6
Madiyankaw ka Izirayɛlimɔgɔw tɔɔrɔ
1 Izirayɛlimɔgɔw ka kojugu kɛ Matigi Ala ɲa kɔrɔ. O le kosɔn Matigi Ala ka o labla Madiyankaw ye, olugu ka se sɔrɔ o kan fɔ san wolonfla.
2 Madiyankaw ta fanga digira Izirayɛlimɔgɔw kan kosɛbɛ; k’a kɛ fɔ Izirayɛlimɔgɔw tun bɛ to ka bori Madiyankaw ɲa ka taga dogo dingakolonw ni farawow ni kuruwow kɔnɔ.
3 Ni Izirayɛlimɔgɔw tun ka o ta simanw dan wagati min na, Madiyankaw tun bɛna o wagati le ra, ka na o kɛrɛ, olugu ni Amalɛkikaw, ani terebɔyanfan mɔgɔw.
4 O tun bɛ na o ta fanibonw sirisiri Izirayɛlimɔgɔw ta jamana kɔnɔ, ka jamana simanw bɛɛ cɛn, ka taga se fɔ Gaza dugu kɔrɔ. O tun tɛ domunifɛn si to Izirayɛlimɔgɔw fɛ; o tun tɛ o ta sagaw ni o ta misiw ni o ta faliw si to.
5 O tun bɛ na ni o ta bɛganw ni o ta fanibonw ye caman i ko tɔnw. O ni o ta ɲɔgɔmɛw tun ka ca fɔ k’a dama tɛmɛ. O tun bɛ na Izirayɛlimɔgɔw ta fɛnw bɛɛ cɛn jamana kɔnɔ.
6 Madiyankaw ka Izirayɛlimɔgɔw sɛgɛ fɔ k’a dama tɛmɛ. Izirayɛlimɔgɔw kasira ka Matigi Ala daari.
7 O kasira ka Matigi Ala daari ko a ye o bɔsi Madiyankaw boro minkɛ,
8 Matigi Ala ka cira dɔ ci o fɛ. Ale nana a fɔ o ye ko Matigi Ala, Izirayɛli ta Ala ko: «Ne le ka aw labɔ jɔnya ra Misiran jamana ra.
9 Ne ka aw bɔsi ka bɔ Misirankaw boro, ka aw bɔsi ka bɔ aw tɔɔrɔbagaw bɛɛ boro. Ne ka o gbɛn ka bɔ aw ɲa, ka o ta jamana di aw ma.
10 Ne k’a fɔ aw ye ko ne le ye Matigi Ala ye, aw ta Ala; ko aw siginin bɛ Amɔrikaw ta jamana min na, ko aw kana olugu ta jow sɔn. Nka aw ma sɔn ka ne ta kuma lamɛn.»
Matigi Ala kumana Zedeyɔn fɛ
11 Ayiwa, o kɔ, Matigi Ala ta mɛlɛkɛ nana sigi Ofira dugu yirisunba jukɔrɔ. O yɔrɔ tun ye Abiyezɛri ta mɔgɔ dɔ ta le ye, min tɔgɔ ye ko Yohasi. O y’a sɔrɔ Yohasi dencɛ Zedeyɔn tun bɛ siman gbasira rɛzɛncɔngɔyɔrɔ ra k’a dogo Madiyankaw ɲa.
12 Matigi Ala ta mɛlɛkɛ k’a yɛrɛ yira a ra, k’a fɔ a ye ko: «Ne bɛ i fo, cɛfari, sabu Matigi Ala bɛ ni i ye.»
13 Zedeyɔn k’a jaabi ko: «E, ne matigicɛ, ni can lo ko Matigi Ala bɛ ni an ye o, mun kosɔn nin kojuguw bɛɛ bɛ sera an ma? An faw k’a fɔ an ye ko Matigi Ala ka kabakoba minw kɛ, ka olugu labɔ Misiran jamana ra, mun na Ala tɛ o ɲɔgɔn kɛra tuun? Mun na Matigi Ala k’a boro bɔ an kan pewu ka an di Madiyankaw ma?»
14 Matigi Ala ka Zedeyɔn flɛ, k’a fɔ a ye ko: «Fanga min bɛ i ra, taga Izirayɛlimɔgɔw bɔsi ka bɔ Madiyankaw boro ni o fanga ye. Ne le ka i ci.»
15 Zedeyɔn k’a jaabi ko: «E, ne matigicɛ, ne bɛna Izirayɛlimɔgɔw bɔsi cogo di sa? Ne ta gba le ka dɔgɔ ka tɛmɛ Manase ta gba tɔw bɛɛ kan. Ne le fana ye ne facɛ dencɛw bɛɛ ra fitini ye.»
16 Matigi Ala k’a fɔ a ye tuun ko: «Ne bɛna kɛ ni i ye; i bɛna Madiyankaw bɛɛ faga, k’a kɛ i n’a fɔ i tun bɛ kɛrɛ ra ni cɛ kelenpe le ye.»
17 Zedeyɔn ko: «Ni can lo ko ne ko ka di i ye, o tuma tagamasiyɛn dɔ yira ne ra, k’a yira ko Matigi Ala yɛrɛ le bɛ kumana ne fɛ.
18 I kana taga yɔrɔ si, ne kɔnɔ yan, fɔ ne ye taga ka na; ne bɛna saraka bɔ i ye.» Matigi Ala ko: «Ne bɛna i kɔnɔ fɔ i ye taga ka na.»
19 Zedeyɔn tagara a ta so kɔnɔ, ka taga badennin dɔ faga, ka o tobi, ka mugu kilo bisaba gbasi ka o kɛ burufunubari ye. A ka sogo kɛ segi dɔ kɔnɔ, k’a nanji kɛ minan dɔ kɔnɔ. A tagara ni o ye Ala ta mɛlɛkɛ fɛ yirisunba kɔrɔ.
20 Ala ta mɛlɛkɛ k’a fɔ a ye ko: «Sogo ni burufunubariw bla fara kan, ka nanji bɔn a kan.» Zedeyɔn k’a kɛ ten.
21 Bere min tun bɛ mɛlɛkɛ boro, a ka o bere nunkun maga sogo ni buruw ra minkɛ, tasumamana dɔ bɔra fara ra, ka sogo ni burufunubariw jɛni. O kɔ, Ala ta mɛlɛkɛ tununa Zedeyɔn ɲa kɔrɔ.
22 Zedeyɔn k’a ye ko Matigi Ala ta mɛlɛkɛ lo minkɛ, a ko: «E, bɔnɔ bɛna ne sɔrɔ, Dunuɲatigi Ala, sabu ne ɲa ka i ta mɛlɛkɛ ye.»
23 Nka Matigi Ala k’a fɔ a ye ko: «Ne bɛna hɛra kɛ i ye; i kana siran, foyi tɛna i sɔrɔ.»
24 Zedeyɔn ka sarakabɔnan dɔ lɔ Matigi Ala ye o yɔrɔ ra, ka o tɔgɔ la ko «Matigi, Hɛratigi Ala». O sarakabɔnan bɛ Ofira dugu kɔnɔ hali bi. O yɔrɔ ye Abiyezɛri ta mɔgɔw ta le ye.
Zedeyɔn ka Baali ta sɔnnikɛyɔrɔ ci
25 O lon yɛrɛ su fɛ, Matigi Ala k’a fɔ Zedeyɔn ye tuun ko: «I facɛ ta misitoran flanan mina, min si ye san wolonfla. Baali* ta sɔnnikɛyɔrɔ min bɛ i facɛ ta so, i ye o ci. Yiri min fana turunin bɛ a kɔrɔ, min ye Asera* ta tagamasiyɛn ye, i ye o yiri tigɛ.
26 «O kɔ, i ye sarakabɔnan ɲanaman dɔ lɔ Matigi Ala, i ta Ala ye o fara kan; i ye misitoran kɛ saraka jɛnita ye k’a di Matigi Ala ma. I ka Asera ta yiri min tigɛ, i ye saraka jɛni ni o lɔgɔ ye.»
27 Zedeyɔn k’a ta baaraden cɛ tan wele ka na o baara kɛ, i n’a fɔ Matigi Ala tun k’a fɔ a ye cogo min na. Nka a k’a kɛ su fɛ le; a ma sɔn k’a kɛ tere fɛ, a ta somɔgɔw ni dugumɔgɔw ɲasiran kosɔn.
28 Dugumɔgɔw nana wuri sɔgɔmada fɛ minkɛ, o k’a ye ko Baali ta sɔnnikɛyɔrɔ cira, ko yiri min bɛ Asera ta tagamasiyɛn ye, ko o yiri fana tigɛra; o k’a ye ko dɔ ka misitoran kɛ saraka jɛnita ye sarakabɔnankura dɔ kan.
29 O ka ɲɔgɔn ɲininka ko: «Jɔn le ka nin kɛ?» O ka ɲininkari kɛ, k’a ko sɛgɛsɛgɛ, ka na a ye ko Yohasi dencɛ Zedeyɔn lo.
30 O k’a fɔ Yohasi ye ko: «I dencɛ labɔ yan, an bɛna a faga. A ka Baali ta sɔnnikɛyɔrɔ ci, ka Asera ta tagamasiyɛn yiri fana tigɛ.»
31 Ayiwa, Yohasi k’a fɔ o mɔgɔw ye ko: «O tuma aw le bɛ mɔgɔw kɛrɛ k’a di Baali ma wa? O tuma aw ko, ko ni aw tɛ, Baali tɛ se ka foyi kɛ a yɛrɛ ye wa? Ayiwa, ni mɔgɔ o mɔgɔ ko ale le bɛ kɛrɛ kɛ k’a di Baali ma, sani dugu ye gbɛ, o tigi bɛ faga. Ni can lo ko Baali ye ala ye, o tuma a yɛrɛ le ka kan k’a juguw kɛrɛ, sabu o ka ale ta sɔnnikɛyɔrɔ le cɛn.»
32 K’a ta o lon na, o ka Zedeyɔn tɔgɔ la ko Yerubaali, o kɔrɔ ye ko Baali ye a kɛrɛ, sabu a ka Baali ta sɔnnikɛyɔrɔ cɛn.
Zedeyɔn ka tagamasiyɛn dɔ ɲini Ala fɛ
33 Ayiwa, Madiyankaw, ani Amalɛkikaw, ani terebɔyanfan mɔgɔw bɛɛ nana ɲɔgɔn lajɛn; o ka Zuridɛn ba tigɛ, ka taga o ta fanibonw sirisiri Zizirɛli kɛnɛgbɛ ra.
34 O wagati ra, Matigi Ala Nin donna Zedeyɔn jusu ra. A ka kɛrɛkɛburu fiyɛ, ka Abiyezɛri ta mɔgɔw wele ka gban a yɛrɛ kɔ.
35 A ka ciraden dɔw ci ka taga Manase ta mɔgɔw bɛɛ fɛ; olugu fana nana gban a kɔ. A ka ciraden dɔw ci ka taga Asɛri ta mɔgɔw fɛ, ani Zabulɔn ta mɔgɔw, ani Nɛfitali ta mɔgɔw; olugu bɛɛ nana fara o kan.
36 Zedeyɔn k’a fɔ Ala ye ko: «Ni a kɛra ko can lo, ko i b’a fɛ ka Izirayɛlimɔgɔw bɔsi ne le sababu ra,
37 ayiwa, ne bɛna sagasi bla dugu ma simangbasiyɔrɔ ra. Sani dugu ye gbɛ, ni gɔmiji ka sagasi dɔrɔn ɲigi, ka dugumayɔrɔ janin to, o tuma ne bɛna a lɔn ko can ra, i bɛna Izirayɛlimɔgɔw bɔsi ne le sababu ra, i n’a fɔ i k’a fɔ cogo min na.»
38 Zedeyɔn k’a fɔ cogo min na, Ala k’a kɛ ten. Sɔgɔmada joona fɛ, Zedeyɔn tagara sagasi mina k’a bisi, ka ji bɔ a ra, fɔ ka minan dɔ fa.
39 Zedeyɔn k’a fɔ Ala ye tuun ko: «Sabari, i kana dimi ne kɔrɔ. Ni ne kumana sisan, ne tɛna foyi wɛrɛ fɔ o kɔ tuun. Ne b’a fɛ i ye tagamasiyɛn dɔ wɛrɛ yira ne ra ni sagasi ye. Ayiwa, sisan ne b’a fɛ ko sani dugu ye gbɛ, sagasi janin ye to, nka gɔmiji ye dugumayɔrɔ tɔ ɲigi.»
40 Zedeyɔn ka min fɔ, Ala k’a kɛ ten o lon su fɛ. Sagasi janin tora, nka gɔmiji ka dugumayɔrɔ tɔ bɛɛ ɲigi.