22
Atrikusaun Niġiqpagvikun Iḷaqatnigviksrautni
1 Taimma uqaaqtuagaqsiḷgiññiqsuq atrikusautitigun uqaqhuni,
2 “Agaayyutim aŋaayuqautaa sagviqpan atriqaġisiruq umialiŋmik itqanaiyairuamik niġiqpagviksramik iġñi iḷaqatnigviksrautaani.
3 Tiliñiġai savaktini tuqłuġiaquplugich tamatkua aiyugaaqtauruat niġiqpagviksramun, aglaan aggiġuŋiññiqsut.
4 Umialik tiliritqiḷgiññiqsuq atlanik savaktimiñik uqaqhuni, ‘Uqautiyumagisi tamatkua aiyugaaqtauruat, Itqanaiŋanikkiga nullautchiġviksraġa. Tuqqutchianiktuŋa uqsraqsaŋitñik tuttuqpałuŋma nuġġaġmalu. Suapayaaq itqanaiqsuq. Aggiġusi niġiqpagiaġitchi katchuutiniaqtuaŋnun.’
5 Tamatkua aiyugaaqtauruat suliqutigiŋiññiġaich aglaan aullałhiñaġniqsut, iḷaŋat savviaqhuni nautchiiviŋmiñun suli atla tauqsiġñiaġviŋmiñun.
6 Iḷaŋisa tiguniqłuŋniġaich savaktit anaumikł̣ugich suli tuqqutqataqługich.
7 Umialgum tusaakamiuŋ taamna uumitchaŋniqsuq. Tuyuġiniġai aŋuyyiuqtini tuqqutchaqtuaquplugich tamatkua iñuaqtuqtuat suli ikipkaġlugu nunaaqqiŋat.
8 Tavra nipliutiniġai savaktini, ‘Iḷaqatnigviksraun itqanaitkaluaqtuq aglaan taipkua aiyugaaqtaugaluaqtuat nalliummatiŋitchut.
9 Aullaġusi tumitchiat kaŋiġaluŋitñun aiyugaaqłiġiaġitchi kisupayaanik qiñikkapsitñik aggiqulugich katchuutiniaqtuak niġipkaiviksrautaaknun.’
10 Savaktit aullaġniqsut tumitchianun aasiiñ katitchiaqsipḷutiŋ iñuŋnik atisipḷugich nakuuruatlu pigiitchuatlu. Iḷaqatnigviksraunaasiiñ immiġñiqsuq paqitapayaaġmiknik.
11 Aglaan umialik isiqami qiñiġiaqługich tuyuġmiaksraqtaaŋuruat, qiñiġniġaa iñuk tavrani atnuġaaqtummaaŋitchuaq piqutigilugu iḷaqatniŋniaqtuaq.
12 Umialgum nipliutiniġaa taamna iñuk, ‘Iḷauraamaaŋ, qanuqhutin isiqpich niġiqpagvianun atnuġaaqtusuŋaqnak nalaunŋaruanik?’ Taamna iñuk nipiksraiññiqsuq.
13 Umialgum uqautiniġai savaktini, ‘Qiḷiqsigik argaiḷḷu isigaiḷḷu igillugu aasii taaġniqsrallapiamun. Tavrani itkisiruq qiałiq suli tiraalatchił̣iq kigutinik.’ ”
14 Tavrani Jesus niplipsaaġniqsuq, “Iñugiaktuat iñuich aiyugaakkaugaluaqtut, aglaan ikituurat piksraqtaaŋurut.”
Akiḷiaksrapiatigun Tax-sinik
15 Pharisee-ŋuruat sivunniugaqsiñiqsut pitchaġukługu Jesus uqałhigun.
16 Tuyuqaġniqsut maliġuaqtimiknik ilaanun, piqasiqł̣ugich Herod-kuaqtuanik uqaqhutiŋ, “Iḷisautrii, iḷisimarugut nalaunŋaruaŋutilaaqnik. Iḷisautrirutin Agaayyutim iñuuniaġvigitqukkaŋanik iḷumutuuruakun sugisuŋaqnagu qanuq iñuich isummatiqaqtilaaŋat, aasiiñ sugiŋitmigiñ iñuum suurautilaaŋa.
17 Uqautitigut sumik isummatilaaqnik taavrumuuna, Maliġutaksrakuaġnaqpa akiḷiiruni tax-sinik Caesar-mun naaga nalaunŋaitpa?”
18 Aglaan Jesus iḷisimaplugu sivunniuġutaat pigiiḷiqiłikun nipliġñiqsuq, “Ukpiŋŋuaqtisii! Suvaata uuktuaqpisitŋa?
19 Qiñiqtillaksitŋa maniŋmik akiḷiqsuutauruamik tax-sinun!” Qaitchiñiqsut maniŋmik.
20 Jesus-ŋum apiqsruġniġai, “Kia-una agliutraŋa maniŋmi? Kiasuli aglaŋa?”
21 Kiuniġaat, “Caesar-m.” Aasiiñ Jesus-ŋum uqautiniġai, “Akiḷḷiutigilugu Caesar-mun Caesar-m pigikkaŋa, suli Agaayyutmun pigikkaŋa Agaayyutim.”
22 Tusaakamitruŋ Jesus-ŋum uqaġikkaŋa quviġusuŋniqsut unitḷuguasiiñ.
Apiqsruun Aŋipkakkaułikun Tuqułiġmiñ
23 Taavrumani uvlumi Sadducee-ŋuruat, tamatkua uqaġuuruat tuquruat aŋitqitḷaiññipḷugich, utlautiniqsut Jesus-mun apiqsruġukługu,
24 “Iḷisautrii, Moses-ŋum uqautigaatigut itnaqhuni, Aŋun iḷaqatiqaqtuaq tuqukpan qitunġigaluaqani, taavruma aŋutim aniqataan iḷaqatniktaaġiraksraġiniġaa uiḷgaġnaaq qitunġisiḷugu aŋutmik iḷisimanaġuniasiiñ tuquruam qitunġaġitilaaŋanik.
25 Samma maani ittut tallimat malġuktun aniqatigiich akunnaptikni: aŋayukłiq nuliaqtuaq tuqupluni qitunġaitḷuni, unitḷugu nuliani aniqatmiñun.
26 Tugliasuli aniqataa taatnatun tuqupluni piŋayuaglu, kiisaimma iluqatiŋ aniqatigiich tuquvut.
27 Aqulliupluniasiiñ aġnaq tuqupmiñiqsuq.
28 Taapkua tallimat malġuuruat aŋutit nuliaqtuat iluqatiŋ taavrumiŋa aġnamik, nalliata nuliaġigisiñiqpauŋ taamna aŋitqigviŋmi?”
29 Jesus-ŋum kiuniġai, “Qanutun killukuaqtigivisi! Nalugisi Agaayyutim uqałhich ilaanlu saŋŋia.
30 Iñuich aŋitqigumiŋ tuqumiñ iḷaqatniktuġumiñaitchut naagaqaa iḷaqatniktitakkauyumiñaitchut. Aglaan itkisirut isaġuliktitun qiḷaŋmiittuatun.
31 Agliqisimasuknaġiksi Agaayyutim uqauttutaa ilipsitñun aŋitqił̣ikun tuqułiġmiñ.
32 ‘Agaayyutigigaatŋa Abraham-lu Isaac-ŋumlu Jacob-ŋumlu.’ Agaayyutigiŋitkaat tuquŋaruat aglaan iñuuruat.”
33 Iñugayaat tusaakamitruŋ Jesus-ŋum iḷisauttutaa quviġusuŋniqsut.
Kamanaġniqsrakun Tillisigun
34 Pharisee-ŋuruat katimaniqsut tusaakamiŋ Jesus-mun nipaiqsiñipḷugich Sadducee-ŋuruat.
35 Iḷaŋata iḷisautriŋuruam maliġutaksranik apiqsruġniġaa Jesus uuktuaġukługu,
36 “Iḷisautrii, nalliat tillisit kamanaġniqsrauva maliġutaksrani?”
37 Jesus-ŋum kiuniġaa, “ ‘Piqpagiyumagiñ ataniq agaayyutigikkan iluqaaniñ uummatipniñ, iluqaaniñ iñuutchipñiñ, suli iluqaaniñ isummatipniñ.’
38 Taamna tavra sivulliq suli kamanaġniqsraq tilliñ.
39 Suli tuglia taatnatun itmiuq, ‘Piqpagilugu iñuuniaqatin iḷiḷugu iliptun.’
40 Maliġutaksrapayaaq suli sivuniksriqirit iḷisauttutigikkaŋich tunŋaviqaqtut taapkuŋnuŋa malġuŋnun tillisiŋñun.”
Apiqsruun Anniqsuqtikun Akiqsruutauruakun
41 Pharisee-ŋuruat katimapkaqługich Jesus-ŋum apiqsruġniġai,
42 “Qanuq isummatigivisiuŋ Christ, anniqsuqti akiqsruutauruaq? Kia kiŋuniaġivauŋ?” Kiuniġaat, “David-ŋum.”
43 Jesus-ŋum nipliutiniġai, “Qanuqhunimi David-ŋum, uqaqhuni Irrutchikun, taiguutiqaġniqpauŋ ataniġmik? Atakkii uqaġniġuguuq,
44 ‘Ataniq uqaqtuq Atanimnun:
Aquvittin kamagitchiuviksrapnun
uvaŋnun akiiḷiñiałhatnunaglaan uumigiritin.’ Psalm 110:1
45 David-ŋum iŋmiñik taiguutiqaqpagu Ataniġmik, qanuġmi Anniqsuqti David-ŋum kiŋuviaġitlaniqpauŋ?”
46 Nalliataunniiñ Pharisee-ŋuruat kiulguiññiġaich Jesus-ŋum apiqsruutai. Tavrakŋaniñaglaan uvlumiñ kia-unniiñ apiqsruqtaġuŋaiġñiġaat Jesus.