwo'³'o jna'a 'e liin¹ 'e tyée³e'e jmɨɨ²¹² no.
4 Joon 'íin¹u'un tsaa² tyii'i tsʉ la joon jon jna'a 'íin²moo'o tsaa² tya' jileei'²¹ 'in gajmaa¹a 'e gó² tyii'i.
Un'øø¹u'u jna'a 'e jo 'naa'¹³a'a tsaa².
5 Gajin'²in jon Jesús gasɨɨ'²¹ɨ 'ido:
―Jmoo'¹³du' cwáain¹ lawa jaain²¹ jee²¹² 'naa' 'in 'aa¹i jaain²¹ tsá² seein²¹ tyʉ́² coon'¹³. Joon la 'woo¹ tyíia² nʉ́ʉ¹ ngóo¹‑o fu tya' 'ido. Joon gasɨɨ'²¹ɨ 'ido: “Jmáa² fee'¹‑'o'o, tyí³ta'a 'nɨ¹ 'iñi¹ 'ná³aa.
6 Tsʉ jaain²¹ tsá² seen²'na tyʉ́² coon'¹³ sá² coon²¹ lɨ jaa'¹²i. Joon gacwaa'¹²i fu tyiia joon jo 'ee 'óo³oo coonti wa'a 'e cwo'³oo.”
7 Joon 'in dogɨ gajin'²in ca tɨ tsi inʉʉ li raain²¹: “Jo untyíi²u jna tsʉ sɨjnɨɨ¹ 'nʉ́³ʉʉ. Joongɨ yʉʉn²¹ tyiia tee'¹³mo coon'¹³ jna cwuu²¹mo ni coo'mó². Jo lí² raan²¹na wa'a 'e lí² cwo'³oo 'nʉ coonti.”
8 'E la ja'²mo fo'³oo ―jin'² Jesús― fiin'¹³ jo roon¹on 'e cwo'²o 'ido tsʉ 'wii'¹³ tsá² seein²¹ tyʉ́² coon'¹³on do ilí² roon¹on cwo'²xʉ 'ido la coon'²¹ 'e jo untyíi²gɨ 'ido 'ii. Joon cwo'¹o jiin'¹³ 'e 'ná¹xʉ.
9 'E la joon fuu²¹²uu 'naa', mɨ́²ɨɨ' tyani Dios tsʉ joon cwo'²o 'naa'. 'Nee'¹³naa' tsʉ joon tyee'²¹moo'. Pó²oo' 'ooca'nʉ́¹ tsʉ joon inaa²¹o.
10 Tsʉ jileei'²¹ 'in mɨ¹ 'ii'²¹mo. Joongɨ jileei'²¹ 'in 'noo'² tyiia'¹³o. Joongɨ jileei'²¹ 'in pó² 'ooca'nʉ́¹ naa²¹o tya' 'i.
11 ’Jmoo² joon² jaain²¹ 'naa' lɨ́ɨi¹naa' tsacǿøi'¹³, ¿tɨ cwó²oo' yʉʉn²¹ tyii' coon²¹ cuun²¹² wa mo gamɨɨ¹ɨ 'iñi'¹? ¿Tɨ cwoo'¹³naa' jaain²¹ mɨɨ'²¹ wa mo móo¹i joo'²¹ taai² jmɨɨ²¹,
12 owa cwoo'¹³naa' 'ee jaain²¹ tɨcún³ wa mo gamɨɨ¹ɨ coon²¹ mootú²?
13 Pe wana 'naa', 'in jo tyú¹naa' cwó²oo' yʉ́ʉn² tyii' 'e tyʉ́² xiiati lɨ́ɨ¹gɨ icwo'²o Ña'ñʉ'¹ʉ' tyíin¹ ñʉ'fú² 'in Espíritu Tyʉ́² tya'a tya' jileei'²¹ 'in mɨ¹.
Cwo'² tsá² tsaa² Jesús 'e coon'¹³ 'ii'²¹ tya' 'in 'lɨɨi'³ jmoo¹o
14 Seein²¹ jaain²¹ tsá² 'in ga'í² 'in 'lɨɨi'³ alma tya'a. Joon jo cwo¹ faa'²¹ 'ido. Mo gatyii¹ Jesús 'in 'lɨɨi'³ 'yuui alma tya'a galɨ́²‑ɨ faa'²¹o. Joon lɨɨlɨ¹ ganga'goo²¹‑tsi tsá² 'elo.
15 Pe 'in lɨ́ɨi¹³gɨ gajin'²in:
―'In tsañʉʉ'¹ lo 'wooi¹ 'in 'lɨɨi'³ coon'¹³ 'ii'²¹ tya' Beelzebú 'in tyʉ'² to² 'ii.
16 'In xeei'²¹gɨ gali'iin²¹²in coon²¹du cwáain¹ xiiala lɨ́ɨi¹ Jesús joon gamɨɨ¹ɨ coon²¹ milagro.
17 Pe ñii¹ Jesús 'ee 'ɨ¹‑tsi 'in tsá² do. Joon gasɨɨ'²¹ɨ 'ii:
―Lawa coon²¹ fuu²¹ 'e tún² 'ii'¹³ lɨ́ɨi² joon tɨ́ɨ¹i jee²¹² yaa‑i. 'E fuu²¹ do jo taa'²¹a. Joon wana tɨ́ɨi¹ tsá² la 'oo'²¹ ruu'²¹i tsi inʉʉ jo taa'²¹a.
18 ¿Xiiala ilí² tyʉ'² Satanás to² wa'a téen¹in jiin'¹³ la 'ña'a? Pe 'naa' fó²oo' 'e 'wóo³na 'in 'lɨɨi'³ coon'¹³ 'ii'²¹ tya' Beelzebú.
19 Wana jmáa³aa la joon, ¿'iin coon'²¹ cwo¹ 'ii'²¹ tsagoo²oo' wa'a 'wooi¹ 'ido 'in 'lɨɨi'³ taai² alma tya' tsá²? Coon'¹³ to² 'e jmoo¹ 'ii‑o cwoliñi¹ tsá² 'e lɨ' cɨɨ'¹² fó²oo'.
20 Coon'¹³ 'ii'²¹ tya' Dios 'wóo³na espíritu gó² ―jin'² Jesús―, joon coon'¹³ 'e joon 'øøi'²¹‑tsi tsá² 'e nigacwa'¹ 'ii'²¹ tya' Dios jee²¹² 'naa'.
21 ’Lawa jaain²¹ tsañʉʉ'¹ pí²‑tsi joongɨ 'oo¹o ñí³ wa'a un'øøi¹ 'ña'a joon jǿø²o tya'a. Jilaa'²¹ 'e sɨ'móo¹ tya'a jo lí² coon¹ tsá² coonti.
22 Pe wana tyíia¹ jaain²¹ 'in pí²gɨ‑tsi lagɨ 'ii joon lii'¹i 'ii. Joon 'woo²¹‑o jilaa'²¹ ñí³ tya'a 'e gajmaa¹ 'e jo cu'²‑tsi. Joon gajmaa¹ mai'²xʉ ce jilaa'²¹ 'e ga'wo'²o tya' 'ido.
23 ’Jileei'²¹ 'in jo faa'²¹ tyʉ́² tyiia 'laa'²¹a faa'²¹a tyiia. Joongɨ jileei'²¹ 'in jo jéei¹ tsá² 'e uncaain²¹ coon'¹³ jna jmaa¹a 'e 'eei'¹ tsá² jna.
'Ee'¹³ Jesús tsá² xiiala lɨ́ɨi² espíritu gó²
24 Faa'²¹gɨ Jesús jin'²in:
―Mo cwo'ɨ́ɨ¹ espíritu gó² tya' tsá² ngɨ¹o la caain²¹ cwoo'¹³ tyʉʉn²¹ 'noo'²¹o lɨ ján². Joon mo jo tyii'¹a joon 'ɨ¹‑tsi: “Nii'¹³moo fu tyiia lɨ gajúu³uu.”
25 Mo gatyee'¹²i joon ní²in 'in tsañʉʉ'¹ do lawa coon²¹ 'nʉ́¹ 'e lɨ́ɨi² joongɨ sii'¹i tyʉ́².
26 Joon tsaa²¹o tsate'²e dyái¹gɨ espíritu 'in 'lɨɨi'³gɨ. Joon jilee'²¹mo itsataa²i tya' 'in tsañʉʉ'¹ do. Joon lɨ́ɨ¹ galɨgoo²¹gɨ seein²¹ 'in tsañʉʉ'¹ nano lagɨ mo jéei¹.
'E jløø'³mo la jai'²
27 La 'ɨɨ²¹² siin'¹² Jesús faa'²¹a 'elo jaain²¹ tsamɨ́² jee²¹² 'in tsá² do ga'oo¹o jin'²in:
―¡Lɨ́ɨ¹ tyú¹‑i 'in ningatyéein¹ 'nʉ joongɨ 'in gacwo¹ tʉʉ'²¹ cu'²'u!
28 Jesús‑gɨ gajin'²in:
―¡Pe lɨ́ɨ¹gɨ tyúi¹ 'in ganúu² joongɨ nʉʉ'¹³o júu³ tya' Dios!
Tsá² gó² mɨɨ¹ɨ coon²¹ milagro
29 La 'ɨɨ²¹² joon lɨ́ɨ¹ ngafúui¹ tsá² la cu'² lɨ' lɨ siin'¹² Jesús joon ga'láa² Jesús 'wii²¹² gafaa'²¹a sɨɨ'²¹ɨ 'ido:
―Tsá² gó² 'in seein²¹ nano mɨɨ¹ɨ coon²¹ li² milagro. Pe jiin'¹³ coon²¹ li² ilisá² tya' 'in tsá² no jiin'¹³ la li² gacwoo¹ jaain²¹ tsá² 'in gacwo¹ júu³ tyʉ́² calɨɨ sii²¹ Jonás.
30 Lawa Jonás, 'ii jaain²¹ lawa coon²¹ li² 'e galɨ́² tya' tsá² seein²¹ Nínive. La joongɨ jna 'in Ruu'²¹na Tsá², jna‑a lawa coon²¹ li² tya' tsá² seein²¹ nano.
31 Mi 'íin² fu juncwii² ilí² 'ii'²¹ tya' tsá² seein²¹ nano jaain²¹ 'in tyʉ'² to² coon²¹ fuu²¹ náa¹ lɨ' cwoo²¹ tooin²¹² lɨ' yuui'² ñi'¹ niroon²¹ nijmáa¹a 'ii'²¹ tya'a tsʉ 'ii gajó² lɨ wiingɨ ni cwoo'¹³ fu juncwii²¹ 'e janʉ́ʉ²du jilaa'²¹ 'e jmɨɨ¹‑tsi Salomón. Joon 'elo seen²¹mo jaain²¹ 'in feei'¹gɨ lagɨ Salomón.
32 Jileei'²¹ tsá² seein²¹ fuu²¹ Nínive do mi 'iin² fu juncwii²¹ niroon²¹ mi jmáa¹ Dios 'ii'²¹ tya' tsá² seein²¹ nano. Joon icwoo¹ tsaa² tya'a. Tsʉ tsá² seein²¹ Nínive do gaunsɨɨ²¹mo 'e 'ɨ¹‑tsi mo ga'ɨ́ɨ² Jonás do júu³ tyʉ́² tya' Dios. Joon nano lo‑o seein²¹ jaain²¹ 'in tyúi¹gɨ lagɨ Jonás.
Jɨ́² coo²¹ tya' tsá²
33 ’Ce jiin'¹³ jaain²¹ jo 'in dyi'² coon²¹ jɨ́² joon sii'²¹i coon²¹ lɨ 'uuin²¹ jon'gɨ nʉ' coon²¹ cwóo¹. Sii'²¹i tsá² coon²¹ yʉ'‑ʉ joon jnéei² tya' tsá² 'in taai².
34 Unni² tsá² 'e lɨ́ lawa coon²¹ jɨ́² coo²¹ tya' tsá² wana tyʉ́² unni² tsá² la joon jon rǿøi³ coon'¹³ 'e tyʉ́² la tǿøi². Joon ngɨɨ¹ lɨ jná². Pe wana gó² unni² tsá² la joon jon gó² la tǿøi². Ngɨɨ¹o lɨ nʉʉ²¹.
35 Tɨ́ɨ²mo'o ñí²'i 'e tyʉ́² 'e jo ngɨ́²'ɨ lɨ nʉʉ²¹.
36 Wana røø²¹u coon'¹³ 'e jɨ́² do jiin'¹³ capi'² jo 'ii²¹gɨ nʉʉ²¹ la joon jon nijǿø²o'o coon'²¹ tyaa² lawa mo coo²¹ jɨ́² jnéei² tyi'i.
Jíi²mo Jesús tsá² fariseo
37 Mo gatséi¹ gafaa'²¹ Jesús 'elo jaain²¹ tsá² fariseo gatøø¹o Jesús fu tya'a 'e dø'²ø. Ga'í² Jesús joon gacwoo²¹ tɨ' mesa.
38 Ganga'goo²¹‑tsi tsá² fariseo do mo ganí²i 'e jo gauntiin'¹²in Jesús 'e run'²un cwoo²¹ jiin'¹³ la tɨɨsi'² la nʉ'gɨ dø'²ø.
39 Pe joon gajin'² Jesús:
―'Naa', tsá² fariseo, ruun'¹³naa' jiin'¹³ lɨ' caluu coon²¹ vaso coon'¹³ wúun¹ pe 'naa'gɨɨ' lɨ' tsi sɨrøø²¹moo' coon'¹³ jilaa'²¹ 'e niga'uun²¹²uun' joongɨ coon'¹³ jilaa'²¹ 'e nigatyáa²aa' coon'¹³ 'e gó².
40 ¡Tsá² bón¹ 'naa'! ¿Tɨ jo ñí²ii' 'in gajmaa¹ lɨ' caluu 'ii‑gɨ jon gajmaa¹ lɨ' tsi?
41 La joon cwoo²¹xʉʉ' tsá² tañíi² 'e dø'²ø 'uunñi² tyii' la joon jilaa'²¹a nilí² tyʉ́² tyii'.
42 ’Fúu² 'naa' tsá² fariseo, cwo'²naa' Dios diesmo tya' jilaa'²¹ 'oosee²¹² coon'¹³ jilaa'²¹ 'oo² ruda coon'¹³ jilaa'²¹ nii²gɨ 'oonuu²¹, pe coonti jo unjíi² 'naa' 'e jmaa²aa' 'e tyʉ́² tya' tsá² jon'gɨ 'iin²¹²naa' Dios. 'Elo‑ogɨ 'ná¹ jmaa²aa' la jéei¹gɨ. Pe la joon jon jo 'íin²‑'oo' 'e jmaa²aa' 'e xiia'²¹gɨ do.
43 ’¡Fúu² 'naa' tsá² fariseo, 'iin²¹²naa' ní²ii' lɨ tɨ́ɨi² cwa² 'in tyíin²mo inʉʉ cwo'¹ tyii' sii²¹ sinagogas! Joongɨ 'iin²¹²naa' 'e li'gøø'²mo tsá² 'naa' mo ngɨ́²ɨɨ' jee²¹² 'nʉ́¹.
44 ’¡Fúu² 'naa' tɨfo'² tya' ley coon'¹³ 'naa' tsá² fariseo! Lɨ' cɨɨ'¹²ɨ jmoo²oo' 'e 'é²ee' tsá² no. Lɨ́ɨ¹naa' la lɨ 'e 'aan¹ roon¹ jo jnée³in do‑o. Jilee'²¹mo tsá² ngɨ́ɨ¹mo lɨ ni do‑o mo jo li'²i.
45 Joon gañii¹i jaain²¹ tɨfo'² tya' ley jin'²in:
―Tɨfo'², jilaa'²¹ 'e fó²'o no lawa'a 'e fu'²'u jna'oo'o.
46 Joon gajin'² Jesús:
―¡Fúu² 'naa' jon tɨfo'² tya' ley! Coon'¹³ tɨɨsi'² tyii' cwó²oo' tsá² coon²¹ laa²¹² 'e jo roon'²¹ jiin'¹³ jaain²¹. Joon jogɨ 'iin²¹²naa' uncóon¹³oon' jiin'¹³xʉ.
47 ’¡Fúu² 'naa', jmoo'²¹oon' ni'aan¹ tya' tsá² 'in nigacwo² júu³ tyʉ́² calɨɨ 'in nigangaai'¹² 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyii' calɨɨ!
48 La no‑o 'øøi'²¹‑tsi 'e røø²¹ sɨ́ɨ¹³naa' coon'¹³ 'e gajmaa¹ 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyii'. 'Ii‑o nigajngaa'¹²i joon 'naa'gɨɨ' jmoo'²¹oo' ni'aan¹ tya'o.
49 ’Joon ñí² Dios mo nigajin'²in: “Sɨ́ɨ³na tsá² cwo² júu³ tyʉ́² tyiia coon'¹³ 'in lɨ́ɨi¹³gɨ tsá² tya'a joon 'in lɨ́ɨi¹³ ijnga'²mo 'in lɨ́ɨi¹³gɨ 'ǿø¹mo.”
50 'Wii'¹³ joon tsá² seein²¹ nano nityii²¹o cwáain¹ tya' tsá² 'in nigacwó² júu³ tyʉ́² tya' Dios 'in nigajúin¹ ca mo nigaroon¹ cwoo'¹³ juncwii²¹.
51 Ityi² jmɨ¹ 'øøi² ca Abel joongɨ ca tɨ́² Zacarías 'in nigajngaa'¹³i 'oo² cwo'¹ do. 'Wii'¹³ joon fo'³oo icoon¹ Dios cwáain¹ tya' 'in nigajúin¹ la joon 'in seein² nano icoon¹ cwáain¹ tya'a.
52 ’¡Fúu² 'naa' tɨfo'² tya' ley! Tsʉ ñí² 'naa' xiiala li cwii¹in tsá² Dios pe yaaigɨɨ' jo mo jmaa²aa' jogɨ cwó²oo' 'e licwii¹in 'in xeei'²¹ Dios.
53 Mo gasɨɨ'²¹ Jesús 'ii 'elo 'in tɨfo'² tya' ley do coon'¹³ tsá² fariseo lɨ́ɨ¹ gatɨ́² 'nii'²¹‑tsi 'ido tya'a. Joon ga'láa² 'wii²¹² gauntyíi² coon'¹³ júu³ 'láai² lɨɨlɨ¹.
54 Coon²¹ cwáain¹ wa'a isá² coon²¹ júu³ 'e xiiala i'nɨɨ¹ ni do.