10
Jesús ngi'cueeⁿ yā yeⁿ'e divorcio chi i'tɛɛchií vi'i 'iiⁿ'yāⁿ
(Mt. 19.1-12; Lc. 16.18)
1 Jesús can'daa yā yeⁿ'e yáāⁿ Capernaum, ní cueⁿ'e yā na yáⁿ'āa Judea ndúúcū yáⁿ'āa chi canee táámá lado yeⁿ'ē yíícú Jordán. Miiⁿ ní nduuvidaama ntúuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ naachi canéé Jesús miiⁿ. Jesús tuca'a yā chi'cueeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tan'dúúcā costumbre yeⁿ'e yā.
2 Tuu'mi ní n'duuvi 'iiⁿ'yāⁿ fariseos ndaá yā nanááⁿ Jesús ti neⁿ'é yā n'diichíneeⁿ yā Jesús miiⁿ. Ní ntiinguunéeⁿ yā Jesús ndúúti chi n'daācā chí saⁿ'ā n'tɛɛchi sá n'daataá yeⁿ'ē sa.
3 Jesús miiⁿ ní nan'guɛɛcútaⁿ'a yā: ¿Dɛ́'ɛ caⁿ'a Moisés chii sa ndís'tiī na ley yeⁿ'e yú?
4 Fariseos ní caⁿ'a yā chii yā Jesús: Moisés miiⁿ ní 'cuūⁿ sa chi ca'a sá n'daataa miiⁿ 'áámá caaca yéⁿ'e chí i'tɛɛchi vi'i yā. Tuu'mi ní cu'neeⁿ sa táⁿ'ā sa.
5 Tuu'mi ní Jesús caⁿ'a yā chii yā fariseos: Moisés miiⁿ tee sa mandamiento 'cūū, ndís'tiī, caati ndís'tiī ní neené chɛɛchi staava yeⁿ'é nī.
6 Naati ndíí cuaaⁿ vmnaaⁿ, taachi Ndyuūs din'dái yā tanducuéⁿ'ē dendu'ū, din'dái yā sáⁿ'ā ndúúcū n'daataá.
7 Chííⁿ chi saⁿ'ā miiⁿ cun'nééⁿ sa chiida sa ndúúcū chɛɛcu sá ní ndūūvidaama sa ndúúcū n'daataá yeⁿ'ē sa,
8 ní nduu 'uuví yā ní nduūvī 'aama yā ndúúcū ví'ī. Chííⁿ chí 'āā ntɛ́ɛ́ 'uūvi yā tí 'āā 'aama núúⁿ yā.
9 Chííⁿ chí saⁿ'ā miiⁿ nguɛ́ɛ́ canee chí nadivíi sa chí Ndyuūs nadaamá yā.
10 Cuayiivi miiⁿ taachí 'āā snée Jesús ndúúcū discípulos yeⁿ'e yā chɛɛtí 'áámá va'āī, miiⁿ discípulos nguɛɛcunée yā ntiinguuneeⁿ yā Jesús yeⁿ'e nduudu 'cūū.
11 Jesús caⁿ'a yā chiī yā discípulos: Saⁿ'ā chi cu'neeⁿ sá n'daataá yeⁿ'ē sa ní 'caandivaacu sa ndúúcū táámá n'daataá, saⁿ'ā miiⁿ ní idinuuⁿndi sa chi vɛ́ɛ́ táámá n'daataá yēⁿ'e sa.
12 Ní ndúúti chi 'áámá n'daataá cu'neeⁿ ta isáⁿ'ā yeⁿ'e tá ní 'caandivaacu tá ndúúcū táámá saⁿ'ā, 'tiicá ntúūⁿ n'daataá miiⁿ idinuuⁿndi tá chi vɛ́ɛ́ taama isáⁿ'ā yeⁿ'e tá.
Jesús di'viicú yā dá'caīyāa
(Mt. 19.13-15; Lc. 18.15-17)
13 Tuu'mi ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ níndɛɛ́ yā da'caīyāa nanááⁿ Jesús, chi Jesús tuu'ví yā da'caīyāa miiⁿ; naati discípulos ní yaa'vi néeⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chí ndɛ́ɛ̄ da'caīyāa s'eeⁿ.
14 Taachí Jesús n'diichi yā chuū, yaa'vi néeⁿ yā ní caⁿ'a yā chiī yā discípulos: 'Cuaaⁿ nī chiī da'caīyāa nanaáⁿ, ní nguɛ́ɛ́ ndivíi nī yeⁿ'é, ti na va'ai chɛɛti nguuvi naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā ní yeⁿ'ē da'caīyāa s'tíī, 'tíícā.
15 Cuaacu nííⁿnyúⁿ ngaⁿ'á ngií ndís'tiī, 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ cu'téenu yā yeⁿ'e naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā tan'dúúcā chi i'teenú 'aama dá'caiyāa, nguɛ́ɛ́ cuuví cundaa yā naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā.
16 Ní Jesús sta'á yā da'caīyāa miiⁿ ní ca'nuú yā ní di'viicú yā. Ní s'neeⁿ yā sn'duū tá'a yā vmnaaⁿ yeⁿ'ē.
Yeⁿ'e saⁿ'a 'dííⁿ chi 'cuiica
(Mt. 19.16-30; Lc. 18.18-30)
17 Taachí Jesús candií yā yúúní yeⁿ'é yā, ndaā 'áámá sáⁿ'ā. Ngeenu sa nanááⁿ Jesús ní chííntii'ya sa nanáaⁿ yā ní ntíínguuneēⁿ sa: N'diī Maestro chí n'dáí nī, ¿dɛ'ɛ diíⁿ ní ndaacá vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ chi cuuvi yeⁿ'é?
18 Jesús caⁿ'a yā chii yā saⁿ'ā: ¿Dɛ'ɛ̄ cúúví chí ngaⁿ'ā dí chí n'dai 'úú? Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ n'dai yā tí dámaaⁿ Ndyuūs.
19 Dii ní deenu di chí canéé nguūⁿ na ley chí 'tuucā: Nguɛ́ɛ́ caⁿ'a di ndúúcū tááma n'daataá chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e di. Nguɛ́ɛ́ 'caāⁿ'nuⁿ di. Nguɛ́ɛ́ diduucú di. Nguɛ́ɛ́ caaⁿ'maⁿ nduudu yaadi yeⁿ'ē mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ. Nguɛ́ɛ́ cannche'ei di 'iiⁿ'yāⁿ. Dinéⁿ'e di chiida di ndúúcū chɛɛcu di.
20 Saⁿ'ā miiⁿ ní nan'guɛɛcútaⁿ'ā sa: N'diī Maestro, tanducuéⁿ'ē chuū 'āā idiíⁿ ndíí taachi saⁿ'ā 'lííⁿ 'úú.
21 Jesús ní ch'iinu yā saⁿ'ā 'dííⁿ ní dinéⁿ'e yā saⁿ'ā. Ní caⁿ'a yā: Vɛ́ɛ́ táámá chi indáí yeⁿ'ē di. Cuéⁿ'é dí n'diīcuí dí tanducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'ē di, ní ca'a di 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e yā. Tuu'mi ní ndaācā chi vɛ́ɛ́ vaadi 'cuiica yeⁿ'e na va'ai chɛɛti nguuvi chi cuuvi yeⁿ'ē di. Tuu'mi ní cutá'a di cruz yeⁿ'ē di chi yeⁿ'ē chi 'cueenu di cuuvi ní cuchii di ní caⁿ'a di nduucú.
22 Naatí taachi ch'iindiveeⁿ sá chuū, nééné s'neeⁿ ya'āī 'iinu sa ní neene ndaachi 'iinú sa. Ní cunaⁿ'a sa ti neené 'cuiica sa.
23 Tuu'mi ní Jesús ch'iinu yā cuaaⁿ 'diitúú yā ní caⁿ'a yā chii yā discípulos yeⁿ'e yā: Dɛ'ɛ̄ chúúcā ngíⁿ'īi chi cundaā 'iiⁿ'yāⁿ 'cuiica naachí Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā.
24 Discípulos ní nge'e yiinu yā yeⁿ'e nduudu yeⁿ'e yā; naati Jesús ní caⁿ'a ntúuⁿ yā: Ndís'tiī daiyá, dɛ'ɛ chúúcā ngíⁿ'īi chi 'iiⁿ'yāⁿ chi idinéⁿ'e ca yā chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'e yā chí cundaa yā naachí Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā.
25 Nguɛ́ɛ́ ngíⁿ'īi cá chi 'áámá 'iiti camello, chi ch'ɛɛtɛ cá nguɛ́ɛ́ ti 'yúúdūu chi cho'ó tī na nduutinááⁿ 'iini, chi cheendi va'ai 'lííⁿ nguɛ́ɛ́ ti 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ 'cuiica i'téénu yā Ndyuūs ní cundáa yā naachí Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā.
26 Taachí discípulos ch'iindiveéⁿ yā chuū, nadicádíínuuⁿ taavi ca yā ní nguaaⁿ maaⁿ yā ntíínguunéeⁿ yā vi'ī. Tuu'mi ní ngaⁿ'a yā: ¿Du'ú cuuví nanguaⁿ'āī?
27 Jesús miiⁿ ch'iinu yā discípulos ní caⁿ'a yā: Saⁿ'ā iⁿ'yeeⁿdí 'cūū nguɛ́ɛ́ cuuvi diiⁿ sa chuū, naati Ndyuūs cuuvi diíⁿ yā caati nanááⁿ Ndyuūs nguɛ́ɛ́ dɛ'ɛ̄ vɛɛ chi nguɛ́ɛ́ cuuvi diíⁿ yā.
28 Tuu'mi ní Pedro miiⁿ tuca'a sa caⁿ'a sa ní caⁿ'a sa chii sa 'iiⁿ'yāⁿ: Nús'uu ní s'neéⁿ 'nū tanducuéⁿ'ē chi vɛ́ɛ́ yeⁿ'é 'nū, ní cuchií 'nū nduucú nī.
29 Jesús nan'guɛɛcútaⁿ'a yā: Cuaacu nííⁿnyúⁿ ngaⁿ'á ngií ndís'tiī. 'Āā du'ú nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chí cu'neéⁿ yā vaacu yā, o 'díínu yā, o ví'ī, o chɛɛcú yā, o chiidá yā, o n'daataá yeⁿ'é yā, o daiya yā, o yáⁿ'āa yeⁿ'e yā, cáávā 'úú ní cáávā chi candɛɛ yā nduudu chi nguaⁿ'ai 'iiⁿ'yāⁿ,
30 cuta'á yā na iⁿ'yeeⁿdí 'cūū 'áámá ciento cúúví cá chí n'deee ca dendu'ū yeⁿ'e va'ai s'eeⁿ ndúúcū 'díínu yā ndúúcū 'cɛɛ'vɛ yā ndúúcū vi'i yā, ndúúcū chiidá yā, ndúúcū chɛɛcú yā, ndúúcū daiya yā, ní yeⁿ'ē yáⁿ'āa yeⁿ'e yā. Ní canéé chí n'géénú yā ngii chí 'iiⁿ'yāⁿ idiíⁿ yā naati ná iⁿ'yeēⁿdī chí cuchiī ndaācā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'e yā.
31 Nééné 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chí maaⁿ snée yā cuaaⁿ vmnaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'cuɛɛtinée yā cuaaⁿ chi cuayiivi. Ní neené 'yaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi maaⁿ snée yā cuaaⁿ chí cuayiivi, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ 'cuɛɛtinée yā vmnaaⁿ.
Jesús ngaⁿ'a ntúuⁿ yā yeⁿ'e chí 'cuūví yā
(Mt. 20.17-19; Lc. 18.31-34)
32 Jesús ndúúcū discípulos yeⁿ'e yā snúúⁿ yā yúúní ní cuchɛɛ yā na yáāⁿ Jerusalén. Jesús cueⁿ'é yā vmnááⁿ discípulos. Ní discípulos nadicádíínuuⁿ yā ní cueⁿ'e yiinú yā ní 'va'á yā. Tuu'mi ní Jesús miiⁿ nguɛɛcunée yā ní yaa'vi ndiichúúví discípulos yeⁿ'e yā ní tuca'a yā caⁿ'a yā chii yā discípulos yeⁿ'e chi canéé chi 'cuūví yā.
33 Ní caⁿ'a yā Cun'diichí nī, caa yú na yáāⁿ Jerusalén, naachí 'úú chi Saⁿ'a chí Daiya Dendyuūs miiⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ nca'a yā 'úú chiiduú n'gɛɛtɛ ndúúcū maestros yeⁿ'e ley. Ní 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caacá yā yeⁿ'e 'úú chí 'cuūví. Ní nca'á yā 'úú 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ ndaata yeⁿ'ē Israel.
34 Ní 'caaⁿnyuⁿ néeⁿ yā 'úú. Ní 'cueⁿ'é yā 'úú ní ca'a neeⁿ daiⁿ yā 'úú. 'Cuiinu chuū ní 'caaⁿ'núⁿ yā 'úú. Naati ndiichi ndii 'íínú nguuví miiⁿ, nduuchí yeⁿ'ē nguaaⁿ tináⁿ'ā.
Jacobo ndúúcū Juan ngíícá sá 'áámá favor
(Mt. 20.20-28)
35 Tuu'mi ní Jacobo ndúúcū Juan, chí daiya Zebedeo, ndaá yā nanááⁿ Jesús miiⁿ ní caⁿ'a sa: N'diī Maestro, neⁿ'é 'nū chi diíⁿ nī 'áámá favor chí ngiica 'nū.
36 Tuu'mi ní Jesús ntiinguuneéⁿ yā: ¿Dɛ'ɛ̄ neⁿ'e nī chi diíⁿ?
37 Tuu'mi ní caⁿ'a sa chii sa Jesús miiⁿ: 'Cuááⁿ dí chi 'cuɛɛ̄tɛ́ 'nū 'áámá 'nū lado tá cuaācú di ní táámá 'nū ní lado tá 'cueēe di taachi 'āā ndaá hora yeⁿ'e chi ngaⁿ'a ntiiⁿnyuⁿ dí yeⁿ'e nducuéⁿ'ē.
38 Tuu'mi ní Jesús miiⁿ caⁿ'a yā: Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ déénu nī dɛ'ɛ̄ chi ngiica nī. ¿'Áá cuuvi diiⁿ di cu'u nuúⁿ nī yeⁿ'ē chí n'geēⁿ chɛɛti vaso chi yeⁿ'e chi 'cueenú cuuvi? ¿'Áá cuuvi cuta'á nī maaⁿ chi ngɛɛdínuūⁿnī chi cuta'á?
39 Juan ndúúcū Jacobo miiⁿ ní nan'guɛɛcútaⁿ'a yā: Cuuvi diíⁿ 'nū. Tuu'mi ní Jesús caⁿ'a yā chii yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ: Cuaacu nííⁿnyúⁿ canéé chí cu'ú nī yeⁿ'e vaso chi yeⁿ'e chi 'cueenú cuuvi ní canéé chi cuta'á nī chi ngɛɛ̄dínuūⁿnīⁿ chi 'úú ita'á.
40 Caati nguɛ́ɛ́ ituneeⁿ 'úú chi ca'á du'ū chi 'cuūndī lado tá cuaacú o lado ta 'cueēé. Lugar 'cūū ní Ndyuūs ca'á yā 'iiⁿ'yāⁿ chi Ndyuūs diíⁿ yā 'cundiyaáⁿ yā cáávā 'iiⁿ'yāⁿ.
41 Taachí ch'iindiveéⁿ ndu'u ndiichí discípulos chuū, nduuvi taáⁿ yā ndúúcū Jacobo ndúúcū Juan miiⁿ.
42 Jesús ní yaa'vi yā discípulos ní caⁿ'a yā: Tan'dúúcā chi ndís'tiī deenu nī, 'iiⁿ'yāⁿ chí ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā yeⁿ'e naciones vɛ́ɛ́ poder yeⁿ'é yā nguaaⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e nación yeⁿ'e yā ní 'iiⁿ'yāⁿ chí n'gɛɛtɛ cá yeⁿ'ē naciones ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ.
43 Naati nguaaⁿ ndís'tiī, nguɛɛ 'tíícā. 'Iiⁿ'yāⁿ chi neⁿ'e cuuvi ch'ɛɛtɛ yā nguaaⁿ ndís'tiī canéé chi dichíí'vɛ yā 'iiⁿ'yāⁿ.
44 'Āā du'ú nūuⁿ ndís'tiī chi neⁿ'e nī cunee nī cuaaⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'e ndís'tiī canéé chí dichíí'vɛ nī nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ.
45 Naati Sáⁿ'ā chi Daiya Dendyuūs nguɛ́ɛ́ ndaā sa chi 'iiⁿ'yāⁿ dichíí'vɛ yā saⁿ'ā, ti maaⁿ sa dichíí'vɛ sa nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ, ní ca'a sa vida yeⁿ'e maāⁿ sa tan'dúúcā precio yeⁿ'ē nuuⁿndi cáávā chí nanguaⁿ'ai yā n'deee n'daí 'iiⁿ'yāⁿ.
Jesús n'guaáⁿ yā nduutinááⁿ saⁿ'ā Bartimeo
(Mt. 20.29-34; Lc. 18.35-43)
46 Tuu'mi ní ndaā Jesús ndúúcū discípulos na yáāⁿ Jericó. Ní taachí can'daa yā yáāⁿ Jericó ndúúcū 'yaaⁿ n'dáí 'iiⁿ'yāⁿ 'áámá sáⁿ'ā chí ngueenááⁿ chi nguuvi Bartimeo, daiya Timeo, vɛ́ɛ́ sá niiⁿnuúⁿ cyúúní ní ngiica sá limosnas.
47 Ní taachí ch'iindiveeⁿ sa chí Jesús yeⁿ'e yáāⁿ Nazaret cho'o yā miiⁿ, saⁿ'a ngueenááⁿ miiⁿ tuca'a sa 'caī sa ní caⁿ'a sa: Jesús, Daiya David, nnéé ya'āī 'iinú nī 'úú.
48 Nééné 'yaaⁿ yā yaa'vi neeⁿ yā saⁿ'ā miiⁿ chí cunēē 'díiiⁿ sa cheendí sa, naati saⁿ'ā miiⁿ ní n'gaī yiicú cá sá: N'diī Daiya David, nnéé ya'āī 'iinu nī 'úú.
49 Tuu'mi ní Jesús cheendii yā ní caⁿ'a yā: Yaa'vi nī saⁿ'ā chi cuchii sa 'muuⁿ. Ní cheⁿ'é yā ní chii yā saⁿ'ā chi ngueenááⁿ miiⁿ: Canéé diitu di ní cáániīcū di ndúcueeⁿ di ti Jesús n'gaí yā dii.
50 Tuu'mi ní sn'dáa sa cotón yeⁿ'ē sa ní nadacueeⁿ sa ní chéⁿ'é sa ndaā sa nanááⁿ Jesús miiⁿ.
51 Tuu'mi ní Jesús ntiinguunéeⁿ yā saⁿ'ā: ¿Dɛ'ɛ̄ neⁿ'é di chi diíⁿ ndúúcū dii? Sáⁿ'ā chi ngueenááⁿ miiⁿ ní caⁿ'a sa: N'diī Maestro diíⁿ nī chi snaáⁿ.
52 Jesús caⁿ'a yā: Cunaⁿ'ā di. 'Āā inaaⁿ di, ti s'téénu di. Hora 'cūū nūuⁿ chi ngueenááⁿ miiⁿ ní snaaⁿ sa ní cueⁿ'e sá ndúúcū Jesús miiⁿ na yúúní.