Ikitaabo kyoꞌ
Kulyoka
Indangiriro
Yiki kitaabo, kikayandikwa na Musa, kinayerekiini ngiisi kwo Rurema akaluza Abahisiraheeri i Miisiri, banayiji ba mulala úguhimbiri. Ha nyuma, mwami weꞌMiisiri anatondeera ukubalibuza bweneene mu kubakoleesa ku kahaati. Kundu kwokwo, Rurema anakoleesa Musa mu kugira ibitangaaza bya kwingi-kwingi, halinde banalyoka yo, banayingira mwiꞌshamba.
Ikyanya Abahisiraheeri bâli koli shumbisiri mwiꞌshamba, Rurema anababwira kwo bamúyubakire iheema lyeꞌmihumaanano, habe ho agakizi yiyerekana. Haaho mwiꞌshamba, anababiikira ulusiku lukulu lweꞌPasaka, anabaheereza zirya maaja ikumi, kuguma neꞌzindi maaja nyingi.
Imiziizi miguma yiꞌsikamiro, iri mu Kulyoka 14.13-14: «Musa anabashuvya: “Mutayobohe, si mutuuze. Zeene lyo na zeene, mugaabona ngiisi kwo Nahano agamùkiza. Yaba Bamiisiri bo mubwini buno, mutâye ki babone. Nahano yenyene agamùlwira. Kwokwo, mukwiriiri mutuuze naaho.”»
Íbiri mwo, ku bwofi
a) Rurema akoleesa Musa, mu kushaaza Abahisiraheeri i Miisiri (1.1–6.27)
b) Rurema agira ibitangaaza ikumi mu Bamiisiri, mu kubalibuza (6.28–11.10)
c) Rurema abiikira Abahisiraheeri Ipasaka, banashaaga i Miisiri (12.1–13.16)
d) Rurema ajabusa Abahisiraheeri Inyaaja Ndukula (13.17–15.21)
e) Abahisiraheeri babalama mwiꞌshamba, halinde banahika i Sinaayi (15.1–18.1)
f) Abahisiraheeri bagenda i Sinaayi, bananywana ikihango na Rurema (19.1–20.21)
g) Rurema aheereza Abahisiraheeri imaaja, gira bakizi tuula bwija (20.22–24.18)
h) Iheema lya Rurema (25.1–40.38)
1
Abahisiraheeri balibuzibwa bweneene i Miisiri
Ikyanya Yakobo akagendi tuula i Miisiri, anagenda na bagala baage. Naꞌmaziina gaabo, go gaaga: Rubeni, na Simyoni, na Laawi, na Yuda, na Hisakaari, na Zabulooni, na Binyamiini, na Daani, na Nafutaali, na Gaadi, na Hasheeri. Yabo bagala baage, ngiisi muguma wabo âli riiri neꞌmbaga yage. Abandu beꞌkibusi kya Yakobo, booshi bâli hisiri bandu makumi galinda. Yusefu yehe, âli koli tuuziri mu kihugo kyeꞌMiisiri.
Iri hakatama, uyo Yusefu anafwa. Beene wabo booshi ba mu yikyo kibusi, nabo banafwa. Kundu kwokwo, Abahisiraheeri banagenderera ukukizi buta, banaluguuka bweneene, halinde banakwira hooshi mu kihugo kyeꞌMiisiri.
Yaho i Miisiri, iri hakalenga imyaka mingi, ugundi mwami anayima, atanâli yiji umwazi gwa Yusefu. Uyo gundi mwami anabwiraga abandu baage: «Lolagi ngiisi kwaꞌBahisiraheeri bakola kanyegete. Hali ikyanya tutangaki bahasha. 10 Aaho! Tuyengehe! Mukuba, iri hangayimuka izibo, hali ikyanya yaba bandu bangayibiika ku bagoma biitu, banakengeere batulwisa. Noꞌbuzinda, banayiji tibita ikihugo kiitu. Ku yukwo, tuloozagye ubulyo bwoꞌkubahangirira, halinde bataki yushuuke.»
11 Balya Bamiisiri, bâli kizi libuza Abahisiraheeri bweneene. Banababiikira abimangizi balangi, gira bakizi bakoleesa ku kahaati. Mwami weꞌMiisiri, anabayubakiisa utwaya twoꞌkukizi biikira mweꞌbihinda, (kuli kudeta: i Pitomu neꞌRameseesi).
12 Balya Bahisiraheeri, kundu bâli kandamiirwi bweneene, si bâli genderiiri naaho ukubuta, iri banayushuuka, halinde banakwira mu kihugo. Kyanatuma balya Bamiisiri bagakizi bayoboha bweneene, 13 banagenderera ukukizi bavindagaza. 14 Banakizi bakoleesa ngana, buzira kubakejeerera. Neꞌri hakazindaga, yabo Bahisiraheeri banakizi humba ibumba lyoꞌkukizi bumba amatafaari. Banakizi gira neꞌgindi mikolwa mingi ya mu ndalo. Bâli koli tuuziri mu makuba ngana-ngana, iri banakizi yitubanula bweneene.
Faraho alooza ukuyita abaana boꞌbutabana baꞌBaheburaniya
15 Mu yabo Baheburaniya, mwâli riiri abahumbwa babiri, Shifira na Puwa. Yabo bombi, bo bâli kizi butiisa.
Lusiku luguma, mwami anababwira: 16 «Ikyanya abakazi baꞌBaheburaniya bagakizi yiji buta, mukakizi loleekeza bwija umwana úwabutwa. Iri angaba ali wa bunyere, munamúleke. Halikago, iri angaba ali wa butabana, munayami múfumba umuuka.»
17 Kundu mwami akadeta kwokwo, haliko balya bahumbwa bâli simbahiri Rurema, batanamútwaza. Kiri naꞌbaana batabana, banakizi baleka.
18 Iri hakatama, uyo mwami anabatumira, anababuuza: «E bahumbwa, makagi gano mwagira? Kituma kiki mwalekeerera abaana boꞌbutabana?»
19 Nabo, ti: «E mwami, balya Baheburaniya-kazi, biri bihagarusi bweneene. Ikyanya umuhumbwa ali mu ba atazi hika, bali mu gwanwa keera bayibutiisa boonyene. Boohe, batali mu tinda ngaꞌBamiisiri-kazi.»
20 Yabo bahumbwa, Rurema anakizi bagashaanira. NaꞌBahisiraheeri banakaviiriza ukuyushuuka, halinde banaba neꞌmisi bweneene. 21 Yabo bahumbwa, bwo bâli simbahiri Rurema, kyanatuma nabo, agabayushuulira imbaga zaabo.
22 Iri hakazinda, uyo mwami anakyula, ti: «Abaheburaniya, ikyanya bagabutaga abaana boꞌbutabana, ndaakwo kundi. Muyami balasha mu lwiji Niire. Si abaana boꞌbunyere boohe, mukizi baleka.»