4
Kiukiu niaimatoonga tale tau ngai pasa
katu ue ngai eteva
(Mat 13:1-9; Luk 8:4-8)
1 Kateva nau Iesu ghe mene tiuaala tani apasunga tale sama ateo talia ngateae, me tana taumattu ngatoa laghe mae sio tani mene velu eitauaa. Poli oroieili taumattu, Iesu ghe saesaela tale paanaka ateva, me ghe vukala ghoala elamana, me ghe toka siola, me taumattu ngatoa laghe tinginala elosamarra.
2 Iesu ghe aapasunga oroieili voto tale kiukiu niaimatoonga. Ghe ue ta ngetaira va,
3 “Am nongola! Tau ngai pasa katu ue ngai eteva ghe lao sio tani pasa aina katu ue ngai.
4 Nau eteva ghe kaokaoaala katu ue ngai, kasina ghe katuula tapaa salana, me ghila atoa laghe namala.
5 Kasina tana katu ue ngai ghe katuula tale voto ateva sakolo ia, karika oroi kosa, gharovaeaata ta ghe pinosala, poli karika lluse ia.
6 Nau eteva sinaka ateva ghe saela, eghe sinaki ematela, poli oane karika ghe sio liula ta euu atu ia.
7 Kasina ghe katuula tale voto ateva uasa karasa atoa ta ngetana. Nau laghe pinosala, uasa karasa atoa laghe kavililala, karika laghe kunela.
8 Kasina katu ue ngai ghe katuula tale masi kosa. Nau laghe pinosala laghe kuneaala ueneira, kasina ghe kuneaala kotolungaulu (30), kasina ghaonomongaulu (60), me kasina kateva ai (100).”
9 Vara me ghe uela va, “Lo ateva talingane manee tani nongo, aue enongo!”
Mausina kiukiu niaimatoonga
(Mat 13:10-17; Luk 8:9-10)
10 Nau eteva Iesu nonga, me kasangaulu ghalua kapuna disaepolo, me mene katoa tana taumattu laghe tokatoka, me laghe kolomila Iesu tale malloeana kiukiu niaimatoonga.
11 Iesu ghe liula me ghe uela va, “God ang ghe apasungaala etaimim voto eaaisulia tale ararimangalina ateva God, me tale taumattu ngeleka, isaa akapa voto aghaauliaa tale kiukiu niaimatoonga.
12 Liuna avalua o me inangari tale Uru ngai Manga ateva aue elutu ekoronna, poli,
“ ‘aue la tara me karika aue la tara kila,
aue la nongo me karika aloira aue emasaanga,
la rau aikolikoliaa, me God ekkaluaa kaluira ssavoto.’ ”
Iesu ghe auliaala malloeana kiukiu niaimatoonga ateae
(Mat 13:18-23; Luk 8:11-15)
13 Vara me Iesu ghe uela va, “Karika aloimim ange masaangaala kiukiu niaimatoonga ateae? Vaalua aue aloimim emasaanga mene kasina kiukiu niaimatoonga?
14 Tau ngai pasa katu ue ngai eteva ghe pasala inangari eteva.
15 Kasina taumattu nongina katu ue ngai ghe katuula tale salana atikirighi. Nau la nongonongo inangarina ateva God, katengaata ta Satana emae ghaaghaa velu isaa o inangari.
16 Me katoa tana taumattu nongina katu ue ngai ghe katuula tale voto ateva sakolo ia. La nongonongo me la ghaaghaa me la masimasi.
17 Me nongina ai erighi ghauna oane karika esiosio liu, la masimasi nau eteva la nongonongo ta aitiutiu, va nau eteva la ghaaghaa maamatana mausi inangarina ateva God, la kaakatuu.
18 Lo tana katu ue ngai ghe katuula elome tale uasa karasa eaimatoonga taumattu la nongonongo inangarina God,
19 me nannaaira namungaili tale voto tale kosa ateva, nongina aloannaaira tani ghaa viliki veu me mene kasina voto. Isaa o voto tale kosa ateva ekaakavili ekatuu inangarina ateva God me karika epiipinosa va emene kuneaa righi ueneira.
20 Me llo katu ue ngai ghe katuula tale masi kosa, eaimatoonga taumattu la nongonongo inangarina ateva God me la aiesoaa ta ngetana, me la kuukuneaa masi uene, kasina kotolungaulu, kasina ghaonomongaulu me kasina kateva ai.”
Taumattu ngatoa karika la paapakeaa
lam ateae
(Luk 8:16-18)
21 Vara me Iesu ghe kolomilala va, “Vaalua! Nau eteva am ghaaghaa lam ateae, am aatoka pakeainia tale aikaai eteva me tale aisalo, o am aatokaie sae tale aitiitinginane ateva?
22 Voto ghaine eaaisulia auena eotu tale tummatavanga, me isaa akapa voto taumattu egheelei eisulia, auena eotu.
23 Lo ateva talingane manee tani nongo, aue enongo!”
24 Iesu ghe mene auliaa tee lao sio va, “Inangari angam nongola, am nnaa parasi. Arova am ghelei emasina tale taumattu, Vau palepale aue emene liu ta ngetaimim, me aue emene saoaa sae mene righi.
25 See righi voto etana, aue God emene taula, me lo ateva karika righi voto etana aue eghaa velu righi lutu voto etana.”
Kiukiu niaimatoonga tale katu uiti
26 Iesu ghe mene auliaa tee lao sio va, “Ararimangalina ateva God nongina taumattu ngateva ghe lao sio tani velu katu uiti tale utana atingiu,
27 vara eleivoo taumattu ngateva ghe aseasekanua, me ellaa ghe laa ghelei mene kasina uunguaane, me katu uiti ghe pinosala, me ghe namuula, me taumattu ngateva karika ghe kilala vaalua ghe pinosala me ghe namuula.
28 Kosa ateva nonga ghe apinosala — me emulina laghe kunela. Aitiutiu vulena ateva, vara me aikouna ateva, emulina ghe kuneaala uene.
29 Nau eteva utana atingiu ghe matuennala, taumattu ngateva ghe lao sio tani sai uiti.”
Kiukiu niaimatoonga tale
katu ue ngai erighi (mastet)
(Mat 13:31-32; Luk 13:18-19)
30 Iesu ghe mene auliaala va, “Aue ita kolomi va, ‘Ararimangalina ateva God vaalue ia? Vaalua aue ita aimatoongainia?’
31 Ia nongina katu ue ngai erighi la kolokoloa va mastet. Nau eteva la pasapasaia tapaa kosa, ghaunaaili ia.
32 Nau la pasapasaia epiipinosa me enaanamungaili, karika nongina mene kasina katu ue ngai tale utana ateva. Laangina atoa namungaili ila, ghila atoa la rooroo tani laa toka palluu.”
Iesu ghe aulia ngaotula inangarina
tale kiukiu niaimatoonga
(Mat 13:34-35)
33 Nau eteva Iesu ghe aaulia ngaotu inangarina tale taumattu ngatoa, ghe aauliaa tale kiukiu niaimatoonga ghe rooroo tale nongonongoaaira taumattu ngatoa.
34 Karika ghe aaulia ngamasalika teva voto ta ghe aauliaa nonga tale kiukiu niaimatoonga. Nau eteva ia nonga me kapuna disaepolo atoa, me ghe auliaala malloeanina isaa o kiukiu niaimatoonga.
Iesu ghe aippooaala me paka ttasi eteva
ghe kapala
(Mat 8:23-27; Luk 8:22-25)
35 Elo alai tale ia o nau eteva, Iesu ghe uela ta kapuna disaepolo atoa va, “Ita lao tale pai kativilau tale ateo talia ngateae.”
36 Laghe kasu vulila taumattu ngatoa, me laghe saesaela tale paanaka ateva Iesu ang ghe saesae atokala etana, me laghe tiu ghoala. Mene kasina tana paanaka tee laghe tiu ghoa aitauaa teeilala.
37 Vara me paka ttasi eteva ghe tiuaala, me kotoo atoa laghe tiuaala tani sae tale paanaka ateva, me manu eteva ang ghe pasupasu tale paanaka ateva.
38 Iesu ghe aseasekanua emuli tale paanaka ateva, ghe panukanala tale pilo ateva. Vara me laghe anguniela me laghe uela va, “Tisa, ghaisa ngarighi ita vuluu, me koti karika unannaa maamauluaaita va ita rau mate?”
39 Iesu ghe anguula, me ghe paola ttasi eteva, me ghe uela ta kotoo atoa va, “Am matua avukalala!” me ttasi eteva ghe ruula, me luei eteva ghe asola.
40 Vara me ghe kolomila kapuna disaepolo atoa va, “Vaalua me am maamatautu? Karika am ghe aikaaiaa?”
41 Laghe matautu saasakiaala, me laghe toka aikolomieinila va, “Saa taumattu ia taumattu ngateva oia, ta kotoo atoa me kuukuu eteva ngila nongo usilainiela?”