10
Dios chʉ'ore chʉ'vaa'jʉ chini repaʉ neenare docerepanare saomʉ Jesús
(Mr 3.13-19; Lc 6.12-16)
1 Ũcuarʉmʉ Jesús chʉkʉna'te repaʉ neenare docerepanare soni rao ija'che i'kasi'kʉa'mʉ: “Chʉ'ʉpi cho'okaiʉna ija'che cho'omasijanaa'me mʉsanʉkona: Vati pãi sa'navʉã pa'inare eto saomasijanaa'me. Ũcuachi'a pãi ravʉ si'ache jũ'inare vasomasijanaa'me mʉsanʉkona”, chiisi'kʉa'mʉ repaʉ chʉkʉna'te.
2 Chʉkʉna repaʉ chẽa saosina mamia'me ie: Charo Simonni chẽasi'kʉa'mʉ repaʉ. Cheke mami Pedro ve'esi'kʉa'mʉ repaʉ. Andrere repaʉ Simón Pedro cho'jeʉ'te ũcuaja'che chẽasi'kʉa'mʉ. Zebedeo mamachĩi ũcuachi'a Santiagona'me Juanre chẽasi'kʉa'mʉ repaʉ.
3 Ũcuaja'che Felipe'te, Bartolomere, Tomare, chʉ'ʉre Mateo'te Romapãi chʉ̃'ʉnare kuri kookaisi'kʉre chẽasi'kʉa'mʉ repaʉ. Chekʉre Santiago'te Alfeo mamakʉ'te chẽasi'kʉa'mʉ. Tadeo'te ũcuachi'a chẽasi'kʉa'mʉ repaʉ.
4 Chekʉre Simonre ũcuachi'a, cananistapãi ja'me pa'ikʉ'te chẽasi'kʉa'mʉ. Ũcuachi'a Judas Iscariote'te chẽasi'kʉa'mʉ. Na'a pa'isirʉmʉ repaʉ Judas Iscariote Jesuni cu'ache cho'oa'jʉ chini chekʉnani ĩsiasomʉ.
Dios chʉ'ore chʉ'vaa'jʉ chini repaʉ neenare docerepanare Jesús saosi'ere kʉamʉ
(Mr 6.7-13; Lc 9.1-6)
5 Reparʉmʉ Jesús chʉkʉna'te repaʉ chẽasinare docerepanare Dios chʉ'ore chʉ'vaa'jʉ chini saopi'rakʉ ija'che chʉ'vasi'kʉa'mʉ:
—Judío peona pa'ichejña saimanejʉ̃'ʉ mʉsanʉkona. Ũcuachi'a Samaria cheja pa'ijoopoã saimanejʉ̃'ʉ.
6 Jã'achejña saima'ñe Dios chʉ'o vesʉjʉ ovejava'na kuirakʉ'te peova'naja'ñe chʉova'na pa'inani judíopãire sani chʉ'vajʉ̃'ʉ.
7 Sani, “Dios Raosi'kʉ pãi ũcuanʉkore chʉ̃'ʉpi'ramʉ”, chiijʉ chʉ'vajʉ̃'ʉ repanare.
8 Ũcuachi'a ravʉ jũ'iva'nare vasokaijʉ jũnisõsiva'narejẽ'e vasokaijʉ̃'ʉ. Asi ravʉ paanare vasojʉ̃'ʉ. Ũcuachi'a vati pãi sa'navʉã pa'inare eto saosõkaijʉ̃'ʉ. Jã'aja'ñe cho'omasiche Diopi rupʉ ĩsimʉ mʉsanʉkonare. Jã'ajekʉna chekʉnare kuri sẽema'ñe rupʉ cho'okaijʉ pa'ijʉ̃'ʉ.
9 ’Ũcuachi'a sani kurijẽ'e samanejʉ̃'ʉ.
10 Turu cu'amajñarʉã mañajaturujẽ'e samanejʉ̃'ʉ. Kãña sa'ñejʉ ju'ikãñajẽ'e sama'ñe mʉsanʉkona ju'ikãñarʉãchi'a ju'ijʉ ku'ijʉ̃'ʉ. Cũ'akorophe'rejẽ'e sama'ñe mʉsanʉkona ju'iphe'rerʉãchi'a ju'ijʉ ku'ijʉ̃'ʉ. Vãsoñoã jo'e chekʉñoã sama'ñe mʉsanʉkona jʉ'vejʉ ku'iñoãchi'a sajʉ̃'ʉ. Ãuta'ni mʉsanʉkona chʉ'vajanapi ãua'jʉ mʉsanʉkonare, repanare chʉ'vache ro'i.
11 ’Sani ku'ijʉ vʉ'ejoopona tĩ'ani repajoopo cakʉpi re'okʉji, “Chʉ'ʉ vʉ'ere rani pa'ijʉ̃'ʉ”, chiikʉ vʉ'ere mʉa pa'ijʉ̃'ʉ, mʉsanʉkona repacheja sairʉmʉjatʉ'ka.
12 Repaʉ vʉ'e mʉa kakani, repavʉ'e pa'inare, “Re'oja'che pa'ijʉ̃'ʉ mʉsanʉkona”, chiijʉ kakajʉ̃'ʉ.
13 Repavʉ'e pa'inapi re'oja'che pa'ineena pa'ito mʉsanʉkona repanare Diore sẽekaisi'e ũcuarepa re'oja'che cho'okaija'mʉ Repaʉ. Jã'ata'ni repanapi re'oja'che pa'ineemana pa'ito pãaja'mʉ.
14 Chekʉrʉmʉ mʉsanʉkonapi pãi vʉ'ena jã'apãani vʉ'ejoopona sani tĩ'arena repacheja pa'inapi mʉsanʉkonani cuaocuhejʉ Dios chʉ'ojẽ'e asacuheto mʉsanʉkona cũ'akorophe're chʉ̃'isi'ere cha'ore tĩ'to to'jñojʉ eta saijʉ̃'ʉ, pãipi ña repana cu'ache cho'osi'ere masia'jʉ.
15 Dios pãi ũcuanʉkore chi'i ro'iumucuse tĩ'aru Sodoma vʉ'ejoopona'me Gomorra vʉ'ejoopo pa'isinare rʉa cu'ache ti'jñeja'mʉ. Jã'ata'ni mʉsanʉkona chʉ'vache asacuhesinare na'a rʉa cu'ache ti'jñeja'mʉ reparʉmʉ. Ũcuarepaa'me jã'a —chiisi'kʉa'mʉ Jesús chʉkʉna'te.
Dioni cuasajʉ cu'ache cho'ocojñona pa'iche'te chʉ'vamʉ Jesús
16 Ũcuarʉmʉ Jesús chʉkʉna'te repaʉ neenare jo'e ija'che i'kasi'kʉa'mʉ:
—Ñarepajʉ pa'ijʉ̃'ʉ. Chʉ'ʉ mʉsanʉkonare, chai pa'ichejñana ovejava'nare saocheja'che mʉsanʉkonare cuhena pa'ichejñana saomʉ. Jã'ajekʉna aña masicheja'che ñarepajʉ ku'imasijʉ ũkupova'na kokaneema'ñeja'ñe re'oja'che pa'ijʉ chekʉnare cu'ache cho'oma'ñe chʉ'vajʉ pa'ijʉ̃'ʉ.
17 Ñarepajʉ pa'ijʉ̃'ʉ. Chekʉrʉmʉ pãi mʉsanʉkonare chʉ'ʉni cuasajʉna chẽa judíopãi chʉ̃'ʉna pa'ivʉ'ena sa jo'ka, repanapi suĩ'sueche'te chʉ̃'ʉrena judíopãi chi'ivʉ'ñana cuaa suĩ'suejanaa'me.
18 Chekʉrʉmʉ pãi mʉsanʉkonare chʉ'ʉni cuasajʉna chẽa pãi te'eva'nare chʉ̃'ʉna pa'ivʉ'ñana ũcuachi'a jainʉkore chʉ̃'ʉna pa'ivʉ'ñajatʉ'ka sa jo'kajanaa'me mʉsanʉkonare, cu'ache cho'oche'te chʉ̃'ʉa'jʉ chini. Jã'aja'ñe cho'ojʉna repanare pãi chʉ̃'ʉnare chʉ'ʉ pa'iche'te kʉa asojanaa'me mʉsanʉkona judío peonare ũcuachi'a.
19 Jã'ata'ni pãipi mʉsanʉkonani jã'aja'ñe cho'oto, “¿Je'se sãiñe i'kaja'che chʉ'ʉ?” Ũcuachi'a, “¿Keejachʉ'opi i'kaja'che chʉ'ʉ?”, chiijʉ cuasamanejʉ̃'ʉ. Mʉsanʉkonare sãiñe i'kache tĩ'arʉmʉ mʉsanʉkona i'kajache chʉ'o Diopi rekoñoãna kʉaja'mʉ.
20 Mʉsanʉkona te'ena cuasajʉ i'kama'ñe mai Ja'kʉ Dios Rekochoji cho'okaiʉna masi i'kajanaa'me repanare.
21 ’Reparʉmʉ pãi repana cho'jechĩi chʉ'ʉni cuasajʉna chẽa sa, “Vanisõjʉ̃'ʉ inare”, chiijʉ jo'kajanaa'me. Chekʉna repana majaa'chʉpãipi chʉ'ʉni cuasajʉna ũcuaja'che cu'ache cho'ojanaa'me repanare. Pʉka'kʉpãi ũcuachi'a repana mamachĩipi chʉ'ʉni cuasajʉna chẽa sa, “Inare vanisõjʉ̃'ʉ”, chiijʉ jo'kajanaa'me. Chekʉna ũcuachi'a repana pʉka'kʉpãipi chʉ'ʉni cuasajʉna ũcuaja'che cu'ache cho'ojanaa'me.
22 Pãi ũcuanʉko mʉsanʉkonare chʉ'ʉni cuasajʉna rʉa cuhejanaa'me. Jã'ata'ni mʉsanʉkonapi chʉ'ʉre cuasache'te ũhama'ñe jũnisõrʉmʉjatʉ'ka masi cuasajʉ pani Dios pa'ichejare ai sani pa'ijanaa'me.
23 Pãipi mʉsanʉkona saisijoopo canapi mʉsanʉkonani cu'ache cho'oto chekʉjoopona vʉ'vʉsõjʉ̃'ʉ. Chʉ'ʉ pãire ja'me paaʉ chini Dios Raosi'kʉ mʉsanʉkona chuta'a Israel cheja pa'ijoopoã peore kuni si'ama'tona cʉnaʉmʉ mʉisi'kʉpi jo'e cajeja'mʉ icheja cheja. Ũcuarepaa'me jã'a.
24 ’Utija'o che'chenapi repanare che'chokʉ cu'ache i'kacojñoñe'te, “Maita'ni cu'ache i'kacojñomanejanaa'me”, chiijʉ cuasato cu'amʉ. Ũcuachi'a cho'oche'te rupʉ cho'okaaʉ chini chẽa paacojñova'ʉpi repaʉ'te paakʉ cu'ache i'kacojñoñe'te, “Chʉ'ʉta'ni cu'ache i'kacojñomaneja'mʉ”, chiiʉ cuasato cu'amʉ.
25 Utija'o che'chena repanare che'chokʉji cu'ache i'kacojñoto repaʉ i'kacojñosi'eja'che cu'ache i'kacojñojanaa'me. Ũcuachi'a pãiʉ'te cho'oche cho'okaiva'ʉ repaʉ'te paakʉji cu'ache i'kacojñoto repaʉ i'kacojñosi'eja'che cu'ache i'kacojñoja'mʉ. Mʉsanʉkona ũcuaja'che chʉ'ʉ cu'ache i'kacojñoñeja'ñe na'a rʉa cu'ache i'kacojñojanaa'me. Pãi chʉ'ʉre, “Vati chʉ̃'ʉkʉ'mʉ mʉ'ʉ; Beelzebua'mʉ”, chiisinaa'me. Jã'ajekʉna pãi mʉsanʉkonare chʉ'ʉ majapãijanajejʉna ũcuare i'kajʉ na'a rʉa cu'ache i'kajanaa'me —chiisi'kʉa'mʉ Jesús.
“Mʉsanʉkonare vanisõñu chiinare vajʉchʉmanejʉ̃'ʉ”, chiiʉ chʉ'vamʉ Jesús repaʉ neenare
(Lc 12.2-7)
26 Ũcuarʉmʉ Jesús chʉkʉna'te ija'che i'kakʉ jo'e chʉ'vasi'kʉa'mʉ:
—Pãi mʉsanʉkonare vanisõñu chiinare vajʉchʉmanejʉ̃'ʉ. Repana cu'ache cho'oñu chini rope'e cho'oche peore pãi ũcuanʉko masijanaa'me. Ũcuachi'a repana rope'e cutujʉ pa'isi'e peore pãi ũcuanʉko masijanaa'me.
27 Ũcuachi'a chʉ'ʉ mʉsanʉkonare ñamina rope'e i'kasi'e pãi ũcuanʉko asajʉ'te umucusena kʉajʉ̃'ʉ. Ũcuachi'a chʉ'ʉ mʉsanʉkonare vʉ'ena cuaa rope'e kʉasi'e pãi ũcuanʉko pa'ichejana ʉjachʉ'o i'kajʉ kʉajʉ̃'ʉ ũcuanʉko asaa'jʉ.
28 Mʉsanʉkonare vanisõñu chiinare pãi vajʉchʉmanejʉ̃'ʉ. Ca'nivʉã vanisõnijẽ'e mʉsanʉkona rekoñoãta'ni cu'ache cho'omanejanaa'me repana. Mʉsanʉkonare jũ'iñe chʉ̃'ʉmasikʉ vati toa Saomasikʉni Diorechi'a vajʉchʉjʉ pa'ijʉ̃'ʉ.
29 ’Pĩ'a ka'chava'na jmava'na kuri te'ere'revachi'a ro'ime. Te'ere'revachi'a ro'iva'nare mai Ja'kʉ Diopi jũ'iʉ̃seto te'eva'ʉjẽ'e jũnisõmanera'ame repana.
30 Ũcuachi'a Repaʉ Dios mʉsanʉkona pa'iche peore masikʉjekʉ mʉsanʉkona sĩjoquee raña kuẽkuesi'echi'a paakʉjekʉ masimʉ.
31 Pĩ'ava'nare peore kuiramʉ Dios. Mʉsanʉkonare pãi na'a rʉa cuasakʉ na'a re'oja'che cho'okaiʉ pa'imʉ Repaʉ. Jã'ajekʉna chekʉnare pãi vajʉchʉmanejʉ̃'ʉ —chiisi'kʉa'mʉ Jesús chʉkʉna'te repaʉ neenare.
Vajʉchʉma'ñe pãi asajʉ'te, “Jesure cuasanaa'me chʉkʉna”, chiina pa'iche'me
(Lc 12.8-9)
32 Ũcuarʉmʉ Jesús jo'e ija'che i'kasi'kʉa'mʉ:
—Pãi te'ena, chekʉna asajʉ'te vajʉchʉma'ñe, “Jesure cuasanaa'me chʉkʉna”, chiime. Na'a pa'isirʉmʉ chʉ'ʉ jã'aja'ñe i'kasinare Ja'kʉ Cʉnaʉmʉ Pa'ikʉ asakʉ'te, “Chʉ'ʉ neenaa'me ina”, chiija'mʉ.
33 Jã'ata'ni chekʉna pãire vajʉchʉjʉ repanapi asajʉ chini, “Jesure cuasamanaa'me chʉkʉna”, chiime. Na'a pa'isirʉmʉ jã'aja'ñe i'kasinare chʉ'ʉ Ja'kʉ Cʉnaʉmʉ Pa'ikʉ asakʉ'te, “Chʉ'ʉ neenama'me ina”, chiija'mʉ chʉ'ʉ repanare —chiisi'kʉa'mʉ repaʉ.
Jesure cuhena repaʉ'te cuasanare cuhejanaa'me
(Lc 12.51-53; 14.25-27)
34 Ũcuarʉmʉ Jesús jo'e ija'che i'kasi'kʉa'mʉ chʉkʉna'te:
—Ija'che cuasacosome mʉsanʉkona: “Jesús raisirʉmʉta'ni pãi chekʉnare cuhema'ñe re'oja'che pa'ijanaa'me”, chiijʉ cuasacosome. Jã'ata'ni chʉ'ʉpi rani che'chokʉna pãi chʉ'ʉ che'choche asacuhenapi asaneenani pe'rujʉ cuheme.
35 Chekʉrʉmʉ pʉka'kʉpi chʉ'ʉni cuasato mamakʉji cuheja'mʉ. Chekʉrʉmʉ pʉka'kopi chʉ'ʉni cuasato mamakoji cuheja'mo. Ũcuachi'a vaoji chʉ'ʉni cuasato mamakʉ'te pa'ikoji cuheja'mo.
36 Majapãi ũcuate'evʉ'e pa'inapi te'eʉ chʉ'ʉni cuasato chekʉnapi cuhejanaa'me repava'ʉre.
37 ’Mʉja'kʉpãi cuasajʉ pa'ito re'omʉ. Jã'ata'ni mʉsanʉkonapi chʉ'ʉni na'a rʉa cuasajʉ pa'imaneni chʉ'ʉ neena pa'imanejanaa'me. Ũcuachi'a mʉsanʉkona chĩiva'nare cuasajʉ pa'ito re'omʉ. Jã'ata'ni mʉsanʉkonapi chʉ'ʉni na'a rʉa cuasajʉ pa'imaneni chʉ'ʉ neena pa'imanejanaa'me.
38 Pãi mʉsanʉkonare chʉ'ʉ neenajejʉna cuhejʉ vanisõñu chiijanaa'me. Jã'ata'ni chʉ'ʉre cuasache jmamakarʉjẽ'e ũhasõma'ñe cuasajʉ pa'ijʉ̃'ʉ. Pãipi jã'aja'ñe cho'oñu chiijʉna vajʉchʉjʉ mʉsanʉkonapi chʉ'ʉre cuasache'te ũhasõni chʉ'ʉ neena pa'imanejanaa'me.
39 Ũcuachi'a chuenisõñe'te vajʉchʉjʉ repana asa chẽasi'e Dios chʉ'o ũhasõna, jũnisõsirʉmʉ vati toana sani cho'osõjanaa'me. Jã'ata'ni chuenisõñejẽ'e vajʉchʉma'ñe chʉ'ʉni ũcua cuasajʉ chuenisõsiva'na Dios pa'ichejare jũni sani re'oja'che pa'ijanaa'me —chiisi'kʉa'mʉ repaʉ.
Repaʉ chʉ'o kʉasinare Dios ro'ijache re'oja'che koojana pa'iche'te kʉamʉ
40 Ũcuarʉmʉ Jesús chʉkʉna'te repaʉ neenare jo'e i'kasi'kʉa'mʉ.
—Pãi mʉsanʉkonare pojona chʉ'ʉre ũcuachi'a pojome. Pãi chʉ'ʉre pojona chʉ'ʉre Raosi'kʉre ũcuachi'a pojome.
41 Pãipi Dios chʉ'o kʉajʉna, pãiʉ ũcuaʉakʉji, “Diopi raoʉna Repaʉ chʉ'o kʉame ina”, chini repanani pojoto Repaʉ chʉ'o kʉasinare ro'icheja'chere ũcuapa'rʉva ro'ija'mʉ Dios repaʉ'te. Ũcuachi'a pãiʉ chekʉnani, “Diopi cho'okaiʉna re'oja'che pa'ime ina”, chini repanani pojoto Dios ũcuaja'che re'oja'che pa'isinare ro'icheja'chere ũcuapa'rʉva ro'ija'mʉ repaʉ'te.
42 Ũcuachi'a pãiʉ ũcuaʉakʉji chʉ'ʉ neekʉre rʉa vesʉkʉ'teta'ni ũcua, “Jesucristo neekʉa'mʉ ikʉ”, chini repaʉni oko ũkuato Diopi ro'ija'mʉ repaʉ'te —chiisi'kʉa'mʉ Jesús.