14
Sivunniuġun Tuqutchukługu Jesus
1 Atuumagaluaqtitnagik malġuk uvluk Jew-ŋuruat niġiqpagvikaaŋatalu atilik Apqusaakkaułiġmik suli niġił̣hata puvlaksiġniġiḷaamik qaqqumik, qaukłiŋisa agaayuliqsit suli aglaliqirit pakaaġiniġaat qanuġimña tigusukługu Jesus iriġaqtuġutiŋ tuqulluguasiiñ.
2 Aglaan iliŋich nipliġñiqsut, “Niġiqpagvikaam uvluani taatnaġnianġitchikput. Iñuich aupatchakpiaqtut.”
Jesus Tipraġiksakkauruq Bethany-mi
3 Jesus-uvva inniqsuq Bethany-mi, tupqani Simon-ŋum atniġñautiqaqtuam auyugaqtuamik. Aasii niġipkaqługu aġnam tikiññiġaa saagaqhuni akisullapiaqtuamik uqsruġutmik atiqaqtuamik Nard-mik. Taavruma aŋmaġniġaa nakasruŋŋuaŋa kuvikługu uqsruġun Jesus-ŋum niaquanun.
4 Iḷaŋisa iñuich iłuagiŋiḷgiññiġaat aasiiñ avatmun nipliqhutiŋ, “Suvaata una piiḷaamun uqsruġun atuqpa?
5 Tuniñayaqtuq qaaŋiġḷugu piŋasut kavluutit taalanik aasii qaiḷḷugu manik nagliŋnaqtuanun.” Taatnaqhutiŋ uqapiḷuktut akikŋaqługu aġnaq.
6 Jesus-ŋum nipliutigai, “Sugiŋaiqsiuŋ! Suvaata iłuiḷḷiuqtitpisiuŋ taamna aġnaq? Una savaaqaqtuq nakuuruamik uvaŋnun.
7 Nagliŋnaqtuat itchaġataqtut. Taimma qanutun savautiłhiñaugisi nakuuruamik piyumiñaġupsi, aglaan nayuutiłhaiñaġumiñaitchuŋa.
8 Aġnaq savaaqaqtuq piyumiñakkaġmiñik. Tipraġiksaġaa timigikkaġa itqanaiyautiplugu iḷuvikkaułiksraŋanun.
9 Uqautigipsi, nanipayaaq nunami quliaqtuaġikpatruŋ tusaayugaaġiksuaq iñuich uqautigigisigaat nalupqinaiġḷugu aġnam taavruma taatnałha itqakkutauluniasii ilaanun.”
Judas Aŋiqtuq Aatchuutigisukługu Jesus
10 Judas Iscariot, iḷaŋat qulit malġuich maliġuaqtit, utlautiniqsuq qaukłiŋitñun agaayuliqsit aatchuutigisukługu Jesus iliŋitñun.
11 Tusaakamitruŋ quviasuliġniqsut, suli akiqsruġniġaat aatchuġukługu maniŋñik. Tavrakŋa Judas utaqqiaqsiñiqsuq aatchuiviksramik Jesus-mik pisuġnaqsiḷugu.
Jesus Niġiqatauniqsuq Maliġuaqtimiñi Niġiqpagviani Atiliŋmi Apqusaakkaułiġmik
12 Sivulliqpiami uvluani niġiqpagvikaam puvlaksiġniġiḷaamik qaqqumik ipnaiyaaq tuqqutauraqtuq itqakkutaupluni Apqusaakkaułiġmun. Jesus-ŋum maliġuaqtaiñ apiqsruġniġaat, “Nanili itqanaiyaquvisigut niġiqpałiksraptiknik atiliŋmik Apqusaakkaułiġmik?”
13 Jesus-ŋum tuyuġigik malġuk maliġuaqtiŋni nipliutiplugik, “Nunaaqqimukkitchik. Tavrani paaġisigiktik iñuk saagaqtuaq qikumik imiqaġviŋmik. Malikkumagiktik.
14 Napmun isiqpan nipliutiyumagiktik tupilik, ‘Iḷisautri nipliqsuq, nanili iniqaqpich niġġiviksramnik ipnaimik atiliŋmik Apqusaakkaułiġmik piqasiġḷuŋa maliġuaqtimnik?’
15 Taavruma urriqsuutigisigaatik nalauraallagviŋmik inituruamik qulliġmi inimi itqanaiḷaamik inuqsraŋaiqł̣ugu. Tavrani itqanaiyautiyumagiptigut.”
16 Jesus-ŋum maliġuaqtai aullaqtut nunaaqqimukhutiŋ. Paqinniġaat niplił̣ha taatnatupiaq, itqanaiyaqhutiŋ niġiqpagviksramun atiliŋmun Apqusaakkaułiġmik.
17 Anaqaksraaqman Jesus tikiññiqsuq piqatigiplugich qulit malġuich.
18 Niġipkaqługich Jesus-ŋum nipliutigai, “Iḷapsisamma niġiqatigikkaġma aatchuutigigisigaaŋa.”
19 Taapkua aliasuliġñiqsut nipliutiplugich atausiuttaaqhutiŋ, “Uvaŋa piviŋa?” atlatsuli, “Naaga uvaŋa?”
20 Jesus-ŋum kiuniġai, “Iḷapsisamma qulit malġuuplusi ittuasi misuksiqatigikkaġma puggutamiñ.
21 Iñuk agaayyutitŋaqtauruaq nalunaiqsaq tuquruksrauruq tuvraġlugu aglausimaruaq ilaagun. Nakłiuŋ iñuk tamna aatchuiruaq Iñuŋmik agaayyutitŋaqtauruamik! Iłuatlukkayaqtuq taimani aniŋitchumi.”
Atanġum Nullautchiġvia
22 Tamatkua niġiḷġataqtitlugich Jesus-ŋum tigummipḷugu qaqquq quyyatipluguasiiñ avguqługu qaiññiġaa maliġuaqtimiñun nipliqhuni, “Tigulugu niġġisiuŋ, taamna timiga.”
23 Jesus-ŋum tigukamiuŋ qallun quyalgitḷugu Agaayyun, qaiññiġaa tamatkunuŋa imiqsiḷḷaavigipluguasiiñ.
24 Nipliutigai, “Una auga maqiruaq iñugiaktuanun. Taavrumuuna Agaayyutim taluġniqusiġaa akiqsruutni.
25 Nipliutigipsi, imitqikkumiñaitchuŋa asiam misuġuanik taivrumuŋaaglaan imiġviksramnun nutaakun aŋaayuqautaani Agaayyutim.”
26 Tavra atuanikamiŋ atuutmik aullaġniqsut iġġimun atiliŋmun Olives-mik.
Jesus Sivuniksriqiruq Peter-m Piiḷaaġniałhanik
27 Jesus-ŋum nipliutigai, “Marrumani unnuami iluqasi nikatchakkisirusi piqutigiluŋa. Atakkii aglausimaruaq,
‘Tuqqutchiruŋa munaqsrimik,
taatnamik ipnaich siamitkisirut.’ Zechariah 13:7
28 Aglaan kiñuagun aŋitqianikkuma aullaġisiruŋa sivupsitñi Galilee-mun.”
29 Peter-m nipliutigaa, “Iluqatiŋ unitkaluaqpatinunniiñ, nikatchakkumiñaitchuŋa.”
30 Jesus-ŋum itnaġniġaa, “Uqautilakpiñ, marrumani unnuami aqargiqpak qalġuqtaġaluaqnagu malġuŋniaglaan piiḷaaġutigigisigikma piñasuniaglaan.”
31 Aglaan Peter nipliqsuq qapiŋaiqhuni, “Tuquluŋaunniiñ nayuġniaġikpiñ. Piiḷaaġiyumiñaipiaġikpiñ sumiunniiñ.” Taatnatuntuuq nipliqmiñiqsut iluqatiŋ.
Jesus Agaayuruq Gethsemane-mi
32 Jesus-lu maliġuaqtiniḷu tikitñamiŋ nunagiksaaŋanun atiliŋmun Gethsemane-mik nipliutigai, “Aquppiuraallagitchi uvani agaayutyaqtilluŋa.”
33 Piqatiginiġai Peter-lu, James-lu, suli John. Uqumaiḷḷiullapiaġniqsuq nagliŋnaqsipḷuniunniiñ irrutchiġmigun
34 nipliqhuniasiiñ, “Arrii, uqumaiḷḷiullapiaġniqsuŋa. Alianam pisaġiłhiñaaġuqtaġaaŋa. Tavraniittuallagitchi qaunaksruqasiḷḷagluŋa.”
35 Taavuŋaqtaallakhuni sitquġniqsuq nunamun agaayupluniasiiñ nagliksaaġuŋitḷuni piñaġumiñaqpan.
36 Itnaġniqsuq, “Abba, Aapaaŋ, suapayaaq aŋalatkiñ piiqugaluaġiga nagliksaaġutiqpak uvamniñ. Aglaan pisułhiñ atuumayumuuq, pisułiġiŋiḷaapkun.”
37 Jesus-ŋum utiqami paqitlugich siñiktuat nipliutiniġaa Simon Peter, “Simaan, siñikpich? Munaġiuraallakkumiñaiññiqpichunniiñ akkuvauraq?”
38 Tavra nipliutilgiññiġai, “Siñiŋniasuŋaqasi agaayulusiḷu, ukpiqsrisaiŋitchumausiḷi uuktuakkaugupsi. Iñuk iḷumutun piyummatiqaġaluaqhuni irrutchiġmigun, aglaan timimigun sayaitchaqtuq.”
39 Jesus aullatqiŋñiqsuq agaayutyaqhuni sivuanisun.
40 Utiqami paqilgiññiġai siñiktuat, irratiŋ uisalguiḷḷiḷḷakługichunniiñ. Taatnamik kiuqausiksraiññiġaat.
41 Utiqami piñayuakni nipliutiniġai, “Kiikaa, siñigitchi qanutun minġuiqsiġusiḷu. Aglaan siñikpaaniktusi. Uvva aatchuutaułiksraŋa iñuum Iġñiŋan tikitchuq aŋalataġiyumiñaqsipḷugu killuliqirinun.
42 Makillusi, utlaglavut, ataŋii tunirigikkaġa imma tikitchuq.”
Jesus Tiguniġaat
43 Jesus uqaqtitlugu Judas, iḷaŋat qulit malġuich maliġuaqtaiñ tikiññiqsuq. Aggiqasiqhuni iñugiaktuanik iñuŋnik, saviqaqhutiŋ suli anautchiraqhutiŋ. Qaukłiŋich agaayuliqsit, aglaliqiritlu suli sivulliuqtiġruat tuyuġiniġaich.
44 Taavruma tuniritñiktuam ilaanik qaiññiġaa itnaqhuni iḷitchuġipchautigigisiñipḷugu, “Taamna kunikkaġa, tavra ilaaŋugisiruq. Tiguyumagiksi aullautiluguasiiñ qaunagilugu.”
45 Judas-ŋum tikirgauraqamiuŋ Jesus nipliutiniġaa, “Iḷisautrii,” kunikł̣ugu.
46 Aasiiñ tamatkua tigguqłuŋniġaat.
47 Iḷaŋata maliġuaqtaiñ qichaqtuam amuliqamiuŋ savikpani anauniġaa savaktaat qaukłiata agaayuliqsit, siutaiqsiqługu.
48 Jesus-ŋum nipliutigai, “Suvaata tigutyaqpisitŋa savikpaliraaqhusi anautaniglu? Savvaqłuktaunasugivisitŋa?
49 Uvlutauġaġipman agaayyuvikpaŋmi iḷisautiplusi naagauvva tigullaitchipsitŋa, aglaan aglaksimaaqtuaq taatna Agaayyutim uqałhani ittuksraupluni.”
50 Tarrali maliġuaqtai iluqatiŋ suksraaqługu qimaŋniqsut.
51 Nukatpiaq, maliġuaqtaiñ iḷaŋat, atnuġaaqaġniqsuq qalipquałhiñamik. Tiguliqsaqmanituuq
52 qalipquani unitḷugu qimaŋniqsuq atnuġaunnani.
Jesus Uqaqsittaaġviŋmi
53 Taapkua tigusiruat pituigun tasiuġniġaat Jesus qaukłiatnun agaayuliqsit, katimaruanun iluqatiŋ qaukłiŋich agaayuliqsit sivulliuqtiġruat aglaliqiritlu.
54 Peter malikmiñiqsuq uŋasiuraaqhuni siḷataanunaglaa igluqpaŋan agaayuliqsit qaukłiata. Aquppiqatauniksuq qaunaksrini naniaqtuaqhuni ikniġmi.
55 Qaukłiŋich agaayuliqsit suli iluqatiŋ uqaqsittaaqtitchirit pakaaqaġniqsut agvisiksraŋanik akikŋaġlugu Jesus tuqqutchukługu, aglaan paqitchitḷaiññiqsut.
56 Iñugiaktuat iḷisimaraugaluaqtut akikŋaqługu, aglaan iḷisimaruaruat atiŋitqataqtut.
57 Tavra iḷisimarit iḷaŋich makinniqsut akikŋaqługu nipliqhutiŋ,
58 “Tusaagikput nipliqman, ‘Piyaqquġisigiga agaayyuvikpak iñiqtauruaq argaŋnik, aglaan piŋayuakkun uvlut nappaiñiaqtuŋa atlamik iñiqtauŋitchuamik argaŋnik.’ ”
59 Iḷisimaritunniiñ taapkua piqasiutilguiññiqsut taavrumuuna.
60 Qaukłiat agaayuliqsit makinniqsuq sivuġaatni. Tarra apiqsruġniġaa Jesus, “Kiggutiksraitpiuŋ una iḷisimarit uqaġikkaŋat akikŋaqhutin?”
61 Aglaan Jesus nipaisaaqtuq uqaŋitḷuni sumik.
Apiqsrutqiḷgiññiġaa qaukłiata agaayuliqsit nipliqhuni, “Christ-ŋuvich, Iġñiŋa Nanġakkauruam Agaayyutim?”
62 Jesus-ŋum kiuniġaa, “Tarra, Ilaaŋuruŋa. Tautukkisigiksi Iñuum Iġñiŋa aquppikpan taliqpiani Saŋŋipayaalgum qiñiġisipḷugu atqaqpan nuviyakun qiḷaŋmiñ.”
63 Qaukłiata agaayuliqsit aliktuġniġai atnuġaani nipliqhuni, “Inuqsraŋaiqsugut iḷisimarauruksramik!
64 Tusaagiksi uqaġniqłuutaa! Qanuq sivunniġñiqpisi?” Iluqatiŋ katimaruat tuqqutaksraġuġnigaat.
65 Iḷaŋisa tivvuaqtuqługu, irrak matuqqaaqługik anaumikkaat apiqsruqługu, “Ki, nalautchaġiñ kimun anaumiktilaaqnik.” Taatnaanikmata qaunaksrit tiguplugu pattaŋniġaat.
Peter-m Jesus Piiḷaaġigaa
66 Peter ititlugu siḷataani uqaqsittaaġvium tikiññiġaa aġnam savaktaan qaukłiata agaayuliqsit.
67 Uuma tautukamiuŋ naniaqtuaqtuaq iŋmiñik iḷisaqłiġniġaa nipliutiplugu, “Ilvittuuq piqatigipmikkaŋatin Jesus Nazareth-mium!”
68 Peter piiḷaaqtiqtuq, “Naluruŋa. Kaŋiqsimaŋitchiga qanutchimik uqaqtilaan.” Nuktaaqtitlugu aqargiqpak qalġuġniqsuq.
69 Suli aġnam taututqiḷgitñamiuŋ nipliutiniġai tamatkua qichaqtuat, “Uvvauna iḷagipmikkaŋat.”
70 Peter piiḷaatqiḷgiññiqsuq. Kiŋuagunsuli qichaqtuat tavrani nipliutiniġaat Peter, “Iḷumun iḷagigaatin Galilee-ġmiuŋuplutin.”
71 Aglaan suviagaqsiñiqsuq itnaqhuni, “Agaayyutim anasiñŋuqsaġliŋa uqaŋitkuma iḷumutuuruamik. Nalugiga kisuutilaaŋa taavruma aŋutim.”
72 Tugliḷiqł̣ugu aqargiqpak qalġuġniqsuq. Peter-m itqaġniġai uqałiġikkaŋi Jesus-ŋum, “Aqargiqpak qalġuqtaġaluaqnagu malġuŋniaglaan piiḷaaġutigigisigikma piŋasuniaglaan.” Itqaqamiuŋ taamna qiagaqsiñiqsuq.