27
Bɔ chiŋsi Bɔɔl i Lum
Jɔbi wə bə nì kɛiŋsi a buku bəh Bɔɔl i liə i ŋgwuki wimbum wə i tsə i tumi ki Itali wə, bɔ ka nya Bɔɔl bəh bəni bə nsəŋ bədɔkɔ i kaŋ yi Julius wə wi nì kɔ fwu i mbaŋ wi bəni bə jum bədɔkɔ a num wi Ŋkuŋ wi Lum. Buku bɔ liə i ŋgwuki wimbum wə wi buku i Adamitium, wi num i ni numyiki tsəki i kpa i kimbu ki di ki bɔkɔ yi Ɛsia wə. Alistakus mi wi Tɛsalɔnika, i tumi ki Masedɔnia num tə buku bɔ. Buku bɔ ka tsəki. Chɔkɔ buku wɔɔ, buku dzə buku i Sidɔn, Julius chusi kiŋkɔŋ i Bɔɔl, ka bee wi a wi tsə yɛiŋ nsɛ́iŋ yi i kwili kintəəŋ ka bɔ gamti wi bə biɛiŋ biə wi nəŋki. Jɔbi wə buku ni fiəni liə i ŋgwuki mə fɛiŋ, kabə tsəki, fiəkə dzə i buku nshiŋ chini, buku ka kwaŋki tsəki i fikpəŋ fikpəŋ i tumi ki Sayblus kə ki kɔ i bɔkɔ kintəəŋ ki kəŋki fiəkə. Buku tsə daŋ kinchwɔ kimbum kə ki kɔ i fintəŋ kitumi ki Silishia bəh ki Bamfilia, ka dzə i kwili wi Mila i tumi ki Lisia wə. Fwu wi mbaŋ wi bəni bə jum wə ka yɛiŋ ŋgwuki i bɔkɔ num wi buku dzə i Alɛksandia daŋsi tsə sə i Itali, wi bwili buku, ləkə buku yɛiŋ wə. Buku bi dza fɛiŋ, nyani alə tɛsi tɛsi i kaŋ yiduli wə, buku fum i bəŋgəkə bələ wə i tsə buku i kwili wi Sinidus wə. Si fiəkə nì bumki kə a buku tsə i ninshiŋ chəŋ, ayaka buku ka kwuni ka kwaŋ tsə dzəh i Klɛt tumi ki bɔkɔ kintəəŋ wə, di biwɔ ka kəŋki buku bəh fiəkə, buku ka tsə daŋsi Salmɔni di biə bi liəki tsəki i bɔkɔ kintəəŋ. Buku ka kwaŋki tsəki a bɔkɔ kpəŋ bɔkɔ kpəŋ, fum num fumni ka buku buku i di biə bə nì bɔɔŋki a Kpa wi Bɔkɔ wi Kimbɔiŋni, kə ki nì kɔ kɔmsi i kwili wi Lasia wə.
Si buku nì kɔ num buku bəkəli lɔ jɔbi wi dəəŋ i dzəh, a nì kɔ yaka num Chɔkɔ Bimbam bi Ndalinya Chu tsə lɔ, a num i jɔbi wi fuŋni kiləkəli wə, Bɔɔl ka nya kintəfi i bəni bə̀ i ŋgwuki mə a, 10 “Bəba, mih yɛiŋ a i yisi fa i tsə ninshiŋ nyani wibukumbɛiŋ ni bəkə lə, kinlaka kimbum ni numki lə, nlaka wiwɔ ni numki kə a biɛiŋ shəŋ bəh ŋgwuki, bəni tə ni kpiyi lə.” 11 Ayakalə, fwu wi bəni bə jum wə nəki wɔkɔ kə ndzaka wi Bɔɔl, ka wɔkɔ n'yi num i fwu wi bəni bə ŋgwuki bəh tii ŋgwuki wiwɔ. 12 Yɛiŋ si chwɛiŋ wi bɔkɔ yiwɔ nì ndzɔŋki kə ka bɔ num fɛiŋ i jɔbi wi fuŋni kiləkəli wə, mi wi duli ka tɔbi a yi ndzɔŋki lə a bə mɔ̂msiki tsə̂ki a ninshiŋ, yuwidɔkɔ bə ni tsə buku i chwɛiŋ wi bɔkɔ yi Fɔniks wə, a num tumi i Klɛt ki kəŋ fiəkə, i tsəsi jɔbi wiwɔ fɛiŋ. Chwɛiŋ wi bɔkɔ wiwɔ nì kɔ ki tsɛiŋ daŋsi i kimbu ki nimbɛiŋ bəh kishɛiŋ i di biə wɔŋ tsəki liəki.
Fubi kiləkəli giŋ ŋgwuki wimbum
13 Fiəkə yidɔkɔ dza ka yakaki dzəki i kimbu kishɛiŋ wə a tɛsi tɛsi, bəni bə ŋgwuki bəwɔ ka kwakaki a bɔ kwati fiɛŋ fiə bɔ si nəŋki. Bɔ ka babwili ntukpa wi ŋgwuki, ka tsəki a i chwɛiŋ wə chwɛiŋ wə i bɔkɔ yi Klɛt wə. 14 Bə bɔɔŋ fubi kiləkəli kiwɔ a, “Fubi ki kimbu kitsɛiŋ yi kimiəkə i di biə wɔŋ bukuki”, fubi kiwɔ dza tumbuku dzə i tumi kə wə, ka shi i bɔkɔ. 15 Si ki shi dzə, chɔkɔ i ŋgwuki wə, dzəh nəki num kə fɛiŋ ka ŋgwuki wiwɔ tsəki i fuŋni kiwɔ wə, bɔ ka bee ŋgwuki wiwɔ i fuŋni kiləkəli kiwɔ wə ki giŋ ka tsəki bəh wi. 16 Buku ka tsəki a tsəni, tsə daŋsi tsə i kimbu kishɛiŋ wə i tumi kinchiŋ kidɔkɔ wə i kintəəŋ ki bɔkɔ yə bə bɔɔŋki a Kawda. Tumi kiwɔ bə́ kəŋ buku bəh fiəkə, buku ka fumki i yaksi ŋgwuki i chwɛiŋ wi bɔkɔ wimbum wə. 17 Buku yaksi, ka shu kaŋa ŋgwuki wimbum wiwɔ bəh bəkwu a wi ma shakyi, jɔbi wə buku nì tsəki buku bə́ lwa a ŋgwuki wiwɔ ni tsə chɔkɔ lə gwu yi i dumi kinshambu wə i bɔkɔ kintəəŋ i kɔmsi tsə i tumi ki Libia wə. Bɔ ka shisi mbuŋ wi fiəkə, ka bee ŋgwuki wiwɔ bə́ tsə a wi wi. 18 Si fuŋni kiləkəli kiwɔ ni ləkəki tsəki a ninshiŋ, chɔkɔ ka buku wɔɔ, bə ka yisi i bwiliki biɛiŋ i ŋgwuki wimbum wiwɔ mə, lɔɔyiki i bɔkɔ. 19 Chɔkɔ chu buku wɔɔ, bəni bə ŋgwuki bəwɔ ka bwili biɛiŋ bi ŋgwuki mə lɔɔyi i bɔkɔ bəh kaŋ yibɔ. 20 Kaŋ yiduli tsə maka buku yɛiŋ wɔŋ nabə bijɔŋ, fuŋni kiləkəli kiwɔ kɛiŋ jumi a jumini a num kə ki twɛsi, buku ka kiəki a yibuku kaa lɔ.
21 Si bəni nì kɔ num bɔ nɔ i kaŋ yiduli wə dzi kə fiɛŋ, Bɔɔl dzə num i ninshiŋ ka dzaka a, “Bəba, a nì kɔ a mbɛiŋ bum i wɔkɔ yiŋ a bə baaŋ a Klɛt, ma bukumbɛiŋ ka kwati dəkə ŋgəkə wələ bə kinlaka kələ lə. 22 Ayakalə, mih tsaki a mbɛiŋ kâŋa shɔm, kɔm mi i mbɛiŋ kintəəŋ ni laka kə, a ni laka shəŋ a ŋgwuki wimbum wələ. 23 Mih dzakaki lə kɔm Nyɔ wə wi kaŋaki mih, a num wə mih tsaki i wi, wi si faaŋ chinda wi i mih daiŋ nchɔkɔ wi dzə num i mih kpəŋ, 24 ka dzaka i mih a, ‘Bɔɔl, ma lwâki. Wɔ kaŋaki i bi num i Ŋkuŋ wi Lum nshiŋ. Tsɛ̂iŋ, si Nyɔ chusi kiŋkɔŋ i wɔ ka fə a mi widɔkɔ i mbaŋ wi bəni bə̀ mbɛiŋ bɔ kɔ i ŋgwuki wimbum wələ wə ni laka kə.’ 25 Ayakadəiŋ, bəba, mbɛiŋ kâŋa shɔm. Mih jiə shɔm i Nyɔ wə, a gia yə wi dzaka i mih ni num ayaka si wi dzaka. 26 Ayakalə, ŋgwuki wimbum wələ kaŋaki lə i ni tsə chɔkɔ gwu yi i tumi kidɔkɔ wə i bɔkɔ kintəəŋ.”
27 A dzə num i kaŋ jwɔfi ntsɔ bənaa fuŋni kiləkəli kə kɛiŋ fiəli a fiəlini bəh buku i kinchwɔ kimbum ki Adia wə.* A dzə num ka nchɔkɔ kintəəŋ, bəni bə̀ bɔ nɔmki i ŋgwuki wiwɔ wə dza ka kwakaki a yudɔkɔ bɔ si kɔmsi tsə i chwɛiŋ wə. 28 Bɔ ka fəkəni bɔkɔ si yi liəki bəh kwu num bɔ shiŋsi fiɛŋ fi jili yɛiŋ wə, ka yɛiŋ yi num a bəntəm mbaŋfia. Ayaka bɔ tsə kpɛiŋsi i ninshiŋ, chu fəkəni , ka yɛiŋ yi num a bəntəm jwɔfi ntsɔ bəte. 29 Bɔ ka lwaki a yudɔkɔ ŋgwuki kɔlə i chɔkɔ i biaŋa wə, ka shisi bəntukpa bənaa i bɔkɔ i ŋgwuki jum, ka tsaki alə chɔkɔ wɔɔ. 30 Bəni bə̀ bɔ nɔmki i ŋgwuki mə dza ka nəŋki i yɔkɔ buku i ŋgwuki wimbum wiwɔ mə, bɔ ka nəŋki i shisi ŋgwuki winchiŋ i bɔkɔ, ka bə kwayi fə a bɔ nəŋki i shisi bəntukpa i shi bi ŋgwuki wə i bɔkɔ. 31 Bɔɔl ka dzaka i fwu wi bəni bə jum wə bəh i bəni bu a, “Bəni bələ ka mɔm i buku i ŋgwuki wimbum wələ wə, na ma mi widɔkɔ i mbɛiŋ wə ma ni bɔiŋ.” 32 Bəni bə jum ka təiŋyi bəkwu bə̀ bɔ nì kaŋa ŋgwuki winchiŋ wiwɔ yɛiŋ i wimbum wə, ka bee a wi ləŋki tsəki.
33 Asi chɔkɔ nì wɔɔki dzəki, Bɔɔl ka tsa bəni bəchi a bɔ dzî fiɛŋ, ka dzaka a, “Daiŋ si num kaŋ jwɔfi ntsɔ bənaa mbɛiŋ num a bəh nlwa maka mbɛiŋ ləkə fiɛŋ i dzaka mə. 34 Ayakadəiŋ, mih tsaki mbɛiŋ a mbɛiŋ dzî fiɛŋ, ka bi nya mbɛiŋ bəh ŋga. Ayaka na juŋ yi fwu i mi fuŋ ni laka kə.” 35 Si wi dzaka yakadəiŋ, ka dzɔ blɛd, nya kiyɔŋni i Nyɔ, gbɛ ka dziki i bəni bəchi nshiŋ. 36 Bɔ bəchi ka kaŋa shɔm ka dzi. 37 Buku bəchi bə̀ buku nì kɔ i ŋgwuki wimbum wiwɔ mə nì kɔ bəni gi yifa bəh mbaŋnanitaŋ ntsɔ bəsɔ (276). 38 Jɔbi wə bəni bəchi nì dzi fwuli, bɔ ka bwili gəŋ yə yi nì kɔ i ŋgwuki mə, lɔɔyi i bɔkɔ i fə a wi yaŋsi.
Ŋgwuki shakyi
39 Jɔbi wə chɔkɔ nì wɔɔ dzə, bɔ yɛiŋ tsə kpa, bəni bə̀ bɔ nɔmki i ŋgwuki mə nəki kiə kə di biwɔ. Ayakalə, bɔ yɛiŋ nchisi wi bɔkɔ num wi tsə buku i mishambu wə, bɔ ka yɛiŋ a bɔ kɔlə i mɔmsi a ŋgwuki liə tsə num fɛiŋ i bɔkɔ kpəŋ. 40 Bɔ ka təiŋyi bəshəiŋ bɔ mini shi tsə i bɔkɔ, ka chu fiəni shwa bəkwu bə̀ bɔ nì kaŋayi bəmbəŋ bə̀ bɔ lumsiki ŋgwuki yɛiŋ, ka yaksi mbuŋ wi fiəkə i ninshiŋ fiəkə liə yɛiŋ ka chiniki ŋgwuki wiwɔ wi bə́ tsə i nchisi wə i bɔkɔ kpəŋ. 41 Ayakalə, wi tsə chɔkɔ gwu yi i dumi ki mishambu wə i bɔkɔ. Kimbu ki ŋgwuki ki ninshiŋ liə baaŋ fɛiŋ chu nəŋni kə. Bəwaa bə ləkəli shakyi tɔkɔ kimbu ki jum wə kə.
42 Bəni bə jum dza kabə nəŋ a bɔ wɔɔyi bəni bə nsəŋ bəchi ka bədɔkɔ ma ni châli bûku i gɛ̂iŋ. 43 Ayakalə, fwu wi bəni bə jum wə ka nəŋki i lɔkɔ Bɔɔl, ka kaŋyi a bɔ ma fə̂ yakadəiŋ, ka dzaka n'yi a bəni bə̀ bɔ kiəki nchali yisi gbɔyi chali buku i kpa, 44 ma kiŋka ki bəni bədɔkɔ baaŋ biəli num i bibaŋ bi kɛiŋ bɛiŋ bəh i bishakli biŋka bi ŋgwuki wə. Yələ kɔ dzəh yə buku nì mɔmsi i buku yaka kpa wə alə nyiki.
* 27:27 Biŋwakti bidɔkɔ bɔɔŋki kinchwɔ kimbum kələ a Mɛditɛlinian.