34
Zhuda tara wunlunaŋa Zhoziyasi
wi sanga
(2 Wunlu 22.1-2; 23.4-20)
1 Zhoziyasi wìla ta yɛlɛ kɔlɔtaanri, mɛɛ cɛn wunluwɔ pi na. Yɛlɛ nafa ma yiri kɛ ma yiri nuŋgba wìla pye wunluwɔ pi na wa Zheruzalɛmu ca.
2 Ŋga ki yɛn ma sin Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ na ko wìla pye. Wìla tanga wa wi tɛlɛ Davidi wi tulugo ki ni, wi sila kɛ mbe kari kalige na nakoma kamɛŋgɛ na.
3 Wi yɛlɛ kɔlɔtaanri wolo li ni wa wunluwɔ pi na, maga ta wìla pye pyɔ bere, a wì sigi lɛ na wi tɛlɛ Davidi wi Yɛnŋɛlɛ li lagajaa. Wi yɛlɛ kɛ ma yiri shyɛn wolo li ni wa wunluwɔ pi na, a wì sigi lɛ na Zhuda tara naa Zheruzalɛmu ca ki piin kpoyi, na sunzara nda wa tinndiye pe na ti woo wa tara ti ni, naa yarisunŋgo Ashera ki tiyagala ke ni, naa yarisunndo yanlɛrɛ nda pàa tɛ konaa yarisunndo nda pàa tugurɔn yan mari gbegele ti ni.
4 Pàa yarisunŋgo Baali ki saara wɔsara ti jaanri wi yɛgɛ na. Wusuna nuwɔ taan sogosara nda tìla pye wa Baali saara wɔsara ti go na, a wì siri gbɔn mari jaanri. Wìla yarisunŋgo Ashera ki tiyagala ke kɔɔnlɔ, ma yarisunndo yanlɛrɛ nda pàa tɛ to naa nda pàa tugurɔn yan mari gbegele ti gbɔn mari yaari, mari pye muwɛ, mɛɛ pi koli ma saa pi wo wa mbele pàa saara ti wɔ yarisunndo ti yeri pe fanra ti ni.
5 Wìla yarisunndo ti saraga wɔfɛnnɛ pe kajeere ti sogo wa pe saara wɔsara ti na mari tɛgɛ fyɔngɔ ni. Pa wìla Zhuda tara to naa Zheruzalɛmu ca ki ni ti pye kpoyi yɛɛn.
6 Ko puŋgo na, a wì si kari wa Manase cɛnlɛ, naa Efirayimu cɛnlɛ, naa Simeyɔn cɛnlɛ woolo pe tara cara ti ni, fɔ ma saa gbɔn wa Nɛfitali cɛnlɛ woolo pe cara ti na, maga kala nuŋgba li pye wa ti ni konaa wa katara nda tìla pe maga ti ni fun.
7 Wìla saara wɔsara ti gbɔn mari jaanri naa yarisunŋgo Ashera ki tiyagala ke ni, ma yarisunndo yanlɛrɛ ti gbɔn mari yaari mari pye muwɛ. Wìla wusuna nuwɔ taan sogosara ti ni fuun ti jaanri mari wɔ wa Izirayɛli tara ti ni. Ko puŋgo na, a wì si sɔngɔrɔ wa Zheruzalɛmu ca ki ni.
Saraga wɔfɛnnɛ to wìla Yɛnŋɛlɛ
li lasiri sɛwɛ wi yan naa
(2 Wunlu 22.3-10)
8 Zhoziyasi wi wunluwɔ pi yɛlɛ kɛ ma yiri kɔlɔtaanri wolo li ni, maga ta wìla pye na tara to naa Zheruzalɛmu ca ki piin kpoyi, pilige ka, a wì si Azaliya pinambyɔ Shafan wi tun, naa cafɔ Maaseya wi ni konaa Yowahazi pinambyɔ Yowa ŋa wìla pye sɛwɛɛrɛ tɛgɛfɔ wi ni ma yo pe sa Yawe Yɛnŋɛlɛ, wi Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki jɔgɔsara ti gbegele.
9 A ki nambala taanri pè si kari wa saraga wɔfɛnnɛ to Hilikiya wi yeri, ma saa penjara nda leele pàa pan wa Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki ni ti kan wi yeri. Ko penjara to Levi setirige piile mbele pàa pye yeyɔngɔ kɔrɔsifɛnnɛ pàa shɔ Manase cɛnlɛ woolo pe yeri, naa Efirayimu cɛnlɛ woolo, naa Izirayɛli woolo sanmbala pe ni fuun pe yeri, naa Zhuda tara woolo pe ni fuun, naa Bɛnzhamɛ cɛnlɛ woolo konaa Zheruzalɛmu ca woolo pe yeri.
10 A pè sigi penjara ti kan Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki jɔgɔsara ti gbegelefɛnnɛ teele pe yeri. A poro siri kan tunmbyeele mbele pàa pye na shɛrigo gbɔgɔ tunndo ti piin naga jɔgɔsara ti gbegele pe yeri.
11 Pàa pye naga penjara ti kaan tire tɛfɛnnɛ, naa go wafɛnnɛ pe yeri, konaa mbaa sinndɛɛrɛ tugbɔɔrɔ nda pè tɛtɛ ta loo ti ni, naa go kantire konaa tiyapaara ni, jaŋgo yinrɛ nda Zhuda tara wunlumbolo pàa yaga tì jɔgɔ mberi gbegele.
12 Ki leele pàa pye na pe tunŋgo ki piin nawa sinmbe ni. Mbele pàa pye pe go na poro la wɛlɛ Levi setirige piile Yahati, naa Abidiyasi ma yiri wa Merari sege ki ni, naa Zakari konaa Meshulamu ma yiri wa Kehati sege ki ni. Poro pàa pye na tunndo ti kɔrɔsi. Ki Levi setirige piile pe ni fuun pàa yarigbɔnrɔ gbɔnwɔ pi yɛgɛ jɛn fɔ jɛŋgɛ.
13 Pàa pye tuguro lɛfɛnnɛ pe go na. Tunmbyeele pàa pye na tunndo cɛnlɛ nda fuun piin poro pàa pye na pe yɛgɛ sinni wa ti ni. Levi setirige piile pèle yɛgɛ la pye sɛwɛ yɔnlɔgɔfɛnnɛ, naa teele konaa yeyɔngɔ kɔrɔsifɛnnɛ.
14 Leele pàa kari penjara nda ni wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki ni, naa pàa kaa ti wɔ wa kɛsu wi ni ma yiri ti ni sanga ŋa ni, a saraga wɔfɔ Hilikiya wì si Yawe Yɛnŋɛlɛ li lasiri sɛwɛ wi yan wa, wo ŋa làa kan Moyisi wi yeri we.
15 Kona, a Hilikiya wì si sɛwɛ yɔnlɔgɔfɔ Shafan wi pye fɔ: «Mì lasiri sɛwɛ wi yan wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki ni.» A Hilikiya wì si sɛwɛ wi kan Shafan wi yeri.
16 A Shafan wì si kari ma saa sɛwɛ wi kan wunlunaŋa wi yeri, mɛɛ tunŋgo ŋga kì pye ki yɛgɛ yo wi kan fun, ma yo fɔ: «Woro mbele ma tunmbyeele tunŋgo ŋga fuun màa kan we yeri, wège pye.
17 Penjara nda tìla ta wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki ni pè saa ti kan leele mbele pe yɛn tunmbyeele pe go na pe yeri konaa mbele pe yɛn na tunndo ti piin pe yeri.»
18 A sɛwɛ yɔnlɔgɔfɔ Shafan wì si wunlunaŋa wi pye naa fɔ: «Saraga wɔfɔ Hilikiya wì sɛwɛ wa kan na yeri.» Kona, a Shafan wì sigi lɛ naa kara wunlunaŋa wi kan.
Zhoziyasi wìla ti a pè saa
Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ jɛlɛ
Hulida wi yewe wi kan
(2 Wunlu 22.11-20)
19 Naa wunlunaŋa wìla kaa lasiri sɛwɛ sɛnrɛ ti logo sanga ŋa ni, a wì suu yɛɛra yaripɔrɔ ti walagi lawɔrɔ ti kala na.
20 Ko puŋgo na, a wunlunaŋa wì si Hilikiya, naa Shafan pinambyɔ Ahikamu, naa Mishe pinambyɔ Abidɔn, naa sɛwɛ yɔnlɔgɔfɔ Shafan konaa wunlunaŋa wi tunmbyee Asaya wi ni pe pye fɔ:
21 «Ye kari ye sa Yawe Yɛnŋɛlɛ li yewe na kan, naa leele mbele pè koro laga Izirayɛli tara konaa Zhuda tara ti ni pe kan ki sɛwɛ ŋa wì yan wi nawa sɛnrɛ ti wogo na; katugu Yawe Yɛnŋɛlɛ li naŋgbanwa pì gbɔgɔ we ni. Li naŋgbanwa pi yɛn we ni, katugu we tɛlɛye pe sila tanga Yawe Yɛnŋɛlɛ li sɛnrɛ ti na. Ŋga fuun ki yɛn ma yɔnlɔgɔ wa ki sɛwɛ ŋa wi ni, pe sila tanga mbe yala ki ni.»
22 Hilikiya wo naa leele mbele wunlunaŋa wìla wɔ ma tun, pè si kari wa Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ jɛlɛ Hulida wi yeri. Hulida wìla pye Tokehati pinambyɔ Shalumu wo jɔ konaa ma pye Hasira pishyɛnwoo. Shalimu wìla pye shɛrigo gbɔgɔ yaripɔrɔ ti tɛgɛfɔ. Hulida wìla pye ma cɛn wa Zheruzalɛmu ca laga fɔnŋgɔ ki ni. A pè si para wi ni paa yɛgɛ ŋga na pàa yo ma yan pe yɛɛ yeri we.
23 A Hulida wì si pe pye fɔ: «Pa Yawe Yɛnŋɛlɛ, Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ: ‹Ye kari ye saga yo lere ŋa wì ye tun na yeri wi kan fɔ:
24 Pa Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo yɛɛn fɔ: Wele, mi yaa jɔlɔgɔ gbɔgɔ wa wa ki laga ŋga ki ni konaa ki laga woolo pe na. Daŋga kagala ŋgele ke yɛn wa sɛwɛ ŋa pè kara Zhuda tara wunlunaŋa wi yɛgɛ na, mi yaa ke wa pe na.
25 Kì kaa pye pè laga na na ma saa na wusuna nuwɔ taan sori yarisunndo ta yɛgɛ kan, ma ta mala nawa pi ŋgban pe kapyere ti ni fuun ti ni, ki kala na, mì nawa ŋgban ki laga ŋga ki woolo pe ni fɔ jɛŋgɛ; ki naŋgbanwa pi se si kɔ.
26 Ɛɛn fɔ, ye saga yo Zhuda tara wunlunaŋa wi kan, wo ŋa wì ye tun ye pan ye Yawe Yɛnŋɛlɛ li yewe. Yoo pye fɔ: Yawe Yɛnŋɛlɛ, Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ pa lì yo yɛɛn sɛnrɛ nda mà logo ti wogo na fɔ:
27 Sɛnrɛ nda tì yo ki laga ŋga konaa ki woolo pe wogo na, kì kaa pye tɔ̀ɔn jɔlɔ wa ma kotogo na, a mɔ̀ɔ yɛɛ go sogo mì ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ na yɛgɛ sɔgɔwɔ, kì kaa pye mɔ̀ɔ yaripɔrɔ ti walagi ma yɛɛ na mbege naga fɔ mɔ̀ɔ yɛɛ tirige konaa ma gbele na yɛgɛ sɔgɔwɔ, mi fun mɔ̀ɔ yɛnrɛwɛ pi logo. Mi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ, muwi mì yo ma.
28 Ki kala na, mi yaa ka ti ma ku ma kari ma tɛlɛye pe kɔrɔgɔ. Pe yaa kɔɔn le yɛyinŋge na wa ma fanga ki ni. Jɔlɔgɔ ŋga fuun mi yaa ka wa ki laga ŋga konaa ki woolo pe na, ma sege yan yɛnlɛ ni.› »
A pitunmbolo pè si saa ki sɛnrɛ ti yɛgɛ yo wunlunaŋa wi kan.
Zhoziyasi wìla yɔn finliwɛ le
naa fɔnŋgɔ Yɛnŋɛlɛ li ni
(2 Wunlu 23.1-3)
29 Kona, a wunlunaŋa Zhoziyasi wì si Zhuda tara lelɛɛlɛ konaa Zheruzalɛmu ca lelɛɛlɛ pe ni fuun pe yeri ma pe gbogolo wa wi yɛɛ tanla.
30 Ko puŋgo na, a wunlunaŋa wì si kari wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki ni, wo naa Zhuda tara woolo pe ni fuun, naa Zheruzalɛmu ca woolo, naa saraga wɔfɛnnɛ, naa Levi setirige piile konaa leele pe ni fuun pe ni, maga lɛ lelɛɛlɛ pe na fɔ ma saa ki wa piile pe na. Kona yɔn finliwɛ sɛnrɛ sɛwɛ ŋa pàa yan wa shɛrigo gbɔgɔ ki ni, a wì suu sɛnrɛ ti ni fuun ti kara janwa wi ni fuun wi kan.
31 Wunlunaŋa wìla pye ma yere wa ndɔgɔrɔ ti ni Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ sɔgɔwɔ, a wì si yɔn finliwɛ le naa Yawe Yɛnŋɛlɛ li ni, maga kɔn maga tɛgɛ mbe taga Yawe Yɛnŋɛlɛ li na, mbaa tanri li ŋgasegele, naa li kakɔnndɛgɛŋgɛlɛ konaa li kondɛgɛŋgɛlɛ ke na wi kotogo ki ni fuun konaa wi jatere wi ni fuun ni, jaŋgo sɛnrɛ nda fuun ti yɛn ma yɔnlɔgɔ wa yɔn finliwɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi ni, mberi lɛ mbaa tanri ti na.
32 Leele mbele fuun pàa pye wa Zheruzalɛmu ca konaa wa Bɛnzhamɛ cɛnlɛ woolo pe tara, a wunlunaŋa wì si ti, a pège yɔn finliwɛ nuŋgba pi le fun. Kona, a Zheruzalɛmu ca woolo pè si tanga ma yala Yɛnŋɛlɛ, pe tɛlɛye Yɛnŋɛlɛ li yɔn finliwɛ sɛnrɛ ti ni.
33 Ko puŋgo na, a Zhoziyasi wì si yarisunndo tijangara ti ni fuun ti wɔ wa Izirayɛli woolo pe tara ti lagapyew ki ni. Leele mbele fuun pàa pye wa Izirayɛli tara, a wì si pe ŋgbanga, a paa tunŋgo piin Yawe Yɛnŋɛlɛ, pe Yɛnŋɛlɛ li kan. Zhoziyasi wi yinwege piliye yi ni fuun yi ni, leele pe sila laga Yawe Yɛnŋɛlɛ, pe tɛlɛye Yɛnŋɛlɛ li na.