12
Kɛrɛ welefɛnnɛ tipeele yomiyɛlɛ
(Mati 21.33-46; Luki 20.9-19)
Ko puŋgo na, a Zhezu wi nɛɛ yomiyɛgɛlɛ waa pe kan na yuun fɔ: «Naŋa wà la ɛrɛzɛn tiire kɛrɛ kɔn, mɛɛ mbogo wa mari maga, ma si wege wɔ ma ɛrɛzɛn pire tɔnmɔ wɔsaga ki gbegele wa, mɛɛ sanŋgazo kan kɛrɛ ti sigewe pi kala na. Kona, a wì si kɛrɛ ti telege ɛrɛzɛn kɛrɛ tunmbyeele pele na pe kaa tawa pi kan wi yeri, mɛɛ kari taleere ta ni. Naa ɛrɛzɛn pire ti cɔsanga wìla kaa gbɔn, a wì suu tunmbyee wa torogo wa ɛrɛzɛn kɛrɛ tunmbyeele pe yeri ma yo wi saa tawa pi shɔ wi kan. A pè si tunmbyee wi yigi maa gbɔn, mɛɛ wi sɔngɔrɔ kɛwara. A kɛrɛfɔ wì suu tunmbyee wa torogo naa wa pe yeri. A pè si wo gbɔn wi go ki na maa wɛlɛgɛ, mɛɛ wi tɛgɛlɛ fɔ jɛŋgɛ. A wì si nuru ma wa torogo naa wa pe yeri. A pè si wo gbo. Ko puŋgo na, a wì si pele torogo wa naa lɛgɛrɛ. A pè pele gbɔn, ma pele gbo pe ni. A kì si koro kɛrɛfɔ wi pinambyɔ nuŋgba ŋa wùu ndanla jɛŋgɛ wo. A wì si wo torogo pe ni fuun pe puŋgo na, ma yo fɔ: ‹Pe yaa sa fɛrɛ ta na Pinambyɔ wo kan.› Ɛɛn fɔ, a ɛrɛzɛn kɛrɛ tunmbyeele pè sigi yo pe yɛɛ kan fɔ: ‹Ŋa yɛɛn, wo wi yɛn kɔrɔgɔ lifɔ we, ye pan woo gbo, pa kɛrɛ ti yaa koro we kan!› A pè suu yigi maa gbo, mɛɛ saa wi wa wa ɛrɛzɛn kɛrɛ ti puŋgo na.»
A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Yoro wo nawa, yiŋgi kɛrɛfɔ wi yaa pye? Wi yaa pan mbe ɛrɛzɛn kɛrɛ tunmbyeele pe gbo mbe kɛrɛ ti kan pele yeri. 10 Mì yo ki sɛnrɛ nda yèri kara jate wa Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi ni? Ti nda fɔ:
Go wafɛnnɛ pè je sinndɛlɛgɛ ŋga na,
ko kì pye go yɛnlɛ li sinndɛlɛgɛ koŋgbanŋga ye.
11 Pa ko wogo ŋga ko yiri wa we Fɔ wi yeri,
a kì pye kagbɔgɔ we yɛgɛ na!»
12 Zhezu wì kaa ko sɛnrɛ to yo ma kɔ, a Zhufuyelelɛɛlɛ pe nɛɛ wi lagajaa mboo yigi, katugu pàa ki jɛn ma yo wìla ki yomiyɛlɛ li wa poro na. Ɛɛn fɔ, pàa pye na fyɛ janwa wi yɛgɛ. Kì kaa pye ma, a pè suu yaga mɛɛ kari.
Nizara ŋa wi daga mbe sara
wunlumbolo to wi yeri
(Mati 22.15-22; Luki 20.20-26)
13 Kona, a pè si Fariziye poro naa leele mbele pàa taga Erɔdi wi na pele torogo wa Zhezu wi yeri, pe ta pe saa yigi wo jate wi yɔn sɛnrɛ ti na. 14 A pè si saa wi pye fɔ: «We Nagafɔ, wège jɛn ma yo kaselege ko ma maa yuun. Maa la fyɛ lere yɛgɛ, katugu maa lere wɔ lere ni. Ɛɛn fɔ, ma maa Yɛnŋɛlɛ konɔ li nari leele pe na kaselege ni. Ki kala na, ki daga waa Ɔrɔmu tara wunlumbolo to wi nizara wi woo le? Waa wi woo lee waga kaa wi woo?»
15 Ɛɛn fɔ, Zhezu wìla ki jɛn ma yo kopiire pàa pye na piin. A wì si pe pye fɔ: «Yiŋgi na, a ye nɛɛ na waa na wele? Ye warifuwe pyɔ nuŋgba kan na yeri mboo wele.»
16 A pè si pan nuŋgba ni wi kan. A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ambɔ foto naa ambɔ yɔɔnrɔ ti yɛn wi na?» A pè suu pye fɔ: «Sesari woro ri.»
17 Kona, a Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ŋga ki daga mbe kan wunlumbolo to wi yeri, yege kan wi yeri, ye ŋga ki daga mbe kan Yɛnŋɛlɛ li yeri ki kan li yeri.»
A ko si pe pari fɔ jɛŋgɛ.
Zhezu wìla kuulo pe yɛnmɛ
wogo ki yo
(Mati 22.23-33; Luki 20.27-40)
18 A Sadusiye pèle si pan Zhezu wi kɔrɔgɔ. Poro pe ma yo kuulo pe se ka yɛn mbe yiri. A pè suu yewe ma yo fɔ: 19 «We Nagafɔ, Moyisi wìla ki yɔnlɔgɔ maga yaga laga we kan ma yo: ‹Na naŋa wa ndɔ ka ku mboo jɔ yaga, na pee pyɔ se, wi jɔnlɔ wigi jɛlɛ wi pɔri, jaŋgo wi piile se wi na wi ndɔ ŋa wì ku wi kan.› 20 Ma si yala, nɔsepiile nambala kɔlɔshyɛn la pye laga. A koŋgbanŋa wì si jɛlɛ pɔri. Pee pyɔ se. A naŋa wì si ku maa jɔ wi yaga. 21 A shyɛn fɔ wìgi jɛlɛ wi pɔri, ma ku wii pyɔ se. A ki kala nuŋgba lì pye taanri fɔ wi na fun. 22 A pe ni fuun kɔlɔshyɛnmɛ pège jɛlɛ wi pɔri, ma ku, wa si pyɔ se wi na. Ko puŋgo na, a jɛlɛ wì si kaa ku fun. 23 Na kuulo yɛnpilige kiga ka gbɔn, na paga yɛn, jɛlɛ wi yaa ka pye wiwiin woo pe ni, naa pe ni fuun pòo pɔri we?»
24 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Yè puŋgo, katugu yee Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti kɔrɔ wi jɛn. Yee si Yɛnŋɛlɛ li yawa pi jɛn fun. 25 Kuulo na paga ka yɛn sanga ŋa ni, nambala naa jɛɛlɛ pe se kaa pɔrɔgɔ piin pe yɛɛ ni. Ɛɛn fɔ, pe yaa ka pye wa yɛnŋɛlɛ na paa mɛrɛgɛye pe yɛn. 26 Kuulo pe yɛnmɛ wogo ko na, mì yo yege kara wa Moyisi Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi ni maga yan, wa laga ŋga ki yɛn na para wuuro tipile li sɛnrɛ na we! Yɛnŋɛlɛ làa ki yo wa ma Moyisi wi kan, ma yo fɔ: ‹Mi yɛn Abirahamu Yɛnŋɛlɛ, naa Izaki Yɛnŋɛlɛ, konaa Zhakɔbu Yɛnŋɛlɛ.› 27 Yɛnŋɛlɛ li woro kuulo poro Yɛnŋɛlɛ, li yɛn weele poro Yɛnŋɛlɛ. Yè puŋgo fɔ ma lali.»
Yɛnŋɛlɛ ŋgasele na lì gbɔgɔ
ma wɛ ke ni fuun na
(Mati 22.34-41; Luki 10.25-28)
28 Kendige ŋga pàa pye na woo pe yɛɛ ni, lasiri sɛwɛ jɛnfɔ wà laga sɛnrɛ ti logo. Naa wìla kaa ki yan Zhezu wìla Sadusiye pe yɔn sogo jɛŋgɛ, a wì si fulo wa wi tanla, ma suu yewe ma yo fɔ: «Yɛnŋɛlɛ ŋgasele liliin lì gbɔgɔ ma wɛ ke ni fuun na?»
29 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Ŋgasele na lì gbɔgɔ ma wɛ ke ni fuun na li na: ‹Izirayɛli woolo, yaa nuru! We Fɔ Yɛnŋɛlɛ lo nuŋgba li yɛn we Fɔ we. 30 Ma Fɔ Yɛnŋɛlɛ li daga mbɔɔn ndanla ma kotogo ki ni fuun ni, naa ma nawa pi ni fuun ni, naa ma jatere wi ni fuun ni, konaa ma fanŋga ki ni fuun ni.› 31 Li shyɛn wolo li na fɔ: ‹Ma lewee yɛnlɛ wi daga mbɔɔn ndanla paa yɛgɛ ŋga na mɔɔ yɛɛ ndanla we.› Ŋgasele la woro wa naa ma gbɔgɔ ma wɛ koro shyɛn ŋgele koro na.» 32 Kona, a lasiri sɛwɛ jɛnfɔ wì sho fɔ: «Ki yɛn ma yɔn Nagafɔ! Ŋga mà yo, ki yɛn kaselege; katugu Yɛnŋɛlɛ li yɛn li nuŋgba to. Yɛnŋɛlɛ la woro wa naa lo puŋgo na. 33 Yɛnŋɛlɛ lɔɔn ndanla ma kotogo ki ni fuun ni, naa ma jatere wi ni fuun ni, naa ma fanŋga ki ni fuun ni, konaa ma lewee yɛnlɛ wɔɔn ndanla paa yɛgɛ ŋga na mɔɔ yɛɛ ndanla, ko gbɔgɔ ma wɛ saara sogoworo to naa saara cɛnlɛ nda fuun pe maa woo Yɛnŋɛlɛ yeri ti na.»
34 Naa Zhezu wìla kaa lasiri sɛwɛ jɛnfɔ wi yan wùu sɛnrɛ ti yo tijinliwɛ ni, a wì suu pye fɔ: «Mɛɛ lali Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ pi ni.»
Kona, lere sila soro mboo yewe naa.
Kirisi wo naa Davidi sɛnrɛ re
(Mati 22.41-46; Luki 20.41-44)
35 Ko puŋgo na, naa Zhezu wìla kaa na leele pe nari Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti ni wa shɛrigo gbɔgɔ ki ni, a wì si pe yewe ma yo fɔ: «Mɛlɛ lasiri sɛwɛ jɛnfɛnnɛ pe si ya ma yo fɔ Kirisi wi yɛn Davidi wi setirige pyɔ? 36 Ma si yala, Davidi wo jate, wìla ki yo Yinnɛkpoyi li fanŋga ki na, ma yo fɔ:
We Fɔ wìgi yo na Fɔ wi kan ma yo fɔ:
Cɛn wa na kalige kɛɛ ki na, fɔ mbe sɔɔn mbɛnfɛnnɛ pe ŋgbanga,
mbe pe pye ma tɔɔrɔ ti tɛgɛsaga.
37 «Davidi jate wo maa Kirisi wi yinri wi Fɔ, mɛlɛ wii ya wi pye wi setirige pyɔ?»
Zhezu wìla janwa wi yɛri ma yo
pe pe yɛɛ yingiwɛ jɛn
lasiri sɛwɛ jɛnfɛnnɛ pe ni
(Mati 23.1-36; Luki 20.45-47)
Janwa gbɔlɔ làa pye na nuru Zhezu wi yeri nayinmɛ ni. 38 A wi nɛɛ pe nari na yuun fɔ: «Ye ye yɛɛ yingiwɛ jɛn lasiri sɛwɛ jɛnfɛnnɛ pe ni. Ki yɛn ma pe ndanla paa derigbɔrɔ ti nii paa yanri, konaa paa pe shari gbɔgɔwɔ sharaga ni wa katoro ti ni. 39 Wa shɛriyinrɛ ti ni, jɔnrɔ nda ti ma pye wa yɛgɛ, konaa liwɛn gbɔɔ na, cɛnsara tiyɔnrɔ to ti ma pe ndanla mbaa cɛɛn ti na. 40 Pe maa naŋgunjaala pe kɛɛ yaara ti shoo pe yeri, ma saa na Yɛnŋɛlɛ yɛnri na mɔni, mbe ta mbege naga fɔ pe yɛn ma sin. Pe jɔlɔgɔ ki yaa ka gbɔgɔ mbe wɛ lere pyew wogo na.»
Naŋgunjɔ fyɔnwɔ fɔ wi penjara
kanwa Yɛnŋɛlɛ li yeri
(Luki 21.1-4)
41 Kona, a Zhezu wì si saa cɛn wa shɛrigo gbɔgɔ yarikanra kɛsu wi yɛsinmɛ na. Leele pàa pye na pe penjara ti nii wa kɛsu wi ni yɛgɛ ŋga na, a wi nɛɛ ki wele. Penjagbɔrɔ fɛnnɛ lɛgɛrɛ la pye na penjalɛgɛrɛ nii wa kɛsu wi ni. 42 A naŋgunjɔ fyɔnwɔ fɔ wà si pan fun, ma tama shyɛn le wa. Ti sila warikele walaga bɔ. 43 A Zhezu wì suu fɔrɔgɔfɛnnɛ pe yeri, mɛɛ pe pye fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, penjara nda ki naŋgunjɔ fyɔnwɔ fɔ ŋa wì le wa kɛsu wi ni, tì gbɔgɔ ma wɛ mbele fuun pè pe woro le wa ti na. 44 Katugu jɛɛnnjɛnri pe ni fuun pè wɔwɔ wa pe penjagbɔrɔ ti ni ma kan. Ma si yala, ki naŋgunjɔ ŋa wo naa wi fyɔnwɔ pi ni fuun, wi penjara nda fuun ti yɛn wi yeri, nda fuun wi daga mbaa wi yɛɛ baro, tori nda wì saa le wa.»
12:11 Yuuro 118.22-23; Eza 28.16 12:18 Kapye 23.8 12:19 Dete 25.5-6 12:25 Mati 22.30 12:26 Ko kɔrɔ wo yɛn fɔ Yɛnŋɛlɛ li yɛn pe go shɔfɔ; Ɛki 3.6. 12:27 Ko ki naga ma yo ki leele pè ku wire to na, ɛɛn fɔ, ki kɔ wo ma, pe yaa ka yɛn mbe yinwege mbakɔgɔ ta. 12:30 Dete 6.4-5 12:31 Levi 19.18 12:36 Yuuro 110.1