8
Ənjitə nja nə'u tə Yeesu
1 Ma daba'əkii, Yeesu a maɗə, ca dzə ka vəra ka vəra, ca dzə də waaza Ŋunyi Habara agyanə *ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə. Kə nyi'u lyawarənaakii pu'u aji bəra'i tə ci.
2 Kə nyi'u hara makinə tə ci əsə ətə mbəɗəpaagi ci də tii acii ginaaji da bwanea. Waatoo, Mariyaama Magədalina ətə lyakagi Yeesu ginaajiinə məɗəfə ashitə,
3 Yawana, minə ŋga Kuza. Ma ŋgurii, ci nə kadala ŋga yi ŋga ŋwaŋwə *Hirudusə. Suzana da hara makinə ɓəzəkii. Ma tii pata, kə cakə tii tə i Yeesu də gənatii.
Misaali də əndə giirə slikərənə
(Mat. 13.1-9; Mar. 4.1-9)
4 Ma saa'ikii, kə ma'ya ənji asəkə vəranyinə patə, təya shi aaɓii Yeesu. Makə dzii daɓaala də na, wata Yeesu a ndzaŋə waɓənə ka tii də ɗa misaali, əŋki ci:
5 “Tə'i əndə gi aasəkə rə ka giirə slikərənə. Ma ca giirə, hara slikərənə a kwaala ahada rəgwa, ənjə a wiigi'i anəkii. Əginyinə əsa, təya shi, təya ɗəmətə.
6 Hariinəkii əsə a kwaala ama pasla, ca givagi, ca huurəgi, makə pooshi marəɓə hanyinə.
7 Harii slikərənə əsə, təya kwaala aagi dəha. Gərənə nə tii kyakya'ə da dəha. Dəhəkii a pa'aanə ka səkəŋwa.
8 Ma harakii, kə kwaalii tii anə ŋunyi hanyinə. Təya dəvə, təya gərə, təya əji hi'wa. Taa ŋgutə patə, kə vii ci ŋunyi cifanə gya'a gya'a.” Makə uudəpaa Yeesu waɓəətsa, wata ca wazəgi də ŋgeerənə, əŋki ci, “Ma əndətə da liminə ŋga fanə, wa ca fa.”
Ka mi də misaali?
(Mat. 13.10-17; Mar. 4.10-12)
9 Ma daba'əkii *lyawarənə ŋga Yeesu a ləgwa ka ci, əŋki tii, “Mi mwayi misaalitsə ɓaariina?”
10 Əŋki Yeesu ka tii, “Ma unə kamə, koonə vii Əntaŋfə rəgwa ŋga shii ma'umbee uushi'inə ŋga ŋwaŋuunaakii. Amma, ma hara ənja, see də misaali fanətii; kaa təya tsaamə, amma paa tii ka neenə; kaa təya kapaa liminətii, amma paa tii ka paaratəginə.”
Dzəgunətənə ŋga Yeesu tə misaali ŋga əndə giirə slikərənə
(Mat. 13.18-23; Mar. 4.13-20)
11 “Wiinə səndə mwayi misaalitsə ɓaariinə: ma slikərəətsa, kə ndzaa ci makə waɓənə ŋga Əntaŋfə.
12 Ma slikərəətə kwaalii ahada rəgwa, tii nə ənjitə ca fa waɓənə ŋga Əntaŋfə. Wata *Seetanə a shi, ca ɗəməgi waɓəətə a ədzəmətii, acii ga təya vii gooŋga ka Əntaŋfə kaa təya upaa luupaanə.
13 Ma slikərəətə kwaalii ama pasla əsə, tii nə ənjitə ca fa waɓənə ŋga Əntaŋfə, təya luu də mooɗasəka. Amma pooshi waɓənəkii əji slərəginə a ədzəmətii. Ci ɗii paa tii ka ta'avənə agi nə'unə. Maɗa kə upaa ŋgəra'wə tə tii, təya bwasee.
14 Ma slikərəətə kwaalii aagi dəha, tii nə ənjitə ca fa waɓənə ŋga Əntaŋfə. Amma ma agi ndzaanatii, ka kavənə nə tii natii nə ka buurə uushi'inə kama kama, təya suuna gəna, təya alə sətə ca kaɗeesəkə ka tii. Pooshi ŋunyi uushi ci təya mbee ka ɗatənə.
15 Ma slikərəətə kwaalii anə ŋunyi hanyinə, tii nə ənjitə ca fa waɓənə ŋga Əntaŋfə, təya kəsəpaa təŋə təŋə də ədzəmə rəŋwə, təya ndzaanə də sə'watənə, təya ɗa ŋunyi uushi ətə ca nafa.”
Misaali ŋga garəkuwa
(Mar. 4.21-25)
16 “Pooshi əndə ca kavə gunə aasəkə garəkuwa ka umbətənə də ɗəva taa ka kapaanə atsa ədərə əsə. Amma ka kapaanə nə ənji garəkuwa ka madzəgamə ha, ka ənjitə ca dəəmə aa kumu a nee ka ha camə.
17 Taa mi patə ɗii ma'umbeekii kadə na shigi aa babara. Ma sətə pooshi ənji shii, kadə nə ənjə a shii, kadə na shigi aa babara əsə.
18 “Ɗamə haŋkala agyanə fanə goonə! Acii ma əndətə da kuɗəpəshinə ŋga paaratə də sətə cii kəya fa, ka ci tsakənə ənji paaratəginə. Amma ma əndətə pooshi kavə nəkii davə, taa ətə gi'u agi hiimaakii maa, ka luuginə nə ənji.”
I məci Yeesu da ndzəkəŋushi'inəkii
(Mat. 12.46-50; Mar. 3.31-35)
19 Ma daba'əkii, kə shi i məci Yeesu da ndzəkəŋushi'inəkii kaa təya nee ka ci. Amma kə təkuree tii ka mbu'unə aaɓiikii, pooshi rəgwa acii daɓaala.
20 Wata ənjə a ba ka Yeesu, “Watiitsə i muu tii da ndzəkəŋushi'inəku agyə, kə mwayi tii neenə ka hə.”
21 Amma wata əŋki Yeesu ka tii, “Ənjitə ca fa waɓənə ŋga Əntaŋfə, təya slənətə sətə bii ci, tii nə yaayi da ndzəkəŋushi'inəki.”
Dədəkənə ŋga mandalə məɗa
(Mat. 8.23-27; Mar. 4.35-41)
22 Ma ka əndə'i uusəra, kə ndərəvə Yeesu da lyawarənaakii aasəkə kumbawalə. Əŋki ci ka tii, “Taŋəgyaamə aa taŋəgi uunəva.” Təya maɗə, təya palə.
23 Ma təya dzə də taŋənə də kumbawalə, Yeesu a tsəfə ŋunyinaakii. Wata mandalə məɗə a ndzaŋə kyanə anə uunəva. Ma təya nee, nanə nə ma'inə aasəkə kumbawala kaa təya za.
24 Wata təya əntsahətə aaɓii Yeesu, təya maɗee ka ci, əŋki tii ka ci: “Daada, Daada, wanaamə ka zanə.” Yeesu a vəɗəhə, ca la ŋguruunə ka məɗə da ka ma'iitə ca mbuɗə aadəgyə aadəgyə. Wata shakətə təya ənəgi, təya dədəkə kyakya'ə.
25 Əŋki Yeesu ka lyawarənaakii, “Pooshi ma'ə vii gooŋga goonə kuna?” Amma, ma təya, kə ŋgwaləgi tii. Kə ɗii ka tii ka sə ŋga hurəshishinə əsə. Təya laagwashi ahadatii, “Wu saŋə nə əndəna? Taa məɗə da ma'inə maa, agi waɓənə nə ci ka tii, təya fa tə ci.”
Mbəɗəpaanə ŋga Yeesu də əndə ginaaja
(Mat. 8.28-34; Mar. 5.1-20)
26 Makə taŋəgi Yeesu da lyawarənaakii aa taŋəgi uunəvə ŋga Galili, waatoo aanə hanyinə ŋga ənji Gyarəgasinə,
27 jimagərənaakii asəkə kumbawala, wata təya guŋəgərə da əndə'i əndə vəranəkii da ginaajiinə ashikii. Kə uugi baanə laŋə makə tikə ci da kəjeerənə əsə. Paa ci ka ndzaanə asii. Amma ahada gu'u ənji nə ndzaanaakii.
28 Neenaakii ka Yeesu, wata ca ka vurənə, ca shi, ca kulagi akəŋwaciikii, ca ŋgəree ka uurakii, əŋki ci, “Yeesu Uuzənə ŋga Əntaŋfə Əndə məghərəvənə, mi cii kwa alə ashiki kwa? Tuutəta'ə! Ga ha ciɓə də nyi.”
29 Ma bii ci ha'a, acii kə bii Yeesu ka ginaajitə kaa ca dzəgi. Ma ginaajikəya, kə nji kəya kəəsə tə əndəkii ŋgaaŋga'ə. Acii ha'ə, mapa'əkii nji əndətə a ndzaanə da i mahyakahyaka'ə aciikii da asəɗəkii. Amma, patə da ha'ə ca dzə də ɓwaatəginə. Ginaajikii a kagi tə ci aagi bilinə.
30 Wata Yeesu a ləgwa ka ci, əŋki ci, “Iitə nə ləməkwa?” Əŋki ci, “Ma ləməkya, Ɓəzəkii.” Ma bii ci ha'a, acii ɓəzəkii nə ginaajinyiitə dzii də nə ashikii.
31 Wata ginaajinyiitə a dza ciinə ka Yeesu, acii ga ca bii ka tii dzənə aasəkə makurəŋə gu'u ŋga zanə.
32 Ma dava, tə'i gəranə ŋga dagəliinə ca alə zəmatii ashi ɗaŋgəra. Wata ginaajinyiitə a kədii acii Yeesu kaa ca vii ka tii rəgwa ŋga dzəgərənə aashi dagəliita. Wata Yeesu a vii ka tii rəgwakii.
33 Təya shigi ashi əndəta, təya dzə, təya dzəgərə aashi dagəliita. Wata dagəliitə a hwayagərə, təya kwaalagərə aagi uunəva, təya zagi davə patə.
34 Makə nee magəriinə ŋga dagəliitə ka sətə ɗii, təya huyipaa, təya kərə makii aasəkə vəranə da aanə hanyinəkii patə.
35 Makə fii ənjita, wata təya shigi ka tsaamə sətə ɗii. Təya mbu'yagərə aaɓii Yeesu, təya lapaa əndətə dzəgi ginaajinyiitə ashikii dasə a panə aɓiikii. Da i kəjeerənə ashikii nə ci, kə ənya haŋkalaakii. Wata təya ŋgwaləgi.
36 Ma ənjitə nee də ginətii makə sətə mbə'i əndə ginaajita, kə jigunyi tii ka ənjitə shi daba'a.
37 Wata ənjinyiitə anə hanyinə ŋga Gyarəgasinə patə a ba ka Yeesu, wa ca dzəgi ka tii anə hanyinatii, acii kə ŋgwali tii ka shaŋə. Wata Yeesu a ndərə kumbawalə ka palənə saakii.
38 Wata əndətə dzəgi ginaajitə ashikii a kədii acii Yeesu kaa ca dzə atsakii. Amma pooshi Yeesu luuvə ka ci, əŋki ci ka ca,
39 “Ənuu saaku aasii. Duu dzəgunəgi ka ənji sətə ɗii Əntaŋfə ka putaaku.” Palənə nə əndəta, ca dzə də baaba ka ənji patə asəkə vəranə sətə ɗii Yeesu ka putaakii.
Uuzənə ŋga Jayirusə ba'a miitə təɓətə kəjeerənə ŋga Yeesu
(Mat. 9.18-26; Mar. 5.21-43)
40 Ənyanə ŋga Yeesu, kə liwə ənji tə ci ŋgaaŋga'ə, acii agi gəranə tə ci nji tii patə.
41 Tə'i əndə'i əndə ətə ɗii ləməkii Jayirusə. Ma ca, gawə nə ci asəkə *kuvə də'wa davə də vəra. Kə shi ci aaɓii Yeesu, ca gərə'waanə atsaa səɗəkii, ca dza ka ci ciinə kaa ca dzə aa hakii aasii.
42 Acii tə'i uuzənaakii rəŋwə, uncitə minəkii. Kə ɗii fəzatə taa pu'u aji bəra'i. Pooshi labaɗatə, də ma də ma ha'ə nə ki.
Ma Yeesu a dzə aa ha əndəta, kə tsəkuyi ənji ŋgaaŋga'ə anəkii. Pooshi rəgwa ŋga zə'uginaakii acii ənja.
43 Tə'i əndə'i minə agi ənjita, ciɓee bwanea ka ki fəzə pu'u aji bəra'i. Uushi'inə nja ɗa tə ki. Kə zamagi ki də gənatə patə ka ənji kuzhikinə, amma pooshi əndə mbee ka mbəɗəpaanə də ki.
44 Wata kya əntsahətə aaɓii Yeesu da ba'akii, kya təɓətə kəjeerənaakii. Pii wata kə dzəgi bwaneatə ashitə.
45 Əŋki Yeesu, “Wu daa uree ka nya?” Əŋki patənə ŋga ənji ka ci, əntaa tii. Əŋki Piita ka ci, “Daadə, laŋə nə ənji aɓiiku, pooshi ha ŋga zə'uginə.”
46 Əŋki Yeesu, “Amma tə'i əndə uree ka nyi, acii kə fii nyi tə'i baawəɗa shigi ashiki.”
47 Makə nee miitə kə puki ba'atə, wata kya shi. Shishinətə a dzə də udzənə acii ŋgwalənə. Kya gərə'waanə akəŋwacii Yeesu, kya ndzaŋə dzəgunənə ka ci akəŋwacii ənji patə taa ka mi uree ki ka ci, i makə sətə upaa ki mbəɗənə pii əsə.
48 Wata əŋki Yeesu ka ki, “Uuzənaakya, kə mbə'i hə putə ŋga gi'inaaku tə nyi. Duu agi jamənə.”
49 Daga Yeesu ma'ə ma'uudəpaamə waɓənə ha'ə, kə mbu'ya əndə yi ŋga Jayirusə. Əŋki əndətə ka Jayirusə, “Kə uudee uuzəətə ka na. Ga ha ənvutə tə maləmə ma'ə.”
50 Amma, makə fii Yeesu ha'ə, wata əŋki ci ka Jayirusə, “Ga ha ŋgwalə. Vii gooŋga ka Əntaŋfə, ka mbəɗənə nə uuzənaaku.”
51 Makə mbu'i Yeesu aa ha Jayirusə, makapaamə ci rəgwa taa ka wu ka dəməgərənə atsakii maɗaamə ka i Piita, da Yoohana, da Yakubu da ka i dii uuzəətə da məci.
52 Ənji patə davə asii, ka tuunə, təya ŋgəərə ma. Wata əŋki Yeesu ka ənji, “Goona tuu. Ma uuzəətsa, əntaa əntənə əŋki ki, amma ŋunyinə cifə ki.”
53 Wata təya ŋusəgi tə ci acii kə shii tii, kə əŋki uuzəətə tanyi.
54 Amma wata Yeesu a kəsətə tə uuzəətə ka ciinə, ca ba ka ki də ŋgeerənə, “Əndzəgəna, maɗətə!”
55 Wata kə ənyatə əpinə ama uuzəəta. Kya maɗətə pii. Wata əŋki Yeesu, wa ənjə a vii ka ki zəma.
56 Ma sətsa, kə ɗii ka sə ŋga hurəshishinə ka i dii da məci uuzəətə ka shaŋə. Amma Yeesu a ba ka tii, ga təya bapaa sətə ɗii taa ka wu.