16
Zheruzalɛmu ca ki yɛn paa jɛlɛ
ŋa wi woro ma sin wi pɔlɔ wi ni
1 Kona, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì sili sɛnrɛ ti kan na yeri naa, ma yo fɔ:
2 «Sɛnwee pyɔ, Zheruzalɛmu ca kì katijangara nda pye, ti naga ki na!
3 Maga yo pe kan fɔ, pa we Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn Zheruzalɛmu ca ki wogo na fɔ: Kana tara to ti yɛn ma tɛlɛye pe tara re, pa pɔ̀ɔn se wa ti ni. Ma to wìla pye Amɔri cɛnlɛ woo, a ma nɔ wì pye Hɛti cɛnlɛ woo.
4 Ma sepilige ki ni, lere sila ta mbɔɔn kundinɛ li kɔn, lere sila ta mbɔɔn woli tɔnmɔ ni mbɔɔn pye kpoyi. Lere sila ma witige ki fa kɔ ni paa yɛgɛ ŋga na pe maa ki piin piyɛngɛlɛ ke kan; lere sila parisanyɛɛrɛ tɛgɛ mbɔɔn fo.
5 Lere kpɛ sila ma yinriwɛ ta mbege kagala ŋgele la nuŋgba pye ma kan, mbɔɔn shɔ. Ɛɛn fɔ ma sepilige ki ni, pàa ma wa wa yan, katugu ma la kìla kɔ pe na.
6 «Kona, maga ta mìla pye na toro le ma tanla, a mì sɔɔn yan ma yɛn na pinligi wa ma kasanwa pi ni. A mì sɔɔn pye fɔ: ‹Mbɔɔn ta wa ma sege kasanwa pi ni, ma daga mbe pɔgɔ, ma daga mbe pɔgɔ!›
7 Mìla ti, a mà yiri ma lɛ paa wasege yan yɛn. Mà gbɔgɔ, ma tɔnlɔ, ma yɔn fɔ jɛŋgɛ. Ma yinŋgele kàa tugbɔlɔ, a mà sire yiri. Ɛɛn fɔ màa pye witiwaga kpeŋgbeleŋgbe.
8 «Ko puŋgo na, a mì si toro le ma tanla naa, mɔɔ wele; a mì sigi yan fɔ mà gbɔn pɔrɔgɔ na. Kona, a mì silan derigbɔgɔ ki nɔgɔna yɔnrɔ ti wa ma na mɔɔ witiwaga ki tɔn ti ni. A mì si wugu ma kan, ma yɔn finliwɛ le ma ni. We Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma. Koni mà pye na woo.
9 A mì sɔɔn woli tɔnmɔ ni, ma kasanwa pi laga ma na, mɛɛ sinmɛ fa ma na.
10 A mì si yaripɔrɔ le ma na, nda pè sɔgɔ, ma sɛlɛgɛ sawira tiyɔnrɔ le ma tɔɔrɔ ti na, ma kurusijara ŋa pè gbegele lɛn jese ni wa kan ma yeri, konaa ma suwa jese derigbɔgɔ le ma na.
11 A mì si fereyaara le ma na, ma kɛɛ yɔlɔgɔ kannjinɛ le ma kɛɛ ki na, ma yɔlɔgɔ somu le wa ma yɔlɔgɔ.
12 A mì si numala kannjinɛ le wa ma numala li na, ma nuŋgbogolo le ma kan konaa ma wunluwɔ njala tiyɔnlɔ kan wa ma go ki na.
13 A mì sɔɔn fere tɛ naa warifuwe yaara ni, naa lɛn jese yaripɔrɔ ni, naa suwa jese yaripɔrɔ ni, konaa yaripɔrɔ nda pè sɔgɔ. Ma yaakara tìla pye muwɛ tiyɔɔn, naa sɛnrɛgɛ, konaa oliviye tige pire sinmɛ. A mà si kanŋga ma yɔn fɔ jɛŋgɛ, ma pye paa wunlunjɔ yɛn.
14 Ma mɛgɛ kìla yiri wa cɛngɛlɛ sanŋgala ke ni ma tiyɔnwɔ pi kala na. Ma tiyɔnwɔ pìla pi yɛɛ yɔn fili, katugu mìla ma fere, ma gbɔgɔwɔ kan ma yeri. We Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma.»
Zheruzalɛmu ca kì pye
paa nanjaa yɛn
15 «Ɛɛn fɔ màa ma jigi wi taga ma tiyɔnwɔ pi na, ma mɛgɛ ŋga kì yiri ki kala na, a kìgi kan mà pye nanjaa. Màa ma yɛɛ pɛrɛ torofɔ pyew wi yeri, màa ma yɛɛ kan lere pyew wi yeri.
16 Màa ma yaripɔrɔ tiyɔnrɔ ta lɛ mari tɛgɛ mɔɔ yarisunndo gbɔgɔsara nda wa tinndiye pe na ti fere ti ni, nɔɔ nanjara ti piin wa ti na. Ki kala cɛnlɛ la fa pye gbɛn, la se si ka pye naa.
17 Tɛ fereyaara naa warifuwe fereyaara nda mìla kan ma yeri, màri lɛ ma yaara yanlɛrɛ gbegele nambala, mari pye yarisunndo, nɛɛ nanjara piin ti ni.
18 Ma yaripɔrɔ tiyɔnrɔ nda pè sɔgɔ, to mà tɛgɛ ma ki yarisunndo ti tɔn ti ni; na sinmɛ po naa na wusuna nuwɔ taan ŋa mila kan ma yeri, a màri wɔ saraga ti yeri.
19 Yaakara nda mìla kan ma yeri, to yɛn fɔ muwɛ tiyɔɔn naa sinmɛ konaa sɛnrɛgɛ ni, ma ta mari pye ma yɔn suro, mà ti ni fuun ti lɛ mari pye wusuna nuwɔ taan saraga, mari kan yarisunndo ti yeri. Ŋga kì pye koyi yɛɛn.» We Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma.
20 «Pinambiile naa sumborombiile mbele màa se na kan, màa pe wɔ saraga yarisunndo ti yeri, jaŋgo pe pye ti yaakara. Ma nanjara ti sila ma yɛnlɛ tin wi le?
21 Màa na piile pe kɔnlɔgi ma pe pye saraga, ma pe sogo kasɔn ma yarisunndo ti kan.
22 Mbɔɔn ta wa ma katijangara to naa ma nanjara ti ni, ma sila nawa to ma punwɛ sanga wi na, sanga ŋa ni màa pye witiwaga kpolokpolo konaa ma to na pinligi wa ma kasanwa pi ni.»
23 We Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma fɔ: «Kapege ŋga fuun màa pye ki kala na, jɔlɔgɔ yaa ma ta. Jɔlɔgɔ yɛn ma wogo!
24 Mà yarisunndo yinrɛ kan, mà sunzara gbegele katoro pyew ti ni.
25 Mà sunzara gbegele koŋgolo filisara ti ni fuun ti na. Ma tiyɔnwɔ màa jɔgɔ, mɔ̀ɔ yɛɛ kan torofɔ pyew wi yeri, mɔ̀ɔ nanjara kapyere ti lɛgɛ.
26 Mà nanjara pye ma cɛnyɛɛnlɛ, Ezhipiti tara fɛnnɛ pe nambala mbele fanŋga ni pe ni, mɔ̀ɔ nanjara ti lɛgɛ fɔ mala nawa pi ŋgban na na.
27 Ki kala na, mì yiri fanŋga ni ma kɔrɔgɔ, mì ka kɔn wa ma tasaga ki na, mɔ̀ɔ le ma juguye pe kɛɛ, Filisiti tara fɛnnɛ sumbonɔ wele, poro mbele ma katijangara tìla pye na fɛrɛ waa pe na we.
28 Màa nanjara pye Asiri tara fɛnnɛ pe ni, katugu nda màa pye ti sila ma yɛnlɛ tin. Màa nanjara pye pe ni, ɛɛn fɔ ti sila ma yɛnlɛ tin.
29 Màa pye nɔɔ nanjara ti piin Kana tara fɛnnɛ pe ni nari lege, fɔ ma saa gbɔn wa Kalide tara, poro mbele pe yɛn safari wafɛnnɛ wele, konaa ki ni fuun ti sila ma yɛnlɛ tin.
Zheruzalɛmu ca kapere tìla toro
ti da wi na
30 «E, ma kotogo kì ku ma na dɛ! Mi ŋa ye Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ, muwi mì yo ma. Màa si kotogo le ma yɛɛ ni, naga kagala ke ni fuun ke piin paa nanjaa jɛnŋɛ yɛn.
31 Sanga ŋa ni màa ma yarisunndo yinrɛ ti kan koŋgolo ke ni fuun ke filisara ti na, ma sunzara gbegele wa katoro ti ni fuun ti ni, ma sila pye paa nanjaa yɛn, ŋa wi maa penjara shoo.
32 Màa pye jɛlɛ nandaa ŋa wi maa yɛɛ kan nambanmbala yeri, maa yɛɛra pɔlɔ wi yaga wa.
33 Nanjaa pyew pe maa sara, ɛɛn fɔ mboro wo na, mà yarikanra kankan ma kɛɛnlɛ pe ni fuun pe yeri. Mà pe sara, jaŋgo mbe pe tile mbe pan pe ni ma yɛɛ kɔrɔgɔ, mbe yiri kɛɛ ki ni fuun ki na, mbe pan mbaa nanjara piin ma ni.
34 Wa ma nanjara ti ni, mɔ̀ɔ kala li yirige li yɛ nanjaala sanmbala pe wolo li ni. Nambala poro pe ma saa na nanjaa wi lagajaa, poro pe ma nanjaa wi sara, ma si yala, mboro màa pye na poro sara. Ki kala na, ma kala lì yiri li yɛ nanjaala sanmbala pe wolo li ni.
35 «Ki kala na, mboro Zheruzalɛmu ca ŋga nanjaa, Yawe Yɛnŋɛlɛ li sɛnrɛ ti logo.
36 Pa we Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ: Mɔ̀ɔ yɛɛ pagala, mɔ̀ɔ fɛrɛ ti yirige funwa na ma nanjara ti kala na, ma kɛɛnlɛ pe ni konaa ma yarisunndo tijangara ti ni fuun ti ni; mɔ̀ɔ piile pe gbo ma pè wɔ saraga ma yarisunndo ti yeri.
37 Ki kala na, mi yaa ma kɛɛnlɛ pe ni fuun pe gbogolo, poro mbele pe kala làa pye mɔɔ ndanla we, poro mbele fuun pe yɛn mɔɔ ndanla konaa mbele pe yɛn mɔɔ mbɛn pe ni. Mi yaa ka pe gbogolo mbe yiri kɛɛ ki ni fuun ki na, mbe pe wa ma na, mbɔɔn fɛrɛ ti yirige funwa na pe yɛgɛ na, jaŋgo pɔɔn witiwaga ki yan.
38 Mi yaa kiti kɔn ma na, paa yɛgɛ ŋga na pe ma kiti kɔn jɛɛlɛ nandaala konaa jɛɛlɛ legboleele pe na. Na naŋgbanwa gbɔɔ po naa na kayaŋga ŋga mi yaa wɔ ki kala na, mi yaa kɔɔn gbo.
39 Mi yaa kɔɔn le ma kɛɛnlɛ pe kɛɛ. Pe yaa kɔɔn yarisunndo yinrɛ ti jaanri, mbɔɔn sunzara ti jɔgɔ. Pe yaa kɔɔn yaripɔrɔ ti wɔ ma na, mbɔɔn fereyaara nda gbɔgɔwɔ woro ti wɔ ma na, mbɔɔn yaga witiwaga.
40 Pe yaa ka janwa gbɔlɔ la yirige mbe wa ma na; pe yaa kɔɔn wa sinndɛɛrɛ ni, mbɔɔn furugu tokobi ni.
41 Pe yaa kɔɔn yinrɛ ti sogo, mbe kiti kɔn ma na jɛɛlɛ lɛgɛrɛ yɛgɛ na. Mi yaa kɔɔn nanjara ti kɔ, kona ma se kɔɔn kɔnlɔ wa sara naa.
42 Mi yaa kanla naŋgbanwa gbɔɔ kala li pye ma na fɔ sa gbɔn wa li kɔsaga, yenjaga ŋga ki yɛn na ni ma kala na, ki yaa kɔ. Na nawa pi yaa yinŋgi, mi se ka nawa ŋgban naa.
43 Ŋga mìla pye ma kan ma punwɛ sanga wi ni, mɛɛ nawa to ki na, ɛɛn fɔ màa na nawa pi ŋgban ma kapyere ti ni fuun ti ni. Ki kala na, mi fun, mi yaa ti mɔɔ kapyere ti go kala li lɛ. Mi ŋa ye Fɔ, Yawe yɛnŋɛlɛ le, muwi mì yo ma. Naga yɛn ma, mɛɛ ma kalikalawa pi pye maa taga wa ma katijangara ti ni fuun ti na wi le?»
Zheruzalɛmu ca kapyere tì tijanga
ma wɛ cara sannda ti woro ti na
44 «Wele, leele mbele fuun pe maa yomiyɛgɛlɛ waa, pe yaa kaa ki yomiyɛlɛ na li waa ma na, mbaa yuun fɔ: ‹Yɛgɛ ŋga na nɔfɔ wi yɛn, pa sumborombyɔ wi yɛn ma fun.›
45 Ma yɛn ma nɔ wi yɛɛra pisee, wo ŋa wùu pɔlɔ wo naa wi piile pe wa we. Ma yɛn ma nɔsepiile jɛɛlɛ pe nɔsepyɔ piiri, poro mbele pè pe pɛnɛ poro naa pe piile pe wa we. Ye nɔ wìla pye Hɛti cɛnlɛ woo, a ye to wo pye Amɔri cɛnlɛ woo.
46 Ma njɔ ŋa wi yɛn ma cɛn wa yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ kɛɛ ki na, wo wi yɛn Samari ca konaa ki kanŋgara na cara ti ni. Ma jɔnlɔ sumboro ŋa wi yɛn ma cɛn wa yɔnlɔparawa kalige kɛɛ ki na, wo wi yɛn Sodɔmu ca konaa ki kanŋgara na cara ti ni.
47 Mbaa tanri mbaa yala pe tangalɔmɔ pi ni konaa pe katijangara pyege ki ni, ma sigi da ko cɛ na, ɛɛn fɔ ma kapyere ti ni fuun tì tijanga ma wɛ pe woro ti na.
48 Mi ŋa ye Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ na yinwege wolo, na mɛgɛ ki na, mi yɛn naga yuun fɔ: ‹Mboro naa ma kanŋgara cara ti ni, ŋga yàa pye, ma jɔnlɔ sumboro, Sodɔmu ca ye, ko naa ki kanŋgara na cara ti ni, ti sila ki pye fyew.
49 Wele, ma jɔnlɔ sumboro, sodɔmu ca ye, ki kapere tori nda yɛɛn: Kìla pye yɛɛ gbɔgɔwɔ ni, ma yaakara ta ma tin fɔ ma toro, ma pye yɛyinŋge na konaa fyɛrɛ fu. Ko naa ki kanŋgara na cara ti ni, ti sila mbele pe yɛn tege na poro naa fyɔnwɔ fɛnnɛ pe saga.
50 Pàa pye na yɛgɛ tungu leele na, na katijangara piin na yɛgɛ sɔgɔwɔ. Naa mìla kaa ki yan ma, a mì si pe tɔngɔ ma pe wɔ wa.
51 Samari ca ko na, kapere nda mà pye, ki siri walaga pye. Ma katijangara nda mà pye, tì wɛ Samari ca woro ti na. Samari ca naa Sodɔmu ca ki ni, to nda ti yɛn ma nɔsepiile jɛɛlɛ, na lere ka pe katijangara nda fuun pè pye ti taanla ma woro ti ni, pe yaa yo fɔ poro sin ma wɛ mboro na.
52 Koni mboro fun, ma daga mbɔɔn fɛrɛ ti kun ma yɛɛ ni ma kapere ti kala na. Mà tanga kan ma nɔsepiile jɛɛlɛ pe yeri, kì kaa pye mà kajɔgɔrɔ pye, nda ti yɛn ma tijanga ma wɛ pe woro ti na we. A kì cɛn ndɛɛ pè sin ma wɛ ma na. Koni kì gbɔn ma na ma fɛrɛ shɔ, ma go kì sogo ma na, mà jɛn màga naga fɔ ma nɔsepiile jɛɛlɛ pè sin ma wɛ ma na.›
53 Ɛɛn fɔ konaa ki ni fuun, Sodɔmu ca naa ki kanŋgara na cara ti ni konaa Samari ca naa ki kanŋgara na cara ti ni, mi yaa sɔngɔrɔ mberi tɛgɛ wa ti yɔnlɔ li ni naa. Mi yaa ka mboro fun ma sɔngɔrɔ mbɔɔn tɛgɛ wa ma yɔnlɔ li ni.
54 Pa kona ma yaa fɛrɛ shɔ, fɔ ma go ki sogo ma na, ŋga fuun mà pye ki kala na. Ko yaa ki kan ki cara ti kotogo sogowo ta.
55 Ma nɔsepiile jɛɛlɛ wele, Sodɔmu ca konaa ki kanŋgara na cara ti ni, ti yaa ka sɔngɔrɔ mbe cɛn wa ti faa yɔnlɔ li ni. Ma nɔsepyɔ sumboro, Samari ca ye, ko naa ki kanŋgara na cara ti ni, ti yaa ka sɔngɔrɔ mbe cɛn wa ti faa yɔnlɔ li ni. Mboro naa ma kanŋgara na cara ti ni, ye yaa ka sɔngɔrɔ mbe cɛn wa ye faa yɔnlɔ li ni.
56 Sanga ŋa ni màa pye nɔɔ yɛɛ gbogo, ma sila pye na para nɔɔ nɔsepyɔ sumboro, Sodɔmu ca ki tifaga wi le?
57 Ki sanga wi ni, kìla yala ma tipewe pi fa yiri funwa na gbɛn. Koni kì gbɔn ma na, Aramu tara cara to naa ti kanŋgara na cara ti ni fuun ti ni, ti yɛn nɔɔ tifaga; Filisiti tara cara ti yɛn nɔɔ tegele kɛɛ ki ni fuun ki na.
58 Koni ma yaa yere ma kalikalawa kapyere naa ma katijangara ti go kala li ni.» Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma.
Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɔn finliwɛ
pi yɛn kɔsaga fu
59 Pa we Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ: «Ŋga mà pye, mi yaa ki yɔngɔ pye ma na fun. Yɔn finliwɛ mba pi yɛn we sɔgɔwɔ màa jɔgɔ, màa wugu ma sɛnrɛ nda yo, ma siri jate.
60 Konaa ki ni fuun, yɔn finliwɛ mba mìla le ma punwɛ sanga wi ni, na jatere wi yaa koro pi na. Mi yaa yɔn finliwɛ mbakɔɔ le ma ni.
61 Kiga pye ma, na maga kɔɔn njɛɛlɛ naa ma jɛɛnlɛ sumbonɔ pe yan naa, pa ma yaa nawa to ma kapyere ti na mbe fɛrɛ shɔ. Mi yaa ka pe kan ma yeri, pe pye paa ma sumborombiile yɛn; ɛɛn fɔ mi woro na ko piin yɔn finliwɛ mba pi yɛn mi naa mboro sɔgɔwɔ po kala na.
62 Mi yaa kanla yɔn finliwɛ pi le ma ni naa; pa kona ma yaa ki jɛn fɔ muwi mi yɛn Yawe Yɛnŋɛlɛ le.
63 Kona, ma yaa nawa to ma faa kapyere ti na, jaŋgo ki fɛrɛ wa ma na, ma go ki sogo ma na. Kona, na mi ka kɔɔn kapere ti ni fuun ti kala yaga ma na sanga ŋa ni, ma se ka ya mbɔɔn yɔn ki yɛngɛ mbe para naa, fɛrɛ ti kala na.» We Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma.