8
Muso minw tun bɛ Yesu ni a ta karamɔgɔdenw dɛmɛna
1 O kow kɔ, Yesu tagara dugubaw, ani dugumisɛnw na, ka taga mɔgɔw waaju, ka Ala ta Masaya* Kibaro Diman* fɔ o ye. A ta karamɔgɔden tan ni fla tun bɛ ni a ye.
2 A tun ka muso minw kɛnɛya, ka dɔw ta jinaw gbɛn ka bɔ o ra, olugu dɔw fana tun bɛ ni a ye: Mariyamu, min bɛ wele ko Magidalakamuso, Yesu tun ka jina wolonfla gbɛn ka bɔ min na,
3 ani Yahani, min tun ye masacɛ Herodi* ta bon kɔrɔsibaga Suza ta muso ye, ani Suzana, ani muso caman wɛrɛ. O musow bɛɛ tun bɛ to ka o borofɛn dɔw di Yesu ni a ta karamɔgɔdenw ma ka o dɛmɛ.
Simankisɛw ta talen
(Matiyu 13.1-9; Marika 4.1-9)
4 Ayiwa, jamaba dɔ tun nana lajɛn Yesu kɔrɔ; o tun bɔra dugu caman na. A ka talen dɔ fɔ o ye; a ko:
5 «Sɛnɛkɛbaga dɔ le bɔra ka taga simankisɛ seri. A seririkɛtɔ, simankisɛ dɔw benbenna sirada ra. Tɛmɛbagaw ka o dɔndɔn, kɔnɔw ka o kunukunu.
6 Simankisɛ dɔw benbenna faraw cɛ ra. O simanw wurira, nka a ma mɛɛn, o bɛɛ jara, sabu sumaya tun tɛ yi.
7 Simankisɛ dɔw benbenna ŋaniw cɛ ra; ŋaniw wurira ni o ye ka o datugu.
8 Ayiwa, simankisɛ dɔw benbenna dugukoloɲuman na. Olugu wurira ka ɲa, ka den kɛmɛ kɛmɛ kɛ.» O kɔ, Yesu kumana ni fanga ye, ko: «Ni mɔgɔ min b’a fɛ ka nin kow faamu, o ye jija ka nin kumaw lamɛn!»
Yesu ka talenw lakun fɔ
(Matiyu 13.10-17; Marika 4.10-12)
9 Yesu ta karamɔgɔdenw ka a ɲininka o talen kɔrɔ ra.
10 A ka o jaabi ko: «Ala ta Masaya* gundow lɔnniya dira aw le ma. Nka tɔw kɔni, a bɛ fɔ olugu ye ni talenw le ye. O le kosɔn
‹o b’a flɛ, nka o t’a ye;
o b’a mɛn, nka o t’a faamu.› »
Yesu ka simankisɛw ta talen kɔrɔ fɔ
(Matiyu 13.18-23; Marika 4.13-20)
11 «Ayiwa, talen kɔrɔ ye nin ye: simankisɛ, o ye Ala ta Kuma le ye.
12 Simankisɛ minw benbenna sirada ra, o kɔrɔ ye mɔgɔ minw bɛ Ala ta Kuma lamɛn, nka Setana bɛ na o nɛgɛ ka o kuma bɔ o jusukun na, janko o kana la Ala ta Kuma ra ka kisi.
13 Simankisɛ minw benbenna fara kan, o kɔrɔ ye mɔgɔ minw bɛ Ala ta Kuma lamɛn, ka sɔn o ma ni ninsɔndiya ye; nka o kuma tɛ lilin don ka taga yɔrɔjan o kɔnɔ. O bɛ to lanaya ra wagati dɔɔnin, nka ni Setana ka o kɔrɔbɔ k’a flɛ dɔrɔn, o bɛ lanaya dabla.
14 Simankisɛ minw benbenna ŋaniw cɛ ra, o kɔrɔ ye mɔgɔ minw ka Ala ta Kuma lamɛn, nka sani wagati dɔ ye se, hamikow, ani naforokow, ani dunuɲa ɲanagbɛkow bɛ don o jusu ra ka o ta lanaya degu fɔ ka a cɛn. A bɛ kɛ i n’a fɔ siman min jara ka a den kɔgɔbari to.
15 Ayiwa, simankisɛ minw benbenna dugukoloɲuman na, o kɔrɔ ye mɔgɔ minw bɛ Ala ta Kuma mɛn ka sɔn a ma ni jusukunɲuman ye, ani jusukun gbɛnin, ka to a kan ni kan kelen ye, ka jija fɔ ka den.»
Fitinayeelen ta ko
(Marika 4.21-25)
16 Yesu k’a fɔ tuun ko: «Mɔgɔ si tɛ fitina mana ka fiyɛ biri a kunna, walama k’a bla lanan jukɔrɔ. I bɛ a bla fitinablayɔrɔ le ra, janko minw bɛ don bon kɔnɔ, olugu ye a yeelen ye.
17 Ayiwa, fɛn dogonin si tɛ yi, ni min tɛna yira; gundo si tɛ yi ni min tɛna bɔ kɛnɛ kan.
18 O le kosɔn, aw ye aw ta lamɛncogo kɔrɔsi kosɛbɛ; sabu dɔ bɛ min fɛ ka ban, dɔ wɛrɛ bɛna di o tigi le ma; nka dɔ tɛ min fɛ, hali a b’a miiri ko fitini min b’a fɛ, o bɛna bɔsi a ra.»
Yesu bɛ mɔgɔ minw jate a somɔgɔw ye
(Matiyu 12.46-50; Marika 3.31-35)
19 Yesu bamuso ni Yesu balemaw nana a fɛ. Nka jama caya kosɔn, o ma se ka gbara a kɔrɔ.
20 Mɔgɔw ka o ko fɔ Yesu ye, ko: «I bamuso ni i balemaw bɛ kɛnɛ ma; o b’a fɛ ka kuma n’i ye.»
21 Yesu ka o mɔgɔw jaabi ko: «Minw bɛ Ala ta Kuma lamɛn ka a kɛ, olugu le ye ne bamuso ni ne balemaw ye.»
Yesu ka fɔɲɔba lalɔ baji kan
(Matiyu 8.23-27; Marika 4.35-41)
22 Lon dɔ, Yesu ko a ta karamɔgɔdenw ma ko: «An ye taga ba ɲa dɔ kan!» O donna kurun dɔ kɔnɔ ka taga.
23 Ka o tagatɔ to, Yesu sunɔgɔra. Dɔɔnin kɛra, fɔɲɔba dɔ barara ka wuri ji kan. Fɔɲɔ tun bɛ ji serira ka don kurun kɔnɔ, fɔ kurun tun bɛ ɲini ka jigi ni o ye ji jukɔrɔ.
24 Karamɔgɔden dɔw gbarara Yesu ra ka a lakunu; o ko: «Matigi, Matigi, an satɔ flɛ ji ra!» Yesu wurira ka sɔngɔ fɔɲɔ ni ji ra; fɔɲɔ ni ji malara, yɔrɔ sumana.
25 O kɔ, Yesu k’a fɔ o ye ko: «O tuma aw ta lanaya bɛ min le?» Karamɔgɔdenw siranna, ka kabakoya fɔ o ka kɛ a fɔ ye ɲɔgɔn ye ko: «E! Nin cɛ ye mɔgɔ suguya juman le ye? A bɛ kuma hali fɔɲɔ ni ji fɛ, o bɛ a kan mina.»
Yesu ka jinaw gbɛn ka bɔ cɛ dɔ ra Gerasa mara ra
(Matiyu 8.28-34; Marika 5.1-20)
26 Yesu ni a ta karamɔgɔdenw tagara se ba kɔ, Gerasakaw ta mara ra; o yɔrɔ ɲasinna Galile mara ma.
27 Yesu jigitɔ ka bɔ kurun kɔnɔ, o dugu cɛ dɔ nana Yesu kunbɛn. Jina caman tun bɛ o cɛ ra; a fari lakolon le tun bɛ yaala kabini wagatijan. A tun tɛ sɔn ka to so kɔnɔ; a tun bɛ to kaburulo le ra.
28 A ka Yesu ye minkɛ, a ka kule ci ka na ben dugu ma Yesu sen kɔrɔ ka pɛrɛn ko: «Mun le bɛ ne ni i cɛ, Yesu, Den* min bɔra Ala Kɔrɔtaninba ra? Ne bɛ i daari, sabari i kana ne tɔɔrɔ.»
29 A tun bɛ o fɔra sabu Yesu tun k’a fɔ jina ye ko a ye bɔ cɛ ra. Jina tun bɛ to k’a ben tuma caman. Mɔgɔw tun bɛ a boro fla siri ni nɛgɛjɔrɔkɔ ye, ka a sen don nɛgɛ ra janko a ye to yɔrɔ kelen na, nka a tun bɛ o nɛgɛw bɛɛ tigɛtigɛ; jinaw fana tun bɛ taga ni a ye kongo kɔnɔ.
30 Yesu ka a ɲininka ko: «I tɔgɔ ye di?» A ko: «Ne tɔgɔ ye ko ‹Jamaba› »; sabu jina caman le tun b’a ra.
31 Jinaw ka Yesu daari ko a ye sabari, a kana olugu bla ka taga tɔɔrɔyɔrɔ ra.
32 O y’a sɔrɔ, lɛkuruba dɔ tun bɛ domuni kɛra o yɔrɔ ra kuru kɛrɛ fɛ. Jinaw ka Yesu daari ko a ye sabari k’a to olugu ye taga don lɛw ra; Yesu ko o ye bɔ ka taga.
33 Jinaw bɔra cɛ ra ka taga don lɛw ra. Lɛkuru bɛɛ girinna ka jigi kuru jigijigi fɛ ka taga ben baji ra. O bɛɛ fagara ji ra.
34 Lɛgbɛnbagaw ka o ye minkɛ, olugu borira ka taga o fɔ dugu kɔnɔ, ani togodaw ra.
35 Mɔgɔw bɔra ko o bɛ taga a flɛ. O sera Yesu kɔrɔ tuma min na, jinaw bɔra cɛ min na, o ka o siginin ye Yesu kɔrɔ, derege bɛ a kan na, a ɲamalɔra. Siranya ka mɔgɔw mina.
36 Ayiwa, o ko tun kɛra minw ɲa na, olugu ka a lakari mɔgɔ tɔw ye.
37 Gerasa mara mɔgɔw bɛɛ k’a fɔ Yesu ye ko a ye taga ka bɔ olugu ta yɔrɔ ra, sabu a ko tun ka siranyaba bla o bɛɛ ra. Yesu ni a ta karamɔgɔdenw donna kurun kɔnɔ ka sekɔ ka taga.
38 Yesu sekɔtɔ, cɛ jinatɔkɔrɔ tun ka a daari kosɛbɛ ko a y’a to ale ye taga ni a ye. Nka Yesu ka a labla, k’a fɔ a ye ko:
39 «Sekɔ ka taga i ta somɔgɔw fɛ; Ala ka koba min kɛ i ye, taga o lakari o ye.» Cɛ tagara; Yesu ka ko min kɛ a ye, a ka o lakari dugu yɔrɔ bɛɛ ra.
Zayirusi denmuso kunuko ni muso dɔ kɛnɛyako
(Matiyu 9.18-26; Marika 5.21-43)
40 Yesu sekɔra ka na minkɛ, jamaba nana a kunbɛn, sabu o bɛɛ tun bɛ a makɔnɔna.
41 Cɛ dɔ tun bɛ yi, a tɔgɔ ye ko Zayirusi, ale le tun ye o yɔrɔ karanso* kuntigi ye. A nana Yesu fɛ ka na a kinbiri gban Yesu kɔrɔ ka a daari ko a ye sabari ka taga ale ta so.
42 Sabu denmusonin kelenpe le tun b’a fɛ, min si tun bɛ san tan ni fla bɔ; o tun banara fɔ a bɛ ɲini ka sa. Ayiwa, Yesu tagatɔ o cɛ ta so, jama tun ka a lamini fan bɛɛ ra fɔ ka a gbɛndɛ o cɛ ra.
43 O y’a sɔrɔ muso dɔ tun bɛ yi, joribɔnbana tun bɛ o ra kabini san tan ni fla. A borofɛnw bɛɛ tun banna flakɛbagaw fɛ, nka o si ma se ka a kɛnɛya.
44 A gbarara Yesu ra a kɔ fɛ, ka na maga a ta derege dagbolo ra. O yɔrɔnin bɛɛ a ta joribɔn lɔra.
45 Yesu ka ɲininkari kɛ ko: «Jɔntigi le magara ne ra?» I n’a fɔ mɔgɔ si ma sɔn ka lɔ a ra, Piyɛri ko: «An karamɔgɔ, i m’a ye jama ka i lamini cogo min na fɔ ka i gbɛndɛ wa?»
46 Yesu ko: «Can lo, nka mɔgɔ dɔ kɔni magara ne ra, sabu ne k’a ye ko sebagaya dɔ bɔra ne ra.»
47 Ayiwa, muso k’a ye ko ale ka min kɛ ko o lɔnna minkɛ, a yɛrɛyɛrɛtɔ nana a kinbiri gban Yesu kɔrɔ. Kun min na a magara Yesu ta derege ra, ani a kɛnɛyara yɔrɔnin kelen na cogo min na fana, a ka o bɛɛ fɔ Yesu ye mɔgɔ bɛɛ ɲa na.
48 Yesu ko a ma ko: «Ne denmuso, i ta lanaya ka i kisi; taga hɛra ra!»
49 Ka Yesu to kuma ra, cɛ dɔ bɔra karanso* kuntigi ta so ka na a fɔ ko: «I denmuso sara, i kana karamɔgɔ sɛgɛ tuun!»
50 Yesu ka o kuma mɛn minkɛ, a k’a fɔ karanso kuntigi ye ko: «I kana siran! La ne ra dɔrɔn, i denmuso bɛna wuri!»
51 O tagara se Zayirusi ta so minkɛ, Yesu ma sɔn mɔgɔ si ye don ni a ye bon kɔnɔ, fɔ Piyɛri ni Yuhana ni Yakuba ni den facɛ ni a bamuso.
52 Mɔgɔw bɛɛ tun bɛ kasira den su kunna, ani ka kule. Yesu ko: «Aw kana kasi; a ma sa, a bɛ sunɔgɔra le.»
53 Mɔgɔw ka kɛ a lɔgɔbɔ ye, sabu o bɛɛ tun k’a lɔn ko den sara yɛrɛ le.
54 Yesu ka den mina a boro ma, k’a fɔ ni fanga ye ko: «Ne den, i wuri!»
55 Den nin kɔsegira a ma; o yɔrɔnin bɛɛ, a wurira. Yesu ko o ye domuni di a ma.
56 O ko ka den facɛ ni a bamuso kɔnɔnɔban. Yesu k’a fɔ o ye ko o kana o ko lakari mɔgɔ si ye.