10
Jesus Iḷisautriruq Aviłikun
1 Jesus aullaqami tavrakŋa Judea-muŋniqsuq igḷuanun Jordan-ŋum kuuŋan. Tavrani iñuich katirvigilgitmatni sivuanisun Jesus-ŋum iḷisautiuraagaqsiḷgiññiġai.
2 Iḷaŋich Pharisee-ŋuruat tikitḷugu uuktuaqsaġniaġalualgiññiġaat, “Uvva, maliġutaksrakuaġnaqpa iñuum avitkumiuŋ aġnaqtiŋ?”
3 Taavrumali kiuniġai apiqsruutmik, “Qanuġmi Moses-ŋum tillisiqaqpasi?”
4 Tamatkua kiugaat, “Moses aglausimaruq, Iñuum aġnaqtiŋ avitchukkumiuŋ qaitchiqiliuŋ aglaŋnik avirrutiksranik aullaqtilluguasiiñ.”
5 Jesus-ŋum kiuniġai, “Moses qaitchiruq taavrumiŋa tillitmik pitchiġiił̣ipsigun.
6 Aglaan aullaġniił̣hani Agaayyun iñiqsipman supayaanik iñiqsipmiñiqsuq aŋutmik suli aġnamik.
7-8 Taatnamik aŋutim unitkisigaa aapaniḷu aakaniḷu, aġnamiknun iḷiḷuni atausiŋŋuġutikaasiiñ. Tavra malġuuŋŋaiġutik aglaan atausriŋŋuġisiruk.
9 Taatnamik kia-unniiñ iñuum avitinniaqnagik Agaayyutim atautchimuktitaġikkak.”
10 Isiqamiŋ tupiġmun maliġuaqtaiñ apiqsrutqiḷgiññiġaat taavrumuuna.
11 Jesus nipliutigai, “Kisupayaaq avitchumi aġnaġmiñiñ aasiiñ kasuutiluni atlamun atlatuqtuq akitñaġlugu aġnaqqaaqtiŋ.
12 Naagaqaa aġnam avitchumiuŋ aŋutni aasiiñ kasuutiluni atlamun taamna aġnaq atlatuqtuq.”
Jesus-ŋum Agaayyutigai Iḷiḷgaurat
13 Iḷaŋisa iñuich iḷiḷgaat Jesus-muutiniġaich aksiquplugich. Maliġuaqtaiñaasiiñ iñiqtiaqsiñiġaich iñuich tikiutriruat iḷiḷgaanik.
14 Jesus-ŋum iḷitchuġikamigich iłuagiŋiññiġai. Nipliutiniġai, “Iḷiḷgaurat uvamnuktitchigik. Avriaqutaunagich iliŋitñun atakkii Agaayyutim aŋaayuqautaa aŋmaruq iñuŋnun atriqaqtuanun iḷiḷgaanik.
15 Itqaġisiuŋ una! Taapkua akuqtuqtuat aŋaayuqautaanik Agaayyutim iḷiḷgaurat akuqtuipmatun, kisimiŋ taapkua tavruŋaġisirut.”
16 Tarra ilaan saġliriutikamigich iḷiḷgaat, iḷipḷugich argaŋni iliŋitñun agaayyutiniġai.
Nukatpiaq Sulliñaurauqaqtuaq
17 Jesus aullapqauraqman iñuum aqpaliqsruqhuni purviginiġaa itnaqługu, “Nakuuruaq iḷisautrii, qanuġluŋa piññaktaaqatlasiñayaqpik isuitchuamik iñuułiġmik?”
18 Jesus-ŋum apiqsruġniġaa, “Suvaata atchiqpiŋa nakuuruamik? Atautchił̣hiñaq nakuuruq, taamna Agaayyun.
19 Iḷisimagitin tillisauruat, ‘Iñuaqtuqnak, atlatuqnak, tigliktuqnak, saglunak, saglutaqnak, kamagilugu aapan suli aakan.’ ”
20 Taavruma iñuum kiugaa, “Iḷisautrii, iluqaisa tamatkua tupigigitka nutaułłamniñaglaan.”
21 Tavra Jesus-ŋum tautuŋniġaa piqpaksrił̣ikun itnaqługu, “Atautchimik inuġniqsutin. Aullaġutin tunityakkich sulliñipayaaġikkatin aasiiñ qaiḷḷugich maniññaktatin inuqsraqtuanun. Ilviḷḷi umialgutiqaġumautin pakmani. Aasiiḷi taatnaanikkuvich maligluŋa.”
22 Iñuk tusaakami taavrumiŋa aliasuliġniqsuq, aasiiñ aullaġniqsuq iłuiḷḷiuliqhuni atakkii suuraupkaqpaitḷuni.
23 Jesus qiñiqtuaġataġaluaqamigich nipliutiniġai maliġuaqtini, “Qanutun sakiqnaqtigigisiva tamatkunani umialguruani isiłiksraŋat Agaayyutim aŋaayuqautaanun.”
24 Maliġuaqtai quviġusuŋniqsut taavrumiŋa nipliqman. Aglaan Jesus-ŋum nipliutitqiŋñiġai, “Iḷiḷgaat, qanutun sakiqnaqtigiva [umialguruani] isiłiksraŋat Agaayyutim aŋaayuqautaanun.
25 Qaġanatlukkayaqtuq pikukturuam isiłiksraŋa ‘Iraagun Mitqutim’ uumakŋa umialguruamiñ isiġniałiksraŋaniñ Agaayyutim aŋaayuqautaanun.”
26 Maliġuaqtai quviġutchallapiaġniqsut, suli apiqsruaqsipḷutiŋ iŋmiknun, “Kiñami anniqsuġisiñiqpa?”
27 Jesus-ŋum qiñiqamigich iriġruiñaqługich nipliġñiqsuq, “Iñuk anniqsuġumiñaitchuq iŋmiñik, aglaan Agaayyutim kisimi anniqsutlagaa atakkii Agaayyutim supayaaq savaaġitlaplugu.”
28 Tavra Peter-m nipliutiniġaa, “Ataŋii, unitchikput sua iluqaan malikhutin.”
29-30 Jesus-ŋum kiuniġaa, “Nipliutigipsi, Iñuk unitchiyumi kiŋuniġmiñik, aniaqatmiñik, aapamiñiglu aakamiñiglu, qitunġamiñik, unniiñ umialgutmiñik pigiluŋa suli pigilugu tusaayugaaġiksuaq, tamatkua utiġisirut iluqaitñik ilaanun tallimakipiatunaglaan marrumani iñuułiġmi piyuaqsiugaluaŋŋaġmiunniiñ, suli pigigisipḷugu isuitchuaq iñuułiq sivuniġmi tikiumaraksrani.
31 Tamatkua sivulliunasugiruat pakma aqulliġuġisiñiqsut aasiiñ aqulliuruat sivulliġuġutiŋ.”
Jesus-ŋum Piŋatchiġñiġai Uqaqałłi Tuqqutauniałiġmiñiglu Aŋitqikkaułiġmiñiglu
32 Ukua igliġniqsut tuŋaanun Jerusalem. Jesus-ŋum sivulliuqtuaġniġai maliġuaqtit kapyaliḷḷaktuat. Atlat iñuich maliqsruqtuat iqsiḷiḷḷaktut. Aasiiñ katitaallakamigich qulit malġuich iñugiaktigiruat uqautiaqsiḷgiññiġai tamatkua atuumaruaksrat iŋmiñun,
33 nipliqhuni, “Ataŋii, Jerusalem-muŋniaqtugut. Iñuum aatchuutiniaġaa Iġñiŋa Iñuum qaukłiŋitñun agaayuliqsinun aglaliqirinunlu. Tamatkua tuqqutaksraġuġniñiaġaat. Tavrali qaitkisigaat Jew-ŋuŋitchuanun.
34 Taipkua mitautigigisigaat suli tivvuaqtuġlugu suli anaumigmiḷugu, aasiiñ tuqqutkisigaat. Aglaan piñayuakun uvlut aŋitqikkisiḷgitchuq.”
Aakauruam Iŋiqsruaŋa
35 James-lu John-lu, iġñak Zebedee-m, utlautiniqsuk ilaanun nipliqhutik, “Iḷisautrii, apiqsruutiksraqaġiptigiñ pisullapiakkaptiknik.”
36 Tavra nipliutiniġik, “Suqaġukkaluaqpisik?”
37 Taapkuak kiuniġaak, “Aquppiqasriġukhutin uvvaami iḷaqatikpuk taliqpikñi suli iḷaqatikpuk saumipni pigaluaqtuguk taivrumani uvlumi aquvitkuvich kamanaqtuani atanġuvipni.”
38 Aglaan Jesus-ŋum nipliutigik, “Iḷisimaniġuptiku apqusaagaksrautigikkaġa apiqsruġayaitpaluktutik taatna. Imiłhiñauvitku qallun imiġviksrautigikkaġa naagaqaa apqusaałhiñauvitku naŋinnaqtuaq apqusaagaksrautigikkaġa?”
39 Taapkuak malġuk nipliutigaak, “Pił̣hiñauruguk.” Jesus-ŋum nipliutigik, “Iliptik iḷumutun imiġisirutik alianaqtuamik imigaksrautimnik suli apqusaaġisipḷutik naŋinnaqtuakun apqusaagaksrautipkun.
40 Aglaan piksraqtuksrauŋitchuŋa kimik aquppiruksramik taliqpimñi unniiñ saumimñi, aglaan Agaayyun qaiññiaġik taapkuak inik tamatkunuŋa iñuŋnun itqanaiyautikkaġmiñun inigitquplugik.”
41 Atlat qulit tusaakamitruŋ iłuagiŋiññiġaich James-lu John-lu.
42 Jesus-ŋumli iŋmiñuutiniġai aasiiñ nipliutiplugich, “Iḷisimarusi aŋalatiŋich Jew-ŋuŋitchuat aŋalanniġlugaqtilaaŋatnik iñuŋitñik, suli kamanaġniqsraŋisa naqititchuuplugich.
43 Aglaan taatnatun ittuksrauŋitchuq akunnapsitñi. Kisupayaaq kamanaġukkumi akunnapsitñi savaktigiyumagiksi.
44 Suli kisupayaaq qaukłiusukkumi akunnapsitñi savautrisuuyumauq iluqapsitñik.
45 Iġñiŋa Iñuum aggiŋitchuq iñuŋnun savautityaġuni aglaan savautrityaqhuni suli qaitchaqługu iñuułłi tasuqsautiksrauplugu iñugiaktuanun.”
Jesus Qiñitlasitqipkaiñiqsuq Bartimaeus-mik
46 Jesus maliġuaqtiniḷu tikiumaniqsut Jericho-mun. Aasiiñ aullalgitñamiŋ Jericho-miñ qiñitlaiḷaq iŋiulauraaġniaqti aquppiñiqsuq tumitchaam saniġaani, atilik Bartimaeus-mik iġñiŋa Timaeus-ŋum.
47 Qiñitlaiḷam iḷitchuqłiqamiuŋ Jesus Nazareth-miu apqusaagaqsiñipḷugu tuqłuġaaqsiñiqsuq, “Jesus, kiŋuviaŋa David-ŋum, anniqsuqtaurutin Agaayyutim akiqsruutigikkaŋa iŋiḷġaanimma. Nagligillaŋniaŋŋa.”
48 Iñugiaktuat iñiqtiġaluaġniġaat nipaisaaquplugu, aglaan nipitusipsaaġniqsuq, “Kiŋuviaŋa David-ŋum, nagligillaŋniaŋŋa.”
49 Jesus nutqaqtiqami tiliñiġai tikiutitquplugu. Tamatkua utlaŋniġaat qiñitlaiḷaq nipliutiplugu, “Quviatchauġigiñ, makillutin. Tuqłuġaatin.”
50 Quyaliqpagitḷuni maksrikami quppiġaaġniutigalugu aqpaqsruġniqsuq Jesus-mun.
51 Jesus-ŋum apiqsruġniġaa, “Suvaata akku tuqłullaviŋa?” Qiñitlaiḷam uqautiniġaa, “Iḷisautrii, qiñitlasitqigukkaluaqtuŋa.”
52 Uuma kiugaa, “Itqanaiŋaniktiġniqsuq ukpiqsrił̣ipkun.” Tavrakŋatchiaq qiñitlasiñiqsuq. Nakuqsiḷiqami maliutigaluguuġniġaa Jesus.