13
Bernabé ndúúcū Saulo tucaⁿ'á yā viaje vmnááⁿ vmnaaⁿ
1 Vɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ profetas chi caaⁿ'maⁿ nduudu yeⁿ'e Dendyuūs ndúúcū maestros yeⁿ'e yaācū yeⁿ'e yáāⁿ Antioquía. 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní Bernabé, ndúúcū Simón chi nguuvi sa Niger, ndúúcū Lucio yeⁿ'ē yáāⁿ Cirene, ndúúcū Manaén saⁿ'ā chi dáámá chiita sá ndúúcū rey Herodes, ndúúcū Saulo.
2 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní taachí snée yā i'téénu yā Señor Jesucristo. Ní taachí 'āā cuɛ́ɛ́ che'é yā tuu'mí Espíritu N'dai yeⁿ'e Ndyuūs caⁿ'a yā: Cu'neeⁿ ví'i nī 'āā vi'ī Bernabé ndúúcū Saulo cáávā ntiiⁿnyuⁿ chi 'úú ca'á saⁿ'ā s'eeⁿ.
3 Taachi 'āā cuɛ́ɛ́ che'é yā ní ngaⁿ'āngua'á yā níícú sn'duúⁿ yā ta'á yā vmnaaⁿ yeⁿ'e saⁿ'ā s'eeⁿ ní diíⁿ yā despedir yeⁿ'ē sa.
Apóstoles caⁿ'a yā nduudu cuaacu na isla Chipre
4 Espíritu N'dai dichó'o yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cueⁿ'é yā yáāⁿ Seleucia. Ndii miiⁿ ní cueⁿ'é yā na barco isla Chipre.
5 Ndaá yā na yáāⁿ Salamina ní ngaⁿ'a yā nduudu yeⁿ'e Dendyuūs miiⁿ na yáacū sinagogas yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ. Ní canéé ntúuⁿ yā ndúúcū Juan miiⁿ chí nginnee sá 'iiⁿ'yāⁿ.
6 Ní ch'iinu snee yā cheⁿ'e yā núúⁿmáⁿ yáāⁿ yeⁿ'e isla Chipre ní ndaá yā na yáāⁿ Pafos, ní nndaacá yā 'áámá saⁿ'ā Israel chi nguuvi Barjesús. Saⁿ'ā miiⁿ saⁿ'ā chí idin'dái magia ní profeta chi nguɛ́ɛ́ ngaⁿ'ā nduudu cuaacu yeⁿ'e Dendyuūs nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ.
7 Saⁿ'ā miiⁿ canéé sá ndúúcū saⁿ'ā gobernador Sergio Paulo ní 'áámá saⁿ'ā chi déénu sa. Sergio Paulo miiⁿ ní 'cai sa Bernabé ndúúcū Saulo. Neⁿ'e sa 'caandiveeⁿ sa nduudú yeⁿ'e Dendyuūs.
8 Sáⁿ'ā Elimas (nguuvi sá neⁿ'e caaⁿ'māⁿ davaacú 'cūū saⁿ'ā chi idin'daí magia) nguɛ́ɛ́ 'cūūⁿ sa saⁿ'ā. Neⁿ'e sa divíi sa chi i'teenu Sergio Paulo chi gobernador.
9 Tuu'mi ní Saulo chi nguuvi Pablo dendú'ū, ndiituú sa ndúúcū Espíritu N'dai ní n'gíínu sa saⁿ'ā Elimas miiⁿ.
10 Pablo caⁿ'a sa: Dii, sáⁿ'ā diitú yeⁿ'e tanducuéⁿ'ē vaadī nginnche'éí ndúúcū nducuéⁿ'ē chi nguɛɛ n'daācā, daiya yááⁿn'guiinūuⁿ ní contra yeⁿ'ē tanducuéⁿ'ē vaadī cuaacu. ¿'Áá nguɛ́ɛ́ cu'nēēⁿ 'naaⁿ di chi di'vááchí di yeⁿ'e yúúní cuaacu yeⁿ'ē Señor Jesucristo?
11 Maaⁿ ní ta'ā Señor miiⁿ canee contra yeⁿ'e di ni cúúví nngueenáaⁿ di. Nguɛ́ɛ́ n'dííchi di 'yáⁿ'ā 'áámá tiempo. Tuu'mí nūuⁿ chi nngueenáaⁿ sa ní 'áámá chi maāi yeⁿ'ē sa. Ní cachiica 'múúⁿ cachiicá miiⁿ sa ní in'nuūⁿ sa du'ū chi cundɛ́ɛ́ neeⁿ ta'ā sa.
12 Tuu'mi ní gobernador Sergio Paulo n'diichi sa chí chiī, ní s'teenu sa. Ngeⁿ'e yíínú sá yeⁿ'ē nduudu yeⁿ'ē Señor Ndyuūs.
Pablo ndúúcū Bernabé cuēⁿ'e yā na yáāⁿ Antioquía yeⁿ'ē distrito Pisidia
13 Pablo ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ndúúcu sa cueⁿ'é yā na barco yeⁿ'ē yáāⁿ Pafos ní cueⁿ'é yā na yáāⁿ Perge yeⁿ'ē país Panfilia. Naati Juan miiⁿ ní cueⁿ'e sa yēⁿ'e yā na yáāⁿ Jerusalén.
14 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní cueⁿ'é yā yeⁿ'ē yáāⁿ Perge ní ndaá yā yáāⁿ Antioquía yeⁿ'ē distrito Pisidia. Ní ndaa yā na yaācu sinagoga nguuvi sábado, 'áámá nguuvi chí ntaavi'tuunúúⁿ yā tiempo miiⁿ. Ní ch'ɛɛtɛ́ yā na silla.
15 Cuayiivi chi saⁿ'a ch'ɛɛtɛ yeⁿ'ē yaācū sinagoga ch'eeⁿ sa ná libro yeⁿ'e ley ndúúcū ná libro yeⁿ'e profetas, saⁿ'ā ch'ɛɛtɛ dichó'o sa saⁿ'ā s'eeⁿ chí caāⁿ'māⁿ sa ní caⁿ'a sa: Ndís'tiī saⁿ'ā vi'í, ndúúti chi canee 'áámá nduudu yeⁿ'ē chi ca'cueeⁿ di 'iiⁿ'yāⁿ 'cūū, caaⁿ'maⁿ di.
16 Tuu'mi ní Pablo miiⁿ ní nacueeⁿ sa. Diīⁿ sá ndúúcū ta'a sa chi cuuvi 'diīíⁿ. Ní caⁿ'a sa: Ndís'tiī saⁿ'ā yeⁿ'e Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénú Ndyuūs, 'caandivéeⁿ nī.
17 Ndyuūs yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yú Israel ndɛɛvɛ yā chiida yú s'eeⁿ ní diíⁿ yā chi 'iiⁿ'yāⁿ ch'ɛɛtɛ. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ snéé yā yáⁿ'āa Egipto tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ snúúⁿ yúúní. Ní Ndyuūs ndúúcū poder yeⁿ'e yā ndúúcū ta'á yā ní tun'dáa yā 'iiⁿ'yāⁿ.
18 Ní taandúú 'úúví ngɛɛcu nduūyū diíⁿ yā cuidado 'iiⁿ'yāⁿ na yáⁿ'āa cuūⁿmaⁿ. Ní chi chɛɛ́ yā taanduvɛ́ɛ́ chí 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā.
19 Ní taachí Ndyuūs diiⁿ tuuví yā ndɛɛ̄chɛ̄ nación yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ ndaata Israel na yáⁿ'āa Canaán, ca'á yā yáⁿ'āa miiⁿ chí cuuvi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel.
20 Cho'ó chuū chɛɛti cuūuⁿ ciento canéé 'uūvī ngɛɛcu ndiichi ndúuyū ca'a yā juez yeⁿ'é yā ndii nguuvi profeta Samuel miiⁿ chi caⁿ'a nduudu Ndyuūs.
21 Tuu'mi ní tiempo miiⁿ chiica yā rey ní Ndyuūs ní ca'á yā Saúl miiⁿ chi cuuvi sa rey. Chɛɛtí 'uuvi ngɛɛcu nduūyū Saúl miiⁿ rey miiⁿ. Saúl miiⁿ saⁿ'a daiya Cis, 'áámá saⁿ'ā yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē Benjamín.
22 Divíi yā saⁿ'ā ní Ndyuūs nadicuéeⁿ yā táámá rey chi David chí caⁿ'a yā nduudu cuaacu yeⁿ'é yā. Ní Ndyuūs ngaⁿ'á yā: 'Úú ndaacá David daiya Isaí miiⁿ 'áámá saⁿ'ā tan'dúúcā chi neⁿ'e staava yeⁿ'é. Saⁿ'ā miiⁿ ní diiⁿ sa tanducuéⁿ'ē chi neⁿ'é.
23 Yeⁿ'e ndaata sáⁿ'a 'cūū miiⁿ tan'dúúcā chi Ndyuūs ngaⁿ'a chi cā'a yā, Ndyuūs nadicuéeⁿ yā Jesús yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel lado yeⁿ'e Salvador chi 'iiⁿ'yāⁿ chi nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nuuⁿndi yeⁿ'é yā.
24 Taachí 'aa cuɛ́ɛ́ ndaá Jesús miiⁿ, caⁿ'ā Juan miiⁿ chi cuɛɛdinuūⁿniⁿ yā yeⁿ'ē chi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel ndaacadaamí yā yeⁿ'ē nuuⁿndí yeⁿ'e yā.
25 Juan miiⁿ taachi ch'iinu diiⁿ sa ntííⁿnyūⁿ yeⁿ'ē sa, caⁿ'a sa: ¿Du'ū 'úú nadicádiinuuⁿ ndis'tiī? Nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ 'úú. Cun'diichí nī. Cuchii 'áámá na cuaaⁿ daami 'úú ni 'úú nguɛ́ɛ́ n'daācā 'úú chi cuuví diíⁿ n'daatií yííⁿmáⁿ naaⁿ ndaacuú yéⁿ'ē chí cánúúⁿ ca'a.
26 Ndís'tiī saⁿ'ā vi'í, daiya 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Abraham ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi snée yā ndúúcū ndis'tiī chi i'téénú yā Ndyuūs, caavā ndís'tiī dicho'ō Ndyuūs nduudu chí nnguaⁿ'ai 'iiⁿ'yāⁿ.
27 'Iiⁿ'yāⁿ chi snée yā na yáāⁿ Jerusalén miiⁿ ndúúcū nducyáácá yā chi ngaⁿ'ā ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ n'diichí yā Jesús ní nguɛ́ɛ́ nduudu yeⁿ'e profetas chi n'geeⁿ yā nducuéⁿ'ē nguuvi sábado chi intaavi'tuunúúⁿ yā. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ diíⁿ yā condenar Jesús.
28 'Íícu ní nguɛ́ɛ́ ndaacá yā falta yeⁿ'e yā chi 'caaⁿ'nuⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ. Chiica 'iiⁿ'yāⁿ nanááⁿ Pilato miiⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ngaⁿ'a yā chi Pilato 'caaⁿ'núⁿ yā Jesús ní 'cuūvi yā.
29 Taachí ch'iinu chiī tánducuéⁿ'ē chi canéé nguūⁿ yeⁿ'é yā, 'iiⁿ'yāⁿ divíi yā Jesús na yáⁿ'á cruz ní s'nuúⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ na yáinyāⁿ.
30 Ndyuūs nadicueeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nguaaⁿ tinaⁿ'ā.
31 Jesús miiⁿ ch'iⁿ'í maáⁿ yā nééné n'deēe nguuvi nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chí dáámá cuchɛɛ́ yā ndúúcu yā yeⁿ'e yáⁿ'āa Galilea ní ndaá yā yáāⁿ Jerusalén. 'Iiⁿ'yāⁿ s'uuⁿ testigos yeⁿ'é yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ.
32 Nús'uú ntuūⁿ ngaⁿ'á 'nū ndúúdú ngai. Chuū chi nduudu chi Ndyuūs ca'a yā chiida yú s'eeⁿ taachi Ndyuūs caⁿ'a yā chi diíⁿ yā.
33 Chuū chí Ndyuūs miiⁿ ní dicuaacú yā ní Ndyuūs diíⁿ yā cáávā s'uuúⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ daiyá chiida yú s'eeⁿ yeⁿ'e Israel tááchí Ndyuūs nadacueéⁿ yā Jesús miiⁿ. Chuū chi canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'ē Ndyuūs naachi nguūⁿ salmo ndii 'úúví chí ngaⁿ'ā: Dii daiyá dii, maaⁿ nguuvi 'úú n'giⁿ'í chi daiyá dii 'tíícā.
34 Ndyuūs nadacueéⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā. 'Āā ntɛ́ɛ́ nguɛɛcunéé choó yā. 'Túúcā caⁿ'a yā: 'Úú teé dii cosa chi n'dai chi cāⁿ'a chi ca'á David. Chuū chi cuaacu.
35 Cáávā chuū ngaⁿ'á yā na táámá salmo: Nguɛ́ɛ́ 'cuaáⁿ nī chi Daiyá nī chi n'dai chí nguɛɛcunéé choō cuerpo yeⁿ'é yā.
36 Cuaacu nííⁿnyúⁿ chi David miiⁿ tááchí dichíí'vɛ yā 'iiⁿ'yāⁿ yēⁿ'e yā tan'dúúcā chi neⁿ'e Dendyuūs, ch'īi yā níícú ch'ɛɛchí yā naachi ch'ɛɛchi chiidá yā. Ní choo yā.
37 Naati 'iiⁿ'yāⁿ chí Dendyuūs nadacuéeⁿ yā yeⁿ'e nguaaⁿ tináⁿ'ā ní nguɛ́ɛ́ choo yā.
38 Nadacadíínuuⁿ nī chuū, ndís'tiī saⁿ'ā vi'í. Caⁿ'a 'nū ndís'tiī nduudu yeⁿ'é Ndyuūs chi Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e nī cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ 'cūū.
39 Cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ Ndyuūs nadach'ɛɛcú yā nducuéⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'ē nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā Dendyuūs. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní diíⁿ yā chi nduuvī n'dai dii nanááⁿ Dendyuūs, naati ley yeⁿ'e Moisés nguɛ́ɛ́ cuuví nach'ɛɛcu nuūⁿndī yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ.
40 Cuin'dííchí nī chi nguɛ́ɛ́ chiī nanááⁿ ndís'tiī chí cánéé nguūⁿ cáávā profetas chi caⁿ'a nduudu yeⁿ'e Dendyuūs, ní canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'e Ndyuūs:
41 Cuin'dííchí nī ndís'tiī chi taaⁿ nī, ní ngeⁿ'e yiiⁿnúúⁿ nī, ní 'cuuví nī; caati 'úú ní diíⁿ 'áámá ntiiⁿnyuⁿ neⁿ'e chí ndís'tiī snée nī iⁿ'yeeⁿdí 'cūū, 'Áámá ntiiⁿnyuⁿ chi nguɛ́ɛ́ i'téénu nī ndúúti chi du'ū 'iiⁿ'yāⁿ caaⁿ'maⁿ yā yeⁿ'e chuū.
42 Taachí nan'daa yā na yaācū sinagoga yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel di'cuíítu yā 'iiⁿ'yāⁿ, chi cúúví dɛɛvɛ táámá nguuvi sábado, nguuvi chi ntaavi'tuunúúⁿ nī chi caaⁿ'máⁿ nī yeⁿ'e chuū.
43 Ní taachi 'āā diíⁿ yā despedir 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yaācū sinagoga neené 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi n'daacā chi 'āā maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ, can'dáa yā Pablo ndúúcū Bernabé. Pablo ndúúcū Bernabé ní caⁿ'a yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí 'áámá 'cuɛɛtinéé yā na favor ch'ɛɛtɛ yeⁿ'é Dendyuūs.
44 Chidɛɛvɛ táámá nguuvi sábado, nguuvi chi ntaavi'túunúúⁿ yā, nduuvidáámá yā n'deee taaví 'iiⁿ'yāⁿ 'tɛ́ɛ́ nuuⁿmaⁿ yáaⁿ yā chi 'caandiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e Dendyuūs.
45 Naati 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ taachi n'diichí yā chi n'deee n'daí 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ní ndiitú yā ndúúcū vaadī ngueēe, caⁿ'a yā chi nguɛ́ɛ́ n'daacā chí ngaⁿ'ā Pablo miiⁿ. Ní caⁿ'a taáⁿ yā contra yeⁿ'é yā ní contra yeⁿ'e Dendyuūs.
46 Tuu'mi ní Pablo ndúúcū Bernabé miiⁿ caⁿ'a yā nguɛ́ɛ́ ndúúcū vaadī 'va'a caⁿ'a yā: Ndís'tiī cuaacu nííⁿnyúⁿ cánéé chí caaⁿ'máⁿ 'nū ndúúcū ndís'tiī nduudu yeⁿ'é Dendyuūs vmnááⁿ vmnaaⁿ naati ndís'tiī ní divíi nī yeⁿ'ē veéⁿ nī. Ní túúmícadiinúúⁿ maáⁿ nī chi nguɛ́ɛ́ n'daacá nī chi tuneeⁿ nī vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ. Cáávā chi diíⁿ nī, Ndyuūs nguɛ́ɛ́ teé yā ndís'tiī vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ ndís'tiī. Cuin'diichí nī. Nguɛɛcunée 'nū caⁿ'a ntuúⁿ 'nū ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel.
47 Caati 'tíícā chidichó'ó Señor 'iivú Ndyuūs miiⁿ nús'uu, ní Ndyuūs cáⁿ'a yā chīi yā nús'uu:
'Úú chí'neéⁿ ndís'tiī tan'dúúcā chídɛɛvɛ yeⁿ'ē 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel, chi cuuvi caaⁿ'máⁿ nī nduudu chí nanguaⁿ'āī 'iiⁿ'yāⁿ ndii núúⁿmáⁿ iⁿ'yeēⁿdī.
48 Taachí ch'iindiveéⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel chuū ndiitú yā ndúúcū vaadī yeenú ní caⁿ'a yā chi ch'ɛɛtɛ taavi Ndyuūs cáávā nduudu yeⁿ'e Señor Ndyuūs miiⁿ. Ní s'teenú yā nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi Ndyuūs chíndɛɛvɛ yā ní tee yā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ.
49 Ní nduudu Señor miiⁿ 'āā chi chiicadíínuuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ ti cheⁿ'e núúⁿmáⁿ yáāⁿ estado miiⁿ.
50 Naati 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ snéé 'diíⁿ yā n'daataá chí n'dai taaví chí n'dááca taavi ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ. 'Iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ndúúcū n'daataá ndúúcū 'iiⁿntyéⁿ'ē nadacuéeⁿ yā vaadī 'caa'va contra yeⁿ'e Pablo ndúúcū Bernabé ní ndivíi yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē na yáāⁿ naachí snée yā.
51 Pablo ndúúcū Bernabé ní n'dáádi yā iyaacá yeⁿ'e ca'a yā ti 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ miiⁿ ní contra yā. Cueⁿ'e yā ní ndaa yā yáāⁿ Iconio.
52 'Iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi i'téénu yā Cristo ní yeenú taavi yā ndúúcū vaadī yeenú ndúúcū Espíritu N'dai.