25
Umwaka gwoꞌkuluhuusa idaho
(Bukengeeze 15.1-11)
1 Ikyanya Musa âli riiri ku mugazi Sinaayi, Nahano anamúbwira,
2 kwo amenyeese Abahisiraheeri kwokuno: «Kirya kihugo kyo ngamùheereza, ikyanya mugaaba keera mwakiyingira mwo, mugakizi kileka kiluhuuke. Kwokwo, kwo mugakizi nzimbahiisa.
3 Mugakizi hisa imyaka ndatu, mugweti mugabyala imbuto mu ndalo. Ku yikyo kyanya, munakizi hahuulira imizabibu yinyu, iri munakizi yimbula.
4 «Halikago, umwaka gwa kalinda gwohe, indalo zikwaniini ziluhuuke. Yugwo mwaka, gwataluulwa gube gweꞌSabaato imwani. Hatagirage kindu kyo mugabyala, mutanakizi hahuulira imizabibu yinyu.
5 Ha nyuma lyoꞌmwimbu muzinda, ikisimbwe kyoshi, mutakiyimbule. Na kundu imihuli yeꞌmizabibu igaaba yayera ku yikyo kyanya, hatagirage úgagidootola. Si yugwo mwaka, gugaaba gwa kuluhuusa idaho.
6 «Kundu kwokwo, yugwo mwaka, mugakizi lya ngiisi biꞌdaho lyameza. Mugakizi birya, mwe naꞌbaja biinyu, naꞌbaja-kazi, naꞌbakozi bo muli mu hemba, kiri neꞌbinyamahanga byo mutuliinwi.
7 Yutwo tumereera, kiri neꞌbitugwa biinyu bigakizi tulya, kuguma neꞌnyamiishwa kwakundi.
Umwaka gwoꞌBushambaale
8 «Iyo myaka yoꞌkuluhuuka, mugakizi giharuura ubugira kalinda, kuli kudeta imyaka makumi gana na mwenda.
9 Kwokwo, mu siku ikumi zoꞌmwezi gwa kalinda, mugadihiriza ikibuga mu kihugo kyoshi. Yulwo lusiku, lwo lugaaba lusiku luhamu lwoꞌkuyiyeruusa.
10 «Umwaka gwa makumi gataanu, mukizi gutaluula imwani. Munamenyeese kwaꞌbaja booshi ba mu kihugo bashwekuulwe. Yugwo mwaka, gugaaba gwoꞌbushambaale. Ngiisi muguma winyu, agagalukira mu matongo ga bashokuluza baage, gira ashubi gatuula mwo.
11 «Yugwo mwaka gwa makumi gataanu, mugakizi gushambaalira. Ee! Gube gwoꞌbushambaale. Ku yugwo mwaka, mutakizi ki byala imbuto. Na kundu imbuto igaaba yamera yonyene, mutagendi giyimbula. Kiri neꞌmizabibu, yo mutahahuulira, mutadootole imihuli yayo.
12 Yugwo mwaka, guli gwoꞌbushambaale, munakwaniini mukizi gutaluula imwa Rurema. Ibyokulya biinyu, mugakizi lya naaho íbyamera byonyene mu ndalo.
13 «Yugwo mwaka gwoꞌBushambaale, ngiisi muguma winyu agagalukira amatongo ga bashokuluza baage, anagahyane.
14 Iri wangagulira uwinyu itongo, kandi iri wamúguliikiza lyo, utamúgunge.
15 Iri wangaligula, ikishingo kigakulikirana neꞌmyaka íkalenga, ukushaagira ku mwaka muzinda gwoꞌmwaka gwoꞌBushambaale. Kigakulikira kwakundi imyaka yoꞌmwimbu íyasigala ukuhikira ku gundi mwaka gwoꞌBushambaale.
16 «Imyaka íki sigiiri, iri yangaluguuka, ikishingo nakyo kinayushuuke. Kandi iri iyo myaka, iri yanganiiha, ikishingo nakyo kinaniihe. Kwokwo, mu kuguliisa, ikishingo kigakulikirana noꞌmuharuuro gweꞌmimbu ígaguliisibwa.
17 «Mutakizi gungana. Haliko, mukizi nyoboha, nie Nahano Rurema winyu.
18 Iri mwangaba muloziizi ukutuula ku butoge, mukizi simbaha imaaja zaani, munakizi kulikiriza ngiisi kwo namùtegeka.
19 Haaho, lyeꞌdaho igaameza imimbu ngana-ngana, munakizi lya, munayigute, munatuule buzira mbuzi-mbuzi.
20 «Hali ikyanya mwangakizi yibuuza: “Aaho! Mu mwaka gwa kalinda, bikagi byo tugaalya, tutanaki hangwirwi ukubyala kandi iri kuyimbula?”
21 Yuvwagwi! Mu mwaka gwa kalindatu, ngamùgashaanira bweneene, halinde ikihugo kinatange imimbu ígamùhisa ku myaka ishatu.
22 Mu mwaka gwoꞌmunaana, ikyanya mugaaba mukiri mu byala imbuto ziinyu, mugaaba muki gweti mugaalya irya mimbu yoꞌmwaka gwa kalindatu. Kiri na mu mwaka gwoꞌmwenda, mugaaba mukiri mu lya gwogwo mwimbu gwoꞌmwaka gwa kalindatu.
Ubuhanguule bwoꞌkuguluula amatongo
23 «Mutakolwe kwo mwakizi guliisa amatongo lwoshi. Si amatongo gooshi, gali geꞌmwani. Muli nga binyamahanga naaho, munakoli shumbisiri mu kihugo ku kyanya kiniini.
24 Kyo kitumiri, ikyanya mugakizi gula amatongo, mukwaniini mukizi biika imaaja kweꞌkyanya umundu agagaguliisa, alonge ubulyo bwoꞌkushubi gagula.
25 «Tudete ngoꞌwinyu Muhisiraheeri angakena, anaguliise itongo lyage liguma. Haaho, mwene wabo wa hoofi akwaniini aliguluule.
26 Ulya mukeni, kundu angaba atahiiti mwene wabo woꞌkuliguluula, halikago, hali ikyanya yenyene angayiji longa ubulyo bwoꞌkuliguluula.
27 Kwokwo, ahangwirwi kwo aliguluule. Mu kuliguluula, agatee haruura ibindu byeꞌmyaka keera íyalenga ukulyokera ho akaliguliikiza. Na byo agagalulira uwabo, bikwiriiri bihwanwe neꞌmyaka íkoli sigiiri ukuhisa ku mwaka gwoꞌBushambaale. Kwokwo yiryo itongo, linashubi galukira nalyo.
28 «Haliko, iri atangashobola ukuliguluula, ligasigala mu maboko goꞌlya úkaligula, halinde ukuhisa ku gundi mwaka gwoꞌBushambaale. Ku yugwo gundi mwaka, yiryo itongo ligalulirwe ulya mundu úkaliguliisa.
29 «Tudete ngoꞌmundu angaguliisa inyumba yage íri mu kaaya kazitire. Uyo mundu, iri angagiguluula, kube naaho ku mwaka muguma ukulyokera ikyanya akagiguliisa.
30 Haliko, iyo nyumba, nga itangaguluulwa mu yugwo mwaka muguma, igayama iri yoꞌyo úwagigula. Kiri mu mwaka gwoꞌBushambaale, batâye gigalule.
31 «Haliko, inyumba za mu bishoola, bwo zitali nzitire, zoohe, zigaaba ngaꞌmatongo. Yizo nyumba, zangagomboolwa ku ngiisi kyanya. Na mu mwaka gwoꞌBushambaale, zikwiriiri zigalulirwe beene zo.
32 «Kuguma na yibyo, Abalaawi boohe, inyumba íziri mu twaya twabo, bahangwirwi ukuziguluula ku kyanya kyoshi.
33 Na kwakundi, kundu umundu angaba akagula nguma yazo, haliko mu mwaka gwoꞌBushambaale, iyo nyumba ikwiriiri igalukire mwene yo. Mukuba, mu Bahisiraheeri, abagingi bagweti zeezo nyumba naaho mu twaya two batuuziri mwo.
34 Amatongo ágazungulusiri utwaya twabo, gatakwiriiri kwo gaguliisibwe. Yago matongo, gagayama buli buhyane bwabo.
Ukukizi kaaba abakeni
35 «Uwinyu Muhisiraheeri, iri angakena, anabe atashobwiri ukuyitabaala, ukwiriiri ukizi mútabaala, nga kwo wangatabaala ikinyamahanga, kandi iri mubalama úshumbisiri mu kihugo kiinyu.
36 Uyo mukeni, utakolwe mbu wamúyungukira kwo. Haliko, ukizi yerekana kwo unzimbahiri, mu kumúhanguula kwo mutuulanwe.
37 «Ikyanya wamúkaaba ifwaranga, utasare mbu akizi kuyungula. Ikyanya wamúheereza ibyokulya, utasare kwo angakuyungula.
38 Nie nꞌgamùlyosa mu kihugo kyeꞌMiisiri, nanamùheereza ikihugo kyeꞌKaanani, gira lyo mba Nahano Rurema winyu.
39 «Uwinyu Muhisiraheeri, iri angakekerera, anayiji yiguliisa imwawe, utakolwe kwo wakizi múkoleesa ku kahaati nga muja.
40 Haliko, umúyabiire nga mukozi woꞌkuhembwa, kandi iri nga mubalama útuuziri mu mwawe. Agakizi kukolera naaho, halinde ku mwaka gwoꞌBushambaale.
41 «Uyo winyu, ku yugwo mwaka, umúbwire kwo angataaha, naꞌbaana baage. Anagalukire mu mbaga yage, anagendi hyana itongo lya bashokuluza baage.
42 Abahisiraheeri, nie kabalyosa mu kihugo kyeꞌMiisiri, banali bakozi baani. Ku yukwo, batakwiriiri bakizi guliisibwa, nga kwo bali mu guliisa abaja.
43 Utakizi bakoleesa ku kahaati. Haliko, ukizi nzimbaha.
44 «Iri wangalooza abaja, kandi iri baja-kazi, ugendi bagulira mu mahanga.
45 Wangabagulira kiri na mu baana beꞌbinyamahanga bo mutuliinwi, kiri naꞌba mu makondo gaabo. Yabo booki, bangaba bindu byawe.
46 «Yabo baja, mugayiji basigira abaana biinyu, gira bakayame bali buhyane bwabo. Yabo, ugayama ubalaaziri nga baja baawe. Si abiinyu Bahisiraheeri, nanga! Hatagirage kiri noꞌmuguma, ye mugakizi koleesa nga muja.
47 «Tudete ngeꞌkinyamahanga kyangayiji mùgalira mwo, kandi iri mubalama. Uwinyu Muhisiraheeri, anakene, anagendi yiguliisa imwa yikyo kinyamahanga, kandi iri imwoꞌmundu weꞌmbaga yage.
48 Kundu uyo uwinyu angaba keera ayiguliisa, haliko angaki guluulwa.
49 Angashubi guluulwa na mwizo wage, kandi iri muvyala wage, kandi iri mwene wabo wa hoofi-hoofi.
«Uyo mundu, iri angaba ali noꞌbushobozi, angashubi yiguluula kiri na yenyene.
50 Akwaniini aheereze sheebuja ifwaranga ízisigiiri ukukulikirana noꞌmukolwa gwo angagira halinde ukuhisa ku mwaka gwoꞌBushambaale.
51 Umuharuuro gweꞌmyaka isigiiri halinde ukuhisa ku mwaka gwoꞌBushambaale, iri gwangaluguuka, agagalula ikimaanye íkiri tiita kyeꞌkishingo kyo akagulwa.
52 Halikago, iyo myaka ísigiiri, iri yangaba iri miniini, anamúlihe ifwaranga niini, ukukulikirana neꞌyo myaka.
53 «Yabo ábakoli ba bakozi, yikyo kinyamahanga kikwaniini kikizi bakoleesa nga mukozi woꞌkuhembwa. Mutaleke ikinyamahanga kwo kikizi koleesa uwinyu Muhisiraheeri ku kahaati.
54 «Yugwo mwaka gwoꞌBushambaale, iri gwangahika, hanabe hali Umuhisiraheeri útazi guluulwa, akwiriiri ahaabwe ubushwekuule, naꞌbaana baage.
55 «Nie kalyosa Abahisiraheeri mu kihugo kyeꞌMiisiri. Bali bandu baani, banali bakozi baani. Nie Nahano Rurema winyu.