27
Dəmə kumbawalə ŋga Bulusə aa Rooma
Makə ɗii ka tantanyinə oo'i, ka dzənə niinə aanə hanyinə ŋga Italiya, təya ba'acii tə Bulusə da hara ənji furəshina aacii gawə ŋga soojiinə ətə ɗii ləməkii Yuliyusə. Ma Yuliyusə, asəkə kurəgə ŋga ŋwaŋwə ŋga ha də Rooma nə ci. + Wata ina dəmə kumbawalətə shi daga də Adaramitiya, ətə ca dzə ka vəranyinə kama kama ama ndzaŋa ŋga hanyinə ŋga Asiya. Ina 'watəgi palənə, inə da i əndə hanyinə ŋga Makiduuniya asəkə vəranə ŋga Teesaloonika. Arisətarəkusə nə ləmə ŋga əndəkii. + Pukətə hakii, ina mbu'u aa Sidoonə. Makə ci Yuliyusə a kaka'ə tə Bulusə, kə kapaa ci tə ci kaa ca dzə aa ha guviinəkii, təya vii ka ci sətə cii kəya moo. + Ma daba'əkii, ina maɗə davə, ina zaawa daba'a hanyinə ŋga Kipərusə ətə ahada ma'inə, acii ma dadava, pooshi ŋgeerənə ŋga məɗa. Ina taŋəgi uunəvə ətə ɗii hanyinə ŋga Silikiya da Paməfiliya amakii, ina mbu'u aa Mira anə hanyinə ŋga Lisiya. Davə upaa gawə ŋga soojiinə əndə'i kumbawalə ətə shi daga də Aləkəsandəriya, ətə ca dzə aagyanə hanyinə ŋga Italiya. Ina dəmə kumbawaləkii, ina palə.
Kə ba'agiinə aarə'u aarə'u ka dzənə samə sama. Ŋgahə mbu'iinə aa Kinidusə. Makə təŋapaa məɗə tiinə ka dzənə gəŋə aakəŋwa, ina zaawa daba'a hanyinə ŋga Karita, ina ələgi aɓii vəranə ŋga Saləmoonə, waatoo gazha-gazhanə ŋga hanyinəkii. Ŋgahə dzəgiinə atsa ndzaŋa atsa ndzaŋa, ha'ə mbu'iinə ka əndə'i ha ətə ci ənjə a 'wa “Ŋunyi ha ŋga jipanə”, kədəhə da vəranə ŋga Lasaya.
Makə kə səkəpaa inə nə a rəgwa, kə dzəgi kumənə ŋga tifyagi ŋga 'waslyakəənə. Waatoo, kə dzəgi saa'i ŋga wiinə yadə ŋgwalənə. Acii ha'ə, kə uugi wiinəkii ɗanə dzawə. Makə nee Bulusə ha'ə, + 10 wata əŋki ci, “Ŋguyirəna, ma dzəənə gaamə oogə, ka ɗanə dzawə. Tə'i asara laŋə əsə, əntaa wata ŋga uushi'inə taa kumbawalə tanə, amma da i əpinə gaamə.” 11 Amma ma gawə ŋga soojiita, maluuvəmə ci waɓənə ŋga Bulusə, see ŋga əndə gwazə kumbawalə da ŋga slandakii. 12 Makə, ma ha ŋga jipaata, pooshi tahu tahu bahə kya vyanə ŋga kumbawalə davə, aciikii laŋənə ŋga ənja, kə mwayi tii palənə kaa təya mbu'u aa Finika, waatoo əndə'i ha ŋga jipanə anə hanyiitə ŋga Karita. Ma hatsa, ka tsaamənə aadə waka. Maɗa kə mbu'i tii aadəvə, ka kyanə nə tii vyanə davə.
Mandalə məɗə anə uunəva
13 Wata məɗə a 'watəgi diganə da hwarəma gi'u gi'u, ma nə tii ka nəhənə, kə upaa tii sətə ci təya moo. Aciikii təya daa'yagi madiigərə tibisə ətə kəŋee ka kumbawalə, təya dzə atsa ndzaŋa atsa ndzaŋa ŋga hanyinə ŋga Karita. 14 Amma, ma ta'avə gi'u, wata mandalə məɗə a diga daciizəma tsaŋwə dagyanə təpurəkii. 15 Makə digə məɗəkii kumbawala, ina təkuree ka kəsəpaanə. Wata ina bwasee ka ci, ca palə deenə asəkəkii. 16 Ina dzə dashi əndə'i uundzə hanyinə ətə ahada ma'inə ətə ɗii ləməkii Kawuda. Tə'i daama nə məɗə dadavə. Ŋgahə kəsəpaa inə uundzə kumbawala, ina əlyatə. 17 Makə ŋgirə ənji uundzə kumbawala, ənjə a dzakəvə aasəkə maɗuunəkii. Ma daba'əkii, ənjə a ɗa dabara ŋga aanəvə zə'unyinə ŋga'ə ashi maɗuunə kumbawalə kaa ca shii ndzaanə də ŋgeerənə. Kə ŋgwaləgi tii acii zavənə ŋga kumbawalə agi mandzənə ataŋgala hanyinə ŋga Libiya. Aciikii təya jimagərə də kəjeerənə ətə ca kərə tə kumbawaləkii, acii ga mbəɗəkii a dəlii tə tii də ŋgeerənə, təya kapaa kumbawaləkii kaa məɗə a dala tə ci deenə. 18 Makə ci məɗətə a əgə də ŋgeerənə, pukətə hakii təya 'watəgi kyaalagərə uushi'iitə ŋgirə kumbawaləkii aagi ma'inə. + 19 Ka makkənə ŋga uusəra əsə, təya kyagərə uushi'inə ŋga kumbawaləkii də ciinətii. 20 Kə ba'agiinə laŋə, pooshi inə nee ka uusəra taa tikisa, wata dəgənə tiinə nə mandalə məɗə ŋga mədaŋkayata. Makamiinə nə ŋga mbəɗənə ma'ə.
21 Makə ta'avə tii yadə adə zəma, wata Bulusə a maɗətə ahadatii, əŋki ci, “Ŋguyirəna, maci kə luuvuunə waɓənaaki, kaɗa mama'yamaamə anə hanyinə ŋga Karita kaama lə'yagərə aagi asaranə ha'ə. 22 Makə ha'ə ɗii əna, wanyinə ka ba koonə: goona buurə uushi'inə. Acii pooshi əndə ca ətee ka əpinaakii taa rəŋwə ahadoonə, see asara ŋga kumbawala. 23 Ma Əntaŋfə ətə ɗii nyi ka naakii, ətə cii kya paslə tə ci əsə, kə sləkee ci ka malaa'ikaakii aaɓiiki ŋga mbəɗə davəɗə. 24 Əŋki ci ka nyi: ‘Bulusə, ga ha ŋgwalə, tyasə ka kəŋaanə nə hə akəŋwacii maɗuunə ŋwaŋwə ŋga ha də Rooma. Wiitsə kə luuvə Əntaŋfə ka hə, ka luupaanə nə ci patənə ŋga guvii-wiinyinaaku, ka mbəɗənə nə tii.’ + 25 Acii ha'ə, ŋguyirənə, goona buurə uushi'inə! Acii kə vii nyi gooŋga ka Əntaŋfə, ka ɗanə nə ci ndilə ndilə makə sətə bii ci ka nyi. 26 Amma ka kərənə nə məɗə taamə aagyanə əndə'i hanyinə ətə ahada ma'inə.” +
27 Ma ka vəɗə ŋga pu'u aji ənfwaɗənə, ina dzə də dzənə agyanə uunəvə ŋga Madityaraniya,* ətsə ahada vəɗa. Ma fatə ənji gwazə kumbawalə ashitii, kədəhə nə tii ka mbu'unə aanə əndə'i hanyinə. 28 Wata təya təkətə kurəŋənə ŋga ma'inə. Ma təya fa, ma'ə miita makkə pu'unə aji məɗəfə. Ina dzə aakəŋwa gi'u, təya ənə ka təkənə. Ma təya fa, wata miita pupusərə aji tighəsə mbəɗaanə. 29 Kə ŋgwaləgi tii acii geena ndərəənə aagyanə faariinə. Wata təya jimagərə də tibisənyinə ŋga tiŋgərə də kumbawalə ənfwaɗə daba'əkii. Təya ka nə də ŋgeerənə oo'i, ka pukənə nə ha. 30 Ŋga'ə ka ənji gwazə kumbawalə nə jiməgərənə satii. Wata təya ɗa makə jiməgərə də hara tibisə ŋga tiŋgərəginə akəŋwacii kumbawala. Asee, uundzə kumbawalə jiməgərəgi tii. 31 Makə nee Bulusə ha'ə, ca ba ka gawə ŋga soojiinə da soojiinə, “Maɗa mandzaamə ənjitsə asəkə kumbawala, pooshi unə ka mbəɗənə.” 32 Wata soojiinə a lagi zə'u ŋga uundzə kumbawala, ca palə.
33 Ma ətsə ha kədəhə ka pukənə, Bulusə a ba ka tii patə kaa təya zəmə. Əŋki ci, “Baanə pu'u aji ənfwaɗə ənshinə cuuna gəra yadə zəmənə. 34 Acii ha'ə agi kədiinə nə nyi acii unə koona zəmə ka ndaŋə ndaŋənə goonə, makə ɗii ci taa mavurahinə, pooshi na upaa tuunə.” + 35 Makə bagi ci ha'ə, ca ŋgərə buroodi, ca ɗa yawa ka Əntaŋfə akəŋwaciitii patə, ca ɓaatsəpaa, ca ŋgərə, ca adə. + 36 Wata patənatii, təya ənya də ma'yanə, tii maa, təya adə zəma. 37 Gya'ə bəra'i da məɗəfə pu'unə aji kuwa niinə asəkə kumbawaləkii. 38 Makə agi tii, əburə tii, təya əjigərə aləkamaara aagi ma'inə kaa təya galee ka zəzəkəənə ŋga kumbawaləkii.
Tsəərəginə ŋga kumbawala
39 Pukənə ŋga ha, mashiimə ənji gwazə kumbawalə hatə ɗii inə davə, amma təya nee ka hatə ɗii məɗə daama davə, da i mandzənə əsə, təya ɗa hiima ŋga mbu'unə aa dəvə, maa jamə. 40 Wata təya laalagi zə'u ŋga tiŋgərə də tibisənyinə, təya kaalagərə tibisəkii aagi uunəva, təya pərəpaa zə'u ŋga aanə də ənfwə ŋga gwazəginə, təya maɗee ka kəjeerənə aadəgyə kumbawalə kaa məɗə a kərə tə ci aanə hanyinə. 41 Amma, makə mbu'iinə ka hatə ɗii məguŋwiinə ŋga ma'inə, wata kəŋwaciinə ŋga kumbawalə a ikugərə aagi mandzənə, pooshi kumbawalə ənyi ka guguɗənə ma'ə. Ba'akii a 'watəgi ɓiyinə acii məjuvinə ŋga ma'inə. +
42 Kə mwayi soojiinə ɓəələginə tə ənji furəshina, acii mbu'u ka dəgəginə nə hara ənji lalavwa, təya huyipaa satii. 43 Amma, makə ŋga'ə ka gawə ŋga soojiinə nə luupaanə tə Bulusə, kə təŋapaa ci tə tii ka ɗa aniyatii. Ca ba: taa wu mbee ka lalavwa, wa ca lalavugi aa taŋəgi zəku'i. 44 Ma mbəɗaanənəkii, də parəlawa tyaŋə tii. Hara ənji əsə, də maɓii ənfuyiginə ŋga kumbawalə tyaŋə tii. Də ha'ə taaŋəgiinə patə aa taŋəgi jamə.
+ 27:1 25.12. + 27:2 19.29. + 27:3 24.23; 28.2. + 27:9 2 Koor. 11.26. + 27:18 Yun. 1.5. + 27:24 9.15. + 27:26 28.1. * 27:27 Ma də uura Gərika, Adəriya. + 27:34 Luka 12.7. + 27:35 Luka 22.19. + 27:41 27.22.