11
Amigirizo hiꞌgulu lyoꞌkuhuuna Rurema
(Mataayo 6.9-13; 7.7-11)
1 Lusiku luguma, Yesu âli riiri ahandu halebe ali mu huuna Rurema. Neꞌri akayusa, muguma mu bigirizibwa baage anamúbwira: «E Nahamwitu, Yohana, keera akayigiriza abigirizibwa baage ukuhuuna Rurema. Aaho! Na nyiitu, utuyigirize ngiisi kwo tugakizi múhuuna.»
2 Yesu anababwira: «Ikyanya mugakizi huuna Rurema, mukizi deta kwokuno:
“E Daata, iziina lyawe, likizi haabwa ulushaagwa!
Noꞌbwami bwawe, buyije.
3 Unakizi tuheereza byo tugaalya ku ngiisi lusiku.
4 Unakizi tukoga ibyaha biitu,
nga kwo nyiitu tuli mu koga ábali mu tuhubira.
Utanakizi leka mbu tugezibwe.”»
5 Yesu anashubi babwira: «Tudetage nga muguma winyu angagendi yiguza mwira wage ha kati koꞌbushigi, anamúbwire: “E mwira wani, ungaabage imikate ishatu.
6 Mukuba, mwira wani akola mu lugeezi, keera anandaalira. Na buno, ndahiiti byo ngamúzimaana.”
7 «Uyo mwira wage, anamúshuvye: “Ewe! Utanzuuze! Si keera nayigala, tunakoli gwejiiri naꞌbaana. Ndangaki vyuka, mbu lyo nguheereza ikindu!”
8 «Namùbwira kwoꞌyo mundu, kundu atangavyuka noꞌkuheereza uwabo umukate, mbu bwo ali mwira wage, haliko agavyuka ngana, anamúheereze ngiisi íbimúgooziri. Mukuba, uyo wabo, atayoyerera ukumúyiguza.
9 «Kwokwo, namùbwiraga. Mukizi huuna Rurema, lyo muhaabwa! Munakizi shakula, lyo mulonga. Munakizi yiguza, lyo muyigulirwa.
10 Umundu, iri angahuuna, agahaabwa. Neꞌri angashakula, agalonga. Neꞌri angayiguza, agayigulirwa.
11 «Nyandagi yishe woꞌmwana mu kati kiinyu, yoꞌmwana wage angahuuna ulufwi, anamúheereze umujoka? Si ndaaye!
12 Kandi iri amúhuuna igi, anamúheereze akamini?
13 «Kwokwo, kundu muli babi, haliko muyiji ukukizi heereza abaana biinyu ibindu biija. Aahago! Ka itali yo haahe kweꞌri mwangahuuna Umutima Mweru imwa Yisho úli mwiꞌgulu, kwo agamùheereza gwo!»
Yesu adukwa kwo ali mu kolera kuguma na Berizebuuli
(Mataayo 12.22-30; Mariko 3.22-27)
14 Lusiku luguma, Yesu akagwana umundu úwâli mweꞌkisigo kyoꞌkumúmemya. Neꞌri akamúyimulira kyo, anatondeera ukushubi deta. Abandu ábâli kuumaniri yaho, mbu babonage kwokwo, banasoomerwa ngana!
15 Haliko, baguma baabo banadeta: «Ehee! Si agweti agayimula ibisigo ku njira ya Berizebuuli, umukulu wabyo!»
16 Abandi, banageza Yesu, mu kumúhuuna ikyereso kyeꞌkitangaaza ukulyoka mwiꞌgulu.
17 Yago magambo go bâli kizi tona, Yesu âli koli gayiji, kyanatuma agababwira kwokuno: «Abandu boꞌbwami buguma, iri bangayihandulana kwo, iri yubwo bwami bugaasiba. Naꞌbandu beꞌnyumba nguma, iri bangayihandulana kwo, iri bagashaabuka.
18 Aahago! Kiri na Shetaani, iri angayihaga yenyene, kuti kwoꞌbwami bwage bwangaki yimanga?
«Keera mwadeta kwo ngweti ngayimula ibisigo ku njira ya Berizebuuli.
19 Íngibe ndi mu biyimula ku njira yage, abaana biinyu nabo, bali mu biyimula ku bushobozi bwa nyandi? Aaho! Kwokwo, bo bagamùyagiisa kwo mwahuba ku ngiisi byo mwandega kwo.
20 Halikago, iri nangaba ngweti ngayimula ibisigo ku bushobozi bwa Rurema, iri ubwami bwage keera bwamùhikira!
21 «Ikishugusha, iri kyangaba kiri mu langa inyumba yakyo, kinabe kifumbiiti ibilwaniiso, iri ibindu byakyo bitagaahumwa kwo.
22 Haliko, umundu úmúhimiri imisi, iri angayiji múteera, anamúhime, lyoki, angamúnyaga ibilwaniiso byo ashubi sikamiiri kwo, anashahule íbiri mu nyumba, anabigabure.
23 «Umundu, iri angaba atali uluhande lwani, iri ali mugoma wani. Neꞌri angaba atali mu kuumania kuguma na naani, iri ali mu shaabula.
Ukugaluka kweꞌkisigo
(Mataayo 12.43-45)
24 «Hali ikyanya ikisigo kiri mu shaaga mu mundu, kinagende kigazumba-zumba ku luumagu, mu kulooza ho kigaluhuukira. Neꞌkyanya kiri mu habula, kinadete: “Aahago! Ngagalukira mu yerya nyumba yani yo nꞌgalyoka mwo.”
25 «Neꞌkyanya kiri mu shubi gihika mwo, kinagwane ikola mbiize, inakola ndimbiise bwija.
26 Lyeryo, kirya kisigo kinagendi leeta ibyabo bisigo birinda, íbibihuusiri ukukihima. Byoshi, binayami yifunda muꞌlya mundu, binamútuule mwo. Kwokwo, ubuzinda, ulya mundu anakalaalirwe bweneene, ukuhima kwo atákalaliirwi ubwa mbere.»
Banyandi ábahiirwa?
27 Iri Yesu akaba akiri mu bwira abandu kwokwo, mukazi muguma anayitalukiza mu kudeta: «E waliha, ahiriirwi, umukazi úkakubuta, anakuyoza!»
28 Yesu anamúshuvya: «Nanga! Si bahiriirwi, ngiisi ábagweti bagayuvwa Igambo lya Rurema, banakizi lisimbaha!»
Abandu bahuuna Yesu ikyereso
(Mataayo 12.38-42)
29 Ikyanya abandu bakakungamira Yesu, anatondeera ukudeta kwokuno: «Abandu ba kino kibusi, keera babihuuka! Kundu bagweti bagambuuna ikyereso kyeꞌkitangaaza, si ndaakyo bagayerekwa, kítali kyekirya kyeꞌmwa Yona.
30 Ee! Nga kwokulya Yona akaba kyereso mu bandu ba mu kaaya keꞌNinaawi, kwokwo kwoꞌMwana woꞌMundu naye, agaaba kyereso mu bandu ba kino kibusi.
31 «Ku lusiku lwaꞌbandu bâye twirwe kweꞌmaaja, mwami-kazi weꞌluhande lweꞌkisaka naye agayimuka, anahaniise abandu ba kino kibusi. Mukuba, akalyokerera mu mahanga ga hala, gira ayiji yuvwa amagambo goꞌbwitegeereze bweꞌmwa Sulumaani. Munamenyage kwo buno, hali úkuliiri Sulumaani!
32 «Ku lusiku lwaꞌbandu bâye twirwe kweꞌmaaja, abandu beꞌNinaawi nabo, bagayimuka, banahaniise abandu ba kino kibusi. Mukuba, balya bandu beꞌNinaawi, ikyanya Yona akababwira igambo lya Rurema, banayami twikira ku byaha byabo. Munamenyage kwo buno, hali úkuliiri Yona!
Itara lyaꞌmagala
(Mataayo 5.15; 6.22-23)
33 «Ndaaye úwangayasa itara, mbu analifunde áhabishamiri, kandi iri alitumbikira kweꞌkitiri. Si ali mu libiika ku kiterekero. Kwokwo, ikyanya abandu bagayingira mu nyumba, bayami bona ulukereera lwalyo.
34 «Amasu giinyu, galyagagi ngiꞌtara lyaꞌmagala. Neꞌkyanya gali mu ba gakiri magumaana, amagala giinyu gooshi gali mu ba gaki yijwiri mwoꞌmulengeerwe. Haliko, iri amasu giinyu gangaba gakoli fwiri, lyaꞌmagala giinyu gali mu ba gakoli yijwiri mweꞌkihulu.
35 «Ku yukwo, mukizi yilanga bwija, halinde mukizi yijula mwo gulya mulengeerwe! Si mutabe mweꞌkihulu.
36 Amagala giinyu, ikyanya gali mu ba mwoꞌmulengeerwe, na buzira kihulu kyoshi, lyo mugamolekerwa lwoshi, ngeꞌkyanya muli mu molekerwa niꞌtara.»
Yesu ayoboola Abafarisaayo
(Mataayo 23.1-36; Mariko 12.38-40)
37 Ikyanya Nahano Yesu akayusa ukudeta kwokwo, Umufarisaayo muguma anamúlaalika kwo ayiji lya mu mwage. Kwokwo, Yesu anayingira mwo, anabwatala ha byokulya.
38 Uyo Mufarisaayo, ikyanya akabonaga ngiisi kwo Yesu alunguula agaalya, buzira kutee karaba, anasoomerwa ngana.
39 Haliko, Nahano anamúbwira kwokuno: «Mwe Bafarisaayo, mugweti mugakizi shukiiriza inyuma lyoꞌrusoozo, neꞌnyuma lyeꞌsahaani. Haliko imitima yinyu, iki yijwiri mwoꞌbunyazi, naꞌgandi mabi.
40 Si mulyagagi bahwija! Ikyanya Rurema akabumba i mugongo, ka atakabumba na mu nda?
41 Aaho! Ngiisi íbiri mu birugu biinyu, mutee kizi tabaala mwaꞌbakeni, lyo byoshi bigamùbeera byeru.
42 «Yayewe imwinyu, mwe Bafarisaayo! Mugweti mugatangira Rurema ihihande higuma hiꞌkumi hyoꞌtulungo, neꞌshogo nzobeera, munajandagire ukugira íbikwaniini imbere lyage, noꞌkumúkunda. Yibyo, byo mushubi kwiriiri ukukizi gira, buzira kuleka ukumútangira na ku yutwo tuniini.
43 «Yayewe imwinyu, mwe Bafarisaayo! Si musiimiri bweneene ukukizi yigangaaza ku bitumbi byeꞌmbere mu nyumba zeꞌmihumaanano. Munasiimiri noꞌkukizi lamusibwa noꞌlushaagwa mu tuguliro.
44 Yayewe imwinyu! Muli mu ba nga shinda keera ízabuba. Si abandu bali mu zifina kwo, buzira kumenya.»
45 Lyeryo, muguma wa mu bigiriza beꞌmaaja, anabwira Yesu: «E Mwigiriza, ikyanya uli mu detaga yaga magambo, na nyiitu, uli mu ba keera watutuka!»
46 Yesu anamúshuvya kwokuno: «Na niinyu, mwe bigiriza beꞌmaaja, yayewe imwinyu! Si muli mu lulungira abandu imiteekerwa mizito. Na mwenyene, mutagweti mugagihisa kiri na kwoꞌmunwe!
47 «Yayewe imwinyu! Balya baleevi ba keera, bashokuluza biinyu bo bakabayita! Na mwehe mukoli gweti mugabayubakira ishinda zoꞌmulimbo!
48 Kwokwo, kwo mugweti mugayerekana kwo musiimiri ngiisi byo bashokuluza biinyu bakagira. Mukuba, balya bashokuluza biinyu, bo bakabayita, na niinyu mwe mugweti mugayubaka ishinda zaabo.
49 «Kyo kikatuma Rurema agaadeta kwokuno ku bwitegeereze bwage: “Ngabatumira abaleevi neꞌndumwa. Kundu kwokwo, baguma baabo, bagakizi bayita. Na ábagasigala, banakizi balibuza.”
50 «Ku yukwo, abandu ba kino kibusi bagabuuzibwa hiꞌgulu lyoꞌmuko gwaꞌbaleevi booshi ábakayitwa, ukulyokera ku ndondeko yeꞌkihugo.
51 Yukwo, kugatondeerera ku muko gwa Habeeri, halinde ukuhisa ku gwa Zakariya, ulya úkayitirwa ha kati keꞌnyumba ya Rurema, naꞌkatanda koꞌkutangira kwaꞌmatuulo. Namùbwira ukuli, kwo yibyo byoshi, abandu ba kino kibusi bo bagabuuzibwa hiꞌgulu lyabyo!
52 «Yayewe imwinyu, mwe bigiriza beꞌmaaja! Si mukayima abandu ulwiguzo lwoꞌkuyingira ho bangalongera ubumenyi. Mwehe mwenyene, mutakahayingira. Neꞌkyanya abandi bâli kizi gira mbu bahayingire, mwanabahangirira.»
53 Iri Yesu akalyoka yaho, balya Bafarisaayo, naꞌbigiriza beꞌmaaja, bâli koli rakiiri bweneene! Banakizi kulikira Yesu bagweti bagamúkayira! Banamúbuuza ibibuuzo bingi-bingi,
54 mu kulooza igambo lyo bangamúgwakiza kwo.