13
Tamata iki watan wol nahil ma ntalik tali ni salasilan ra, na veka nmata
Naꞌut i Yesus nair tamata rivun, na boku rma ma rfamalik verin Yesus ne, Pilatus nfedan roak tamata Galilea boku. Ia nfedan ira naꞌut i rfedan afwatan ra ma reluk rira korban verin Ubu. Yesus nfalak verin ira ne, “Mia fyikir ne, tamata Galilea avyai rmata wean inyai tevek rira salasilan ra rivun lia tamata Galilea liak ra? Mryenar ma lolin afa ovi ufalak ini! Bira fikiran i wean inyai wol kena lahir! Naꞌuk wean i wol myahil tali bira salasilan ra, na mia veka myata vali wean inyai. Mia mingnanang obin rahan dawan i nleka ma ntaꞌi fedan tamata vutu rahin iwalu naꞌa Siloam? Mia fyikir ne, ira rira salasilan ra dawan lia munuk tamata ovi rnaꞌa Yerusalem?* Mryenar ma lolin afa ovi ufalak ini! Bira fikiran i wean inyai wol kena lahir! Naꞌuk wean i wol myahil ma mtyalik tali bira salasilan ra, na mia veka myata vali wean inyai.”
Tamata ovi wol rahil ma rtalik tali rira salasilan ra ma rotu afa ovi lolin ra, ira wearira aa ara i wol vuan ra, ma retal vatuk ia
Yesus ntafal ma nfamalik ewal vaivatul kamkuma isa wean ini, “Aa ara isa naꞌa tamata isa ni vaꞌi anggur a. Amar isa, na tamata yai ndava aa yai vuan a, naꞌuk wol ndav-nala isa vali. Ba nfalak verin tamata i nasusan ni vaꞌi a ne, ‘Varat itelu roak uma ma udava aa ara ini vuan a, naꞌuk wol udav-nala isa vali. Metal aꞌuk aa ini! Deka nvaꞌat kikyai naꞌa lanun ini, tevek wol nala utun akataka.’ Naꞌuk tamata i nasusan vaꞌi yai nfalak ne, ‘Baba, mnaban ma varat isa ewal. Yaꞌa ki ukear lilit aa yai ma otu pupuk naꞌa. Snain a varat ewal, na veka vuan roak. Naꞌuk wean i wol vuan, na ki etal vatuk ia.’ ”
Yesus notu ma lolin vata i tetan natbukar a, naꞌa amar i Yahudi ra ryari ira
10 Amar isa naꞌa amar i Yahudi ra ryari ira, na Yesus nsiair naꞌa Yahudi rira rahan falurut isa. 11 Naꞌa inyai, na nait sian isa nlabir vata isa ma naran varat vutu rahin iwalu roak, ba nawar ia ma tetan a natbukar, ovu wol ndiri nala ma nmalola. 12 Ti ma Yesus nsiꞌik vata yai, na nera ia ma nfalak ne, “Titi, lolin roak oa tali mu suhut a.” 13 Nata Yesus nfadoku liman a naꞌa vata yai, ba brian munuk, na vata yai tetan wol natbukar roak ma ndiri lahir, ma nfadawang Ubu. 14 Naꞌuk tamata i nban-ulu naꞌa rahan falurut yai nangrova, tevek Yesus notu ma lolin tamata naꞌa amar i Yahudi ra ryari ira. Ba nfalak verin tamata rivun avyai ne, “Naꞌa karedralan isa, na tkarya amar inean, ba amar isa tali amar avyai, na bisma mya ma rotu ma lolin mia. Naꞌuk deka mya naꞌa amar i tyari ita!” 15 Ba Duilaꞌa nfalak ne, “Hoi, mia msyiklabir sian ma fyalak afa isa, naꞌuk myotu afa liak. Naꞌa amar i myari mia, na fyatalik bira karba ra ovu keledai ra tali warira ra ma myovun ira rti wan i baꞌi rafnenu naꞌa. 16 Vata ini Abraham ubun-nusin vali ia. Nitdawan nkeak ia varat vutu rahin iwalu roak, ba Yaꞌa musti aling vatuk kakeak yai tali ia, velik ne naꞌa amar i tyari ita!” 17 Yesus nfalak wean inyai, ba tamata ovi rangal Ia rmaꞌit urun. Naꞌuk tamata rivun inarira lolin urun, tevek Yesus notu afa lolin ovi tamata ra wol rot-nala.
Tamata ovi Ubu nfareta ira wean lahir Raja veka rtafal ma rivun ira, ovu wearira sesawi ni vatul a, ovu vali ragi
Matius 13:31-33; Markus 4:30-32
18 Ba Yesus nfalak ne, “Ubu nfareta tamata ra wean lahir Raja, na veka wean inba? Yaꞌa veka ala vaivatul kamkuma ini ma ufalyawang Ni Fareta yai. 19 Ubu Ni Fareta wean sesawi ni vatul a. Tamata isa nala sesawi ni vatul a, ma ti nava naꞌa ni vaꞌi a. Sesawi yai veka narubu ma dawan, ba manut nangan ra rti rotu rira renga naꞌa sanan ra.”
20 Yesus nfalak ewal vali ne, “Yaꞌa veka ala vaivatul kamkuma ra ma ufalyawang Ubu Ni Fareta.” 21 Ubu Ni Fareta wean ragi. Vata isa nala ragi yai ma nsileti naꞌa terigu loyang dawan isa, nata terigu yai nmela ma dawan.§
Falfolat katkotat ma tati vavaꞌat kakiwal
Matius 7:13-14,21-23
22 Ba Yesus nban-ewal mane nti Yerusalem, na nwelat kota ra ovu ahu ra ma nair tamata ra. 23 Tamata isa norat Yesus ne, “Duilaꞌa, tamata ifira watan veka rira vavaꞌat kakiwal?” 24 Ba Yesus nfalak verin tamata ovi rnaꞌa inyai ne, “Mkyiwal urun ma myahu falfolat i katkotat a! Mingnanang, tevek tamata rivun veka rkiwal ma rti ralan, naꞌuk wol rti nala. 25 Wean i rahan duan a ndiri roak ma nfolat falfolat a, na mia veka mydiri murin watan ma myevan falfolat a, ma fyalak ne, ‘Baba, bwadil falfolat a verin ami!’ Ia veka nfalak ne, ‘Yaꞌa wol ukaꞌa mia!’ 26 Mia veka fyalak ne, ‘Ami amafnaꞌan ovu amafnenu roak ovu Oa, ovu vali Oa msiair roak naꞌa lingaꞌan ovi rnaꞌa mami ahu ra.’ 27 Naꞌuk Ia veka nfalak verin mia ne, ‘Yaꞌa wol ukaꞌa mia ovu wol ukaꞌa ne, mtyali inba mya. Hoi, mia tamata ovi baꞌi myotu aꞌuk afa ovi sian ra, miti talik kikyai wan ini!’ 28 Ba mia veka msyiꞌik Abraham, Ishak, Yakub ovu nabi ra munuk rotu inarira lolin naꞌa Ubu Ni Fareta Ralan. Naꞌuk mia veka byakar ovu nifabira ra veka rsitutu ira, tevek fyarnuang wawaꞌuk i dawan a. Ubu notu teri mia ma mnyaꞌa murin watan.* 29 Tamata ra veka rtali timur, varat, marmar ovu tranan rma ma rdoku rafnaꞌan naꞌa Ubu Ni Fareta. 30 Ba Ubu veka notu ma tamata ovi wol fyawar akataka, fyawar lia munuk tamata ra. Tamata ovi rfakaratat tenarira ra, Ia veka notu ma wol fyawar akataka.”
Yesus ralan lalau naꞌut i nfikir tamata ovi rnaꞌa Yerusalem
Matius 23:37-39
31 Naꞌut inyai vali, na tamata boku tali sidovung Farisi rma ma rfalak verin Yesus ne, “Muti talik lahir wan ini, tevek raja Herodes mane nfedan Oa.” 32 Yesus nfalak verin ira ne, “Miti lahir Herodes i rfanara ia ne serigala, ma fyalak verin ia ne, Yaꞌa aling vatuk nait sian ra tali tamata ra ovu otu ma tamata ra lolin ira tali rira suhut ra, amar ini ovu ilyan. Ravrua beti Ning karya a roak. 33 Velik ne wean inyai, naꞌuk Yaꞌa musti ubana uti Yerusalem amar ini, ilyan ovu ravrua, tevek wol inovan ma rfedan nabi naꞌa wan liak, musti naꞌa Yerusalem.” 34 Nata Yesus nfalak ne, “Tamata ovi mnyaꞌa Yerusalem! Mia fyedan nabi ra ovu mtyev-fedan tamata ovi Ubu nsinir ira rma rtuan mia. Yaꞌa umaseak dalang roak ma usdovu mia, wean manut itai isa nkoka yanan ra naꞌa manin vavan a, naꞌuk mifena ma otu wean inyai! 35 Ba wean inyai bi Ubu nban-talik bira Rahan Dawan Falurut a, ba veka vu watan. Ufalak verin mia ne, tali amar ini, na veka wol msyiꞌik roak Yaꞌa, ti naran amar i veka fyalak ne, ‘Ubu naflahar Ia i nma ovu Duilaꞌa naran a!’ ”
* 13:4 13:4 Siloam ini naꞌa kota Yerusalem, ovu wear nasdovu naꞌa wan ini. Tafsiran boku rfalak ne, rahan dawan ihin a ne, tembok vatu i sarseri Siloam nleka ma tamata rivun rmata naꞌa inyai. 13:6 13:6 Aa ara ini wol nanaꞌa Tnebar. Ni karatat bis naran meter fanfaꞌan, vuan a veran mudamasa vuan a, ovu ia manmenil. Yahudi ra baꞌi rdekar ara vuan ra ma nanaꞌa rira kesi. 13:19 13:19 Sesawi naꞌa ayat ini wol wean sawi ovi taꞌan ra. Sesawi ini ni vatul koꞌu lean, naꞌuk nmela ma meter itelu nrata. Ubu Ni fareta mulai ovu tamata ifira watan, naꞌuk nmela ma dawan ilaꞌa vali. § 13:21 13:21 Vai Yunani nfalak terigu sata itelu. Tafsiran ra rsialing ira, ba sata itelu yai kaꞌa bi, terigu kilo vututelu. * 13:28 13:28 Faliak nifarira ra rsitutu ira ihin a vali ne, rangrova te ralarira lalau, tevek rotu sala. 13:29 13:29 Tamata Yahudi wol inar lahir tamata ovi wol Yahudi, ba ti ma rarenar ne, tamata ovi wol Yahudi veka rnaꞌa lanit ratan vali, na rangrova urun. Tamata Yahudi ranovak vali ne, ira veka ula ira ma rnaꞌa Ubu Ni Fareta a. 13:33 13:33 Yesus nala vaivatul sindiran, ma al ntabu tamata Yahudi ra, tevek sala ma dawan ira ma rfedan nabi ra. Nlia tali inyai, na rfedan nabi ra naꞌa Yerusalem, kota i Ubu nfili ma Ni Rahan Dawan Falurut nanaꞌa.