11
Zhezu wìla wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe naga
Yɛnŋɛlɛ yɛnrɛwɛ pi ni
(Mati 6.9-13)
1 Pilige ka, Zhezu wìla pye na Yɛnŋɛlɛ yɛnri laga ka na. Naa wìla kaa kɔ sanga ŋa ni, a wi fɔrɔgɔfɛnnɛ nuŋgba suu pye fɔ: «We Fɔ, we naga Yɛnŋɛlɛ yɛnrɛwɛ pi ni paa yɛgɛ ŋga na Zhan wìla wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe naga pi ni we.»
2 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Na ye kaa Yɛnŋɛlɛ yɛnri sanga ŋa ni, ye yo fɔ:
‹We To, ti ma mɛgɛ ki pye kpoyi.
Ma wunluwɔ pi pye pi pan!
3 Maa we pilige pyew yaakara nda ti yaa yala we ni ti kaan we yeri.
4 Ma we kapere ti kala yaga we na, katugu mbele fuun pe maa kapere piin we na, woro fun we maa ti kala yari pe na.
Maga ka we yaga we ye wa fanlawa pi ni.› »
Lere ŋa fuun wi maa yɛnri,
wi ma ta
(Mati 7.7-11)
5 A Zhezu wì si pe pye naa fɔ: «Ndɛɛ ki pye kana wɔnlɔ yɛn wa yeri ye ni. Yindɛgɛ na wii kari ki wɔnlɔ wi kɔrɔgɔ wuu pye fɔ: ‹Na wɔnlɔ, mila ma yɛnri, na jin buru taanri ni.
6 Na wɛnnɛ wa yiri cana ma tugu na na, yaraga woro na yeri mbe kan wi yeri.›
7 Kana wi wɔnlɔ wo mbe si koro wa go tɔnŋgɔ ki ni wuu pye fɔ: ‹Na yaga yɛw, na kɔrɔ mìgi sɔgɔ makɔ. Mi naa na piile pe ni wè sinlɛ. Mi se ya yiri mbe yaakara kan ma yeri.›
8 Ye wele! Mila ki yuun ye kan, ali na wii yiri mboo kan wi yeri pe wɛɛnrɛ to kala na, paa wi koro naa yɛnri suyi ki kala na, wi yaa ka yiri mboo jorowo kɔyaara ti ni fuun ti kan wi yeri.
9 Ki kala na, mi wo naga yuun ye kan fɔ: Yaa yɛnri, pa ye yaa ka ta, yaa ki lagajaa, pa ye yaa kaga yan. Ye bala yaa kɔrɔ ki gbɔɔn, pa pe yaa kaga yɛngɛ ye kan.
10 Katugu lere ŋa fuun wi maa yɛnri, wi ma ta. Lere ŋa fuun wi maa yaraga lagajaa, wi ma kaa ki yan. Lere ŋa wi maa kɔrɔ ki gbɔɔn, pe ma kaa ki yɛngɛ wi kan.
11 To wiwiin wi yɛn na ye ni, na wi pyɔ kaa yɛnri buru ni, wi yaa sinndɛlɛgɛ kan wi yeri? Nakoma na wiga wi yɛnri ŋgbanla ni, wi yaa wɔɔgɔ kan wi yeri?
12 Nakosima, na wiga wi yɛnri ŋgojɛnɛ ni, wi yaa naa kan wi yeri ŋgojɛnɛ li yɔnlɔ? Ayoo, ko se ya pye.
13 Yoro mbele ye yɛn ma pe pe, na yège yan yoro yarijɛndɛ kanga jɛn ye piile pe yeri, yege jɛn fun ye yo fɔ ye To ŋa wa yɛnŋɛlɛ na, wi yaa Yinnɛkpoyi li kan mbele pe yɛn naa yɛnri pe yeri mbe wɛ ye yarikanga ki na.»
Zhezu wi maa leele pe sagala
Yɛnŋɛlɛ lo fanŋga na
(Mati 12.22-30; Maki 3.20-27)
14 Pilige ka, Zhezu wìla pye na yinnɛ tipele bombo la puro na woo naŋa wa ni. Naa yinnɛ tipele làa kaa wɔ naŋa wi ni, a wi nɛɛ para, a kì si janwa wi pari.
15 Ɛɛn fɔ, a leele pèle sho fɔ: «Wila yinnɛ tipegele ke puro na ke woo leele pe ni yinnɛ tipegele ke to Beyɛzebuli wo fanŋga na.»
16 Pèle la pye na jaa mboo wa mbe wele, a pè suu yɛnri ma yo wi kafɔnnɔ la pye wigi naga pe na fɔ pa wi fanŋga kì yiri wa Yɛnŋɛlɛ li yeri.
17 Ɛɛn fɔ, Zhezu wìla pe nawa jatere wi jɛn. A wì si pe pye fɔ: «Wunluwɔ o wunluwɔ pi leele pe maa wiin pe yɛɛ ni, ki wunluwɔ pi ma jɔgɔ. Yinrɛ nda fuun ti wa, ti ma toori.
18 Sɔtanla fun, na wiga wi yɛɛ kɔn shyɛn mbaa wiin wi yɛɛ ni, wi wunluwɔ pi se ya cɛn. Ndɛ yè yo fɔ mi maa yinnɛ tipegele ke puro na ke woo leele pe ni Beyɛzebuli wo fanŋga na?
19 Na kaa pye mi maa yinnɛ tipegele ke puro na ke woo leele pe ni wo fanŋga na, ambɔ wi maa fanŋga kaan ye woolo poro yeri, pe ma sila ke puro na ke woo leele pe ni? Ye woolo jate poro pe yɛn ye kiti kɔnfɛnnɛ wele.
20 Ɛɛn fɔ, kaselege ko na, Yɛnŋɛlɛ lo fanŋga na mi maa yinnɛ tipegele ke puro na ke woo leele pe ni. Ko ki naga ma yo Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ pì gbɔn laga ye na makɔ.
21 «Na lere ŋa ka pye mbe ŋgban, mara yaara mbe pye wi yeri, wi maa wi go ki kɔrɔsi, wi kɛɛ yaara ti ma pye yɛyinŋge na.
22 Ɛɛn fɔ, na lere wa ka ŋgban mbe wɛ wo na, wi ma saa to wi na maa mara yaara nda wi jigi wìla pye ti na ti shɔ wi yeri, mboo kɛɛ yaara ti lɛ mbe siri yɛɛlɛ.
23 «Lere ŋa woro na ni, mi yɛn ma wo mbɛn. Lere ŋa woro nala sari mbaa leele pe gbogolo, wo maa pe jaragi.
Yinnɛ tipele li sɔngɔrɔkala
(Mati 12.43-45)
24 «Na yinnɛ tipele liga wɔ lere wa ni, li ma saa na yanri wa gbinri wi ni, wa laga ŋga tɔnmɔ na pye we, na wogosaga lagajaa mbe wogo. Na lii ka yan, li ma sho fɔ: ‹Mi yaa sɔngɔrɔ wa na go ŋga mì wɔ wa ki ni.›
25 Na liga ka sɔngɔrɔ, li mɛɛ pan maga yan pège gbogolo maga pɛ fɔ jɛŋgɛ.
26 Kona, li mɛɛ kari ma saa yinnɛ tipegele kele yɛgɛ lagaja naa kɔlɔshyɛn, ŋgele kè pe ma wɛ lo jate na. Lo naa koro ni, ke mɛɛ pan ma ye wi ni, mɛɛ cɛn wa wi ni. Kona, ki lerefɔ wi cɛnwɛ pi ma sɔngɔrɔ ma tijanga ma wɛ koŋgbanŋga ki na.»
Fɛrɛwɛ jɛmbɛ sɛnrɛ
27 Ma Zhezu wi ta wìla pye na to yuun ma, a jɛlɛ wà si koro wa janwa wi sɔgɔwɔ ma gbele ŋgbanga ma yo fɔ: «Jɛlɛ ŋa wɔ̀ɔn se mɔɔ kan ma wɔnri, fɛrɛwɛ yɛn wi woo.»
28 Ɛɛn fɔ, a Zhezu wì suu pye fɔ: «Kaselege yi. Ɛɛn fɔ, mbele pe maa Yɛnŋɛlɛ li sɛnrɛ ti nuru nali gbogo, poro pè fɛri.»
Leele pàa pye na jaa Zhezu
wi kafɔnnɔ la pye wili naga pe na
(Mati 12.38-42)
29 Naa janwa wila kaa na gbogolo wa Zhezu wi tanla naa mari, a wì si sɛnrɛ ti lɛ na yuun fɔ: «Nala pilige woolo pe yɛn ma pe. Pe yɛn na kafɔnnɔ la jaa mbe yan. Ɛɛn fɔ, kafɔnnɔ la se pye pe kan naa, kaawɔ Zhonasi wolo lo.
30 Katugu yɛgɛ ŋga na Zhonasi kala làa pye kafɔnnɔ ma naga Ninive ca fɛnnɛ pe na, ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na fun, Lere wi Pinambyɔ wi kala li yaa pye kafɔnnɔ mbe naga nala pilige woolo pe na.
31 Kiti kɔnpilige, yɔnlɔparawa kalige kɛɛ wunlunjɔ wi yaa ka yiri mbe nala pilige woolo pe jɛrɛgi, katugu wìla yiri wa tara ti kɔsaga ki na ma pan ma Salomɔ wi tijinliwɛ sɛnrɛ ti logo. Ye wele, lere wa yɛn laga ŋa wì wɛ Salomɔ wi na, (ye si woro na jaa mbe wo sɛnrɛ to logo.)
32 Kiti kɔnpilige, Ninive ca fɛnnɛ pe yaa ka yiri mbe nala pilige woolo pe jɛrɛgi, katugu Zhonasi wìla Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ nda yo ma pe kan, pàa ti logo ma pe kapere ti jɛn mari yaga. Ye wele, lere wa yɛn laga, ŋa wì wɛ Zhonasi wi na, (ye si woro na jaa mbe wo sɛnrɛ to logo.)»
Wire ti yanwa kala
(Mati 5.15; 6.22-23)
33 «Lere na fitanla mu mboo lara, nakoma mbe kpoŋgbo jiile wi na. Ɛɛn fɔ, pe maa mu maa tɛgɛ wa fitanla tɛgɛsaga, jaŋgo lere ŋa fuun ka ye wa go, wila yaan wi yanwa pi na.
34 Lere wi yɛngɛlɛ koro ke yɛn wi wire ti fitanla we. Na ma yɛngɛlɛ kaga pye jɛŋgɛlɛ, ma wire ti lombondo ti ma pye wa yanwa pi ni. Ɛɛn fɔ, na ma yɛngɛlɛ ke woro jɛŋgɛlɛ, ma wire ti lombondo ti ma pye wa wɔwɔ pi ni.
35 Ki kala na, ye yɛɛ yingiwɛ jɛn jɛŋgɛ, jaŋgo yanwa mba pi yɛn ye ni, piga ka kanŋga mbe wɔ.
36 Na maga pye wa yanwa pi ni, na ma laga ka kpɛ woro wa wɔwɔ pi ni, ma wire ti ni fuun ti ma pye wa yanwa pi ni jɛŋgɛ, paa yɛgɛ ŋga na fitanla wi maa yiin na yanwa pi kaan ma yeri we.»
Zhezu wìla para Fariziye poro
naa lasiri sɛwɛ jɛnfɛnnɛ pe na
(Mati 23.1-36; Maki 12.38-40)
37 Naa Zhezu wìla kaa para makɔ, a Fariziye naŋa wà suu yɛnri ma yo wi sa li wi ni wa wi go. A Zhezu wì si saa ye mɛɛ cɛn mbaa nii.
38 Naa ki Fariziye naŋa wìla kaa ki yan Zhezu wi suu kɛyɛn yi jogo mbe yala pe ŋgasegele ke ni, mbe si jɛn mbaa nii, a kì suu pari.
39 Kona, a we Fɔ wì suu pye fɔ: «Yoro Fariziye wele, pa ye yɛn yɛɛn cɛ. Ye ma wɔjɛŋgɛlɛ naa tasaala pe puŋgo ko jogo, ma si yala, ye nawa po yɛn ma yin yuro naa nambɛrɛ ni.
40 Kambajɛnmbɛlɛ wele dɛ! Mì yo Yɛnŋɛlɛ na lì lere wi da we maa wi wire ti yaan, lo nuŋgba lo lùu nawa pi da?
41 Ɛɛn fɔ, yaara nda ti yɛn wa ye wɔjɛŋgɛlɛ naa ye tasaala pe ni, yaa to kaan fyɔnwɔ fɛnnɛ pe yeri. Kiga pye ma, yaraga pyew ki yaa pye kpoyi ye kan.
42 «Jɔlɔgɔ yɛn ye wogo, yoro Fariziye wele! Ye maa ye sɛrɛ yaara tunmɔɔrɔ ti yaga wi woo naa kaan Yɛnŋɛlɛ li yeri; to yɛn paa mati naa uru naa sɛgɛ yaara sannda pyew ti ni. Ɛɛn fɔ, yaa sila kasinŋge piin, Yɛnŋɛlɛ lii si ye ndanla. Ko wogo ŋga ko ki ja daga yaa piin, mbe si jɛgɛlɛ jɛgɛlɛ ke taga wa fun.
43 «Jɔlɔgɔ yɛn ye wogo, yoro Fariziye wele. Katugu wa shɛriyinrɛ ti ni, jɔnrɔ tiyɔnrɔ nda ti ma pye wa yɛgɛ to ti ma ye ndanla; konaa ye maa jaa paa ye shari gbɔgɔwɔ sharaga ni wa katoro ti ni.
44 Jɔlɔgɔ yɛn ye wogo! Katugu ye yɛn paa fanra yɛn, nda ti yɛn ma lara. Leele pe maa tanri na toro ti na paa ki jɛn.»
45 A lasiri sɛwɛ jɛnfɔ wà suu pye fɔ: «We Nagafɔ, na ma kaa para yɛɛn, kona, maa woro fun we tegele win.»
46 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Jɔlɔgɔ yɛn ye wogo fun, yoro lasiri sɛwɛ jɛnfɛnnɛ wele! Katugu ye ma tugugbɔrɔ ti taga leele pe go na. Ma si yala, yoro jate yaa yɛnlɛ mbe kɛɛ le pe ni mbe pe saga jɛnri.
47 «Jɔlɔgɔ yɛn ye wogo, katugu ye maa Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ pe fanra ti kanni nari gbegele. Ma si yala, ye tɛlɛye poro pàa pe gbo.
48 Ko ki naga ma yo ye tɛlɛye pe kapyere nuŋgba to ye yɛn na tanri ti na, katugu poro la Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ pe gbo, a yoro nɛɛ pe fanra ti kanni nari gbegele.
49 Ko kì ti Yɛnŋɛlɛ làa ki yo wa li tijinliwɛ pi ni, ma yo fɔ: ‹Mi yaa kanla yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ pele torogo wa pe sɔgɔwɔ, naa pitunmbolo ni. Pe yaa ka pele gbo pe ni, mbe pele jɔlɔ fɔ jɛŋgɛ.›
50 Ko kì ti nala pilige woolo pe yaa ka ye jɔlɔgɔ Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ mbele fuun pàa gbo maga lɛ fɔ wa dunruya wi dasanga wi ni pe kala na.
51 Maga lɛ fɔ wa Abɛli gbogo ki na pe yeri fɔ ma saa ki wa Zakari gbogo ki na, wo ŋa pàa kaa gbo saraga wɔsaga konaa shɛrigo gbɔgɔ ti sɔgɔwɔ pi ni we. Ee, mi yɛn naga yuun ye kan, Yɛnŋɛlɛ li yaa ka ki nala pilige woolo pe yewe ki legbogo kagala ke wogo ki ni.
52 «Jɔlɔgɔ yɛn ye wogo, yoro lasiri sɛwɛ jɛnfɛnnɛ wele! Katugu lakile ŋa wi ma jɛnmɛ kɔrɔ ki yɛngɛ, yòo lɛ. Yoro jate yee si ye wa. Mbele paa ki jaa mbe ye wa, yee si pe yaga pe ye wa.»
53 Naa Zhezu wìla kaa yiri wa ki laga ki na, a kì si lasiri sɛwɛ jɛnfɛnnɛ poro naa Fariziye pe nawa pi ŋgban fɔ jɛŋgɛ. A pe nɛɛ wi yewe sɛnrɛ ti cɛnlɛ pyew ti ni.
54 Pàa pye naa yɔn jaa fɔ jɛŋgɛ, jaŋgo mboo yigi wi yɔn sɛnrɛ jate to na.