17
Goliathi analonda mutu
wa kupigana naye
1 Afilisti akusanya majeshi gao hiko Soko, mudzi wa Juda, ili gapigane na Iziraeli. Akpwendachita kambi yao kahi-kahi ya Soko na Azeka, badaye achiphiya kpwendapiga kambi Efesi-Damimu.
2 Sauli na Aiziraeli nao achikusanyika, achichita kambi yao kpwenye Dete ra Ela, ili apigane na hinyo Afilisti.
3 Afilisti aima dzulu ya mwango uphande huno na Aiziraeli nao achiima dzulu ya mwango uphande hura na ro dete richikala ri kahi-kahi yao.
4 Ndipho achituluka sujaa kula kambi ya Afilisti, ariyeihwa Goliathi, kula mudzi wa Gathi, ambaye kala anachimo cha zaidi ya mita tahu.
5 Wavwala kofiya ya shaba mwakpwe chitswani na chisibao cha shaba chifuwani. Uziho wa hicho chisibao cha shaba wakala ni kilo mirongo mitsano na sabaa.
6 Mwakpwe maguluni kala akavwala mabamba ga shaba na mafuzini kala akatsukula fumo ra shaba.
7 Mphini wa fumore wakala dza chuma cha mfumi wa nguwo na chitswa cha hiro fumo chakala na uziho wa kama kilo sabaa za chuma. Mutu wa kumtsukurira ngaoye kala a mbereze.
8 Hiye Goliathi waima achipigira kululu majeshi ga Iziraeli achigaambira, “Mbona mkatuluka kpwedzadzipanga ili mpige viha? Mimi ni sujaa wa Chifilisti na mwi si mu atumishi a Sauli. Dzitsamburireni mutu mmwenga atserere edze apigane nami.
9 Ichikala andaweza kupigana nami hata aniolage, phahi swiswi hundakala atumwa enu, ela nchimushinda na kumuolaga, mwimwi mundakala atumwa ehu.”
10 Chisha ye Mfilisti achiamba, “Rero nagahendera chibako majeshi ga Iziraeli! Niphani mutu nipigane naye.”
11 Sauli na Aiziraeli osi ariphosikira higo maneno gago ga Goliathi, Mfilisti, amenywa ni wasiwasi na wuoga munji sana.
Daudi anahumwa akalole nduguze
12 Phahi Daudi kala ni mwana wa Jese, wa mryango wa Efuratha wa hiko Bethilehemu ya tsi ya Juda. Jese kala ana ana a ne a chilume. Wakati siku za Sauli kala anatawala Jese mwenye kala ni mtumia tsona wa miaka minji.
13 Ana a hahu avyere a Jese kala akalungana na Sauli kuphiya vihani nao madzina gao ni higa; Eliabu ndiye wa kpwandza, wa phiri ni Abinadabu na wa hahu ni Shama.
14 Daudi ndiye ariyekala chiziyanda wa ana osi a Jese. Na hinyo ahahu ariokala avyere alungana na Sauli kuphiya vihani.
15 Ela Daudi kala achiphiya kpwa Sauli na kuuya Bethilehemu ili akarise mangʼondzi ga ise.
16 Hiye Mfilisti kala achidzituluza ligundzu na dziloni kpwa siku mirongo mine.
17 Siku mwenga Jese wamuambira mwanawe Daudi, “Haya upesi hala hichi chipweto cha ndodore na hino mikahe kumi, uaphirikire enenu hiko kpwao kambini.
18 Piya tsukula na higa magande kumi ga maziya umphirikire mkpwulu wao wa elufu, ukaalole enenu hali zao chisha unirehere ujumbe nimanye aendereravyo.
19 Sauli, nyo nduguze Daudi na jeshi rosi ra Aiziraeli osi kala a hiko Dete ra Ela anapigana na Afilisti.”
Daudi anaphiya kambini kpwa Sauli
20 Daudi wauka ligundzu chiti, nago mangʼondzi warigarichira mrisa wanjina. Achihala hicho chakurya na achiuka, kama Jese arivyomuhuma. Wafika phenye kambi wakati hiro jeshi kala rinatuluka kpwendadzipanga kuno anapiga zumo ra viha.
21 Phahi majeshi ga Aiziraeli na Afilisti gadzipanga, gachikala ganalolana.
22 Phahi Daudi waricha hivyo vituvye kpwa mutu wa kutundza mizigo, achizorera kpwenye jeshi ra Iziraeli kpwendalamusana na nduguze.
23 Ariphokala anagomba nao, Goliathi, Mfilisti kula mudzi wa Gathi, wadzitulukiza kuno anagomba manenoge gago higo ga kudzikarya naye Daudi achigasikira.
24 Go majeshi ga Aiziraeli gariphomuona hiye mutu, osi gamuogopha sana na gachichimbira.
25 Nao kala achiamba, “Dze! Mnamuona hiyu mutu anayedzituluza chila mara kuhendera chibako Iziraeli? Phahi mutu ndiyemuolaga mfalume andamupha utajiri munji. Andamlóza mwana mchetu wa mfalume na nyumbaye taindatozwa kodi tsona Iziraeli.”
26 Daudi wauza atu ariokala aimire phephi naye achiamba, “Ye mutu ndiyemuolaga hiyu Mfilisti na kuausira Aiziraeli waibu mukaamba andahewani? Kpwani Mfilisti hiyu asiyedekpwa ni ani hata ahendere chibako majeshi ga Mlungu ariye moyo?”
27 Nao atu amjibu achiuyira vira ndivyohenderwa hiye mutu ndiyemuolaga Goliathi.
28 Eliabu mvyere wa Daudi, wamsikira hipho ariphokala anagomba na atu. Naye wamdemurira Daudi achiamba, “Ukedzahendani kuno? Na higo mangʼondzi machache ukagaricha na ani hiko weruni? Mino nakumanya u mutu wa kudzikarya na una moyo mui ndiyo mana ukedza lola viha.”
29 Daudi naye wamjibu, “Kpwani nkahenda kosa rani? Kpwani ni vii kuuza?”
30 Naye wagelukira mutu wanjina achimuuza dzambo hiro-hiro naye wajibiwa dza vyo arivyojibiwa pho mwandzo.
31 Go maneno garigogombwa ni Daudi gariphosikirwa, atu akpwendagaambira Sauli, naye wahuma mutu kpwendamuiha.
32 Daudi ariphofika kpwa Sauli, wakpwendamuamba, “Mfilisti yuyatu asiogofyere mutu yeyesi, mimi mtumishio naphiya nkapigane naye.”
33 Sauli achimjibu Daudi achimuamba, “Kundaweza kpwendapigana na Mfilisti hiyu mana we u mwanache tu, ela ye ni mutu wa viha hangu wanachewe.”
34 Daudi achimuambira Sauli, “Mino mtumishio nkurisa mangʼondzi ga baba. Simba au dubu edzapho kumgbwira mwana ngʼondzi wa hicho chaa,
35 mino nkutuluka nikamlunga, nikamfuta kula mwakpwe mromoni na achiniurukira, nkumgbwira madzoya ga cheruche, nkampiga na kumuolaga.
36 Mtumishio naajaliwa kuolaga simba na dubu na hiyu Mfilisti asiyedekpwa andakala dza mmwenga wao, kpwa sababu akalaphiza majeshi ga Mlungu ariye moyo.
37 Mwenyezi Mlungu ariyenitivya na kombe za simba na za dubu, andanitivya na mkpwono wa Mfilisti hiyu.” Sauli achimuambira Daudi, “Phiya naye Mwenyezi Mlungu akale phamwenga nawe.”
38 Chisha Sauli achihala mavwazige ga viha achimvwika Daudi. Wamvwika kofiya ya shaba chitswani na chisibao cha shaba.
39 Daudi wadzifunga upanga dzulu ya higo mavwazi achijeza kunyendeka mana kala kadzangbwegabara. Chisha achimuambira Sauli, “Mino siweza kuphiya na vitu hivi, mana sidzangbwevibara.” Phahi Daudi wavivula,
40 achihala ndataye ya marisani mkpwononi, achendatsambula ngedye tsano kula chidzuhoni, achizitiya kpwenye mkpwobawe wa marisani ariokala nao. Phahi Daudi wahala teroye achimsengerera hiye Mfilisti.
41 Ye Mfilisti naye wamsengerera Daudi kuno mutuwe wa kumtsukurira ngaoye kala akatsupa mbere.
42 Kpwa hivyo iye Mfilisti ariphomuona Daudi wamʼbera, mana kala ni barobaro tu wa kundu, mwenye sura nono.
43 Achimuambira Daudi, “Kpwani mino ni diya hata unanilunga na ndata?” Chisha achimlani Daudi na milungu ya Chifilisti
44 achiamba, “We ndzo tu nami nyamazo ndazipha nyama a mapha na nyama a tsakani.”
45 Ndipho Daudi achimuambira hiye Mfilisti, “Uwe uredza upigane nami na upanga, fumo na mkuki, ela mino nredza nipigane nawe kpwa dzina ra Mwenyezi Mlungu, Mlungu wa majeshi, Mlungu wa majeshi ga Iziraeli ambaye ukamlaphiza.
46 Vivi rero Mwenyezi Mlungu andakutiya mwangu mkpwononi, nami ndakupiga na chitswacho ndachikata. Nami, vi rero nyufu za majeshi ga Afilisti ndazipha nyama a mapha na nyama a tsakani, ili dunia ndzima imanye kukala Iziraeli kuna Mlungu.
47 Na atu osi ariokusanyika hipha amanye kukala Mwenyezi Mlungu kativya kuhumira silaha dza za panga au mafumo. Mana viha hivi ni vya Mwenyezi Mlungu naye andakutiyani mwehu mikononi.”
48 Ye Mfilisti ariphokala anasengera phephi ili apigane na Daudi, ndipho Daudi naye achirizorera jeshi ili akutane na hiye Mfilisti.
49 Daudi achitiya mkpwonowe mwakpwe mkpwobani, achituluza ngedye mwenga, achiivugurita kuhumira teroye nayo yaphiya mwenga kpwa mwenga ichendampiga hiye Mfilisti chilanguni, hata ichimuinjira ndani, naye achidzibwaga chimabumabu.
50 Phahi Daudi wamshinda hiye Mfilisti na achimuolaga kpwa kumpiga kpwa kuhumira tero na ngedye, ela kala kana upanga mwakpwe mkpwononi.
51 Phahi Daudi wazola achendaima dzulu ya ye Mfilisti. Wahala upanga wa iye Mfilisti achiutuluza chowani, achimkata nao chitswa, achimuolaga. Afilisti ariphoona kukala sujaa wao akafwa, achimbira.
52 Ndipho atu a Iziraeli na Juda aunuka, achipiga zumo ra viha na achiazoresa hinyo Afilisti hadi mudzi wa Gathi na maryango ga mudzi wa Ekironi. Njira ya Shaaraimu yagota miri ya Afilisti hadi Gathi na Ekironi.
53 Aiziraeli ariphouya kula kuazoresa Afilisti, akpwedzahala zewe kambi yao.
54 Daudi wahala chira chitswa cha Goliathi na achichiphirika Jerusalemu, ela silahaze waziika ndani ya hemare.
Daudi anainjizwa huduma ya Sauli
55 Phahi Sauli hipho ariphomuona Daudi anatuluka ili akapigane na hiye Mfilisti, wamuuza Abineri, mkpwulu wa jeshi, “Abineri! Yuya barobaro ni mwana wa ani?” Abineri wamjibu, “Dza uwe mfalume urivyo moyo, mimi simanya.”
56 Ye mfalume achiamba, “Phahi uzira-uzira umanye barobaro yuya ni mwana wa ani.”
57 Daudi ariphouya tu kula hiko arikokpwendapigana na hiye Mfilisti, Abineri wamuhala, achimreha kpwa Sauli, kuno hicho chitswa cha hiye Mfilisti bado akachigbwiririra mwakpwe mkpwononi.
58 Ndipho Sauli achimuuza, “We barobaro, u mwana wa ani?” Naye Daudi wamjibu, “Mino ni mwana wa mtumishio Jese, mutu wa Bethilehemu.”