ការ​មពោល​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន
នាវ​ឞោក​អ៝ន់​ឞូ​គឹត​ល៝រ
ឆ៝ម់បុត​អ្យា​លូកា ​ញចីស ពាង់​ដ៝ង់​អី​នាក់​ញចីស​ឆ៝ម់បុត​«នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​អី​លូកា ​ញចីស»។ ទាន់​អ្វាញ់​តា​នាវ​ឞោក​អ៝ន់​ឞូ​គឹត​តា​ឆ៝ម់បុត​អី​នៃ​មា​នាវ​ខ្លៃ​តា​ពាង់។ ពាង់​ម៝ប់​មា​ពោល ​អី​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​នោក​ពោល ​តា​ប៝ន​ត្រោអាស  ជេសរី​នហ៝​មា​ហាន់​នទ្រែល​ពោល  យ៝រ​លាស​តាៈ​ឞើស​ឆ៝ម់បុត​ការ​មពោល​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន ១៦:១១ ជឹត​នាប់​ជឹត​ពាង់​ងើយ​មា​«ហេន»។
ឆ៝ម់បុត​អ្យា​ថ៝យ​តាៈ​ឞើស​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​លូកា ​ញចីស នតើម​ឞើស​ឞ្រាស​យេឆូ ​ហាវ​តា​កាលើ​ត្រោក។ ជេស​ឞើស​នៃ​ងើយ​មា​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​វាច់​គុ​តា​មពោល​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន ជេសរី​ងើយ​មា​ឞូ​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​លើ​មា​ងាយ​ឞើស​ប៝ន​យេរូឆាលឹម  តា​ឞ្រី​យូដា  តា​ឞ្រី​ឆាមារី  លើ​ងាយ​លាម​ឞ្រី​ទាក​នហ៝​មា​ត៝ត់​តា​ប៝ន​រោម ​អី​ប៝ន​ទុត​ខ្លៃ​តា​រានោក​ខាន់​ពាង់​នៃ។ ឞូ​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​អ៝ន់​មា​ផូង​អីឆ្រាអែល ​ល៝រ ជេសរី​លើ​មា​អ៝ក់​អ៝ន់​មា​ផូង​អី​មោ​ទី​ផូង​អីឆ្រាអែល ​ដ៝ង់។ តា​ឆ៝ម់បុត​អ្យា នតើម​ឞើស​ងកោៈ ១-១២ ងើយ​អ៝ក់​មា​នាវ​ពេត្រោស ​ជាន​ការ នតើម​ឞើស​ងកោៈ ១៣ ងើយ​មា​នាវ​ពោល ​ជាន​ការ។ ឞូ​អាបាៈ​មឹន​លាស​ទី​ដ៝ង់​ក្វាល់​ឆ៝ម់បុត​អ្យា​«ការ​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស» យ៝រ​លាស​គែស​អ៝ក់​លូកា ​មឞើស នទើ​អី​គែស​ជាន​ជេង​តាៈ​ឞើស​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស។
ឞូ​មឹន​លាស​លូកា ​ញចីស​ឆ៝ម់បុត​អ្យា​តា​នាម់ ៦០-៦៥ តា​ប៝ន​រោម  នោក​ពាង់​គុ​នទ្រែល​ដាស​ពោល ​អី​គែស​នទ្រូង​តា​ប៝ន​នៃ​(ការ ២៨:១៦-៣១)។
តា​រានោក​នៃ​កោរាញ​កាដាច់​តា​ប៝ន​រោម ​គែស​នាវ​ទើយ​ម៝ត់​អ្វាញ់​តា​ឞ្រី​អីឆ្រាអែល  នទ្រែល​មា​គែស​នាវ​ទើយ​ម៝ត់​អ្វាញ់​អ៝ក់​តា​ឞ្រី​អេងៗ។ នោក​នៃ​ឞូ​កើប​ខ្លៃ​អេង​ឞាល់​ផូង​រោម  ដាស​មា​ទឹង​លែៈ​ផូង​អេង ឞូ​ម៝ស​អី​ផូង​រោម  មោ​អោស​ទី​រាពាត់​អេ​ល៝រ​មា​ផាត​ទោយ្ស​(ការ ១៦:២២-៣៩; ២២:២៤-២៩) លាស​កោរាញ​ក្វ៝ង់​ផាត​ទោយ្ស​មា​ទូ​ហ្វេ​ផូង​រោម  ទី​មា​ពាង់​អី​នៃ​ហាវ​អោប​នាវ​ពាង់​នើម​ត៝ត់​មា​កោរាញ​កាដាច់​តា​ប៝ន​រោម ​(ការ ២៥:១១)។
មឞើស​នាវ​ខ្លៃ​តា​ងកោៈ​តា​ឆ៝ម់បុត​អ្យា
- នាវ​នទ្រាប់​ហាន់​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​ឞ្រាស​ក្រីស  (១:១-២៦)
- នាវ​ឞ្រាស​យេឆូ ​នតិញ​ងគ្លែៈ​ទុត នទ្រែល​មា​នាវ​ឞ្រាស​យេឆូ ​ត៝ន (១:១-១៤)
- នាវ​កើយ្ស​ទូ​ហ្វេ​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​មា​នត្រ៝ៈ​យូដាស-​អីឆាការីយោត  (១:១៥-២៦)
- ផូង​ញឆីង​មា​ឞ្រាស​ក្រីស ​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​តា​ប៝ន​យេរូឆាលឹម  (២:១-៨:៣)
- ផូង​ញឆីង​មា​ឞ្រាស​ក្រីស ​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​តា​ឞ្រី​យូដា  នទ្រែល​មា​តា​ឞ្រី​ឆាមារី  (៨:៤-១២:២៥)
- ពោល ​ហាន់​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​តា​ឞ្រី​អេងៗ (១៣:១-២៨:៣១)
- ពោល ​ហាន់​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​ត៝ល់​ង្វាយ (១៣:១-១៤:២៨)
- រាបុន​ក្វ៝ង់​តា​ប៝ន​យេរូឆាលឹម  (១៥:១-៣៥)
- ពោល ​ហាន់​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​ត៝ល់​ឞារ (១៥:៣៦-១៨:២២)
- ពោល ​ហាន់​មឞើស​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​ត៝ល់​ពែ (១៨:២៣-២១:២៦)
- ពោល ​គែស​នទ្រូង​តា​ប៝ន​យេរូឆាលឹម  តា​ប៝ន​ឆេឆារា  នទ្រែល​មា​តា​ប៝ន​រោម  (២១:២៧-២៨:៣១)
1
នាវ​ត៝ន​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស
ទាន់​កោស​មឞាស​លាស​អ្វែស​មា​ថេវផីល *​អ៝ន់​គឹត! តា​ឆ៝ម់បុត​គ៝ប់​ញចីស​ឞើស​កើយ​នើស​ងក៝ច​ទឹង​លែៈ​នទើ​ឞ្រាស​យេឆូ ​ជាន នទ្រែល​មា​ទឹង​លែៈ​នាវ​ពាង់​នតុម​នតី ឞើស​ពាង់​នតើម​នតុម​នតី​ឞូនុយ្ស‌* នហ៝​មា​ត៝ត់​នារ​កោរាញ​ឞ្រាស​ឆ៝ៈ​នហាវ​ពាង់​តា​ត្រោក​តា​នតុក​ពាង់​នើម​តា​កាលើ។ ជេស​ទ៝ក់​រេស​អេ​ល៝រ​ពាង់​ហាវ​តា​នៃ ពាង់​នតិញ​នាវ​មា​មពោល​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​អី​ពាង់​នើម​លែៈ​ជេស​កើយ្ស​នើស ពាង់​នតិញ​ខាន់​ពាង់​តឹង​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​អី​ក្ល៝ស​អ្វែស​មឞើស​មា​ពាង់* លោច​ជេស​ពាង់​ទើន​នាវ​ជេរ​ជ៝ត់​នហ៝​មា​ខឹត​នៃ គែស ៤០ នាង់ ៤០ នារ​ពាង់​ញហើ​ឆាក់​ពាង់​នើម​អ៝ន់​មា​មពោល​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​ឆៃ​អ៝ក់​ងាន់ គៃ​មា​អ៝ន់​ខាន់​ពាង់​គឹត​នហេល​លាស​ពាង់​លែៈ​ទ៝ក់​រេស​ងាន់ ពាង់​ជាន​អ៝ក់​នតីល​នទើ​ដ៝ង់។ នោក​នៃ​ពាង់​ងក្រែ​មា​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​ម៝ត់​អ្វាញ់​ដ៝ង់។ គែស​ទូ​តឹ​ទោល​ឞ្រាស​យេឆូ ​គុ​ឆោង​ឆា​នទ្រែល​មពោល​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន ពាង់​លាស៖ “លើយ​ហ៝ៈ​អោស​ទូ​លោស​ឞើស​ប៝ន​យេរូឆាលឹម គ៝ប់​លែៈ​ជេស​មឞើស​មា​ខាន់​មៃ ឞឹ​គ៝ប់​លែៈ​ត៝ន​ញជុន​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​លាប់​គុ​តា​ខាន់​មៃ។ ក៝ប់​តា​អ្យា​ហ៝ៈ ត៝ត់​នាវ​ត៝ន​អី​នៃ​ត្រុយ្ស​ងាន់។ យោហាន-​បាប់តែម ​វៃ​ជាន​បាប់តែម​យុក​ឞូ​មា​ទាក យើន​មា​ហោម​ដេៈ​នារ​ជឹត​នាប់​តៃ​កោរាញ​ឞ្រាស​អុច​អ៝ន់​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​គុ​តា​ឆាក់​ខាន់​មៃ។ នទើ​អី​នៃ​តឹម​ឞាន​មា​ខាន់​មៃ​យុក​មា​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​ដ៝ង់”។*
ឞ្រាស​យេឆូ ​ហាវ​តា​កាលើ​ត្រោក
ជេសរី​មពោល​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​តឹម​រាបុន​ឞាល់​តា​យោក​តើម​អោលីវ  ខាន់​ពាង់​អោប​ឞ្រាស​យេឆូ ៖ “ហើយ​កោរាញ អាបៃ​អ្យា​បាស​មៃ​ជេង​កាដាច់​ឞ្រី​ទាក​អីឆ្រាអែល ?” ពាង់​អើស៖ “តា​រានោក​ម៝ង​នារ​នៃ​មោ​អោស​អ៝ន់​ខាន់​មៃ​គឹត ឞឹ​គ៝ប់​នើម​ទើម​ជាន​នទើ​អី​នៃ​នោក​ពាង់​នើម​អុច។ យើន​មា​គែស​ទូ​នាវ​គ៝ប់​អុច​អ៝ន់​ខាន់​មៃ​គឹត៖ ត៝ត់​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​អី​ក្ល៝ស​អ្វែស​ជុរ​គុ​តា​ឆាក់​ខាន់​មៃ ខាន់​មៃ​គែស​នាវ​ឞ្រាស។ ជេសរី​នាវ​ខ្លៃ​អី​ខាន់​មៃ​លែៈ​ឆៃ​លែៈ​តាង់​គ៝ប់​នតុម​នតី​គ៝ប់​ជាន​នើស ខាន់​មៃ​ជាន​តើម​មឞើស​ងក៝ច​តា​ប៝ន​យេរូឆាលឹម ​អ្យា តា​ប៝ន​អេង​តា​ឞ្រី​យូដា  តា​ឞ្រី​ឆាមារី  ជេសរី​នហ៝​មា​លាម​នែស​នតូ​អ្យា”។* ជេស​ឞ្រាស​យេឆូ ​ងើយ​នាវ​នៃ ទោល​មពោល​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​ហោម​អ្វាញ់​ពាង់ កោរាញ​ឞ្រាស​ឆ៝ៈ​នហាវ​ពាង់​តា​កាលើ​ត្រោក ជេសរី​គែស​តុក​ងកីង​លើយ​ពាង់ ឞូ​មោ​ហោម​អោស​ឆៃ​ពាង់* 10 ទោល​ខាន់​ពាង់​ហោម​អ្វាញ់​ងគើរ​រើក​ហើក​ឞ្រាស​យេឆូ ​ហាវ​កាលើ​ត្រោក​នតុក​កោរាញ​ឞ្រាស​នៃ ទោ​មា​ឆៃ​ឞារ​ហៃ​ញឆ៝ស​ខ៝​អាវ​ងលាង​ទ៝ក់​នទ្រែល​ខាន់​ពាង់​តា​នៃ ឞារ​ហៃ​ខាន់​ពាង់​អី​នៃ​តោង​ពារ់‌ 11 ជេសរី​ខាន់​ពាង់​លាស៖ “ហើយ​មពោល​ឞ្រី​កាលីលេ ! ម៝ស​នទើ​ងគើរ​អ្វាញ់​ខាន់​មរែ​ជឹត​លើ​ត្រោក​រី? កោរាញ​យេឆូ ​នៃ​លែៈ​កោរាញ​ឞ្រាស​ឆ៝ៈ​ឞើស​ខាន់​មៃ​នហាវ​កាលើ​ត្រោក ពាង់​មោ​អោស​ព្លឹ​ឆឹត​តៃ​តា​អ្យា​អាបៃ​អ្យា យើន​មា​គែស​ទូ​នារ​ពាង់​មរា​ព្លឹ​តៃ​តឹម​ឞាន​មា​ខាន់​មៃ​ឆៃ​ពាង់​ហាវ​កាលើ​ត្រោក​នៃ​នើស​ដ៝ង់”។*
12 ជេសរី​មពោល​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​ព្លឹ​ឆឹត​ឞើស​យោក​នៃ ឆឹត​ជឹត​ប៝ន​យេរូឆាលឹម ។ យោក​អី​នៃ​ឞូ​រាញា​លាស​យោក​តើម​អោលីវ  ងាយ​ឞើស​យោក​នៃ​ដាស​យេរូឆាលឹម ​ក្លាប់​លាស​ទូ​កីលោមែត* 13 ត៝ត់​តា​ប៝ន​នៃ ខាន់​ពាង់​លាប់​តា​ជៃ​ខាន់​ពាង់​គុ ជេសរី​ហាវ​តា​ជ្រោ​កាលើ​រី។ តា​នៃ​គែស​ពេត្រោស  គែស​យោហាន  គែស​យាកើ  គែស​អ៝ន់ទ្រេ  គែស​ផីលីប  គែស​ថោមាស  គែស​បារថោលោមេ  គែស​មាថាយ  គែស​យាកើ ​អី​ក៝ន​អាល់ផាយ  គែស​ឆីមោន ​អី​ឞូ​ក្វាល់​លាស​«ឞូនុយ្ស​គើយ្ស » នទ្រែល​មា​យូដាស ​អី​ក៝ន​យាកោប ​អា​អេង​ជឹត។* 14 លែៈ​មពោល​នៃ​តឹម​ទី​ទូ​នតោរ​នាវ​គៃ​មា​គុ​មឞើស​ឆើម​នទ្រែល​នឹង។ តា​នៃ​គែស​ដ៝ង់​មពោល​ឞូ​អូរ​អាបាៈ​អេង​អី​វៃ​តឹង​ឞ្រាស​យេឆូ  ជេសរី​គែស​មារី ​អី​មេៈ​ឞ្រាស​យេឆូ  នទ្រែល​មា​អី​អ៝សៗ​ឞូ​ក្លោ​ពាង់​ដ៝ង់។*
មាត់ថេស  ជេង​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​នត្រ៝ៈ​យូដាស-​អីឆាការីយោត 
15 នោក​នារ​នៃ​គែស​ឞូនុយ្ស​អី​ញឆីង​មា​ឞ្រាស​យេឆូ ​គុ​រាបុន​ក្លាប់​លាស​គែស ១២០ នុយ្ស។ ជេសរី​ពេត្រោស ​ទ៝ក់​តា​ងក្លាង​ងគូល​ខាន់​ពាង់​រី ពាង់​លាស​កើត​នអា៖ 16-17 “ហើយ​អ៝ស​នោ ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​អី​ក្ល៝ស​អ្វែស​លែៈ​មឞើស​ជេស​មា​កាដាច់​ដាវីត ​កាល់​អែ​នើស ពាង់​ងក៝ច​ល៝រ​មា​ទូ​ហ្វេ​ឞូនុយ្ស ឞូនុយ្ស​អី​នៃ​យូដាស ​ជេង​ទូ​ហ្វេ​តា​មពោល​ឞ៝ន់ ជេង​ឞូនុយ្ស​ជាន​ការ​នទ្រែល​ឞ៝ន់​ដ៝ង់ តីស​មា​យូដាស ​នៃ​លែវ​ឞូ​ហាន់​ញុប​ឞ្រាស​យេឆូ ​ច្រាវ។ លែៈ​នាវ​អ្យា​ជេង​ទី​ងាន់​ដាស​នាវ​ដាវីត ​លែៈ​គែស​ញចីស​តា​ឆ៝ម់បុត​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​ងើយ។* 18 ខាន់​មៃ​លែៈ​គឹត​ជេស​នទើ​អ្យា ព្រាក់​អី​យូដាស ​គែស​តាៈ​ឞើស​ងខោម​ជាន​នទើ​អ្យើស​នៃ​នើស ឞូ​ឆ៝ៈ​ព្រាក់​អី​នៃ​រាវាត់​ទូ​លោក​នែស​មីរ ជេសរី​ពាង់​ចោត​ងកុប នហ៝​មា​ព្រីស​នទុល​លោស​ព្រ៝ច​រាឞ៝ម់។* 19 នាវ​អ្យា​លែៈ​ឞូនុយ្ស​តា​ប៝ន​យេរូឆាលឹម ​តាង់​លឺ​ទាទេ នហ៝​មា​ឞូ​ក្វាល់​នតុក​នៃ​តឹង​នាវ​ងើយ​ខាន់​ពាង់​នើម​លាស៖ «ហាខែលដាមាស » រាឞ្លាង​នាវ​អី​នៃ​លាស៖ «មីរ​មហាម»។ 20 តា​ឆ៝ម់បុត​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​ងើយ​តា​នាវ​មព្រើ​អើម​លែៈ​ញចីស​លាស៖
«អ៝ន់​នតុក​ពាង់​គុ​នៃ​ជេង​នតុក​រាង៝ត​ញជាប់‌
មោ​អោស​គែស​ឞូនុយ្ស​គុ»
ជេសរី​គែស​ញចីស​ដ៝ង់
«អ៝ន់​គែស​ទូ​ហ្វេ​ឞូនុយ្ស​នត្រ៝ៈ​នាវ​ជាន​ការ​ពាង់»
21 កើត​នទ្រី​អ៝ន់​ឞ៝ន់​ឆ៝ៈ​ទូ​ហ្វេ​ឞូនុយ្ស​មា​នត្រ៝ៈ​ពាង់។ អ្យាត់​មា​ឞូនុយ្ស​អី​នៃ​អី​លែៈ​គុ​នទ្រែល​ឞ៝ន់​បាបើ ទោល​កោរាញ​យេឆូ ​លែវ​ត្រ៝ង​មា​ឞ៝ន់‌* 22 នតើម​ឞើស​យោហាន-​បាប់តែម ​ជាន​បាប់តែម​យុក​ពាង់​មា​ទាក នហ៝​មា​ត៝ត់​កោរាញ​ឞ្រាស​ឆ៝ៈ​ពាង់​លោស​ឞើស​ឞ៝ន់​គុ​នតុក​កោរាញ​ឞ្រាស​នើម។ នទ្រី​អ៝ន់​ឞ៝ន់​កើយ្ស​ទូ​ហ្វេ​ឞូនុយ្ស​គៃ​មា​ជាន​តើម​ងក៝ច​នទ្រែល​ឞ៝ន់​មា​នាវ​ខ្លៃ​កោរាញ​យេឆូ ​ទ៝ក់​រេស”។ 23 ជេសរី​ខាន់​ពាង់​អុច​ឆ៝ៈ​ឞារ​ហៃ​អ៝ស​ម៝ន ទូ​ហ្វេ​រី​រាញា​យោឆែប  ឞូ​វៃ​ក្វាល់​ពាង់​បារឆាបាស  មោ​លាស​ក្វាល់​យុសតុស ​ដ៝ង់ អី​ទូ​ហ្វេ​ជឹត​រាញា​មាត់ថេស  24 ជេសរី​ខាន់​ពាង់​លែវ​ឞាល់​មឞើស​ឆើម​កើត​នអា៖ “ហើយ​កោរាញ! មៃ​គឹត​នូយ្ស​នហ៝ម់​ទឹង​លែៈ​ឞូនុយ្ស លាស​នទ្រី​ទាន់​មៃ​មឞើស​មា​ហេន អាស​តាៈ​មៃ​អុច​កើយ្ស​តា​ឞារ​ហៃ​ខាន់​ពាង់​អ្យា‌ 25 គៃ​មា​ជាន​ការ​ជេង​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​នត្រ៝ៈ​យូដាស  យ៝រ​លាស​យូដាស ​លែៈ​នត្លើយ​នាវ​ការ​អ្យា​លែៈ​ខឹត​ហាន់​គុ​អា​នតុក​ពាង់​នើម​រី”។ 26 ជេសរី​ខាន់​ពាង់​ញុប​នទើ​ញច្រ៝ស​នៃ​ទី​តា​ព្លាង់​មាត់ថេស  ឆ៝ៈ​ពាង់​គុ​នទ្រែល ១១ កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​នៃ។
* 1:1 «ថេវផីល »​គែស​នាវ​ខ្លៃ​«ឞូនុយ្ស​អី​រ៝ង់​មា​កោរាញ​ឞ្រាស» មោ​លាស «ឞូនុយ្ស​អី​កោរាញ​ឞ្រាស​រ៝ង់»។ 1:1 ឆ៝ម់បុត​អី​នៃ​ជេង​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​លូកា ​ញចីស។ * 1:1 លក ១:១-៤ * 1:2 លក ២៤:៣៦-៤៩; មថ ២៨:១៨-២០ * 1:5 លក ៣:១៦; យហ ១៥:២៦ * 1:8 ការ ២:៣២; ៣:១៥; ៥:៣២; ១០:៣៩; ១៣:៣១; ២២:១៥; ២៣:១១; លក ២៤:៤៨ * 1:9 លក ២៤:៥០-៥១; មក ១៦:១៩; ១តម ៣:១៦ * 1:11 លក ២១:២៧; មថ ២៦:៦៤ 1:12 តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​លាស៖ «ងាយ​ហាន់​ត្រ៝ង​តា​នារ​ឆាបាត់ » គែស​នាវ​ខ្លៃ​លាស​ជេង​ងាយ​ត្រ៝ង​នាវ​វៃ​ផូង​អីឆ្រាអែល ​អ៝ន់​ឞូ​ហាន់​ទុត​ងាយ​តា​នារ​ឆាបាត់ ​អី​នារ​រាលូ​ខាន់​ពាង់។ * 1:12 លក ២៤:៥២ * 1:13 លក ៦:១៣-១៦; មថ ១០:២-៤ * 1:14 លក ៨:១-៣; ២៣:៤៩, ៥៥; មថ ១៣:៥៥; យហ ៧:៣-៥ * 1:16-17 នម ៤១:៩; យហ ១៣:១៨-១៩ * 1:18 លក ២២:៣-៦; មថ ២៦:១៤-១៦; ២៧:៣-១០ 1:20 នម ៦៩:២៥ 1:20 នម ១០៩:៨ * 1:21 ការ ១០:៣៧-៤៣; យហ ១៥:២៧