12
Júu³ cwáain¹ tya' tsá² 'in jmoo¹o to² 'e gó²
1 Ga'láa² Jesús 'wii²¹² gatyaa¹ júu³ cwáain¹ ejemplo. Joongɨ gasɨɨ'²¹ɨ tsá²:
―Galiseein²¹ jaain²¹ tsá² 'in gajñii¹ 'mó² wuunjøø'³. Coon²¹ tyiia²¹ fee'¹ ngajna². Joon gajmaa'¹²a coon²¹ 'yá² joongɨ gajmaa¹a coon²¹ lɨ 'woo²¹ jmɨ'³ mɨ'³ wuunjøø'³ do. Gajmaa¹o jon coon²¹ po'³ níi¹ lɨ tsaun'øø'¹i tyiia²¹ tya'a.
’Mi yuui'¹³ joon gatyaa¹a cwoo²¹ 'in xeei'²¹ 'wó² tya'a do. Joon 'ña'gɨ gangóo¹ wíin².
2 Mo gatɨ́² jiin²¹ 'e gafuu²¹ mɨ'³ wuunjøø'³ do joon gasii¹in jaain²¹ tsa'leei'¹³ tya'a 'e cón² 'ido jiin'¹³ mɨ'³ wuunjøø'³ 'e tsíi²i.
3 Pe 'in tsá² ní² 'wó² do gasaan'¹²in 'in tsa'leei'¹³ tya' fii²¹² 'wó² do. Gajmee'²¹i joon gasiin'¹in ni 'ido jo 'e tyiian¹ coonti.
4 Joon 'in tsá² fii²¹² 'wó² do gasii¹in jaain²¹gɨ tsa'leei'¹³ tya'a. Pe 'inlo‑gɨ ga'øøi¹ 'in ní² 'wó² do. Coon'¹³ cuun²¹² gauncwuu'²¹i 'in tsá² do, galiwúui¹ mootyíi¹i. Joongɨ gajíi²mo.
5 Pe gasii¹mo tún¹ jaain²¹gɨ. 'Ii‑gɨ gajngaa'¹²mo. Mo lɨcɨɨin²¹ gasii¹in fúui¹gɨ pe 'inlɨ́ɨi¹³ gajmee'²¹i joon 'inlɨ́ɨi¹³gɨ gajngaa'¹²mo.
6 ’Joon jaain²¹ jóon¹on 'ña'a 'in seein²¹ tya' fii²¹² 'wó² do 'in 'iin²¹²in 'áai¹. Joon lɨ' tséi¹ gasii¹in 'ii ga'ɨ¹‑tsi: “'Ná¹‑a ili'gøø'²¹mo yʉʉn²¹ tyiia lo.”
7 Pe 'in tsá² gajmaa¹a to² do gasɨ́ɨ²i jee²¹² 'ii: “'Inlo‑o 'in 'ii'²¹ jilaa'²¹ 'e 'oo¹o jmii²¹ mi júun²in 'ido. Cwojngaa'¹²na' 'ino joon ilí² tyijna'o' jilaa'²¹ 'e 'oo¹o lo.”
8 La joon gasaan'¹²in joon gajngaa'¹²mo 'in jóon¹ fii²¹² 'wó² do. Gatyii²mo 'ido lɨ tɨ' tyiia²¹ do.
9 ’Joon, ¿'ee ijmá¹ 'in fii²¹² 'wó² do? Ijó¹ tsifu joon ijngaa'¹²mo jileei'²¹ 'in gajmaa¹a to² do. Joon icwo'¹o 'in xeei'²¹ 'e 'wó² do.
10 ’¿Tɨ jo mo gauntsáa¹ 'naa' 'e jin'² ni jí² tya' Dios?
'E cuun²¹² 'e gapii²¹ 'in jmoo'¹³o 'nú¹ lɨ' co' lawaa' jo tseein²¹.
Pe 'e joon cuun²¹² nifu.
11 'Elo‑o gajmaa¹a Ña'ñʉ'¹ʉ' joon 'áa¹mo 'ya'²gɨ lɨ́ɨ²na'.
12 'Wii'¹³ ñii¹ 'in tsá² do 'e faa'²¹a Jesús 'e júu³ cwáain¹ tya'a joon 'iin²¹²in saan'¹mo. Pe 'wii'¹³ 'gøø'²¹mo tsá² gatʉ́ʉ²mo 'ido. Joon ngaliin¹mo.
Júu³ tya' 'e 'nɨɨ¹ tsá²
13 Mo galɨcɨɨin²¹ gasii¹in tsacøøi'¹³ 'inlɨ́ɨi¹³ tsá² fariseos coon'¹³ tsá² tya' Herodes lɨ siin'¹² Jesús. 'Iin²¹²in jmá¹ xiiala ili'nɨ́ɨ¹i Jesús coon'¹³ júu³ tya'a.
14 Joon gangalíin² 'inlo gasɨɨ'²¹ɨ Jesús:
―Tɨfo'², ne² jna'a 'e 'nʉ‑ʉ fo'²'o 'e la jai'² joon jo nʉʉ'¹³'ʉn 'ee jin'² jiin'¹³ jaain²¹ tsá², 'wii'¹³ joon jo jmoo²'o la lɨ́ɨi¹ tsá². Jiin'¹³ fu² tyʉ́² tya' Dios 'e'²o'o. Fu'²'u jna'a, ¿tɨ 'ná¹ tyii²¹²i' cuu² tya' tsaa'to² César tyíin¹ Roma owa'a jo tyii²¹²i' 'ee? ¿Tyii²¹²i' sɨ jo tyii²¹²i' 'ee?
15 Pe li'³i Jesús 'e gó² 'e faa'²¹ 'ido. Joon gajin'²in:
―¿'Ee lɨ' 'iin²¹²naa' 'e tee'²¹ jna? Cwotyiian¹duu' coon²¹ cuu² joon jǿø³duu.
16 Gangatyíian¹o joon mo ganii²¹ Jesús joon gaunngɨɨ¹ɨ:
―¿'Iin ni² 'elo joongɨ 'iin 'e sii²¹ 'e toon¹ lo?
'Ii‑gɨ gañii¹i:
―Tya' César 'edo.
17 Joon gasɨɨ'²¹ɨ Jesús 'ii:
―Cwoo²oo' jon 'in tyʉ'² to² Roma jiin'¹³ 'e gatɨ́ɨ²i, la joon jon cwoo²oo' jon Dios 'e gatɨ́ɨ²i.
Unngɨɨ¹ɨ tsá² Jesús cwáain¹ tya' 'e jiin'¹ tsá² tún¹
18 Joon gangalíin² lɨ siin'¹² Jesús 'inlɨ́ɨi¹³ tsá² coon²¹ poo²¹² sii²¹ saduceos. 'In tsá² do 'ɨ¹‑tsi 'e jo jiin'¹gɨ tsá² mi júun²in. Joon gajin'² 'in tsá² do sɨɨ'²¹ɨ Jesús:
19 ―Tɨfo'², gatyʉ'² Moisés to² jna' wana júin¹ jaain²¹ tsañʉʉ'¹ joon jo xuui²¹² seein²¹ tya' tsamɨ́² tya'a 'in ruui'²¹ 'in najúin¹ do 'ná¹ cu'²mo cwoo²¹o coon'¹³ 'in tsamɨ́² 'nɨ́ɨ² do. Joon liseein²¹ yʉʉn²¹ tya' 'in ruui'²¹ najúin¹ do.
20 Galɨ́² 'e galiseein²¹ dyái¹ sɨmii'²¹ la 'oo'²¹ ruu'²¹i. Joon 'in feei'¹gɨ do gacui'² cwoo²¹o. Pe gajún¹mo jo jóon¹on gasái¹.
21 'In lɨ tɨ́² ngái¹ do joon gacui'² cwoo²¹o coon'¹³ 'in tsamɨ́² 'nɨ́ɨ² do. Jún¹mo jon pe jo 'in jóon¹on 'e gasáa¹i. La joon jon galɨ́² coon'¹³ 'in lɨ gatɨ́² ngaai²¹ do.
22 La joon gacui'² cwoo²¹o la jɨ dyái¹ do coon'¹³ 'in tsamɨ́² jaain²¹ do. Pe jiin'¹³ jaain²¹ jo gasáai¹ jóon¹on. Coon²¹ mo gajún¹mo jon 'in tsamɨ́² do.
23 Galɨ́²‑ɨ la joon, joon nano fu'²'u jna'a, mi jiin'¹in tsá² jee²¹² 'lɨɨ²¹², ¿'naai jee 'in dyái¹ do iliin¹ tsamɨ́² tya'a? Tsʉ jɨ dyái¹ do gacu'²mo cwoo²¹o coon'¹³ 'in tsamɨ́² do.
24 Joon gañii¹i Jesús tya'a:
―Jo joon, lɨ' cɨɨ'¹²ɨ 'ɨ¹‑'oo'naa' 'wii'¹³ jo cwii¹ii' jí² tya' Dios jon'gɨ 'ii'²¹ tya' Dios.
25 Tsʉ mi jiin'¹ 'in najúin¹ jon'on tsañʉʉ'¹ tiin'¹³ jon'on tsamɨ́² lɨ́²gɨ cui'² cwoo²¹o. Iliin¹ la lɨ́ɨi¹ ángeles taai² ñʉ'fú².
26 Joon fo'³gɨɨ júu³ xiia' cwáain¹ tya' mi jiin'¹ tsá² tún¹. ¿Tɨ jo mo ñíi² 'naa' ni jí² tya' Moisés 'e gafaa'²¹ Dios coon²¹ jee²¹² 'mó² 'e coo²¹? Gajin'²o la lo: “Jna‑a Dios tya' Abraham, joongɨ tya' Isaac, joongɨ Dios tya' Jacob”, jin'² Dios.
27 Coon'¹³ la joon 'øøi'²¹‑tsi tsá² 'e Dios jon'on Dios tya' 'lɨɨ²¹² 'i pe Dios tya' 'in nijiin'¹in. 'Wii'¹³ joon jo la joon 'e 'ɨ¹‑'oo' no tsʉ jiin'¹in tsá² tún¹.
'E to² tyʉ'² Dios 'e tyiin²gɨ
28 Joon gatyiia²¹ jaain²¹ tɨfo'² tya' ley. 'Ido‑gɨ ganúu²un 'e sɨ́ɨi¹ Jesús coon'¹³ 'in saduceo do. Joon 'wii'¹³ ñii¹o 'e nigañii¹i Jesús 'e la ja'²mo joon gaunngɨɨ¹ɨ jin'²in:
―¿'Noo 'e nifu tya' jilaa'²¹ to² tyʉ'² Dios?
29 Jesús‑gɨ gañii¹i:
―'Elo‑o nifu tya' jilaa'²¹ 'e tyʉ'² Dios to²: “Nʉʉ²duu' tsá² Israel, 'in Ña'ñʉ'¹ʉ' Dios jaan²¹mo 'i seein²¹.
30 Cwoli'iin²¹²naa' Ña'ñʉ'¹ʉ' Dios tyii' ce caain²¹‑'oo'. Joon cwoli'iin²¹²naa' 'ii coon'¹³ jilaa'²¹ alma tyii' joongɨ coon'¹³ jilaa'²¹ 'e 'ɨ¹‑'oo' joongɨ coon'¹³ jilaa'²¹ wa'² pí³ tyii'. 'Elo‑o 'e nifu to² tyʉ'² Dios.”
31 Joon 'e lɨ tɨ́² tún² lɨ la lɨ 'elo‑o jon: “Cwoli'iin²¹²naa' jileei'²¹ tsá² xeei'²¹ lawa yaamoo'.” Jo 'e sá² 'e to² tyʉ'² Dios 'e tyiin²gɨ lagɨ 'elo.
32 Joon gajin'² 'in tɨfo'² tya' ley do:
―Tɨfo'², ja'²mo júu³ tyi'i. Jo'¹o 'e fo'² 'nʉ no. Jaan²¹mo Dios seein²¹. Jo 'in xeei'²¹gɨ seein²¹ jiin'¹³ 'ii‑o.
33 Tyiin²gɨ 'e li'iin²¹²na' Dios ce caain²¹‑tsi' joongɨ 'e 'iin²¹²na' 'ii coon'¹³ jilaa'²¹ 'e 'ɨ¹‑tsi' joongɨ coon'¹³ jilaa'²¹ alma tyi' joongɨ coon'¹³ jilaa'²¹ wa'² pí³ tyi' joongɨ un'néei¹na' jileei'²¹ tsá² xeei'²¹ lawa yiia‑o'. Tyiin²gɨ 'elo lagɨ jilaa'²¹ fa'¹ 'e cwo'¹ tsá² Dios coon'¹³ jilaa'²¹ 'e jún¹ tsá² ni altar.
34 Mo ganí² Jesús 'e gañii¹i 'ido røø²¹ tiin'¹³ la ja'²mo ce jilaa'²¹ joon gasɨɨ'²¹ɨ Jesús 'ii:
―Xʉʉ 'ná¹gɨ 'e tyʉ'² Dios to² 'nʉ ―jin'² Jesús.
Joon jiin'¹³ jaain²¹gɨ jo tá²gɨ‑tsi 'e unngɨɨ¹gɨ.
Jóon¹ David Cristo
35 Joon tyíin¹ Jesús fu i'yíia² cwo'¹ 'e'²e tsá² joon jin'²in:
―¿Xiiala lɨ 'e jin'² tɨfo'² tya' ley 'e Cristo jóon¹ David 'i?
36 Tsʉ 'lɨɨ²¹² David 'ña'o gajin'²in coon'¹³ 'ii'²¹ tya' 'in Espíritu Tyʉ́² tya' Dios:
Dios Jmii²¹ gasɨɨ'²¹ɨ Señor tyiia:
“Ní²'i caa¹na tsáa¹ ca mi lii'²oo jileei'²¹ 'in 'eei'¹ 'nʉ, joongɨ núu²o jilaa'²¹ to² 'e tyʉ'²'ʉ.”
37 ¿Pe xiiala lɨ́² 'e jóon¹ David Cristo? Tsʉ 'wii'¹³ David do gaunsii²¹ 'ii Señor tyiia ―gajin'² Jesús.
Joon fúu¹mo 'in tsá² taain²¹² do núu²o jløø'³mo. Núu²o coon'¹³ ce tún² jilaa'²¹ 'e jin'² Jesús.
'Nɨɨ¹i Jesús tɨfo'² tya' ley
38 La jee²¹² 'e'²e Jesús tsá² gajin'²o:
―Tɨ́ɨ¹moo' coon'¹³ 'in tɨfo'² tya' ley 'in 'iin²¹²in ngɨ¹ jee²¹² 'nʉ́¹ coon'¹³ 'mɨ'² cwaa²¹ joon sɨɨ'²¹ɨ tsá² 'aa²¹²u coon'²¹ tún².
39 'Ii 'noo'¹o lɨ tyiin²gɨ icwá² inʉʉ cwo'¹ sinagogas joongɨ lɨ tyʉ́²gɨ lɨ gø'² tsá².
40 Joongɨ ngɨɨ¹o to² 'uun²¹ 'e sá² tya' tsamɨ́² 'nɨ́ɨi² joon wa'a jo lɨ li'³ tsá² jmoo¹‑o cwaa²¹ lɨɨlɨ júu³ tyʉ́² tya'a. Pe 'ii‑gɨ inii²¹ wúu¹gɨ.
Cwáain¹ tya' cuu² 'e gacwo¹ jaain²¹ tsamɨ́² 'nɨ́ɨi²
41 Joon galɨ́²‑ɨ cafu mo tyíin¹ Jesús fu i'yíia² cwo'¹ do co' lɨ si' caja to'² tsá² cuu². Jǿø² Jesús xiiala to'² tsá² cuu² do. Joon lɨ́ɨ¹ fúui¹ 'in sá² cuu² gato'¹o 'láai²gɨ.
42 Jee²¹² lo‑o gatyiia²¹ jaain²¹ tsamɨ́² 'nɨ́ɨi², jaain²¹ 'yiia'nɨ́ɨ² tañíi² 'áai¹. Joon gato'¹o 'in tsamɨ́² 'nɨ́ɨi² lo tsi caja tún² centavo pi'³ ñí³ yʉ́ʉn², 'e tyíin¹xʉ lɨɨlɨ¹.
43 Joon gatø'¹ Jesús tsá² tya'a joon gasɨɨ'²¹ɨ:
―'E la ja'²mo fuu²¹²uu 'naa', 'in tsamɨ́² 'nɨ́ɨi² lo nigacwoo¹ 'láai²gɨ tyani Dios la jee²¹² jileei'²¹ 'in nigato'¹ cuu² 'e caja lo.
44 Tsʉ 'in catyaai² do nigacwoo¹ jiin'¹³ 'e nigasái¹ tya'a pe 'in tañíi² lo nigacwoo¹ jilaa'²¹ 'e 'oo¹o tya' 'e taain¹ fu juncwii²¹.